Kirayədə qaldığım evlər tez-tez yuxuma girir. Divarları, mebelləri, qapı-pəncərələri, xatirələri ilə birgə...
Ən çox oğlumun ayaq açıb gəzdiyi, dil açıb ilk dəfə "ata" dediyi, Gəncədəki kirayə evi xatırlayıram.
Dörd otaq, bir mətbəx, oğlumun kövrək addımlarını atdığı iki addım eni, üç addım uzunu olan darısqal həyət girir yuxularıma.
Universitetdən tələsə-tələsə gəlib, həyətdə qollarını açıb məni gözləyən oğlumla qarşılaşdığım o evi, üstündən on ildən çox keçsə də, unuda bilmirəm.
Hərdən, Bakıya köçəndən sonra kirayə qaldığım evləri də xatırlayıram. Darısqal mənzillər, hər dəfə xırda bir probleminə görə narahatlıq keçirdiyim başqasına məxsus evlər.
Hər kitabımı kirayə qaldığım evlərin birində yazmışam.
Acılı-şirinli xatirələrim səpələnib müxtəlif ünvanlara. Yaşadığım gözəl anları xatırlamaq istəsəm, hökmən kiminsə qapısını döyməliyəm.
"İcazə verin, evinizin pəncərəsindən keçmişimə boylanım..."
Adamı qapıdan qovarlar bu xahişə görə...
***
Evlər var ki, sadəcə evdir – xatirəsiz, keçmişsiz.
Evlər var ki, biz xatirələrə boylanmaq istədiyimiz pəncərələrinə indi qara pərdələr asılıb.
Evlər var ki, qapısını aylarla, illərlə açan olmur. Hətta sahibinin də yadından çıxıb.
Evlər var ki, kimsə məşuqəsi ilə görüşmək üçün, ildə, ayda bir dəfə açır qapısını. Toz basmış mebellərdə, yumşaq qadın barmaqlarının ürkək izi qalır, sonra o izləri də toz basır.
Evlər var ki, sobasının üstündə hisli çaydan, yanında saralmış dəm çayniki, pərdələrini də his basıb – Kiminsə yolunu gözləyir...
Evlər var ki, qapı zəngi səbirsizliklə gözləyir çalınmasını, içərisində bir ana səksəkəylə o zəngin səsinə həsrətdir.
Evlər var ki, balkonunda bir bayraq dalğalanır qürurla.
Evlər var ki, balkondakı zivələrdə uşaq paltarları yellənir sevinclə...
Evlər var ki, illərdir heç kəs pərdəsini aralayıb, günəşi salamlamır.
***
Sahibinin unutduğu, sahibini unudan evlər var.
Hansı binanın, hansı mərtəbəsində yerləşdiyini unutduğunuz evlər, küçədəki evsizlərin haqqıdır bəlkə də.
Ən dəbdəbəli evdə, villada, sarayda belə əbədi həyat yaşamaq mümkün deyil.
Daxmalarda xoşbəxt yaşayanlar, saraylarda qəhr olanlar var.
Daxmalar da evdir, saraylar da...
Xoşbəxtlik hansının qapısını döyəcəyini özü seçir.
Amma sənin ünvanın yoxdursa, xoşbəxtlik hansı qapını döyəcək?
Bəlkə də, evimiz, ünvanımız, daimi yaşayış yerimiz olmadığı üçün xoşbəxtlik axtarıb tapa bilmir bizi...
Evimiz olsa, qapımızı döyərdi, mütləq.
Evimiz olsa, qonaq gələrdi xoşbəxtlik...
***
Ölkəmdəki evsizlərin sayı məlum deyin. On minlərlə, yüzminlərlədir, bəlkə də.
Kirayələrdə yaşayanların da sayı bəlli deyil.
Əminəm ki, mənimlə eyni taleyi yaşayan, minlərlə, on minlərlə insan var – xatirələri pərən-pərən, keçmişi perik düşmüş...
***
Ömrümün ən kədərli ayında səs-küylü prosepektdə, kirayə qaldığım evdə xatirələrə boylanıram.
Bilirəm ki, mənim kimi neçə-neçə insan öz xatirələrini yad qapısında buraxıb, köçüb bu dünyadan.
Salam da deyir ki;
Bir böyük ölüm ver, qoy bəsim olsun…
Çörək - daşdan çıxan nəfəsim olsun…
Hər evin xatirə lövhəsi olsun -
hər kəs mismarlansın öz divarına.
Eh şair... Bizim xatirə lövhəsi kimi mismarlanacaq divarımız da yoxdur...
