Zülfiyyə Quluyeva, Sputnik Azərbaycan
BAKI, 10 oktyabr — Sputnik. Orta məktəblərdə məktəbəhazırlıq qrupları fəaliyyətə başlayandan, övladının 5 yaşı tamam olan valideynlərin çoxu uşağını bağçadan çıxardaraq məktəbəhazırlıq qruplarına aparır. Amma bu gün bağça ilə paralel məktəbəhazırlıq qruplarına gedən uşaqların da sayı az deyil. Maraqlı məqam isə ondadır ki, bağçalarda da məktəbəhazırlıq qruplarının fəaliyyət göstərməsinə baxmayaraq, valideynlərin çoxu nədənsə orta məktəblərdə yaradılmış məktəbəhazırlıq qruplarına üstünlük verir. Bu isə məktəbəhazırlıq qruplarında sıxlığın yaranmasına səbəb olur.
Sputnik Azərbaycan-ın əməkdaşı bağça və məktəblərdə məktəbəhazırlığın fərqini araşdırıb.
Təhsil İnstitutunun Məktəbəqədər təhsilin kurikulum şöbəsinin müdiri Laləzar Cəfərova açıqlamasında bildirib ki, valideynlərin bağçaya gedən övladını çıxardıb məktəbdəki məktəbəhazırlıq qrupuna qoyması düzgün deyil. L.Cəfərova deyir ki, çünki uşaq bağçaları ilə məktəbdəki məktəbəhazırlıq qruplarının vəsaiti məzmunca eynidir: "İstər uşaq bağçalarında, istər də məktəblərdə məktəbəqədər hazırlıqda istifadə edilən vəsaitləri eyni müəlliflər hazırlayıblar. Onlar məzmunca da fərqlənmirlər. Eyni məzmunlu vəsaitin uşaq bağçasında, yaxud da məktəbdə tədris olunmasının fərqi yoxdur. Ona görə də, uşaq bağçaya gedirsə, onu məktəbəhazırlıq üçün bağçadan çıxardıb məktəbdə hazırlıq qrupuna qoymaq lüzumsuzdur".
L.Cəfərovanın sözlərinə görə, bəzi müəllimlər işlərinin gələcəkdə rahat olması üçün məktəbəhazırlıq qruplarında olan uşaqlara öz metodik yanaşmalarını tətbiq edirlər: "Onlar istəyirlər ki, uşağı məktəbəhazırlıqdan 1-ci sinfə öz metodikası ilə hazırlasın. Belə olanda müəllimin işi də rahat olur. Amma istər məktəbdə, istər də bağçada məktəbəhazırlıq qruplarında proqramdan kənara çıxmağa icazə yoxdur. Məktəbdəki hazırlıq qrupunda müəllim gələcəkdə işinin rahat olması üçün uşağa 1-ci sinfin proqramını keçməməlidir. Bəzi məktəblərdə məktəbəhazırlıq qruplarında hüsnxət öyrədilir. Hətta valideyn də sevinir ki, uşağı hazırlıq qrupundan yazıb oxumağı öyrənir. Amma bu yolverilməzdir. Məktəbəhazırlığın təlimi 1-ci sinifdən tamamilə fərqlənir. Uşaqlara məktəbəhazırlıq qrupunda çap hərfləri öyrədilməli, onlarda sözün hecalara ayrılması bacarıqları inkişaf etdirilməlidir. Hətta bu ildən icazə verilir ki, 12 rəqəmi dairəsində uşaqlara ədədlərin öyrədilməsinə başlanılsın".
Şöbə müdiri deyir ki, Nazirlər Kabinetinin 2010-cu il 16 iyul tarixli 137 nömrəli qərarı ilə Məktəbəqədər təhsilin dövlət standartı və proqramı təsdiqlənib. L.Cəfərova deyir ki, dövlət hər bir uşağın məktəbəqədər hazırlığına bir dəfə vəsait ayırır: "Yəni, uşaq məktəbəhazırlığa paralel qaydada həm məktəbdə, həm də dövlət bağçasında gedə bilməz".
Şöbə müdiri bildirir ki, məktəblərdə məktəbəhazırlıq qruplarının yaradılması, 5 yaşlı uşaqların məktəbəqədər hazırlıq keçməsinə imkan yaratmaq məqsədi daşıyır: "Əslində uşaqların məktəbəhazırlığı uşaq bağçalarında aparılmalıdır. Amma bu gün məktəbəqədər təhsil müəssisələrinin sayı az olduğundan, 5 yaşlı uşaqları məktəbəhazırlığa cəlb etmək mümkün deyil. Ona görə də, məktəblərdə məktəbəhazırlıq qrupları yaradıldı.
Qeyd edək ki, hətta təhsil nazirinin müavini Məhəbbət Vəliyeva da bildirib ki, məktəbəqədər təhsilin bağçalarda aparılmasını dəstəkləyib. O qeyd edib ki, 3-5 yaşlı uşaqların məktəbəqədər təhsilini təmin edən müəssisələr ölkə üzrə bərabər paylanmayıb. Beynəlxalq qiymətləndirmənin nəticələrinə əsasən ölkədə təhsilin məktəbəqədər təhsil pilləsi üzrə əhatəliliyi cəmi 15 faizdir. M.Vəliyeva əlavə edib ki, məktəbəqədər təhsil ümumi təhsil pilləsinin və təhsilin formalaşmasında çox əhəmiyyətli rol oynadığı üçün Təhsil Nazirliyi məktəbəqədər təhsil şəbəkəsinin genişləndirilməsində çox maraqlıdır: "Ancaq elə kəndlərimiz var ki, orada ümumiyyətlə məktəbəqədər təhsil müəssisələri yoxdur. Elə ərazilər də var ki, orada belə müəssisələrin sayı kifayət qədər deyil. Bu baxımdan, hesab edirik ki, ümumtəhsil müəssisələrinin bazasında 3-5 yaşlı uşaqlar üçün məktəbəqədər təhsil mərkəzlərinin yaradılması uşaqların gələcəkdə təlim nailiyyətlərinə müsbət təsir etməklə yanaşı, ümumilikdə ölkəmizdə təhsilin keyfiyyətinə çox müsbət təsir edəcək".
Valideynlər isə bağça ilə müqayisədə məktəbdəki məktəbəhazırlıq qruplarına daha çox üstünlük vermələrinə əsas tapmağa çalışırlar. Valideyn Səidə Seyidova bildirib ki, bağça ilə müqayisədə məktəbəhazırlıq qruplarında daha peşəkar müəllimlər fəaliyyət göstərir: "Uşaq eyni zamanda kollektivə və müəllimə uyğunlaşır. Ona görə də, uşağımı bağçadan çıxardıb məktəbəhazırlıq qrupuna qoymuşam".
Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsindən isə bildirdilər ki, məktəbəhazırlıq qruplarının fəaliyyəti təhsildə əhəmiyyətli addımlardan biridir. Nazirlər Kabinetinin 11 iyul 2016-cı il tarixli 271 nömrəli qərarı ilə ümumtəhsil məktəblərində dövlət vəsaiti hesabına 5 yaşlıların məktəbəhazırlıq qruplarında təhsili həyata keçirilməyə başlanılıb. 2019-cu ildə beşyaşlıların 90 faizinin məktəbəhazırlığa cəlb edilməsi üçün dövlət tərəfindən imkan yaradılıb.
