https://sputnik.az/20210916/Vaksin-qorxusu-il-nec-mbariz-aparlmal---Psixoloq-mslhti-427938588.html
Vaksin qorxusu ilə necə mübarizə aparmalı? - Psixoloq məsləhəti
Vaksin qorxusu ilə necə mübarizə aparmalı? - Psixoloq məsləhəti
Sputnik Azərbaycan
Bir qisim həkimlər vaksinasiya ilə bağlı fərqli məlumatlar verirlər. Bu məlumatların hətta bir qismi qorxuducu xarakter daşıyır. Onların bəhs etdikləri öz... 16.09.2021, Sputnik Azərbaycan
2021-09-16T22:32+0400
2021-09-16T22:32+0400
2021-09-16T21:14+0400
xəbərlər
azərbaycanda covid-19 əleyhinə vaksinasiya
vaksin
vaksinasiya
covid-19 pasportu
qorxu
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e5/02/12/426264399_0:0:1275:720_1920x0_80_0_0_d1e22da2af9c30a2be033791c1f9b1a1.jpg
BAKI, 16 sentyabr — Sputnik. Baş Prokurorluq tərəfindən aparılan əməliyyatlar zamanı saxta CIVID-19 vaksini vuraraq bunun müqabilində rüşvət alan tibbi işçiləri aşkarlanır. Demək olar ki, hər gün mediada bu cür məlumatlar yayılır. Bu isə onu göstərir ki, Azərbaycanda vaksin vurmaqdan ehtiyat edənlər az deyil.Bəs vaksin qorxusu ilə necə mübarizə aparılmalıdır?Sputnik Azərbaycan xəbər verir ki, Səhiyyə Nazirliyi Psixi Sağlamlıq Mərkəzinin psixoloqu Aygün Sultanova bununla bağlı sualları cavablandırıb.- Koronavirusun psixoloji təsirləri nələrdir?- Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) məlumatına görə, koronavirus pandemiyası bütün dünyaya sürətlə yayılaraq əhalinin böyük bir hissəsində, xüsusən də həssas qruplarında (yaşlılar, qayğıya ehtiyacı olanlar və sağlamlıqla bağlı problemləri olan insanlar) xeyli dərəcədə qorxu, narahatlıq və gərginlik yaradıb. İctimai psixi sağlamlıq baxımından, bu günə qədər pandemiyanın əsas psixoloji təsiri stress və ya təşvişin yüksəlməsidir. Xüsusi karantin rejiminin sərtləşdirilməsi ilə bağlı əlavə tədbirlər tətbiq edildikcə bu tədbirlərin bir çox insanların adi fəaliyyətinə, gündəlik rutinlərinə və ya həyat tərzinə təsiri çoxaldıqca, onlarda tənhalıq, depressiya halları da artıb.- Koronavirusun psixoloji təsirlərinə qarşı necə mübarizə aparmalıyıq?- Koronavirusun psixoloji təsirləri ilə necə mübarizə aparmaq ilə bağlı ÜST-nin "Təməl psixososial bacarıqlar" adlı vəsaiti mövcuddur. Orada pandemiya müddətində gündəlik həyatda stresi idarə etməkdə yardımçı olmaq üçün bir neçə təklif irəli sürülür:* COVID-19 ilə bağlı yeni və doğru məlumatlardan xəbərdar olun və infeksiyanın qarşısını almaq üçün təhlükəsizlik tədbirlərinə əməl edin. Ehtiyac olduqda COVID-19 xəbərlərinə "fasilə" verin;* Düzgün qidalanın, yuxu rejiminizə diqqət edin və hər gün fiziki hərəkətlər edin;* Hər gün zövq aldığınız və sizin üçün mənalı olan fəaliyyətlərlə məşğul olun (məsələn: incəsənət, mütaliə, ibadət,* Dostlarınız, ailə üzvləriniz, yaxud güvəndiyiniz insanlara özünüzü necə hiss etdiyiniz barədə danışmaq üçün gün ərzində beş dəqiqənizi ayırın;* Rahatlamaq üçün sizə yaxşı təsir edəcək bir fəaliyyət sınayın. Bunlar hazırda və ya keçmişdə istifadə etdiyiniz üsullar ola bilər.Digər tövsiyələr də var:*sakitcə nəfəs alıb-vermək (nəfəs hərəkətləri);* əzələ relaksasiyası- Məktəblərin açılması ilə əlaqədar uşaqlarımızı bu virusdan qorunmağa necə hazırlamalıyıq?- Statistikaya əsasən, uşaqlar arasında yoluxma riski daha aşağıdır və ümumiyyətlə yoluxduqda belə onlar xəstəliyi yüngül keçirirlər. Buna baxmayaraq məktəblərdə də gigiyenik qaydalara tam riayət olunması zəruridir. Burada əsas məsələ uşaqların qorxudulmaması və bu qaydalara riayət etmənin vacibliyinin onlara sadə dildə izah olunmasıdır. Belə ki, sağlam psixi rifah üçün uşaqlar hər zaman qorunduqlarını və təhlükəsiz mühitdə olduqlarını bilməlidirlər.