https://sputnik.az/20240724/azerbaycan-qazi-ukraynadan-kecmekle-avropaya-hansi-sxemle-cixa-biler--ekspert-cavab-verir-466193516.html
Azərbaycan qazı Ukraynadan keçməklə Avropaya hansı sxemlə çıxa bilər – ekspert cavab verir
Azərbaycan qazı Ukraynadan keçməklə Avropaya hansı sxemlə çıxa bilər – ekspert cavab verir
Sputnik Azərbaycan
Daha əvvəl Vladimir Zelenski bəyan edib ki, Ukrayna "Qazprom" ilə tranzit sazişi başa çatdıqdan sonra Azərbaycan qazının öz ərazisi ilə Aİ-yə nəqli imkanlarını... 24.07.2024, Sputnik Azərbaycan
2024-07-24T09:18+0400
2024-07-24T09:18+0400
2024-07-24T09:18+0400
qaz
neft-qaz
azərbaycan
rusiya
ukrayna
tədarük
avropa
türkiyə
cop29
gürcüstan
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e6/05/0d/441891545_0:179:3004:1869_1920x0_80_0_0_d2ee69b1423c617d593886645dc204bc.jpg
BAKI, 24 iyul — Sputnik. Azərbaycan Ukrayna ilə həmsərhəd deyil. Ona görə də Azərbaycan qazının Ukrayna ərazisi ilə Rusiyadan yan keçməklə Avropaya nəqlini təşkil etmək mümkün olmayacaq. Bunu energetika üzrə ekspert Boris Martsinkeviç "Sputnik"ə müsahibəsində bildirib. Onun sözlərinə görə, bu, texniki cəhətdən yalnız bir yolla mümkündür: Azərbaycan-Rusiya qaz kəməri Bakı-Novo-Filin əks rejimdə işə salınması, Azərbaycan qazının Rusiyaya, oradan isə Ukrayna ərazisinə, daha sonra Avropaya nəql edilməsi. Ekspert qeyd edib ki, bununla yanaşı, bu sxemin sənədli əsaslarının hazırlanması ilə bağlı məsələ qaranlıq olaraq qalır. Bununla yanaşı, ekspert qeyd edib ki, bu sxemin sənədli əsaslarının hazırlanması ilə bağlı məsələ qaranlıq olaraq qalır:"Belə ki, əgər Ukrayna tərəfi hətta Azərbaycanla Saziş imzalayacaqsa, Azərbaycan tərəfi hansı əsasla Rusiyanın Vahid Qaz təchizatı sistemi vasitəsilə qaz tədarük edəcək?". Xatırladaq ki, bir müddət əvvəl Ukrayna Prezidenti Vladimir Zelenski "Bloomberg" agentliyinə müsahibəsində bildirmişdi ki, Ukrayna "Qazprom"la tranzit sazişi başa çatdıqdan sonra Azərbaycan qazının öz ərazisi ilə Aİ-yə nəqli imkanlarını öyrənir. Daha sonra Ukraynanın "Naftoqaz" şirkətinin rəhbəri Aleksey Çernışev bildirib ki, Ukrayna Azərbaycan qazının Ukraynanın qaz nəqli sistemi vasitəsilə tranziti ilə bağlı Azərbaycanla hələ hazır razılığa gəlməyib. Azərbaycanın Ukrayna üzərindən qaz tədarük etməsinə ehtiyac varmı? Ölkənin artıq Türkiyə istiqamətində iki qaz kəmərinin olduğunu və onlardan birinin - Cənubi Qafqaz Dəhlizinin kifayət qədər yeni olduğunu nəzərə alsaq, Azərbaycanın öz qazını Ukraynadan nəql etməsinə həqiqətən ehtiyac varmı? Ekspert deyir ki, bu qaz-boru kəməri sistemi ilə "Şahdəniz" yatağından qaz Gürcüstan vasitəsilə Türkiyəyə və daha sonra Avropaya çatdırılır. "Keçən il iki qaz kəməri ilə Türkiyəyə tədarükün ümumi həcmi 20 milyard kubmetr təşkil edib ki, bunun da 12 milyard kubmetri Avropaya gedib", - Martsinkeviç qeyd edib. Ekspert qeyd edib ki, Prezident İlham Əliyev Şuşadakı son çıxışında Azərbaycan qazının Avropaya nəqlinin artırılması məsələsini son dərəcə emosional şərh edib. Xatırladaq ki, Prezident İlham Əliyev Şuşada keçirilən İkinci Qlobal Media Forumunda çıxışında bildirmişdi ki, Avropa Azərbaycandan Cənub Qaz Dəhlizi - TANAP ilə qaz nəqletmə gücünü 16 milyard kubmetrdən 32 milyard kubmetrə, Trans-Adriatik Boru Kəməri TAP ilə - 10 milyarddan 20 milyard kubmetrə qədər çatdırmağı xahiş