https://sputnik.az/20220215/kozir-karti-rusiya-avropani-muflis-etmeye-hazirlasir-439214410.html
Kozır kartı: Rusiya Avropanı müflis etməyə hazırlaşır
Kozır kartı: Rusiya Avropanı müflis etməyə hazırlaşır
Sputnik Azərbaycan
"Financial Times" qeyd edir ki, Moskvanın çox güclü kozırları var. Lazım gələrsə, təbii ki, onlar istifadə olunacaq.
2022-02-15T21:48+0400
2022-02-15T21:48+0400
2022-02-15T21:48+0400
rusiya
təhlil
avropa
enerji
abş
qaz
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e6/02/0f/439214299_0:195:3173:1980_1920x0_80_0_0_b2b4801e067d81d5550fce40de1c63c8.jpg
BAKI, 15 fevral — Sputnik. Ukraynada "hərbi təcavüz" ərəfəsində Qərb "cəhənnəm sanksiyaları" hazırlayır. Ancaq Köhnə Dünya üçün çox baha başa gələcək. Sənaye, ticarət, banklar zərər görəcək. Energetiklər xahiş edirlər: onu əvəz etmək üçün edilən bütün cəhdlərə baxmayaraq, hələ də Rusiya qazına alternativ yoxdur. Asılılıq nə üçün bu qədər böyükdür və Aİ belə təhlükəli siyasi oyunlar oynamağa icazə verə bilərmi? Bu barədə RİA Novosti məlumat verib.Aşağı sürətli başlanğıcVaşinqton və Brüssel tərəfindən Moskvaya təhdidlər ən sərt şəkildə səslənir: SWIFT-i qlobal banklararası rabitə sistemindən ayırmaq, ən böyük kredit təşkilatlarının maliyyə bazarlarına çıxışını bağlamaq və Beynəlxalq Valyuta Fondunun vəsaitlərinə moratorium elan etmək. İngiltərə artıq qanunvericilik baxımından zəmin hazırlayıb - gərginliyin artması ilə London istənilən şəxsə və şirkətə məhdudiyyət tətbiq edə biləcək.Ancaq Qərb iqtisadçıları xəbərdarlıq edirlər ki, avropalılar bunun Aİ üçün nə ilə nəticələnəcəyini düşünmürlər. "Financial Times" qeyd edir ki, Moskvanın çox güclü kozırları var. Lazım gələrsə, təbii ki, onlar istifadə olunacaq. Məsələn, qaz tədarükünü azaltmaqla.İngiltərədə yanacağın yarıdan çoxu Norveç, Qətər və Rusiyadan idxal edilir. "Financial Times"ın sorğusunda iştirak edən analitiklər hesab edirlər ki, 2030-cu ilə qədər bu göstərici 70 faizə, 2040-cı ilə qədər isə 80 faizə yüksələcək. 2050-ci ilə qədər Şimal dənizində öz istehsalını daxili tələbatın yalnız 15 faizini ödəyə biləcək.Əslində əsas məsələ Avropanın hansı sanksiyaları ödəyə biləcəyidir. Enerji sahəsində asılılıq böyükdür: təbii qazın 46 faizi Rusiyadan gəlir. Ticarət və xarici iqtisadi fəaliyyətlə bağlı risklərin sığortalanması sahəsində ixtisaslaşmış beynəlxalq bir şirkət olan "COFACE"nin məlumatına görə, məhz bu səbəbdən Aİ-nin məhdudiyyətlərini çətin ki, "silah" hesab etmək olsun.Neftlə də eyni şey. "COFACE"nin qeyd etdiyi kimi, axınlara istənilən məhdudiyyət onların istiqamətlənməsinə (çox güman ki, Çinə) səbəb olacaqdır. Bu da öz növbəsində qiymətləri artıracaq və yükdaşıma bazarına mənfi təsir göstərəcək. Mərkəzi və Şərqi Avropadakı nef emalı zavodlarını təmin edən Ukrayna boru kəmərlərində fasilələr yarana bilər: "Drujba-Yuq" və "Odessa-Brodı-Plok" neft kəmərləri.Bütün cəbhələrdəMəsələ təkcə enerji ilə bağlı deyil. Rusiya ən böyük alüminium (dünya bazarının altı faizi) və mis (təxminən on faiz) istehsalçısıdır.Xammal