https://sputnik.az/20240329/rusiyadan-yanacagin-ixracina-qadaga-qonsu-olkeler-ucun-neticelerin-tehlili-459085718.html

Rusiyadan dizelin ixracına tam qadağa hazırda lazım deyil – Novak

Rusiyadan dizelin ixracına tam qadağa hazırda lazım deyil – Novak

Sputnik Azərbaycan

Novak qeyd edib ki, bu gün neft məhsulları bazarında vəziyyət sabitdir, hökumət tərəfindən son vaxtlar görülən bütün tədbirlər daxili bazarın təchizatını və... 29.03.2024, Sputnik Azərbaycan

2024-03-29T21:45+0400

2024-03-29T21:45+0400

2024-03-29T16:31+0400

yanacaq

təhlil

rusiya

iqor yuşkov

rusiya federasiyası

neft

benzin

https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e6/07/1f/444558005_0:89:3072:1817_1920x0_80_0_0_01c50e3799b189c8e8b95ae1a7fda8a0.jpg

BAKI, 29 mart — Sputnik. Rusiyadan dizel yanacağının ixracına tam qadağa indi lazım deyil, o, kifayət qədər miqdarda istehsal olunur. Bunu Rusiya Federasiyası baş nazirinin müavini Aleksandr Novak bildirib. "Xeyr, biz kifayət qədər həcmdə, daxili bazarı təmin etmək üçün tələb olunandan iki dəfə çox dizel istehsal edirik, ona görə də onu qoymağa yer belə tapmırıq" - o, dizel yanacağının ixracına qadağa qoyulub-qoyulmaması barədə suala cavab verərkən jurnalistlərə deyib. Novak qeyd edib ki, bu gün neft məhsulları bazarında vəziyyət sabitdir, hökumət tərəfindən son vaxtlar görülən bütün tədbirlər daxili bazarın təchizatını və sabit qiymət konyukturasını təmin edir. Xatırladaq ki, 21 sentyabr 2023-cü il tarixində Rusiya hökuməti daxili bazarı sabitləşdirmək üçün benzin və dizel ixracına vaxt məhdudiyyəti tətbiq etdiyini açıqlamış, müvafiq sənədi baş nazir Mixail Mişustin imzalamışdı. Noyabrın 17-dən etibarən isə Rusiyada yanacaq qiymətlərinin artması səbəbindən sentyabr ayının sonunda tətbiq olunan benzin və dizel ixracına qoyulan müvəqqəti məhdudiyyət ləğv edilib.29.09.23, 10:00Rusiyadan yanacağın ixracına qadağa: qonşu ölkələr üçün nəticələrin təhliliSentyabrın 21-də Rusiya hökuməti ölkədə yanacağın topdansatış qiymətinin artması ilə mübarizə məqsədilə benzin və dizelin ixracına müvəqqəti məhdudiyyət tətbiq edib. Qadağa hökumətlərarası sazişlər çərçivəsində bu sənədlərdə göstərilən hədlər daxilində ixrac edilən enerji resurslarına şamil edilmir. Analoji sazişlər Aİİ ölkələri ilə də bağlanıb. “Sputnik” yanacağın ixracına qoyulan məhdudiyyətlərin qonşu ölkələrə necə təsir edə biləcəyini araşdırıb. Rusiya Federasiyası niyə məhdudiyyətlər tətbiq etdi? Yazda Rusiyada benzinin topdansatış qiymətləri artmağa başlayıb. Bu, Rusiya Maliyyə Nazirliyinin yanacağın qiymətlərini cilovlamaq üçün neft şirkətlərinə kompensasiyaların iki dəfə - aylıq 60 milyarddan 30 milyard rubla azaldılması planlarını elan etməsi fonunda baş verib. İyul ayında bu dəyişikliklər Vergi Məcəlləsinə daxil edilib. Sentyabrda Aİ-92 markalı benzinin qiyməti ton başına rekord həddə - 70 508 rubla, AI-95 üçün ton başına - 76 876 rubla, dizel üçün ton başına - 75.036 rubla çatıb. Elə o zaman Rusiya Prezidenti Vladimir Putin neftin qiymətinin artması ilə əlaqədar hökumətin dünya bazarındakı dəyişikliklərə vaxtında reaksiya vermədiyini, lakin hazırda Nazirlər Kabineti və istehsalçıların “yaxın gələcəkdə necə davranacaqları” barədə razılığa gəldiyini söylədi. Milli Enerji İnstitutunun baş direktorunun müavini Aleksandr Frolov “Sputnik”in müxbirinə müsahibəsində vurğulayıb ki, Rusiyadan Aİİ-nin digər ölkələrinə ixraca yalnız daxili istehlak üçün lazım olan həcmdə icazə verilir ki, bu da bu dövlətlər vasitəsilə təkrar satışa imkan verməyəcək. Görülən tədbir nəticəsində boz ixracın dayandırılması, daxili bazarın doyması və qiymətlərin aşağı salınması gözlənilir. Alexander Frolov vurğulayıb ki, Rusiya hakimiyyətinin tətbiq etdiyi məhdudiyyətlərdən təsirlənməyən yanacaqla bağlı bütün Aİİ ölkələri ilə hökumətlərarası sazişlər bağlanıb. Onun sözlərinə görə, oxşar sənədlər az sayda dövlətlə də