Qələm - Sputnik Azərbaycan, 1920
TƏHLİL
Sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi, mədəniyyət, idman və digər sahələrə aid aktual təhlillər

Rusiyanın 1500 kq kalibrli "ağıllı bombaları" necə işləyirlər?

© Sputnik / Mediabanka keçidFAB-500 aviabombaları
FAB-500 aviabombaları - Sputnik Azərbaycan, 1920, 13.03.2024
Abunə olmaq
Rusiya Federasiyasında müasir silah və sursatların istehsalının dinamikası Ukrayna qoşunları və NATO üçün yaxşı heç nə vəd etmir.
Rusiya ordusu döyüş istifadəsinin bütün sahələrində Ukrayna hərbi əməliyyatlar teatrında üstünlük təşkil edir və ən yeni və modernləşdirilmiş silah-sursat növlərinin kəmiyyət və keyfiyyəti hesabına daim zərbə gücünü artırır. Sürüşmə və korreksiyanın idaretmə modulu (SKİM) ilə yeni FAB-1500 M54 aviabombası Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin (USQ) mövqelərinə və münaqişənin Qərb müşahidəçilərinin təxəyyülünü effektiv və kütləvi şəkildə məhv edir.
Rusiya Aerokosmik Qüvvələri 2024-cü ildə SKİM ilə FAB-1500 aviabombalardan (buraxılış məntəqəsindən (hava hücumundan müdafiə zonasından kənarda) təxminən 100 km məsafədə düşmənin möhkəmləndirilmiş mövqelərini, bunkerlərini, yerləşdiyi ərazilərini məhv etmək üçün nəzərdə tutulmuş 1500 kq kalibrli yüksək dəqiqlikli, güclü aviabomblardan getdikcə daha çox istifadə edirlər. Hər bir belə silah döyüş meydanına 700 kq partlayıcı maddə gətirir və möhkəmləndirilmiş əraziləri, NATO silahlarını və Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin bütün bölmələrini sıradan çıxarır. Mövcud hava hücumundan müdafiə sistemləri burada gücsüzdür.
Qərb Rusiya Aerokosmik Qüvvələrinin artan fəallığından (hər gün 100-dən çox hava hücumundan zərbələr endirilir) və SKİM ilə FAB-1500 aviabombaların effektivliyindən son dərəcə narahatdır: "Rusiya pilotsuz təyyarələri (PUA, dron), raketləri və artilleriyasıyla yanaşı, havada sürüşən bomba Rusiya kampaniyasına yeni dağıdıcı atəş gücünü əlavə edib", "cəbhə xəttində güc balansını dəyişdirib". Bir çox cəhətdən Rusiyanın hücumunun uğurunu müəyyənləşdiriblər. NATO analitikləri ABŞ-da "birbaşa analoqun" olmamasından narahatdırlar - Rusiyanın FAB-1500 aviabombası 2000 funt və ya 900 kq ağırlığında ən böyük ABŞ aviabombasından daha güclüdür.
Rusiya müdafiə sənayesinin mütəxəssisləri nisbətən kiçik kalibrli olan SKİM ilə FAB-1500 M54-ün uçuş məsafəsini dəfələrlə artırmağı bacarıblar. Havada sürüşən sursatın hədəfdən ehtimal olunan dairəvi sapması 5 metrdən çox deyil. Məhv edilmə ərazi iki kvadrat kilometrdir. Su-34 bombardmançısı SKİM ilə iki FAB-1500 bombası daşıya bilər və bir zərbə ilə düşmənin müdafiə istehkamlarını və canlı qüvvəsini dörd kvadrat kilometr ərazidə, 20 metrə qədər dərinlikdə cəbhə xəttindən "yox edə" bilər. Müxtəlif məlumatlara görə, havada sürüşən aviabombanın maksimal hədəfə uçma məsafəsi 70-150 km (atılma sürəti və hündürlüyündən (16 km-ə qədər) asılıdır) təşkil edir. "Taktiki raket silahları" korporasiyası FAB-1500 M54-ü gecə-gündüz SKİM modulları ilə təchiz edir ki, bu da Rusiya Aerokosmik Qüvvələrinə xüsusi hərbi əməliyyat (XHƏ) zonasında gündəlik 100-dən çox dağıdıcı hava zərbəsi endirməyə imkan verir. Rusiya Federasiyasında müasir silah və sursatların istehsalının dinamikası Ukrayna qoşunları və NATO üçün yaxşı heç nə vəd etmir.