- "COVID-19" vaksin qorxusu ilə necə mübarizə aparmalıyıq?- Vaksin qorxusu ilə mübarizə aparmaq üçün əvvəlcə bu qorxunun səbəblərini araşdırmaq lazımdır.Məsələn, bəzi insanlar düşünürlər ki, vaksin sonsuzluq, miokardit, insult və s. xəstəlikləri yaradır. Lakin həmin problemi olan insanlarda qeyd edilən xəstəliklərin vaksinasiyadan öncə mövcud olub-olmaması araşdırılmır.İnsanlar arasında yayılan digər yanlış fikir "Sui-qəsd nəzəriyyəsi"dir. Bəzi insanlar vaksinasiya vasitəsilə çipləşdiriləcəklərindən və beləliklə idarə olunacaqlarından qorxurlar. Halbuki bu nəzəriyyə ümumiyyətlə ağlasığmazdır. İnsan beynində onun təfəkkürünü, davranışını və s. idarə edən 100 milyondan çox hüceyrə və 1 trilyondan çox sinaps mövcuddur və belə mürəkkəb quruluşda proqram yazmaq ümumumiyyətlə mümkün deyil.Bəzi insanlar düşünürlər ki, "vaksin işləmir". Onlar belə mülahizə irəli sürürlər ki, peyvəndləmə COVID-19-a yoluxma riskini azaltmır. Lakin bilmək lazımdır ki, vaksinlər xəstəliyə yoluxmamaq üçün qaranti deyil, ancaq vaksin olunmuş şəxslər arasında xəstəliyi ağır keçirmə və ölüm riski aşağıdır. Eyni zamanda, vaksinə qarşı insanların fərdi həssaslığı müxtəlifdir və ümumiyyətlə bəzi vaksinlər qısa, bəziləri isə uzunmüddətli təsirə malikdirlər.- Bəzi vətəndaşlar təzəcə COVID-19-dan sağaldıqlarını irəli sürərək niyə vaksin olunmalarının vacibliyini soruşurlar. Bu barədə fikirlənizi bilmək istərdik.- Əslində belə fikirləşən insanların düşüncəsi həqiqəti əks etdirir və onlardan xəstəliyi keçiridikləri 6 ay ərzində COVID-19 pasportu deyil, immun status tələb olunur. Bəzi insanlar eşitdikləri çox ziddiyyətli məlumatlara görə vaksin olunmaq istəmirlər. Çünki bəzən bir qisim həkimlər və ya digər ictimai statuslu şəxslər vaksinasiya ilə bağlı bir-birindən fərqli məlumatlar verirlər. Bu məlumatların hətta bir qismi qorxuducu xarakter daşıyır. Lakin bilmək lazımdır ki, onların bəhs etdikləri öz fərdi mülahizələridir və heç bir elmi əsaslı sübutu yoxdur. Düşünürəm ki, həmişə rəsmi mənbələrə inanmaq daha doğrudur. Aidiyyəti qurumların verdiyi məlumatlar bu sahədə aparılan ən son elmi işlərə əsaslanır.Eləcə də oxuyun: Yeni dalğanın gəlib-gəlməyəcəyini əvvəlcədən bilmək mümkün deyil - ÜSTAzərbaycanda "Mu" ştammına yoluxma var? Hande Harmancı suala özünəxas formada cavab verdiCOVID-19 statistikası: yoluxanlar azaldı, ölənlərin sayı isə artıbİki doza "Sinovac"dan sonra 3-cü doza yeni vaksinin vurulması buster doza deyilBu hallarda övladınızı məktəbə göndərməyə bilərsinizPfizer vaksini 6 aylıqdan tətbiq etmək istəyir - Mütəxəssislər həyəcan təbili çalırlar
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2021
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
xəbərlər
ru_AZ
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
xəbərlər, azərbaycanda covid-19 əleyhinə vaksinasiya, vaksin, vaksinasiya, covid-19 pasportu, qorxu
xəbərlər, azərbaycanda covid-19 əleyhinə vaksinasiya, vaksin, vaksinasiya, covid-19 pasportu, qorxu
Vaksin qorxusu ilə necə mübarizə aparmalı? - Psixoloq məsləhəti
Bir qisim həkimlər vaksinasiya ilə bağlı fərqli məlumatlar verirlər. Bu məlumatların hətta bir qismi qorxuducu xarakter daşıyır. Onların bəhs etdikləri öz fərdi mülahizələridir və heç bir elmi əsaslı sübutu yoxdur.
