https://sputnik.az/20240805/alimler-antarktidanin-buzlari-altinda-itirilmis-dunya-kesf-edibler-466043240.html

Antarktidanın buzlarında yaşayan mikroorqanizmlər alimləri təəccübləndirib

Antarktidanın buzlarında yaşayan mikroorqanizmlər alimləri təəccübləndirib

Sputnik Azərbaycan

Bu mikroorqanizmlər gölün aşağı temperaturlarına və yüksək duzluluğuna baxmayaraq, nəinki sağ qalır, həm də əvvəllər qeydə alınmayan yırtıcı davranışı həvəslə... 05.08.2024, Sputnik Azərbaycan

2024-08-05T23:59+0400

2024-08-05T23:59+0400

2024-08-05T17:36+0400

antarktida

elm

çay

bataqlıq

https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e7/07/1e/457280434_0:226:3078:1957_1920x0_80_0_0_9dc4af1aef752dc7ac45bd07f1cd2375.jpg

BAKI, 5 avqust — Sputnik. Antarktidada yaşayan bəzi qədim mikroorqanizmlər alimləri təəccübləndirib. Məlum olub ki, onlar parazit yırtıcılar kimi çıxış edə bilirlər. Bu barədə "Nature Communications"dakı məqalədə bəhs edilib. Məqalədə Antarktidanın donmuş dərinliklərində yerləşən "Dərin göl"ün ekstremal şəraitində yaşayan arxeylərdən bəhs edilir. Sidney Texnologiya Universitetinin və Hollandiya Kral Dəniz Tədqiqatları İnstitutunun alimləri hesab edirlər ki, bu mikroorqanizmlər gölün aşağı temperaturlarına və yüksək duzluluğuna baxmayaraq, nəinki sağ qalır, həm də əvvəllər qeydə alınmayan yırtıcı davranışı həvəslə nümayiş etdirirlər. Tədqiqatçılar, həmçinin DPANN kimi tanınan bir qrup arxeyin sağ qalmaq üçün ev sahibi orqanizmlərdən parazit asılı olduğunu aşkar ediblər. Elm adamları inanırlar ki, arxeylər bəzi viruslar kimi ana hüceyrələrə daxil olub onları məhv edə bilirlər. Tədqiqat arxeylərin ekosistemlərdə, xüsusən də ekstremal mühitlərdə rolu haqqında fikir yaradır. Arxeylərin çox vaxt unudulan "həyat xətti" olduğu vurğulanır. Tədqiqatçılar deyirlər ki, onların yırtıcı kimi fəaliyyət göstərmə qabiliyyəti ekosistemlərdə qidalanma dövriyyəsi və mikrob nəzarətinə böyük təsir göstərə bilər. Onlar, həmçinin inanırlar ki, arxeyin unikal biokimyası bioremediasiya və iqlim dəyişikliyinin azaldılması kimi sahələrdə həllər təklif edə bilər. Bundan əvvəl Rusiya Elmlər Akademiyasının Sibir bölməsinin Sitologiya və Genetika İnstitutunun alimləri Qara dənizdə "fantastik" xüsusiyyətlərə malik naməlum orqanizm aşkar etmişdilər. Həmçinin bildirilib ki, alimlər Vostok gölünün qədim buzlarında donmuş mineral nümunələrini tədqiq edirlər.20.07.24, 23:45Alimlər Antarktidanın buzları altında "itirilmiş dünya" kəşf ediblərBeynəlxalq alimlər qrupu Antarktida buzlaqlarının altında, təxminən 44-34 milyon il əvvəl mövcud olmuş Eotsen dövrünə aid nəhəng transkontinental çay sistemi aşkar ediblər. Araşdırma "Science Advances" jurnalında dərc olunub. Qərbi Antarktidadakı Amundsen dənizinin şelfindən nüvələr götürüb təhlil edən alimlər iki fərqli dövrə aid çöküntüləri aşkar ediblər. Aydın olub ki, qədim təbəqələr, təqribən 85 milyon il əvvəl, təbaşir dövrünün ortalarına aiddir və mülayim yağış meşələrinin qalıqları, sporları və polenlərini ehtiva edirlər. Yaşı 34-44 milyon il arasında olan sonrakı üst təbəqələr əsasən orta və gec Eotsen qumundan ibarətdir. Onlarda alimlər çay deltasının laylı strukturunu xatırladan buzaltı topoqrafiya aşkar ediblər. Biogeokimyəvi məlumatlar ekosistemin çaylarla daşınan üzvi və silikat materialının əhəmiyyətli töhfəsini aldığını göstərən bu təfsiri dəstəkləyib. Təhlil zamanı o da məlum olub ki, ikinci təbəqənin çöküntüləri çay və axarlarla birləşən sahilboyu bataqlıqların qalıqları ola bilər. Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, bu çay sisteminin uzunluğu 1500 kilometri keçə bilər. Daha əvvəl Yerin potensial təhlükəli asteroid "2024 MK" ilə toqquşmadan necə qaçdığı haqda məlumat verilmişdi.

2024

xəbərlər

ru_AZ

antarktida, çay, bataqlıq