https://sputnik.az/20240427/rusiyaya-qarsi-sanksiyalar-qlobal-qaz-bazari-ne-itire-biler-464219764.html
Rusiyaya qarşı sanksiyalar: qlobal qaz bazarı nə itirə bilər
Rusiyaya qarşı sanksiyalar: qlobal qaz bazarı nə itirə bilər
Sputnik Azərbaycan
Aİ Rusiyanın əsasMTQ layihələrinə qarşı sanksiyaların tətbiqi, eləcə də LNG-nin Rusiya Federasiyasından üçüncü ölkələrə təkrar ixracı üçün Aİ limanlarının... 27.04.2024, Sputnik Azərbaycan
2024-04-27T16:25+0400
2024-04-27T16:25+0400
2024-04-27T16:25+0400
neft-qaz
maye qaz
rusiya
sanksiya
avropa
tanker
zavod
bazar
"qazprom"
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/42344/85/423448582_0:316:3077:2047_1920x0_80_0_0_47d5c9785487e1ee851d657bf3dd3ea6.jpg
BAKI, 27 aprel - Sputnik. Avropa İttifaqı (Aİ) Rusiya iqtisadiyyatına qarşı növbəti, 14-cü sanksiyalar paketini müzakirə edir və bu dəfə Brüsseldə Rusiyadan qaz ixracına qarşı sanksiyaların tətbiqi barədə düşünürlər.Xüsusilə, söhbət Rusiyanın maye qazına, onun istehsal zavodlarına qarşı sanksiyalardan və bu növ yanacağın Aİ vasitəsilə təkrar ixracından gedir.Belə ki, Qərb mediası yazır ki, Avropa İttifaqı üzv ölkələrlə Rusiyanın əsas mayeləşdirilmiş təbii qaz (MTQ) layihələrinə qarşı sanksiyaların tətbiqi, eləcə də MTQ-nin üçüncü ölkələrə təkrar ixracı üçün Aİ limanlarından istifadəyə qadağa qoyulması təkliflərini müzakirə edir. Bloomberg-in məlumatına görə, müzakirələr ilkin mərhələdədir və bəzi Aİ ölkələri təkliflərə şübhə ilə yanaşır. Bundan əvvəl də mətbuatda sanksiyaların Rusiya boru kəməri qazının ixracına müəyyən dərəcədə təsir göstərə biləcəyi barədə məlumatlar da yayılmışdı.Avropa daha çox ödəməli olacaqRusiyanın Milli Enerji Təhlükəsizliyi Fondunun analitiki İqor Yuşkov hesab edir ki, Avropa İttifaqının Rusiya qazının ixracına nail olacağı gözlənilirdi, çünki Rusiya iqtisadiyyatının bütün digər sektorları artıq sanksiyalar altındadır.Ekspert qeyd edib ki, məsələn, 2022-ci ildən Rusiyaya qazın mayeləşdirilməsi zavodlarının tikintisi üçün avadanlıq və texnologiyaların tədarükünə qadağa qoyulub. Lakin buna baxmayaraq, Aİ-yə nə nüvə yanacağının, nə də qazın idxalı qadağandır.Yuşkovun sözlərinə görə, İsveç siyasətçilərinin təklif etdiyi birinci variant Rusiya MTQ-sinin idxalına qadağa qoyulmasıdır. Eyni zamanda, ekspert hesab edir ki, bu, Avropa üçün daha az pisdir, çünki Rusiya Federasiyasından boru kəməri qazına qarşı sanksiyaların tətbiqi variantı da nəzərdən keçirilir.Ekspert hesab edir ki, Rusiya Federasiyasından MTQ idxalına qarşı sanksiyalar tətbiq olunarsa, o zaman Rusiya şirkətləri bu həcmdə maye qazı alternativ bazarlara - Türkiyə, Hindistan, Çin və s. yönləndirəcəklər. Yəni, Rusiya LNG-si dünya bazarını tərk etməyəcək, baxmayaraq ki, onun həcmi azalacaq, çünki satış bazarında dəyişiklik daha böyük nəqliyyat məsafəsi demək olacaq.Müvafiq olaraq, Yamal-MTQ layihəsindən məhsul ixrac edən qaz tankerlərinin daha az səfər etməyə vaxtı olacaq.Aİ-nin daha bir sənayesizləşdirilməsiEkspertin fikrincə, Aİ Rusiya boru kəməri qazının idxalına qarşı sanksiyalar tətbiq etsə, Avropa İttifaqında vəziyyət daha da çətinləşəcək, çünki Avropa qaz bazarında defisit artacaq.Bu, Avropa bazarında Rusiya MTQ-sinin idxalına qoyulan qadağadan daha böyük kəsirə səbəb olacaq və bu kəsir artıq çətin günlər yaşayan Avropa iqtisadiyyatına zərbə vuracaq.