https://sputnik.az/20240605/azerbaycanla-a-arasinda-kend-teserrufati-ticaret-dovriyyesinin-inkisafi-niye-vacibdir-465156365.html

Azərbaycanla Aİİ arasında kənd təsərrüfatı ticarət dövriyyəsinin inkişafı niyə vacibdir?

Azərbaycanla Aİİ arasında kənd təsərrüfatı ticarət dövriyyəsinin inkişafı niyə vacibdir?

Sputnik Azərbaycan

Azərbaycanla Aİİ ölkələri arasında kənd təsərrüfatı məhsullarının ticarəti, daşınması və tranziti məsələlərində əməkdaşlıq ərzaq təhlükəsizliyi sahəsində... 05.06.2024, Sputnik Azərbaycan

2024-06-05T12:39+0400

2024-06-05T12:39+0400

2024-06-05T12:54+0400

aii

iqtisadiyyat

kənd təsərrüfatı

astara

azərbaycan

əli əsədov

"şimal-cənub" beynəlxalq nəqliyyat dəhlizi

https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e6/07/19/444344883_0:160:3073:1888_1920x0_80_0_0_2beefa436588fb93069d83fafbc78a68.jpg

BAKI, 5 iyun — Sputnik. Bütün dövrlərdə dünya ölkələri üçün strateji əhəmiyyət kəsb edən ərzaq təhlükəsizliyi məsələsi zəncirin qırılmasına və malların tədarük marşrutlarının dəyişdirilməsinə səbəb olan bir sıra hadisələrdən sonra 2020-ci ildən etibarən xüsusilə aktuallaşıb. Ərzaq məhsullarının etibarlı tədarükü və onların vaxtında, təhlükəsiz çatdırılması məsələləri həm də region ölkələrinə, xüsusən də Avrasiya İqtisadi İttifaqı dövlətlərinə kənd təsərrüfatı məhsullarının aparıcı tədarükçüsü olan Azərbaycan üçün də aktualdır. Azərbaycanın Aİİ ölkələri ilə ticarət əlaqələrində ərzaq məhsullarının alqı-satqısı mühüm yer tutur, çünki Bakı üçün İttifaq ölkələri qeyri-əmtəə mallarının prioritet bazarlarıdır. Eyni zamanda, Rusiya və Qazaxıstan kimi Aİİ ölkələri Azərbaycana taxıl məhsullarının, Belarus isə süd və ət məhsullarının əsas ixracatçılarıdır. Qeyd edək ki, bu günlərdə Minskdə Azərbaycanın Baş naziri Əli Əsədovun qonaq qismində iştirak etdiyi "Avrasiya İqtisadi İttifaqının Ərzaq Təhlükəsizliyi" plenar iclası keçirilir. O, tədbirdə çıxış edərək bildirib ki, ötən il Azərbaycanın Aİİ tərəfdaşları ilə ticarət dövriyyəsi 9% artıb. Nəqliyyat dəhlizləri ticarət dövriyyəsinin artımının aparıcı qüvvəsi kimi Ölkə hökumətinin aqrar sektorun inkişafının stimullaşdırılmasına yönəlmiş bir sıra tədbirləri və proqramları sayəsində Azərbaycanda ərzaq istehsalı artır. Buna baxmayaraq, Azərbaycan üçün tərəfdaş ölkələrdən fasiləsiz və rəqabətədavamlı qiymətə ərzaq tədarükünü təmin etmək vacibdir. Bu mənada Aİİ-nin Azərbaycanla aqrar ticarət dövriyyəsi qurulmuş nəqliyyat-logistika dəhlizləri sayəsində inkişaf edir. Belə ki, "Şimal-Cənub" beynəlxalq nəqliyyat dəhlizinin inkişafı, həmçinin Azərbaycan və Rusiya Federasiyası arasında dəmir yolu vasitəsilə kənd təsərrüfatı sənayesi məhsullarının tədarükü layihəsinin – "Aqroexpress"-in istifadəyə verilməsi ərzaq məhsulları ilə ticarət dövriyyəsini keyfiyyətcə yeni səviyyəyə qaldırmağa imkan verir. Qeyd edək ki, Aİİ ölkələri arasında "Avrasiya aqroexpress" fəaliyyət göstərir və onun assosiasiyadan kənar tərəfdaş ölkələrə də yayılması planlaşdırılır. Bundan əlavə, Azərbaycan Aİİ-nin digər üzvləri - Qazaxıstan və Qırğızıstan ilə birlikdə Transxəzər Nəqliyyat Marşrutu (TNM, Orta Dəhliz) layihəsini hazırlayır ki, bu da kənd təsərrüfatı məhsullarının tədarükünü tez və minimum tariflərlə təmin etməyə imkan verir. Orta Dəhlizin "Şimal-Cənub" beynəlxalq