https://sputnik.az/20240828/tatneft-ve-socar-in-birge-neft-emali-zavodu-onu-qurmaq-harada-daha-serfelidir-466957314.html

"Tatneft" və SOCAR-ın birgə neft emalı zavodu: Onu qurmaq harada daha sərfəlidir?

"Tatneft" və SOCAR-ın birgə neft emalı zavodu: Onu qurmaq harada daha sərfəlidir?

Sputnik Azərbaycan

Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti və Rusiyanın neft nəhəngi sürtkü məmulatlarının istehsalı və neft emalı üzrə birgə müəssisə yaratmağı planlaşdırır. 28.08.2024, Sputnik Azərbaycan

2024-08-28T18:15+0400

2024-08-28T18:15+0400

2024-08-28T18:15+0400

socar

iqtisadiyyat

tatarıstan

neft

qara qızıl

azərbaycan

rusiya

bibiheybət mədəni

https://cdnn1.img.sputnik.az/img/42219/32/422193201_0:0:2001:1125_1920x0_80_0_0_db31c273af46af0660cd1434ae78bd9f.jpg

BAKI, 28 avqust — Sputnik. Rusiyanın "Tatneft" enerji nəhəngi Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti (SOCAR) ilə əməkdaşlığı genişləndirməkdə davam edir. Bu yaxınlarda Azərbaycanın ən qədim neft yatağı olan "Bibiheybət"də əldə edilmiş paydan sonra şirkətlər birgə neft emalı layihələrini planlaşdırırlar. Belə ki, bu yaxınlarda SOCAR və "Tatneft"in sürtkü məmulatlarının istehsalı üzrə birgə müəssisə yarada biləcəyi məlum olub. "Sokar RUS" MMC-nin (SOCAR-ın törəmə müəssisəsi) baş direktoru Rüfət Mahmudun sözlərinə görə, tərəflər artıq neft məhsullarının ticarəti və neft emalı üzrə birgə müəssisənin yaradılması üzrə iki yol xəritəsi imzalayıblar. Birgə müəssisənin yaradılması üzrə əməkdaşlıq neft hasilatı və emalı, neft və neft-kimya məhsullarının satışı, təcrübə mübadiləsi, kapitalının inkişafı və digər sahələrdə qarşılıqlı fəaliyyət üçün 2023-cü ilin noyabrında və 2024-cü ilin mayında bağlanmış yol xəritələrinin davamı olub. "Tatneft" və SOCAR-ın birgə müəssisəsi harada yerləşəcək? Rusiyanın Milli Enerji Təhlükəsizliyi Fondunun analitiki İqor Yuşkov deyib ki, "Tatneft" və SOCAR-ın neft məhsullarının istehsalı üzrə birgə müəssisə Azərbaycan ərazisində və ya Mərkəzi Asiya ölkələrindən birində yerləşə bilər, lakin dəqiq olaraq Rusiyada deyil. Ekspertin fikrincə, bu birgə müəssisə öz obyektlərini ya Azərbaycanın özündə, ya da üçüncü ölkədə, məsələn, Mərkəzi Asiya ərazisində yaratsa, SOCAR üçün daha təhlükəsiz olar. "Bu məntiqli olardı, çünki" Tatneft" in emal üçün bu zavoda ixrac edə biləcəyi komponentləri təşkil edən Rusiya neft və neft məhsullarının tədarükü baxımından heç bir məhdudiyyət qoymazdı", - Yuşkov hesab edir. Ekspert əminliklə bildirib ki, Mərkəzi Asiya ölkələri belə bir layihənin yaradılması üçün kompromis variantdır, çünki Mərkəzi Asiyada istehsal olunan məhsullar sanksiya altına düşmür, oraya həm Azərbaycandan, həm də Rusiya Federasiyasından komponentlər gətirmək mümkündür. Bundan əlavə, pul köçürmələri və logistika ilə bağlı hər şey Mərkəzi Asiya ölkələrində də problemsiz işləyəcək - istehsal olunan məhsulları dünya bazarına çıxarmaq və ondan pul əldə etmək mümkündür. Ekspert hesab edir ki, bu müəssisəni Azərbaycan ərazisində də təşkil etmək olar, çünki oradan da rahat logistika qurulub, Türkiyə bazarı yaxınlıqda yerləşir