“Onsuz da bir çox enerjitutumlu müəssisələr bağlanıb, indi odun üstünə yağ tökəcəklər. Avropada qiymətlər yenidən artacaq və sənayesizləşmənin yeni dalğası olacaq. Onlar bundan qorxurlar, ona görə də MTQ-ni qadağan etmək variantı daha təhlükəsizdir”, - Yuşkov deyib.Eyni zamanda, Rusiya bir dövlət olaraq MTQ-yə qarşı mümkün sanksiyalardan ümumiyyətlə əziyyət çəkməyəcək, çünki eyni Yamal MTQ zavodu böyük vergi güzəştləri aldı, məsələn, müəyyən yığılmış istehsal həcminə qədər qaz və kondensat istehsalına sıfır vergi dərəcəsi və ya 12 il müddətinə. Ekspert hesab edir ki, vergi güzəştləri daha beş-altı il qüvvədə qalacaq.Yuşkov həmçinin qeyd edib ki, Aİ-nin nəzərdən keçirdiyi digər təklif Rusiya MTQ-sinin daha sonra başqa bazarlara təkrar ixrac oluna bilməsi üçün öz limanlarında daşınmasına qadağa qoyulmasıdır.Ayrı-ayrı MTQ zavodlarına qarşı sanksiyaların müzakirəsinə gəlincə, başa düşmək lazımdır ki, onlardan bəziləri, məsələn, Arctic MTQ-2 artıq sanksiyalar altındadır və onlarla heç bir əlaqəyə icazə verilmir.Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2024
Aygül Tağıyeva
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e5/02/0f/426229726_632:-1:2679:2047_100x100_80_0_0_bf9f4a66d2062eb596bb6df525ab6306.jpg
Aygül Tağıyeva
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e5/02/0f/426229726_632:-1:2679:2047_100x100_80_0_0_bf9f4a66d2062eb596bb6df525ab6306.jpg
xəbərlər
ru_AZ
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Aygül Tağıyeva
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e5/02/0f/426229726_632:-1:2679:2047_100x100_80_0_0_bf9f4a66d2062eb596bb6df525ab6306.jpg
maye qaz, rusiya, sanksiya, avropa, tanker, zavod, bazar, "qazprom"
maye qaz, rusiya, sanksiya, avropa, tanker, zavod, bazar, "qazprom"
Rusiyaya qarşı sanksiyalar: qlobal qaz bazarı nə itirə bilər
Aİ Rusiyanın əsasMTQ layihələrinə qarşı sanksiyaların tətbiqi, eləcə də LNG-nin Rusiya Federasiyasından üçüncü ölkələrə təkrar ixracı üçün Aİ limanlarının istifadəsinə qadağa qoyulması təkliflərini müzakirə edir.
BAKI, 27 aprel - Sputnik. Avropa İttifaqı (Aİ) Rusiya iqtisadiyyatına qarşı növbəti, 14-cü sanksiyalar paketini müzakirə edir və bu dəfə Brüsseldə Rusiyadan qaz ixracına qarşı sanksiyaların tətbiqi barədə düşünürlər.
Xüsusilə, söhbət Rusiyanın maye qazına, onun istehsal zavodlarına qarşı sanksiyalardan və bu növ yanacağın Aİ vasitəsilə təkrar ixracından gedir.
Belə ki, Qərb mediası yazır ki, Avropa İttifaqı üzv ölkələrlə Rusiyanın əsas mayeləşdirilmiş təbii qaz (MTQ) layihələrinə qarşı sanksiyaların tətbiqi, eləcə də MTQ-nin üçüncü ölkələrə təkrar ixracı üçün Aİ limanlarından istifadəyə qadağa qoyulması təkliflərini müzakirə edir. Bloomberg-in məlumatına görə, müzakirələr ilkin mərhələdədir və bəzi Aİ ölkələri təkliflərə şübhə ilə yanaşır. Bundan əvvəl də mətbuatda sanksiyaların Rusiya boru kəməri qazının ixracına müəyyən dərəcədə təsir göstərə biləcəyi barədə məlumatlar da yayılmışdı.
Avropa daha çox ödəməli olacaq
Rusiyanın Milli Enerji Təhlükəsizliyi Fondunun analitiki İqor Yuşkov hesab edir ki, Avropa İttifaqının Rusiya qazının ixracına nail olacağı gözlənilirdi, çünki Rusiya iqtisadiyyatının bütün digər sektorları artıq sanksiyalar altındadır.
“Rusiya MTQ-yə qarşı sanksiyaların müxtəlif variantları müzakirə olunur. Onların qaz sektoruna çatması məntiqlidir, çünki bütün digər sektorlar artıq sanksiyalar altındadır. Hələ də sanksiyalara məruz qalmayan sənayelər arasında nüvə və qaz da var. Baxmayaraq ki, müəyyən mənada bəzi məhdudiyyətlər artıq bu sənaye sahələrinə şamil edilir”, - deyə Yuşkov Sputnik Azərbaycan-a bildirib.
Ekspert qeyd edib ki, məsələn, 2022-ci ildən Rusiyaya qazın mayeləşdirilməsi zavodlarının tikintisi üçün avadanlıq və texnologiyaların tədarükünə qadağa qoyulub. Lakin buna baxmayaraq, Aİ-yə nə nüvə yanacağının, nə də qazın idxalı qadağandır.