böhranı ilə yanaşı, dünya artıq sənaye metallarının kəskin çatışmazlığı ilə üzləşib. London birjasında spot müqavilələr bahalaşır. Treyderlər malları daha tez əldə etmək üçün böyük mükafat ödəməyə hazırdırlar."Hazırda vəziyyət ekstremal, sadəcə olaraq görünməmiş haldadır. Təklif tələbatın artmasına ümumiyyətlə cavab vermir", - deyə "Goldman Sachs"ın analitiki Nikolas Snoudon qeyd edib.Bu, son iki ildəki logistika pozğunluqların və covid lokdaunların nəticəsidir.Əsas əmtəə birjalarında mis ehtiyatları 400 min tonu çətinliklə keçir ki, bu da bir həftəyə kifayət etmir. Alüminium da tükənir: Avropa və Çindəki metallurgiya zavodları artan enerji xərcləri səbəbindən istehsalını azaldır."Rusal" şirkətinin proqnozuna görə, 2022-ci ildə alüminiumun çatışmazlığı 1,6-1,7 milyon ton ola bilər. "COFACE"də vurğulandığı kimi, təklifin növbəti məhdudlaşdırılması ehtimal olunur.Bundan əlavə, Rusiya avtomobil istehsalında lazım olan palladiumun təxminən 40 faizini və aerokosmik sənayedə istifadə olunan titanın təxminən üçdə birini tədarük edir. Məsələn, "Airbus" və "Boeing"ə bu metal lazımdır. "Financial Times"ın məlumatına görə, yeni sanksiyalar olacağı təqdirdə Avropa iqtisadiyyatına daha bir zərbə Rusiyada neft nəhəngləri olan BP, Total və Shell şirkətlərinin birgə müəssisələrinin məhv edilməsinə səbəb olacaq.Moskvanın beynəlxalq ödəniş sistemlərindən ayrılması və ya dollara çıxışın məhdudlaşdırılması da yaxşı heç nə vəd etmir. Avropada avropalı tərəfdaşlar zərər görəcək. Rusiya isə Aİ üçün beşinci ən böyük ixrac bazarıdır.Nəhayət, "FT" qeyd edir ki, Rusiya hüquqi şəxslərinin hesablarında olan böyük məbləğlər dondurulsa, banklar zərər görəcək. Rusiyanın Avropa İttifaqının kredit təşkilatlarına korporativ borcu təxminən 60 milyard dollar təşkil edir ki, bu da Amerika borcundan təxminən dörd dəfə çoxdur.Beləliklə, nəşr vurğulayır ki, Aİ Qərbin hər hansı bir qeyri-dost hərəkətlərinin xərclərini azaltmaq üçün fəal tədbirlər görən Moskva ilə müqayisədə istənilən məhdudiyyətə daha pis hazırdır.Alternativ yoxdurBu arada ABŞ Aİ-yə LNG tədarükünü rekord səviyyəyə çatdırıb. Bundan əlavə, Vaşinqton digər ölkələri avropalılara hər cür "qaz yardımı" göstərməyə çağırır. Aİ diplomatiyasının rəhbəri Josep Borrellin bir neçə həftə əvvəl söylədiyi kimi, idxal marşrutlarını və mənbələrini diversifikasiya etmək lazımdır. Ona görə də Brüssel Qətər, Azərbaycan, Əlcəzairlə əlaqə saxlayır.Potensial "köməkçilər" siyahısında hətta çox ekzotik təchizatçılar da var. Belə ki, Yaponiya Ukraynanın "işğalından" sonra könüllü olaraq Avropanı təchiz edib. Eyni zamanda, yaponlar heç vaxt LNG ixrac etməyiblər və onun idxalında liderdirlər. İqtisadçı Mamduh Salame izah edib ki, bütün bunlar avropalılar üçün alternativ enerji mənbələri axtaran amerikalılara qarşı dostluq jestindən başqa bir şey deyil."Acı həqiqət ondan ibarətdir ki, Avropada Rusiya qazını əvəz edəcək heç bir şey yoxdur", - deyə BCS Global Markets-in neft və qaz üzrə böyük analitiki Ronald Smit əminliklə