nəqliyyat dəhlizi ilə inteqrasiyası bütün Avrasiya regionunda nəqliyyat infrastrukturu şəbəkəsini yaratmağa imkan verəcək, bunun nəticəsində tədarük zəncirinin pozulmasının qarşısını almaq və bütün bölgənin sənaye təhlükəsizliyini təmin etmək mümkün olacaq. Kənd təsərrüfatı mərkəzləri və anbar mərkəzləri Azərbaycanla Aİİ ölkələri arasında aqrar-sənaye ticarət dövriyyəsi məsələsində təkcə tədarük marşrutları deyil, həm də kənd təsərrüfatı mallarının paylanması və anbarda saxlanması mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Kənd təsərrüfatı məhsullarının ixracının və Aİİ-nin tərəfdaş ölkələrinin ərazisində malların paylanmasının konsolidasiya edilmiş idarə edilməsini təmin etmək üçün kənd təsərrüfatı qovşaqlarının yaradılması təklif olunur. Azərbaycan ərazisində tikintisi nəzərdə tutulan bu logistika mərkəzləri bir sıra kənd təsərrüfatı məhsullarının hər bir məhsula uyğun olan xüsusi qurğularda yerləşdirilməsini və saxlanmasını nəzərdə tutur. Fermerlərin məhsulu bu mərkəzlərə təhvil verməsi, kənd təsərrüfatı qovşaqları və logistika mərkəzlərinin isə fitosanitar nəzarətə, qablaşdırmaya və tərəfdaş ölkələrdəki istehlakçılara təcili çatdırılmağa imkan verəcəyi planlaşdırılır. Ümumiyyətlə, Azərbaycanda kənd təsərrüfatı qovşaqlarının yaradılması, xüsusən də taxıl məhsullarının saxlanması və təkrar ixracı üçün artıq təcrübə var. Belə ki, müxtəlif illərdə Azərbaycanda yaradılmış elevator və anbarların həcmi 720 min tondan artıqdır. Bundan əlavə, 2006-cı ildə Azərbaycanda Qazaxıstanla birgə gündəlik 1,5 min ton taxıl ötürmə qabiliyyətinə malik "Bakı Taxıl Terminalı" MMC birgə müəssisəsi yaradılıb. Bu terminalda ümumi həcmi 15 min ton olan taxılın müvəqqəti saxlanması üçün beş silos var, onun nəqliyyat kommunikasiyalarının ötürülmə qabiliyyəti isə saatda 250-300 ton taxıl təşkil edir ki, bu da dənizdəki gəmilərdən sutkada 2 min tona qədər taxıl qəbul edərək dəmir yolu vaqonlarına yükləməyə imkan verir. Bundan əlavə, terminala gündılik 150 ton, ildə 50 min tona qədər taxıl emal etmək gücündə olan dəyirman kompleksi də daxildir ki, bu da ölkəyə artıq hazır və qiymətinə yüksək əlavə edilmiş hazır məhsul ixrac etməyə imkan verir. Həmçinin 2021-ci ildə İranla sərhəddə, Astarada ildə 500 min ton ötürmə gücünə malik Astara taxıl terminalı yaradılıb. Terminalın yaradılmasını "Şimal-Cənub" beynəlxalq nəqliyyat dəhlizinin inkişafı, eləcə də Rusiya Federasiyasının şərq və cənuba taxıl ixracını artırmaq planları kontekstində nəzərə alsaq, onun əhəmiyyəti göz qabağındadır. Saxlanması və daşınması üçün yaradılan şəraiti nəzərə alsaq, Azərbaycan Rusiya və Qazaxıstandan taxılın təkrar ixracı üçün mühüm mərkəzə çevrilə bilər. Beləliklə, aqrosənaye kompleksi məhsullarının ticarəti, nəqli və tranziti məsələlərində Azərbaycanın Aİİ ölkələri ilə kooperasiyası ərzaq təhlükəsizliyi sahəsində risklərin qarşısını alacaq, Bakı ilə İttifaq ölkələri arasında qarşılıqlı fəaliyyətin genişləndirilməsi isə Azərbaycan qeyri-neft məhsullarının istehsalını və ixracını artırmağa imkan verəcək ki, bu da ölkə hökumətinin məqsədlərindən biridir.Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.

azərbaycan

2024

xəbərlər

ru_AZ

aii, kənd təsərrüfatı, astara, azərbaycan, əli əsədov, "şimal-cənub" beynəlxalq nəqliyyat dəhlizi