© Sputnik / Виталий Тимкив / Mediabanka keçidRusiya qırıcısı
Летно-тактические учения в преддверии Дня авиации ПВО в Краснодарском крае - Sputnik Azərbaycan, 1920, 12.03.2024
Rusiya qırıcısı
Atəş yağışı
Rusiyanın yüksək dəqiqlikli iri kalibrli aviabombaları XHƏ-nin gedişatını və məqsədlərinə çatmasını sürətləndirir. Universal blok sərbəst düşən bombalarla hədəflərin vurulmasının dəqiqliyini və uçuş məsafəsəni "hava-yer" idarəolunan qanadlı raketlərin tətbiqi səviyyəsinə qədər artırır. Rusiya Müdafiə Nazirliyi 2023-cü ilin mayında Su-34 qırıcı-bombardmançı təyyarəsi Xarkov yaxınlığındakı İvanovka kəndi ərazisində xarici muzdluların yerləşdiyi yerə zərbə endirdiyi zaman belə aviabombların istifadə edildiyini rəsmən təsdiqləyib. Su-34 təyyarələrinin 500 kq kalibrli SKİM ilə füqaslı aviabombalardan keçən yay aktiv tətbiqi Ukraynanın əks-hücumunu xeyli dərəcədə "yuyub aparan" "atəş yağışına" çevirib. 1500 kq kalibrli havada sürüşən aviabombalarla endirilən kütləvi zərbələr Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin mövqelərinə və aerodromlarına "cəhənnəm odu"nu əlavə edib.
Rusiya konstruktorları aerodinamik sabitləşmənin və 1500 kq kütləli aviabombanın uzunmüddətli havada sürüşməsinin əsas texnoloji problemini uğurla həll ediblər. Ehtimal olunur ki, FAB-1500 M54 üçün SKİM dəsti kompakt impuls-reaktiv mühərriklə təchiz edilib ki, bu da buraxılış nöqtəsindən uçuş məsafəsini 100 km-dən 150 km-ə qədər artırıb.
Eyni zamanda, XHƏ texnoloji tərəqqini sürətləndirir. Rusiya Aerokosmik Qüvvələri reaktiv mühərrik (yanacaq çəni ilə) hesabına məhvetmə məsafəsini (100 km-dən çox) əhəmiyyətli dərəcədə artıran universal döyüş modulu (SKİM) olan aviabomblardan istifadə etməyə başlayıb. Silah xarici görünüşdə X-101 qanadlı raketinə bənzəyir. NATO-nun analoqları isə İsveçin GLSDB, ABŞ-ın "Powered" JDAM və Fransanın AASM/HAMMER-dir.
Digər tərəfdən, Kiyev rejiminin "donor ölkələri"nin sayı Ukrayna ordusunun çoxlu silah və sursatla təmin olunmasına zəmanət vermir. Ukrayna qoşunlarının Rusiya hava hücumlarına cavab verəcəyi heç nəyi yoxdur, ehtiyatda yalnız yararsız dronlar və Rusiya Federasiyasının sərhədləri yaxınlığında Baş Kəşfiyyat İdarəsinin təlxəyləri var.
Ukrayna Silahlı Qüvvələri üçün "möcüzə silahlar" Qərbdə yoxdur və hətta Kiyevin arzuladığı ABŞ-ın köhnə F-16 qırıcılarının tədarükü XHƏ zonasında güc balansını dəyişməyəcək. Ukrayna qoşunları geri çəkilməkdə davam edir və bu proses obyektiv olaraq geri dönməzdir. ABŞ və NATO "Rusiyanın döyüş meydanında strateji məğlubiyyəti" ilə bağlı illüziyalardan ağrılı şəkildə vaz keçir və hərbi isteriyadan Ukrayna münaqişəsinin diplomatik həlli yollarını axtarmağa başlayırlar.
Xəbər lenti
0