BAKI, 16 sentyabr — Sputnik. Baş Prokurorluq tərəfindən aparılan əməliyyatlar zamanı saxta CIVID-19 vaksini vuraraq bunun müqabilində rüşvət alan tibbi işçiləri aşkarlanır. Demək olar ki, hər gün mediada bu cür məlumatlar yayılır. Bu isə onu göstərir ki, Azərbaycanda vaksin vurmaqdan ehtiyat edənlər az deyil.
Bəs vaksin qorxusu ilə necə mübarizə aparılmalıdır?
Sputnik Azərbaycan xəbər verir ki, Səhiyyə Nazirliyi Psixi Sağlamlıq Mərkəzinin psixoloqu
Aygün Sultanova bununla bağlı sualları cavablandırıb.
- Koronavirusun psixoloji təsirləri nələrdir?
- Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) məlumatına görə, koronavirus pandemiyası bütün dünyaya sürətlə yayılaraq əhalinin böyük bir hissəsində, xüsusən də həssas qruplarında (yaşlılar, qayğıya ehtiyacı olanlar və sağlamlıqla bağlı problemləri olan insanlar) xeyli dərəcədə qorxu, narahatlıq və gərginlik yaradıb. İctimai psixi sağlamlıq baxımından, bu günə qədər pandemiyanın əsas psixoloji təsiri stress və ya təşvişin yüksəlməsidir. Xüsusi karantin rejiminin sərtləşdirilməsi ilə bağlı əlavə tədbirlər tətbiq edildikcə bu tədbirlərin bir çox insanların adi fəaliyyətinə, gündəlik rutinlərinə və ya həyat tərzinə təsiri çoxaldıqca, onlarda tənhalıq, depressiya halları da artıb.
- Koronavirusun psixoloji təsirlərinə qarşı necə mübarizə aparmalıyıq?
- Koronavirusun psixoloji təsirləri ilə necə mübarizə aparmaq ilə bağlı ÜST-nin "Təməl psixososial bacarıqlar" adlı vəsaiti mövcuddur. Orada pandemiya müddətində gündəlik həyatda stresi idarə etməkdə yardımçı olmaq üçün bir neçə təklif irəli sürülür:
* COVID-19 ilə bağlı yeni və doğru məlumatlardan xəbərdar olun və infeksiyanın qarşısını almaq üçün təhlükəsizlik tədbirlərinə əməl edin. Ehtiyac olduqda COVID-19 xəbərlərinə "fasilə" verin;
* Düzgün qidalanın, yuxu rejiminizə diqqət edin və hər gün fiziki hərəkətlər edin;
* Hər gün zövq aldığınız və sizin üçün mənalı olan fəaliyyətlərlə məşğul olun (məsələn: incəsənət, mütaliə, ibadət,
* Dostlarınız, ailə üzvləriniz, yaxud güvəndiyiniz insanlara özünüzü necə hiss etdiyiniz barədə danışmaq üçün gün ərzində beş dəqiqənizi ayırın;
* Rahatlamaq üçün sizə yaxşı təsir edəcək bir fəaliyyət sınayın. Bunlar hazırda və ya keçmişdə istifadə etdiyiniz üsullar ola bilər.