imzalanıb. "Düşünürəm ki, söhbət yalnız bir neçəsi haqqında gedir. Çox güman ki, bunlara Aİİ üzvü olmayan MDB ölkələri daxildir", - deyə ekspert bildirib. Məhdudiyyətlər qüvvəyə mindikdən sonra Sankt-Peterburq Beynəlxalq Əmtəə və Xammal Birjasında Aİ-92 və Aİ-95 markalı benzinin qiyməti demək olar ki, 10% (tonu 55 925 rubla qədər) və demək olar ki, 11% (1 ton üçün 59 362 rubla qədər) azalıb. ton). Dizel yanacağı 14,5% ucuzlaşıb (tonu 61 431 rubla qədər). Sentyabrın 27-si çərşənbə günü qiymətlər bir qədər artdı. Aİ-92 bir ton üçün 57 647 rubl, Aİ-95 - 60 012 rubl, dizel - 62 742 rubl oldu. Rusiya təchizatından asılılıq Ölkənin Neft Məhsulları İdxalçıları İttifaqının 2023-cü ilin yanvar-iyun ayları üçün məlumatına görə, Gürcüstana idxal olunan benzinin 81,1%-ni Rusiya təmin edir. Respublikanın Rəqabətin Müdafiəsi Komissiyasının sədri Qeqam Gevorkyan 2022-ci ildə Ermənistana benzin və dizel yanacağı daha çox Rusiya və İrandan, daha az miqdarda isə Rumıniya və Bolqarıstandan gəldiyini söyləyib. Rusiya Federasiyasından Tacikistana tədarük olunan yanacağın həcmi, rəsmi məlumatlara görə, bu respublikaya tədarükün ümumi həcminin 85,4%-ni təşkil edib. Özbəkistana benzin tədarükünün böyük hissəsi (88%) də Rusiyadan gəlir. Zaman-zaman ölkə yanacaq çatışmazlığı ilə üzləşir və bu səbəbdən əlavə tədarük üçün Rusiya ilə danışıqlar aparır. Belə ki, sentyabrın 25-də Qazaxıstanın energetika nazirinin müavini Erlan Akkenjenov bildirib ki, o, Rusiya Federasiyasının Energetika Nazirliyinə benzin tədarükünün artırılması xahişi ilə müraciət edib - Astana imzalanmış 40 min ton benzinə daha 70 min ton əlavə etməyi xahiş edir. Cənab Akkenjenov vurğulayıb ki, ölkədə çatışmazlıq olmayacaq. Yanvarda yerli Neft Treyderləri Assosiasiyasının Prezidenti Kanat Eşatov bildirib ki, Qırğızıstanda illik yanacaq istehlakı, təqribən 1,5 milyon ton təşkil edir ki, bunun da 1,2 milyon tonu Rusiyadan rüsumsuz idxal edilir. Moldova, Milli Enerji Tənzimləmə Agentliyinin 2022-ci ilin birinci yarısı üçün verdiyi məlumata görə, Rusiya benzini almır, lakin ölkədə istehlak edilən dizelin 15,6%-ni Rusiya Federasiyasından alır. Məhdudiyyətlər nə qədər davam edəcək? “Qadağa Rusiya üçün uzunmüddətli strategiya kimi işləyə bilməz, çünki bu halda neft emalı zavodlarının yükü azalmağa başlayacaq, şirkətlər xam neft ixrac etməyə çalışacaq, sonra isə həmin bu ixracı da məhdudlaşdırılmalı olacaq”, – deyə Milli Enerji Təhlükəsizliyi Fondunun eksperti Stanislav Mitraxoviç “Sputnik”-in müxbiri ilə fikirlərini bölüşüb. “Bu, uzunmüddətli tədbir kimi işləyə bilməz. Düşünürəm ki, bu, ən çox bir neçə həftə, bəlkə də aylar çəkəcək və tədarüklər bərpa olunacaq”, - deyə o proqnoz verib. “Rusiya Federasiyasının hakimiyyəti öz kənd təsərrüfatı istehsalçılarına aşağı qiymətlərlə yanacaq almaq üçün vaxt verəcək və ya yığım kampaniyasının əsas mərhələsinin başa çatmasını gözləyəcək, bundan sonra məhdudiyyətlər ləğv ediləcək. Yəni, sözün əsl mənasında bir neçə həftə”, - Milli Enerji Təhlükəsizliyinin aparıcı analitiki İqor Yuşkov “Sputnik”in müxbiri ilə söhbət zamanı öz ehtimalını bildirib. “Ümumiyyətlə, qonşu dövlətlərin başqa ölkələrdən yanacaq almaq imkanı var. Məsələn, Gürcüstan və Azərbaycan (onun da öz istehsalı var) Türkiyə, İran və BƏƏ-dən, Özbəkistan və Tacikistan isə Çindən yanacaq ala bilər”, - deyə Aleksandr Frolov belə hesab edir. “Lakin yeni təchizat zəncirləri qurulmazdan əvvəl təchizat problemləri yarana bilər”, - deyə ekspert xəbərdarlıq edib. “Postsovet ölkələri daxili bazarda yanacağın qiymətinin kəskin artması riski ilə üzləşirlər. Və ola bilsin ki, nə vaxtsa hardasa qıtlıq yaransın”, - deyə mütəxəssis fikrini bildirib. Bundan əlavə, Rusiyada yanacaq almaq daha sərfəlidir, istənilən digər təchizat Rusiyadan daha bahalı olacaq”, - deyə İqor Yuşkov sözünü tamamlayıb.

2024

xəbərlər

ru_AZ

yanacaq, rusiya, iqor yuşkov, rusiya federasiyası, neft, benzin