bildirib. "Capital Economics"in baş iqtisadçısı Endryu Kenningemin hesablamalarına görə, Rusiya ilə Ukrayna arasında münaqişə baş verərsə, qaz qiymətləri asanlıqla dekabr ayının pik nöqtəsinə qalxa bilər.Başqa bir problem də var: Avropada LNG infrastrukturu azdır. Onun tikintisi uzun və baha başa gəlir, mayeləşdirilmiş qazı isə əvvəllər boru kəmərinə alternativ kimi hesab etmirdilər. Fransanın "Total Energies" şirkətinin rəhbəri Patrik Puyanne bildirib ki, bununla bağlı heç nə etmək mümkün deyil. O xatırladıb ki, indi yalnız Rusiyanın sayəsində kifayət qədər qaz var.Hətta amerikalıların özləri də etiraf edirlər ki, bu kollektiv səylər faydasızdır. Hələ 2017-ci ildə 2050-ci ilə qədər enerji bazarını təhlil edən ABŞ Energetika Nazirliyi əmin idi ki, yaxın 20 ildə Köhnə Dünya Rusiya xammalı olmadan heç bir şey edə bilməz.Beləliklə, Avropa Moskva ilə dialoq qurmalı olacaq. Əks halda, Bruegel Mərkəzinin analitiklərinin proqnozlaşdırdığı kimi, yeni böhran baş verə bilər, ondan çıxış yolu "mürəkkəb və baha başa gələn qərarlar" tələb edəcək.Qədərində yaxşıdır: Rusiya niyə ABŞ dövlət istiqrazlarını satıbQorxu amili: “Omikron” nefti çökdürüb, növbə rublundurÖzlərinin qazdığı quyuya düşdülər: Rusiyadan Avropaya qaz bumeranqı
abş
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2022
Dembinskaya Natalya
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/42406/14/424061405_35:-1:195:160_100x100_80_0_0_bbc6ea6db45b93f9a874bb1bb0c884b1.jpg
Dembinskaya Natalya
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/42406/14/424061405_35:-1:195:160_100x100_80_0_0_bbc6ea6db45b93f9a874bb1bb0c884b1.jpg
xəbərlər
ru_AZ
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Dembinskaya Natalya
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/42406/14/424061405_35:-1:195:160_100x100_80_0_0_bbc6ea6db45b93f9a874bb1bb0c884b1.jpg
kozır kartı: rusiya avropanı müflis etməyə hazırlaşır
kozır kartı: rusiya avropanı müflis etməyə hazırlaşır
Kozır kartı: Rusiya Avropanı müflis etməyə hazırlaşır
"Financial Times" qeyd edir ki, Moskvanın çox güclü kozırları var. Lazım gələrsə, təbii ki, onlar istifadə olunacaq.
BAKI, 15 fevral — Sputnik. Ukraynada "hərbi təcavüz" ərəfəsində Qərb "cəhənnəm sanksiyaları" hazırlayır. Ancaq Köhnə Dünya üçün çox baha başa gələcək. Sənaye, ticarət, banklar zərər görəcək. Energetiklər xahiş edirlər: onu əvəz etmək üçün edilən bütün cəhdlərə baxmayaraq, hələ də Rusiya qazına alternativ yoxdur. Asılılıq nə üçün bu qədər böyükdür və Aİ belə təhlükəli siyasi oyunlar oynamağa icazə verə bilərmi? Bu barədə RİA Novosti məlumat verib.
Vaşinqton və Brüssel tərəfindən Moskvaya təhdidlər ən sərt şəkildə səslənir: SWIFT-i qlobal banklararası rabitə sistemindən ayırmaq, ən böyük kredit təşkilatlarının maliyyə bazarlarına çıxışını bağlamaq və Beynəlxalq Valyuta Fondunun vəsaitlərinə moratorium elan etmək. İngiltərə artıq qanunvericilik baxımından zəmin hazırlayıb - gərginliyin artması ilə London istənilən şəxsə və şirkətə məhdudiyyət tətbiq edə biləcək.
