https://sputnik.az/20240727/qarabagi-musteqil-sekilde-inkisaf-etdirmek-socar-a-niye-serfelidir-466268911.html
"Qarabağ"ı müstəqil şəkildə inkişaf etdirmək SOCAR-a niyə sərfəlidir?
"Qarabağ"ı müstəqil şəkildə inkişaf etdirmək SOCAR-a niyə sərfəlidir?
Sputnik Azərbaycan
Norveçin "Equinor" şirkəti "Qarabağ"ın işlənməsi layihəsində SOCAR-a 50% payın satışı ilə bağlı müqavilə bağlayıb. Beləliklə, SOCAR 100% payla layihənin yeganə... 27.07.2024, Sputnik Azərbaycan
2024-07-27T09:18+0400
2024-07-27T09:18+0400
2024-07-27T09:18+0400
socar
iqtisadiyyat
qarabağ
yataq
"azəri" yatağı
şirkət
qaz
azərbaycan
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/42177/39/421773958_0:48:1281:768_1920x0_80_0_0_355f83e5c0f2f5c252477ee0267f3990.jpg
BAKI, 27 iyul — Sputnik. Son 30 ildə Azərbaycanın neft və qaz yataqları karbohidrogenlərin hasilatına və dünya bazarına çıxarılmasına milyardlarla dollar sərmayə qoymağa davam edən xarici investorlar və iri enerji şirkətləri arasında kifayət qədər populyardır. Böyük resurs ehtiyatları, rəqabətli investisiya mühiti, eləcə də investorlar üçün bir sıra güzəştlər karbohidrogen yataqlarını xarici şirkətlər üçün əsas cəlbedici mərkəzə çevirib. Eyni zamanda, pay iştirakçılarının və investorların tez-tez dəyişdiyi və üzərində işin başlamadığı yeganə layihə "Qarabağ" neft-qaz yatağıdır. Belə ki, ötən çərşənbə məlum olub ki, Norveçin enerji nəhəngi "Equinor" aprel ayında Qarabağın işlənməsi layihəsində Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinə (SOCAR) 50% pay satmaq üçün müqavilə bağlayıb. Beləliklə, SOCAR 100% payla layihənin yeganə iştirakçısına çevrilib. Hasilat yatağının çətin taleyi Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri İlham Şaban bildirib ki, Azərbaycanın müstəqillik illərində kəşf edilən yeganə "Qarabağ" yatağı digər yataq olan "Azəri"dən 10 km aralıda yerləşir. Onun sözlərinə görə, "Azəri" Bakıdan 120 km, "Qarabağ" isə 130 km aralıda yerləşir. Qeyd etmək lazımdır ki, "Qarabağ" neft-qaz yatağıdır - yəni üst tərəfdə neft layları, aşağı horizontlarda isə qaz layları var. Yataq 1998-ci ildə ABŞ-ın "Pennzoil" şirkətinin rəhbərlik etdiyi "Caspian International Petroleum Company" (CIPCO) konsorsiumu tərəfindən kəşf edilib. Konsorsiuma bir sıra şirkətlər, o cümlədən Rusiyanın "Lukoil" (12,5%) və İtaliyanın "Agip" (5%) şirkətləri daxil idi. "Daha sonra Norveçin "Equinor" şirkəti 2018-ci ildə layihəyə daxil olub və qiymətləndirmə quyusu qazaraq neft və qaz ehtiyatlarını təsdiqləyib. Lakin "Qarabağ"ın inkişafı üçün kommersiya sxemi Norveç şirkətinə uyğun gəlmədi və çıxış prosesi kifayət qədər uzun çəksə da, layihəni tərk etmək qərarına gəldi" - ekspert əlavə edib. Qeyd edək ki, son məlumatlara görə, "Qarabağ" layihəsinin həyata keçirilməsi üçün ümumi kapital xərcləri, təxminən 1,7 milyard dollar təşkil edə bilər. SOCAR-ın qazma avadanlığını işə salmasının vaxtı çatıb "Hazırda, yəni "Equinor" layihəni tərk etdikdən sonra "Qarabağ" 100% SOCAR-a məxsusdur və bu, Azərbaycan şirkəti üçün bir fürsətdir" - Şaban hesab edir. "SOCAR bu yatağın işlənməsini müstəqil şəkildə həyata keçirə bilər. Məsələn, dənizdə qaz yataqlarının işlənməsində heç bir təcrübəsi olmayan Türkiyə bütün işləri aparmaq üçün qaz hasilatı sahəsində dünya şöhrətli xidmət şirkətlərini podratçılığa cəlb edib. Nəticədə, demək olar ki, rekord səviyyədə qısa müddətdə - qaz yatağının kəşfindən üç il sonra, Türkiyə ilk xammalı əldə edib", - Şaban bildirib. Ekspertin fikrincə, ARDNŞ də eyni şeyi edə bilər – "Eni", "Schlumberger", "Halliburton" kimi bir sıra şirkətlər var ki, onlar "Qarabağ" yatağının işlənməsini həyata keçirə bilərlər. "Belə ki, SOCAR istər quruda, istərsə də dənizdə yataqların işlənməsində hələ də layihədə iştirakını hansısa xarici şirkətlə bölüşmək "ənənəsinə" malikdir. Bu halda SOCAR özü "passiv səhmdar" olur, xarici şirkət isə yatağı işlədir və onun operatoruna çevrilir", - Şaban qeyd edib. Ekspert hesab edir ki, "Qarabağ" yatağının işlənməsi, şübhəsiz ki, SOCAR-a baha başa gələcək, lakin bu, layihəyə iştirakçı kimi daxil olacaq və gəlirli neftin yarısını alacaq xarici şirkətlə payı bölüşdürməkdən qat-qat sərfəlidir. Belə ki, "Sputnik Azərbaycan"ın həmsöhbətinin hesablamalarına görə, "Qarabağ" yatağı, təxminən 15 ərzində işlənə bilər. Bu isə SOCAR-a, üstəlik qazı da nəzərə almasaq, ildə 7,5 milyon barel neftə zəmanət verir. "SOCAR "Qarabağ"ı müstəqil şəkildə inkişaf etdirməli, podrat və subpodrat işlərini təcrübəli dünya şöhrətli şirkətlərə tapşırmalı və Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin hazırda ehtiyac duyduğu maksimal gəlirli neft və qazı əldə etməlidir", - Şaban sözünü yekunlaşdırıb.Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.
azərbaycan
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2024
Aygül Tağıyeva
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e5/02/0f/426229726_632:-1:2679:2047_100x100_80_0_0_bf9f4a66d2062eb596bb6df525ab6306.jpg
Aygül Tağıyeva
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e5/02/0f/426229726_632:-1:2679:2047_100x100_80_0_0_bf9f4a66d2062eb596bb6df525ab6306.jpg
xəbərlər
ru_AZ
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Aygül Tağıyeva
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e5/02/0f/426229726_632:-1:2679:2047_100x100_80_0_0_bf9f4a66d2062eb596bb6df525ab6306.jpg
socar, qarabağ, yataq, "azəri" yatağı, şirkət, qaz, azərbaycan
socar, qarabağ, yataq, "azəri" yatağı, şirkət, qaz, azərbaycan
"Qarabağ"ı müstəqil şəkildə inkişaf etdirmək SOCAR-a niyə sərfəlidir?
Norveçin "Equinor" şirkəti "Qarabağ"ın işlənməsi layihəsində SOCAR-a 50% payın satışı ilə bağlı müqavilə bağlayıb. Beləliklə, SOCAR 100% payla layihənin yeganə iştirakçısına çevrilib.
BAKI, 27 iyul — Sputnik. Son 30 ildə Azərbaycanın neft və qaz yataqları karbohidrogenlərin hasilatına və dünya bazarına çıxarılmasına milyardlarla dollar sərmayə qoymağa davam edən xarici investorlar və iri enerji şirkətləri arasında kifayət qədər populyardır.
Böyük resurs ehtiyatları, rəqabətli investisiya mühiti, eləcə də investorlar üçün bir sıra güzəştlər karbohidrogen yataqlarını xarici şirkətlər üçün əsas cəlbedici mərkəzə çevirib. Eyni zamanda, pay iştirakçılarının və investorların tez-tez dəyişdiyi və üzərində işin başlamadığı yeganə layihə "Qarabağ" neft-qaz yatağıdır.
Belə ki, ötən çərşənbə məlum olub ki, Norveçin enerji nəhəngi "Equinor" aprel ayında Qarabağın işlənməsi layihəsində Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinə (SOCAR) 50% pay satmaq üçün müqavilə bağlayıb. Beləliklə, SOCAR 100% payla layihənin yeganə iştirakçısına çevrilib.
Hasilat yatağının çətin taleyi
Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri İlham Şaban bildirib ki, Azərbaycanın müstəqillik illərində kəşf edilən yeganə "Qarabağ" yatağı digər yataq olan "Azəri"dən 10 km aralıda yerləşir.
Onun sözlərinə görə, "Azəri" Bakıdan 120 km, "Qarabağ" isə 130 km aralıda yerləşir. Qeyd etmək lazımdır ki, "Qarabağ" neft-qaz yatağıdır - yəni üst tərəfdə neft layları, aşağı horizontlarda isə qaz layları var.