və Azərbaycan bazarının özü də kifayət qədər böyükdür. Neft tankerlərinin vaxtında tikintisi Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin bu ay Azərbaycana səfərindən sonra məlum olub ki, Bakı və Moskva "çay-dəniz" sinifli tankerlərin birgə istehsalına başlamaq niyyətindədirlər. Rusiyanın Birləşmiş gəmiqayırma şirkətinin Bakı gəmiqayırma zavodu ilə birlikdə neft məhsullarının daşınması üçün tankerlər istehsal edəcəyi planlaşdırılır. Ekspertlər hesab edirlər ki, bu layihə Xəzəryanı ölkələrin neft və neft məhsulları ticarətini genişləndirmək üçün Xəzər dənizində tankerlərlə bağlı vəziyyətin yaxşılaşdırılmasına yönəlib. Tanker donanmasının yenilənməsi vacibdir, çünki Rusiyanın Xəzər donanması kifayət qədər köhnəlib, Rusiya Federasiyası isə hazırda İran və Azərbaycanla ticarəti artırıb. Yeni tankerlərin həmçinin Mərkəzi Asiya ölkələrindən birində və ya Azərbaycanda SOCAR və "Tatneft"in yeni birgə müəssisələrində emal olunan neftin daşınması mümkündür. Bu halda yaradılan birgə müəssisədə çox güman ki, Rusiya neftindən istifadə ediləcək. Ümumiyyətlə, Azərbaycan digər ölkələrdəki neft emalı zavodları üçün Rusiya xammalına üstünlük verir - Türkiyədəki "Star" neft emalı zavodu üçün SOCAR Rusiya Federasiyasından "qara qızıl" alır. Bu neft emalı zavodu üçün Rusiya neftinin alınmasını davam etdirmək məqsədilə Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti hətta ABŞ-ın "Citi" və "JP Morgan" banklarının verdiyi 1,3 milyard dollar məbləğində olan krediti planlaşdırılan müddətdən iki il əvvəl ödəməli olub. Qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycan son illərdə neft sektorunda Mərkəzi Asiya ölkələri ilə əməkdaşlığı genişləndirib. Belə ki, Mərkəzi Asiya ölkələrinin bir sıra neft emalı zavodları Azərbaycandan "qara qızıl"ın tədarükünü gözləyir. Xüsusilə, bu yaxınlarda məlum olub ki, Azərbaycan Tacikistanın cənubundakı "Danqara" azad iqtisadi zonasının (AİZ) ərazisində yerləşən "TK-Oil" neft emalı zavodunun işə salınmasında və xammalla təmin olunmasında kömək edəcək. Eyni zamanda, bu ilin mayında Qırğızıstanın energetika naziri Taalaybek İbrayev SOCAR-ın ildə 1 milyon tondan çox xammala ehtiyacı olan "Cunda" neft emalı zavodu üçün ölkəyə neft məhsulları və xam neft ixrac etməyə hazır olduğunu bildirib. Azərbaycanın Mərkəzi Asiya ölkələri ilə neft əməkdaşlığının artırılması üzrə planları SOCAR və "Tatneft"in neft məhsullarının istehsalı üzrə birgə müəssisənin yaradılması təşəbbüsünə uğurla uyğun gəlir. Əgər Mərkəzi Asiya ölkələrindən birində istehsal müəssisələri yaradılarsa, Azərbaycan regionun kifayət qədər geniş enerji bazarında mövcudluğunu gücləndirə bilər və nəqliyyat dəhlizlərindən istifadə etməklə SOCAR və "Tatneft" öz məhsullarını Əfqanıstan, Pakistan və Hindistan kimi bir sıra digər Asiya ölkələrinə ixrac edə bilər.Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.

https://sputnik.az/20240718/tatneft-bibiheybetde-rusiya-sirketi-niye-en-qedim-neft-yatagina-maraq-gosterir-466068792.html

azərbaycan

2024

xəbərlər

ru_AZ

socar, tatarıstan, neft, qara qızıl, azərbaycan, rusiya, bibiheybət mədəni