https://sputnik.az/20231117/rusiyanin-uzun-mesafeli-aviasiyasinin-uc-fili-l-96-400m-l-76md-90a-ve-tu-144-460632763.html

Rusiyanın uzun məsafəli aviasiyasının "üç fili": İl-96-400M, İl-76MD-90A və Tu-144

Rusiyanın uzun məsafəli aviasiyasının "üç fili": İl-96-400M, İl-76MD-90A və Tu-144

Sputnik Azərbaycan

BAKI, 17 noyabr — Sputnik. Rusiyada geniş gövdəli, uzun məsafəli təyyarələrin istehsalının canlanması texnoloji suverenliyi təsdiqləyir və ölkədə mülki... 17.11.2023, Sputnik Azərbaycan

2023-11-17T21:04+0400

2023-11-17T21:04+0400

2023-11-17T21:04+0400

rusiya

yazarlar

təyyarə

aviasiya

https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e7/0b/11/460632577_0:129:3078:1860_1920x0_80_0_0_7763571e5290d1b3a5f7371140638d1b.jpg

BAKI, 17 noyabr — Sputnik. Rusiyada geniş gövdəli, uzun məsafəli təyyarələrin istehsalının canlanması texnoloji suverenliyi təsdiqləyir və ölkədə mülki aviasiyanın yeni dövrünü açır. Rusiyanın nəqliyyat naziri Vitali Savelyev noyabrın 15-də bildirib ki, Rusiya yeni texnologiya sahəsində səsdən sürətli Tu-144 sərnişin təyyarəsinin yaradılması üçün bütün lazımi resurslara malikdir. Bu, "Qostinıy Dvor"da (Moskva) keçirilən "Rusiyanın Nəqliyyatı" XVII Beynəlxalq Forumu münasibəti ilə deyilən nitq fiquru deyil. Ölkə bütün təcrübələrə, tədqiqat-istehsal bazasına və dünyanın ən böyük ərazisinə malikdir ki, bu da səsdən sürətli mülki təyyarənin inkişafını tələb edir. "Dubay Airshow-2023" sərgisində PS-90A-76 mühərrikləri ilə 60 tona qədər faydalı yük daşımaq qabiliyyətinə malik olan və 5000 km-ə qədər məsafəyə 800 km/saat sürətlə insan və texnika daşıya bilən Rusiyanın dərindən modernləşdirilmiş (sistem və qurğuların 70%-dən çoxu yenilənib) İl-76MD-90A ağır nəqliyyat təyyarəsi mütəxəssislərin böyük marağına səbəb olub. Gücləndirilmiş qanad və yüksək modernləşdirilmiş şassi, torpaqlı uçuş-enmə zolaqlarında bu maşının avtonom əsaslandırılmasına və təchiz olunmamış aerodromlarda istismarına imkan verir. Yaxın Şərq, Mərkəzi və Cənub-Şərqi Asiya ölkələrinə 50-yə qədər İl-76MD-90A təyyarəsinin satışı ilə bağlı danışıqlar aparılır. Bu yaxınlarda, noyabrın 1-də Voronej Aviasiya Zavodunda inşa edilmiş geniş gövdəli uzun məsafəli İl-96-400M ilk uçuşunu həyata keçirib. PS-90A1 mühərrikləri ilə təchiz edilmiş bu təyyarə 850 km/saat kreyser sürəti ilə 40 ton faydalı yük və ya 400 sərnişini 8100 km məsafəyə daşımaq qabiliyyətinə malikdir. İl-96-400M-in maksimum faydalı daşıma yükü 58 tondur. Dünyada bu sinif təyyarələri yalnız Avropanın "Airbus" korporasiyası və ABŞ-ın "Boeing" şirkəti istehsal edir. "Rostec" Dövlət Korporasiyasının baş direktoru Sergey Çemezov vurğulayıb: "İl-96-400M proqramı Rusiya prezidentinin qərarı ilə fəaliyyətə başlayıb. Təyyarə hava yüklərinin daşınmasını, eləcə də ölkənin müxtəlif regionlarına nəqliyyatını təmin edəcək". Biz Rusiya Federasiyasında uzun məsafəli aviasiyanın yeni dövrünün başlanğıcını müşahidə edirik. Qeyd edək ki, dünyanın ilk seriyalı sərnişin təyyarəsi də Voronejdə (1972-ci ilin martında) istehsal edilib və Rusiyanın nəqliyyat naziri Vitali Savelyevin dünən Tu-144 təyyarəsinin "reinkarnasiyasını" xatırlatması təsadüfi deyil. "Boing" və "Konkord"u ötüb keçmək Kreyser sürəti ilə saatda 2000 km-dən çox uça bilən dünyanın ilk sərnişin təyyarəsinin yaradılması SSRİ-nin dünya texnologiya yarışında qələbəsini göstərib. Tu-144 təyyarəsi ilk dəfə 1969-cu il iyunun 5-də 11000 metr hündürlükdə səs maneəsini aşıb. İngiltərə və Fransanın "Konkord" təyyarəsi havaya qalxıb və bir neçə ay sonra səsdən yüksək sürəti keçib. 