Yataq 1998-ci ildə ABŞ-ın "Pennzoil" şirkətinin rəhbərlik etdiyi "Caspian International Petroleum Company" (CIPCO) konsorsiumu tərəfindən kəşf edilib. Konsorsiuma bir sıra şirkətlər, o cümlədən Rusiyanın "Lukoil" (12,5%) və İtaliyanın "Agip" (5%) şirkətləri daxil idi.
"Sadəcə, o vaxt, 1998-ci ildə dünya bazarında neftin qiyməti bir barel üçün 10-12 dollar səviyyəsində olub. Qarabağın ehtiyatları isə "Azəri-Çıraq-Günəşli" ilə müqayisədə cüzi idi", - Şaban "Sputnik Azərbaycan"a müsahibəsində bildirib.
"Daha sonra Norveçin "Equinor" şirkəti 2018-ci ildə layihəyə daxil olub və qiymətləndirmə quyusu qazaraq neft və qaz ehtiyatlarını təsdiqləyib. Lakin "Qarabağ"ın inkişafı üçün kommersiya sxemi Norveç şirkətinə uyğun gəlmədi və çıxış prosesi kifayət qədər uzun çəksə da, layihəni tərk etmək qərarına gəldi" - ekspert əlavə edib.
Qeyd edək ki, son məlumatlara görə, "Qarabağ" layihəsinin həyata keçirilməsi üçün ümumi kapital xərcləri, təxminən 1,7 milyard dollar təşkil edə bilər.
SOCAR-ın qazma avadanlığını işə salmasının vaxtı çatıb
"Hazırda, yəni "Equinor" layihəni tərk etdikdən sonra "Qarabağ" 100% SOCAR-a məxsusdur və bu, Azərbaycan şirkəti üçün bir fürsətdir" - Şaban hesab edir.
"SOCAR bu yatağın işlənməsini müstəqil şəkildə həyata keçirə bilər. Məsələn, dənizdə qaz yataqlarının işlənməsində heç bir təcrübəsi olmayan Türkiyə bütün işləri aparmaq üçün qaz hasilatı sahəsində dünya şöhrətli xidmət şirkətlərini podratçılığa cəlb edib. Nəticədə, demək olar ki, rekord səviyyədə qısa müddətdə - qaz yatağının kəşfindən üç il sonra, Türkiyə ilk xammalı əldə edib", - Şaban bildirib.
Ekspertin fikrincə, ARDNŞ də eyni şeyi edə bilər – "Eni", "Schlumberger", "Halliburton" kimi bir sıra şirkətlər var ki, onlar "Qarabağ" yatağının işlənməsini həyata keçirə bilərlər.
"Belə ki, SOCAR istər quruda, istərsə də dənizdə yataqların işlənməsində hələ də layihədə iştirakını hansısa xarici şirkətlə bölüşmək "ənənəsinə" malikdir. Bu halda SOCAR özü "passiv səhmdar" olur, xarici şirkət isə yatağı işlədir və onun operatoruna çevrilir", - Şaban qeyd edib.
"Düşünürəm ki, artıq "Qarabağ" layihəsinin iştirakçılarını gözləmək kifayətdir. Yatağın kəşfindən illər sonra biz onun işlənməsini həyata keçirə bilməmişik, şirkətlərlə fikir ayrılığına görə təxirə salmışıq. SOCAR üçün kürəyi götürməyin, yəni qazma avadanlıqlarını özünün işlətməyinin vaxtı çatıb", - Şaban qeyd edib.
Ekspert hesab edir ki, "Qarabağ" yatağının işlənməsi, şübhəsiz ki, SOCAR-a baha başa gələcək, lakin bu, layihəyə iştirakçı kimi daxil olacaq və gəlirli neftin yarısını alacaq xarici şirkətlə payı bölüşdürməkdən qat-qat sərfəlidir.
Belə ki, "Sputnik Azərbaycan"ın həmsöhbətinin hesablamalarına görə, "Qarabağ" yatağı, təxminən 15 ərzində işlənə bilər. Bu isə SOCAR-a, üstəlik qazı da nəzərə almasaq, ildə 7,5 milyon barel neftə zəmanət verir.
"SOCAR "Qarabağ"ı müstəqil şəkildə inkişaf etdirməli, podrat və subpodrat işlərini təcrübəli dünya şöhrətli şirkətlərə tapşırmalı və Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin hazırda ehtiyac duyduğu maksimal gəlirli neft və qazı əldə etməlidir", - Şaban sözünü yekunlaşdırıb.
Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin. 
