İqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli Sputnik-ə açıqlamasında bildirib ki, bu problem tezliklə həll olunmasa, daha ciddi nəticələrə gətirib çıxaracaq:
Kredit borclarına görə ard-arda intihar hadisələri də yaşanır. Bu prosesin davam edəcəyi gözlənilir, çünki hazırda ölkədə xeyli sayda kredit borcu olan şəxs var.
Psixoloq Azad İsazadə Sputnik-ə açıqlamasında bildirib ki, bu məsələ yetərincə araşdırılmır:
"Məişətdə, həyatda hər bir hadisə sui-qəsd üçün səbəb ola bilər. Depressiyada olan cəmiyyətdə bu hala tez-tez rast gəlinir. Bu gün real kredit götürənlərin arasında sui-qəsdlərin sayının çoxaldığına görə biz onları sui-qəsd risk qrupuna salmalıyıq. Təəssüf ki, bu məsələ elmi baxımdan araşdırılmır, risk qrupları dəqiqləşdirilmir və heç bir profilaktiki iş aparılmır".
Ekspertin fikrincə, Azərbaycanda belə insanlara kömək və dəstək olan vahid sistem olsaydı, oxşar hadisələr baş verməzdi.
Manatın məzənnəsinin enməsindən sonra kredit götürənlərin böyük əksəriyyəti müəyyən səbəblərlə borclarını ödəməkdən imtina edir. Borcluların bəziləri girovlarını banklara təhvil verəcəyini, bir qrup insan isə çıxış yolu tapmayıb intihar edəcəyini bildirir. Lakin bu azmış kimi kredit böhranı səbəbindən zaminlər də zərər görür. Ölkədə banka olan borcunu ödəyə bilmədiyi üçün zaminin borclunu bıçaqlaması halları da artıb. Hüquqşünas-ekspert Əkrəm Həsənovun sözlərinə görə, bizim əhalinin əksəriyyəti zaminliyin mahiyyətini düzgün başa düşmür:
"Bank üçün zamin və borclu fərqi yoxdur. Bank onların hər ikisindən borcun qaytarılmasını tələb edir. Qanunvericiliyə görə, borclu borcunu ödəmirsə, zamin ödəməlidir. Bank borcun ödənilməsini hər ikisindən tələb edə bilər.
Zaminliyin təyinatı da budur. Azərbaycanda əhalinin mütləq əksəriyyəti, hətta ali təhsilli vətəndaşlarımız zaminliyin mahiyyətini düzgün başa düşmür. Başa düşmür ki, zamin olmaqla bütün əmlakı ilə məsuliyyət daşıyır və bir növ banka borclu olur. Təəssüf ki, banklar da vətəndaşa zamin olmaqla üzərinə hansı öhdəliyi götürdüyünü düzgün izah etmirlər".
Ekspertin fikrincə, Azərbaycanda bu problem ona görə yaranıb ki, banklar məsuliyyətsiz kredit siyasəti aparıblar, kreditləri verəndə qanunları pozublar və həddən artıq borc məbləğlərini şişirdiblər. Mərkəzi Bank isə buna göz yumub.
Yaranmış vəziyyətdən çıxış yolunu isə ekspertlər konsolidasiyada görürlər. Yəni dövlət, banklar və kredit təşkilatları, eləcə də əhali özü digərlərinə anlayış göstərərək ortaq məxrəcə gəlməlidirlər. Əks halda onlar hamısı zərər çəkəcək.
Qeyd edək ki, yanvarın əvvəlindən Azərbaycanda 41-i kişi, 16-sı qadın olmaqla azı 57 nəfər intihar, yaxud buna cəhd edib. Onlardan 20 nəfəri banka borcu və maddi çətinliklərə görə canına qəsd edib.