Ancaq Qərb iqtisadçıları xəbərdarlıq edirlər ki, avropalılar bunun Aİ üçün nə ilə nəticələnəcəyini düşünmürlər. "Financial Times" qeyd edir ki, Moskvanın çox güclü kozırları var. Lazım gələrsə, təbii ki, onlar istifadə olunacaq. Məsələn, qaz tədarükünü azaltmaqla.
İngiltərədə yanacağın yarıdan çoxu Norveç, Qətər və Rusiyadan idxal edilir. "Financial Times"ın sorğusunda iştirak edən analitiklər hesab edirlər ki, 2030-cu ilə qədər bu göstərici 70 faizə, 2040-cı ilə qədər isə 80 faizə yüksələcək. 2050-ci ilə qədər Şimal dənizində öz istehsalını daxili tələbatın yalnız 15 faizini ödəyə biləcək.
Əslində əsas məsələ Avropanın hansı sanksiyaları ödəyə biləcəyidir. Enerji sahəsində asılılıq böyükdür: təbii qazın 46 faizi Rusiyadan gəlir. Ticarət və xarici iqtisadi fəaliyyətlə bağlı risklərin sığortalanması sahəsində ixtisaslaşmış beynəlxalq bir şirkət olan "COFACE"nin məlumatına görə, məhz bu səbəbdən Aİ-nin məhdudiyyətlərini çətin ki, "silah" hesab etmək olsun.
Neftlə də eyni şey. "COFACE"nin qeyd etdiyi kimi, axınlara istənilən məhdudiyyət onların istiqamətlənməsinə (çox güman ki, Çinə) səbəb olacaqdır. Bu da öz növbəsində qiymətləri artıracaq və yükdaşıma bazarına mənfi təsir göstərəcək. Mərkəzi və Şərqi Avropadakı nef emalı zavodlarını təmin edən Ukrayna boru kəmərlərində fasilələr yarana bilər: "Drujba-Yuq" və "Odessa-Brodı-Plok" neft kəmərləri.
Məsələ təkcə enerji ilə bağlı deyil. Rusiya ən böyük alüminium (dünya bazarının altı faizi) və mis (təxminən on faiz) istehsalçısıdır.
Xammal böhranı ilə yanaşı, dünya artıq sənaye metallarının kəskin çatışmazlığı ilə üzləşib. London birjasında spot müqavilələr bahalaşır. Treyderlər malları daha tez əldə etmək üçün böyük mükafat ödəməyə hazırdırlar.
"Hazırda vəziyyət ekstremal, sadəcə olaraq görünməmiş haldadır. Təklif tələbatın artmasına ümumiyyətlə cavab vermir", - deyə "Goldman Sachs"ın analitiki Nikolas Snoudon qeyd edib.
Bu, son iki ildəki logistika pozğunluqların və covid lokdaunların nəticəsidir.
Əsas əmtəə birjalarında mis ehtiyatları 400 min tonu çətinliklə keçir ki, bu da bir həftəyə kifayət etmir. Alüminium da tükənir: Avropa və Çindəki metallurgiya zavodları artan enerji xərcləri səbəbindən istehsalını azaldır.
"Rusal" şirkətinin proqnozuna görə, 2022-ci ildə alüminiumun çatışmazlığı 1,6-1,7 milyon ton ola bilər. "COFACE"də vurğulandığı kimi, təklifin növbəti məhdudlaşdırılması ehtimal olunur.
Bundan əlavə, Rusiya avtomobil istehsalında lazım olan palladiumun təxminən 40 faizini və aerokosmik sənayedə istifadə olunan titanın təxminən üçdə birini tədarük edir. Məsələn, "Airbus" və "Boeing"ə bu metal lazımdır. "Financial Times"ın məlumatına görə, yeni sanksiyalar olacağı təqdirdə Avropa iqtisadiyyatına daha bir zərbə Rusiyada neft nəhəngləri olan BP, Total və Shell şirkətlərinin birgə müəssisələrinin məhv edilməsinə səbəb olacaq.