Yuşkovun sözlərinə görə, İsveç siyasətçilərinin təklif etdiyi birinci variant Rusiya MTQ-sinin idxalına qadağa qoyulmasıdır. Eyni zamanda, ekspert hesab edir ki, bu, Avropa üçün daha az pisdir, çünki Rusiya Federasiyasından boru kəməri qazına qarşı sanksiyaların tətbiqi variantı da nəzərdən keçirilir.
Ekspert hesab edir ki, Rusiya Federasiyasından MTQ idxalına qarşı sanksiyalar tətbiq olunarsa, o zaman Rusiya şirkətləri bu həcmdə maye qazı alternativ bazarlara - Türkiyə, Hindistan, Çin və s. yönləndirəcəklər. Yəni, Rusiya LNG-si dünya bazarını tərk etməyəcək, baxmayaraq ki, onun həcmi azalacaq, çünki satış bazarında dəyişiklik daha böyük nəqliyyat məsafəsi demək olacaq.
Müvafiq olaraq, Yamal-MTQ layihəsindən məhsul ixrac edən qaz tankerlərinin daha az səfər etməyə vaxtı olacaq.
“Avropa MTQ-yə görə Asiyalıların Qətər və ya Amerika MTQ üçün verməyə hazır olduqları qiymətdən daha yüksək qiymət verməli olacaq. Yəni, MTQ üçün Avropa bazarında rəqabət daha yüksək olacaq, ona görə də Avropada MTQ-nin qiyməti artacaq”, - Yuşkov deyib.
Aİ-nin daha bir sənayesizləşdirilməsi
Ekspertin fikrincə, Aİ Rusiya boru kəməri qazının idxalına qarşı sanksiyalar tətbiq etsə, Avropa İttifaqında vəziyyət daha da çətinləşəcək, çünki Avropa qaz bazarında defisit artacaq.
“Əgər onlar boru kəməri qazının tədarükünü qadağan etsələr, “Qazprom” hasilatı azaltmalı olacaq, çünki bu həcmləri yönləndirmək üçün heç bir yer olmayacaq. Bu, o deməkdir ki, dünya bazarından ildə təxminən 27 milyard kubmetr qaz çıxacaq”, - Sputnik Azərbaycan-ın həmsöhbəti qeyd edib.
Bu, Avropa bazarında Rusiya MTQ-sinin idxalına qoyulan qadağadan daha böyük kəsirə səbəb olacaq və bu kəsir artıq çətin günlər yaşayan Avropa iqtisadiyyatına zərbə vuracaq.
“Onsuz da bir çox enerjitutumlu müəssisələr bağlanıb, indi odun üstünə yağ tökəcəklər. Avropada qiymətlər yenidən artacaq və sənayesizləşmənin yeni dalğası olacaq. Onlar bundan qorxurlar, ona görə də MTQ-ni qadağan etmək variantı daha təhlükəsizdir”, - Yuşkov deyib.
Eyni zamanda, Rusiya bir dövlət olaraq MTQ-yə qarşı mümkün sanksiyalardan ümumiyyətlə əziyyət çəkməyəcək, çünki eyni Yamal MTQ zavodu böyük vergi güzəştləri aldı, məsələn, müəyyən yığılmış istehsal həcminə qədər qaz və kondensat istehsalına sıfır vergi dərəcəsi və ya 12 il müddətinə. Ekspert hesab edir ki, vergi güzəştləri daha beş-altı il qüvvədə qalacaq.
Yuşkov həmçinin qeyd edib ki, Aİ-nin nəzərdən keçirdiyi digər təklif Rusiya MTQ-sinin daha sonra başqa bazarlara təkrar ixrac oluna bilməsi üçün öz limanlarında daşınmasına qadağa qoyulmasıdır.
“İndi həqiqətən belə bir təcrübə var: buzqıran sinifli tankerlər Rusiya MTQ-ni məhsulların boşaldıldığı Avropa limanına gətirir və gəmilər yeni partiya üçün Yamaldakı zavoda qayıdırlar. Avropadan isə MTQ buzqıran sinfinə aid olmayan başqa bir tanker tərəfindən götürülür və bütün dünyaya çatdırılır. Belə bir sxem var və onlar indi belə təkrar ixracın qadağan edilməsini müzakirə edərkən, bu, əslində MTQ-dən imtina təklifinin əks variantıdır. Əgər imtina ediləcəyi təqdirdə Rusiya qazı Avropaya çatdırılmayacaqsa, o zaman reeksport qadağası Rusiya qazını Avropa bazarında “bağlayır”. Bu, guya ki, həm sanksiyadır, həm də Avropa bazarının Rusiya qazı ilə doydurulması kimi görünür”, - ekspert izah edib.
Ayrı-ayrı MTQ zavodlarına qarşı sanksiyaların müzakirəsinə gəlincə, başa düşmək lazımdır ki, onlardan bəziləri, məsələn, Arctic MTQ-2 artıq sanksiyalar altındadır və onlarla heç bir əlaqəyə icazə verilmir.
Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin. 