edir, yəni, bu o demədir ki, milyardlarla dollar sərmayə qoyulsun. "Yeri gəlmişkən, sizə deyə bilərəm ki, biz hələ də "Cənub Qaz Dəhlizi"nin xərclərini bərpa etməmişik və biz hələ də qazın satışından əldə etdiyimiz hər şeyi maliyyələşdirməyə, yəni borcların ödənilməsinə yönəldirik. Onlar bizdən əlavə milyardlar yatırmamızı istəyirlər, Aİ isə deyir ki, 10 ildən sonra və ya ondan da az vaxtdan sonra onların qaza ehtiyacı olmayacaq. Yəni biz ehtiyac duymayacaqları bir şeyə milyardlarla sərmayə qoymaq üçün dəli olmalıyıq. Sonra isə gözümüzün işinə baxıb deyirlər: "Hanı bizim qazımız?" Beləliklə, mesajım budur: "Bu oyunu dayandırın, bilirsiniz ki, qazıntı yanacağı olmadan yaşamaq mümkün deyil!"? - dövlət başçısı o vaxt bildirib. Əliyevin bəyanatına münasibət bildirən Martsinkeviç qeyd edib ki, bu, tamamilə doğrudur. Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.
azərbaycan
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2024
Aygül Tağıyeva
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e5/02/0f/426229726_632:-1:2679:2047_100x100_80_0_0_bf9f4a66d2062eb596bb6df525ab6306.jpg
Aygül Tağıyeva
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e5/02/0f/426229726_632:-1:2679:2047_100x100_80_0_0_bf9f4a66d2062eb596bb6df525ab6306.jpg
xəbərlər
ru_AZ
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Aygül Tağıyeva
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e5/02/0f/426229726_632:-1:2679:2047_100x100_80_0_0_bf9f4a66d2062eb596bb6df525ab6306.jpg
qaz, azərbaycan, rusiya, ukrayna, tədarük, avropa, türkiyə, cop29, gürcüstan
qaz, azərbaycan, rusiya, ukrayna, tədarük, avropa, türkiyə, cop29, gürcüstan
Azərbaycan qazı Ukraynadan keçməklə Avropaya hansı sxemlə çıxa bilər – ekspert cavab verir
Daha əvvəl Vladimir Zelenski bəyan edib ki, Ukrayna "Qazprom" ilə tranzit sazişi başa çatdıqdan sonra Azərbaycan qazının öz ərazisi ilə Aİ-yə nəqli imkanlarını öyrənir.
BAKI, 24 iyul — Sputnik. Azərbaycan Ukrayna ilə həmsərhəd deyil. Ona görə də Azərbaycan qazının Ukrayna ərazisi ilə Rusiyadan yan keçməklə Avropaya nəqlini təşkil etmək mümkün olmayacaq. Bunu energetika üzrə ekspert Boris Martsinkeviç "Sputnik"ə müsahibəsində bildirib.
Onun sözlərinə görə, bu, texniki cəhətdən yalnız bir yolla mümkündür: Azərbaycan-Rusiya qaz kəməri Bakı-Novo-Filin əks rejimdə işə salınması, Azərbaycan qazının Rusiyaya, oradan isə Ukrayna ərazisinə, daha sonra Avropaya nəql edilməsi.
Ekspert qeyd edib ki, bununla yanaşı, bu sxemin sənədli əsaslarının hazırlanması ilə bağlı məsələ qaranlıq olaraq qalır.
"Rusiyadan Azərbaycana magistral qaz kəməri var və Azərbaycan zaman-zaman vəziyyətdən asılı olaraq müəyyən həcmdə Rusiya qazı alır. Bu qaz kəmərinin illik tranzit gücü 10 milyard kubmetr qaz təşkil edir. Müvafiq olaraq, Azərbaycan qazının axını əks rejimdə Rusiyaya yönləndirilərsə, Azərbaycan qazı Ukrayna ərazisinə, daha sonra Ukraynanın qaz nəqli sisteminə ötürülə bilər və daha sonra Avropa ölkələrinə nəql olunacaq", - Martsinkeviç bildirib.
Bununla yanaşı, ekspert qeyd edib ki, bu sxemin sənədli əsaslarının hazırlanması ilə bağlı məsələ qaranlıq olaraq qalır:
"Belə ki, əgər Ukrayna tərəfi hətta Azərbaycanla Saziş imzalayacaqsa, Azərbaycan tərəfi hansı əsasla Rusiyanın Vahid Qaz təchizatı sistemi vasitəsilə qaz tədarük edəcək?".