Moskvanın beynəlxalq ödəniş sistemlərindən ayrılması və ya dollara çıxışın məhdudlaşdırılması da yaxşı heç nə vəd etmir. Avropada avropalı tərəfdaşlar zərər görəcək. Rusiya isə Aİ üçün beşinci ən böyük ixrac bazarıdır.
Nəhayət, "FT" qeyd edir ki, Rusiya hüquqi şəxslərinin hesablarında olan böyük məbləğlər dondurulsa, banklar zərər görəcək. Rusiyanın Avropa İttifaqının kredit təşkilatlarına korporativ borcu təxminən 60 milyard dollar təşkil edir ki, bu da Amerika borcundan təxminən dörd dəfə çoxdur.
Beləliklə, nəşr vurğulayır ki, Aİ Qərbin hər hansı bir qeyri-dost hərəkətlərinin xərclərini azaltmaq üçün fəal tədbirlər görən Moskva ilə müqayisədə istənilən məhdudiyyətə daha pis hazırdır.
Bu arada ABŞ Aİ-yə LNG tədarükünü rekord səviyyəyə çatdırıb. Bundan əlavə, Vaşinqton digər ölkələri avropalılara hər cür "qaz yardımı" göstərməyə çağırır. Aİ diplomatiyasının rəhbəri Josep Borrellin bir neçə həftə əvvəl söylədiyi kimi, idxal marşrutlarını və mənbələrini diversifikasiya etmək lazımdır. Ona görə də Brüssel Qətər, Azərbaycan, Əlcəzairlə əlaqə saxlayır.
Potensial "köməkçilər" siyahısında hətta çox ekzotik təchizatçılar da var. Belə ki, Yaponiya Ukraynanın "işğalından" sonra könüllü olaraq Avropanı təchiz edib. Eyni zamanda, yaponlar heç vaxt LNG ixrac etməyiblər və onun idxalında liderdirlər. İqtisadçı Mamduh Salame izah edib ki, bütün bunlar avropalılar üçün alternativ enerji mənbələri axtaran amerikalılara qarşı dostluq jestindən başqa bir şey deyil.
"Acı həqiqət ondan ibarətdir ki, Avropada Rusiya qazını əvəz edəcək heç bir şey yoxdur", - deyə BCS Global Markets-in neft və qaz üzrə böyük analitiki Ronald Smit əminliklə bildirib. "Capital Economics"in baş iqtisadçısı Endryu Kenningemin hesablamalarına görə, Rusiya ilə Ukrayna arasında münaqişə baş verərsə, qaz qiymətləri asanlıqla dekabr ayının pik nöqtəsinə qalxa bilər.
Başqa bir problem də var: Avropada LNG infrastrukturu azdır. Onun tikintisi uzun və baha başa gəlir, mayeləşdirilmiş qazı isə əvvəllər boru kəmərinə alternativ kimi hesab etmirdilər. Fransanın "Total Energies" şirkətinin rəhbəri Patrik Puyanne bildirib ki, bununla bağlı heç nə etmək mümkün deyil. O xatırladıb ki, indi yalnız Rusiyanın sayəsində kifayət qədər qaz var.
Hətta amerikalıların özləri də etiraf edirlər ki, bu kollektiv səylər faydasızdır. Hələ 2017-ci ildə 2050-ci ilə qədər enerji bazarını təhlil edən ABŞ Energetika Nazirliyi əmin idi ki, yaxın 20 ildə Köhnə Dünya Rusiya xammalı olmadan heç bir şey edə bilməz.
Beləliklə, Avropa Moskva ilə dialoq qurmalı olacaq. Əks halda, Bruegel Mərkəzinin analitiklərinin proqnozlaşdırdığı kimi, yeni böhran baş verə bilər, ondan çıxış yolu "mürəkkəb və baha başa gələn qərarlar" tələb edəcək.