1970-ci ilin mayında təcrübəli Tu-144 təyyarəsi 28 Max-a qədər (2150 km/saat) sürətlə 16300 metr hündürlükdə sərhədi aşıb. Voronej Aviasiya Zavodunda istehsal olunmuş seriyalı səsdən sürətli təyyarələr Alma-Ata, Berlin, Varşava, Paris, Praqa, Sofiya və Xabarovsk şəhərlərinə (səsdən sürətli məsafə - 2920 km, tavan demək olar ki, - 20 min metrdir) uçuş ediblər. Yalnız 16 təyyarə istehsal edilib. Tu-144 təyyarəsinin istehsalı 1981-ci ildə müxtəlif səbəblərdən, o cümlədən yüksək istismar xərcləri olduğundan dayandırılıb. Bununla belə, Tu-144 təyyarəsinin yaradılması təcrübəsi gələcəkdə bu günə qədər Rusiyanın müdafiə qabiliyyətini effektiv şəkildə gücləndirən ağır səsdən sürətli Tu-22M və Tu-160 təyyarələrinin inkişafında faydalı olub. Bundan əlavə, ABŞ-ın "Boeing" və A.N.Tupolyov adına Aviasiya elmi-texniki kompleks şirkəti 1999-cu ildə Tu-144LL-də perspektivli səsdən sürətli sərnişin təyyarəsi yaratmaq üçün birgə tədqiqat proqramını uğurla başa çatdırıblar. Rusiya bu gün müdafiə qabiliyyətini və dövlət suverenliyini gücləndirməyə kömək edən aviasiya sənayesinin yüksək texnoloji potensialını itirməyib (Su-57, Su-35S, Su-30SM), sabah isə "mülki səsdən sürətli" yeni sərhədlərin əldə olunmasını təmin edəcək və uçuş məsafəsi şərqdən qərbə 9000 km-dən çox, şimaldan cənuba isə 4000 km-dən çox olaraq dünyanın ən böyük ölkəsinin iqtisadi inkişafını əhəmiyyətli dərəcədə sürətləndirəcək. "Yerdə" uzun məsafəli və səsdən sürətli mülki aviasiyanın uğurlu inkişafı üçün əsas şərtlər şübhə doğurmur. Birləşmiş Aviasiya Korporasiyası (BAK) 2006-cı ildə Rusiyanın ən böyük aviaşirkətlərinin aktivlərini birləşdirmək üçün yaradılıb. BAK "Rostec" Dövlət Korporasiyasının bir hissəsidir və ölkənin ən böyük maşınqayırma şirkətidir - Federasiyanın 60 təsis qurumunda 800 elmi və istehsal təşkilatdır vəs 2022-ci ildə konsolidasiya edilmiş gəliri 2,1 trilyon rubldan çoxdur. Mülki məhsulların payı 44%-dən çoxdur. Digər tərəfdən, Qərbin aviasiya sənayesinin nəhəng resurslara malik Rusiyadan strateji asılılığı göz qabağındadır. Xatırladım ki, Rusiyanın "VSMPO-Avisma" titan istehsal edən metallurgiya şirkəti "Boeing"ə "qanadlı" titan tədarükünün üçdə birini, "Airbus" korporasiyasını isə 60%-ə qədər təmin edir. Avropa İttifaqı (Aİ) hətta Rusiyaya qarşı sanksiyaları çərçivəsində belə Rusiya titanından imtina etməyə hazır deyil. Rusiya texnologiyaları və resursları obyektiv olaraq əhəmiyyətli rəqabət üstünlükləri təmin edir.Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.

https://sputnik.az/20231114/dubai-airshow-2023-aviasalonunun-acilisi-460549545.html

2023

xəbərlər

ru_AZ

rusiya, təyyarə, aviasiya