*sakitcə nəfəs alıb-vermək (nəfəs hərəkətləri);
- Məktəblərin açılması ilə əlaqədar uşaqlarımızı bu virusdan qorunmağa necə hazırlamalıyıq?
- Statistikaya əsasən, uşaqlar arasında yoluxma riski daha aşağıdır və ümumiyyətlə yoluxduqda belə onlar xəstəliyi yüngül keçirirlər. Buna baxmayaraq məktəblərdə də gigiyenik qaydalara tam riayət olunması zəruridir. Burada əsas məsələ uşaqların qorxudulmaması və bu qaydalara riayət etmənin vacibliyinin onlara sadə dildə izah olunmasıdır. Belə ki, sağlam psixi rifah üçün uşaqlar hər zaman qorunduqlarını və təhlükəsiz mühitdə olduqlarını bilməlidirlər.
- "COVID-19" vaksin qorxusu ilə necə mübarizə aparmalıyıq?
- Vaksin qorxusu ilə mübarizə aparmaq üçün əvvəlcə bu qorxunun səbəblərini araşdırmaq lazımdır.
Məsələn, bəzi insanlar düşünürlər ki, vaksin sonsuzluq, miokardit, insult və s. xəstəlikləri yaradır. Lakin həmin problemi olan insanlarda qeyd edilən xəstəliklərin vaksinasiyadan öncə mövcud olub-olmaması araşdırılmır.
İnsanlar arasında yayılan digər yanlış fikir "Sui-qəsd nəzəriyyəsi"dir. Bəzi insanlar vaksinasiya vasitəsilə çipləşdiriləcəklərindən və beləliklə idarə olunacaqlarından qorxurlar. Halbuki bu nəzəriyyə ümumiyyətlə ağlasığmazdır. İnsan beynində onun təfəkkürünü, davranışını və s. idarə edən 100 milyondan çox hüceyrə və 1 trilyondan çox sinaps mövcuddur və belə mürəkkəb quruluşda proqram yazmaq ümumumiyyətlə mümkün deyil.
Bəzi insanlar düşünürlər ki, "vaksin işləmir". Onlar belə mülahizə irəli sürürlər ki, peyvəndləmə COVID-19-a yoluxma riskini azaltmır. Lakin bilmək lazımdır ki, vaksinlər xəstəliyə yoluxmamaq üçün qaranti deyil, ancaq vaksin olunmuş şəxslər arasında xəstəliyi ağır keçirmə və ölüm riski aşağıdır. Eyni zamanda, vaksinə qarşı insanların fərdi həssaslığı müxtəlifdir və ümumiyyətlə bəzi vaksinlər qısa, bəziləri isə uzunmüddətli təsirə malikdirlər.
- Bəzi vətəndaşlar təzəcə COVID-19-dan sağaldıqlarını irəli sürərək niyə vaksin olunmalarının vacibliyini soruşurlar. Bu barədə fikirlənizi bilmək istərdik.
- Əslində belə fikirləşən insanların düşüncəsi həqiqəti əks etdirir və onlardan xəstəliyi keçiridikləri 6 ay ərzində COVID-19 pasportu deyil, immun status tələb olunur. Bəzi insanlar eşitdikləri çox ziddiyyətli məlumatlara görə vaksin olunmaq istəmirlər. Çünki bəzən bir qisim həkimlər və ya digər ictimai statuslu şəxslər vaksinasiya ilə bağlı bir-birindən fərqli məlumatlar verirlər. Bu məlumatların hətta bir qismi qorxuducu xarakter daşıyır. Lakin bilmək lazımdır ki, onların bəhs etdikləri öz fərdi mülahizələridir və heç bir elmi əsaslı sübutu yoxdur. Düşünürəm ki, həmişə rəsmi mənbələrə inanmaq daha doğrudur. Aidiyyəti qurumların verdiyi məlumatlar bu sahədə aparılan ən son elmi işlərə əsaslanır.
Azərbaycanda "Mu" ştammına yoluxma var? Hande Harmancı suala özünəxas formada cavab verdi