"Azərbaycan və Rusiyanın buna razı olub-olmayacağı bəlli deyil, çünki bu sxemin həyata keçirilməsi, o cümlədən qaz tədarükünü geri qaytarmaq əlavə sərmayələr tələb edir. Mən buna çox şübhə edirəm, çünki bu barədə söhbətlər hələ bir il əvvəl başlamalı idi. Lazımi gücə malik kompressor stansiyasını hazırlamaq o qədər də asan deyil", - ekspert qeyd edib.
Xatırladaq ki, bir müddət əvvəl Ukrayna Prezidenti Vladimir Zelenski "Bloomberg" agentliyinə müsahibəsində bildirmişdi ki, Ukrayna "Qazprom"la tranzit sazişi başa çatdıqdan sonra Azərbaycan qazının öz ərazisi ilə Aİ-yə nəqli imkanlarını öyrənir.
Daha sonra Ukraynanın "Naftoqaz" şirkətinin rəhbəri Aleksey Çernışev bildirib ki, Ukrayna Azərbaycan qazının Ukraynanın qaz nəqli sistemi vasitəsilə tranziti ilə bağlı Azərbaycanla hələ hazır razılığa gəlməyib.
Azərbaycanın Ukrayna üzərindən qaz tədarük etməsinə ehtiyac varmı?
Ölkənin artıq Türkiyə istiqamətində iki qaz kəmərinin olduğunu və onlardan birinin - Cənubi Qafqaz Dəhlizinin kifayət qədər yeni olduğunu nəzərə alsaq, Azərbaycanın öz qazını Ukraynadan nəql etməsinə həqiqətən ehtiyac varmı? Ekspert deyir ki, bu qaz-boru kəməri sistemi ilə "Şahdəniz" yatağından qaz Gürcüstan vasitəsilə Türkiyəyə və daha sonra Avropaya çatdırılır.
"Keçən il iki qaz kəməri ilə Türkiyəyə tədarükün ümumi həcmi 20 milyard kubmetr təşkil edib ki, bunun da 12 milyard kubmetri Avropaya gedib", - Martsinkeviç qeyd edib.
Ekspert qeyd edib ki, Prezident İlham Əliyev Şuşadakı son çıxışında Azərbaycan qazının Avropaya nəqlinin artırılması məsələsini son dərəcə emosional şərh edib.
Xatırladaq ki, Prezident İlham Əliyev Şuşada keçirilən İkinci Qlobal Media Forumunda çıxışında bildirmişdi ki, Avropa Azərbaycandan Cənub Qaz Dəhlizi - TANAP ilə qaz nəqletmə gücünü 16 milyard kubmetrdən 32 milyard kubmetrə, Trans-Adriatik Boru Kəməri TAP ilə - 10 milyarddan 20 milyard kubmetrə qədər çatdırmağı xahiş edir, yəni, bu o demədir ki, milyardlarla dollar sərmayə qoyulsun.
"Yeri gəlmişkən, sizə deyə bilərəm ki, biz hələ də "Cənub Qaz Dəhlizi"nin xərclərini bərpa etməmişik və biz hələ də qazın satışından əldə etdiyimiz hər şeyi maliyyələşdirməyə, yəni borcların ödənilməsinə yönəldirik. Onlar bizdən əlavə milyardlar yatırmamızı istəyirlər, Aİ isə deyir ki, 10 ildən sonra və ya ondan da az vaxtdan sonra onların qaza ehtiyacı olmayacaq. Yəni biz ehtiyac duymayacaqları bir şeyə milyardlarla sərmayə qoymaq üçün dəli olmalıyıq. Sonra isə gözümüzün işinə baxıb deyirlər: "Hanı bizim qazımız?" Beləliklə, mesajım budur: "Bu oyunu dayandırın, bilirsiniz ki, qazıntı yanacağı olmadan yaşamaq mümkün deyil!"? - dövlət başçısı o vaxt bildirib.
Əliyevin bəyanatına münasibət bildirən Martsinkeviç qeyd edib ki, bu, tamamilə doğrudur.
"O, tamamilə haqlıdır. Payızda Azərbaycanda BMT-nin İqlim Dəyişikliyi haqqında Çərçivə Konvensiyasının (Sor 29) Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası gözlənilir. Bundan əlavə, ölkə bir çox fərqli "yaşıl layihələr" həyata keçirir və Bakı öz hesabına milyard dollarlıq layihələri həyata keçirmək üçün Avropanın qəribə istəklərinə uyğun deyil", - ekspert əlavə edib.
Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin. 
