Qələm - Sputnik Azərbaycan, 1920
TƏHLİL
Sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi, mədəniyyət, idman və digər sahələrə aid aktual təhlillər

Aİİ Kuba və Nikaraqua ilə niyə yaxınlaşır?

© Sputnik / Асатур Есаянц / Mediabanka keçidAİİ yazısı, arxiv şəkli
Aİİ yazısı, arxiv şəkli - Sputnik Azərbaycan, 1920, 27.01.2024
Abunə olmaq
Avrasiya İqtisadi Komissiyası (AİK) nümayəndə heyətinin yanvar ayında Latın Amerikasına səfərindən sonra iki əməkdaşlıq sənədi imzalanıb.
Mixail Vorobyov, RİA Novosti
Avrasiya İqtisadi Komissiyasının (AİK) nümayəndə heyəti yanvar ayında Kuba və Nikaraquaya səfər edib. Latın amerikalı həmkarları ilə görüşlər nəticəsində AİK ilə bu ölkələr arasında əməkdaşlığa dair sənədlər imzalanıb. "Sputnik" coğrafi baxımdan bir-birindən bu qədər uzaq olan regionlar arasında əməkdaşlığın necə inkişaf edə biləcəyini araşdırıb.
AİK və Kuba arasında sazişlər
Qəbul edilmiş sənəddə Aİİ və Havana arasında dərman vasitələrinin, tibbi cihazların, kənd təsərrüfatı sənayesinin və biznes müəssisələrinin dövriyyəsi sahəsində əməkdaşlığın inkişafından bəhs edilir. Turizm prioritet sahələrdən biri kimi tanınır.
AİK-in inteqrasiya və makroiqtisadiyyat naziri Sergey Qlazyev aydınlaşdırıb ki, hazırda əsas diqqət işgüzar dairələr arasında təmaslara yönəldiləcək. O, mövcud maneələrin coğrafi məsafə və kredit resurslarının olmaması ilə əlaqədar olduğunu izah edib. Nazir qeyd edib ki, müəssisələr, kreditorlar və investorlar arasında birbaşa həll edilməli olan məsələlər var ki, AİK onlara hər cür kömək etmək niyyətindədir.
"2023-cü ilin dekabrında Aİİ ölkələrinin liderləri tərəfindən imzalanmış "Avrasiya İqtisadi Yolu" bəyannaməsi Aİİ yanında müşahidəçi dövlət institutunun gələcək inkişafını nəzərdə tutur. Gələcəkdə bu status Kuba ilə Aİİ arasında azad ticarət zonası sazişinin bağlanmasına səbəb ola bilər" - Rusiya Federasiyası Hökuməti yanında Maliyyə Universiteti "Beynəlxalq və ictimai hüquq kafedrası"nın dosenti İqor Semenovski "Sputnik"in müxbirinə müsahibəsində qeyd edib.
Kuba perspektivləri
İqor Semenovski qeyd edib ki, Kuba bütövlükdə ciddi əczaçılıq və tibb potensialına, inkişaf etmiş aqrar-sənaye kompleksinə malikdir. Bu sektorlar həm bütövlükdə Aİİ, həm də onun üzv ölkələri üçün əhəmiyyətli maraq kəsb edir.
"Rusiya Kubada metallurgiya sənayesinin inkişafı, enerji sektorunda, o cümlədən enerji bloklarının tikintisi və nəqliyyat infrastrukturunda bir sıra layihələr həyata keçirir" - o qeyd edib.
Belə ki, 2023-cü ilin may ayında Kubada Rusiya Federasiyasının köməyi ilə modernləşdirilmiş "Xose Marti adına Antilyana de Acero" metallurgiya kombinatında elektrik soba əritmə sexi açılıb. Layihədə Rusiyanın 20-dən çox ixtisaslaşmış müəssisəsi və yüksək texnologiyalı avadanlıq istehsalçısı iştirak edib.
2019-cu ildə Rusiya Dəmir Yolları Kuba dəmir yolu infrastrukturunun bərpası və modernləşdirilməsi haqqında saziş imzalayıb. Layihənin icrası nəticəsində daşımaların təhlükəsizliyi və sürətinin artacağı, yük axınının və əhalinin hərəkətliliyinin yüksələcəyi gözlənilir.
İqor Semenovski bildirib ki, Karib hövzəsi ölkəsi ilə əməkdaşlıq bu təşkilatın yüksək institusional statusunu vurğulayaraq, Aİİ-nin fəaliyyətini ənənəvi regiondan kənarda genişləndirmək üçün mühüm imic alətidir.
Kuba üçün fayda
İqor Semenovski izah edib ki, Aİİ Kubaya ixracatda maraqlıdır - bu, əhalisi və istehlakçılarının sayı, təxminən 190 milyon nəfər olan dünyanın ən böyük bazarlarından biridir.
Hazırda Kuba Aİİ ölkələrini əsasən alkoqol və tütün məhsulları ilə təmin edir. Həmçinin, adanın əsas ixrac mövqeləri neft məhsulları, şəkər, nikel, tibbi və əczaçılıq məhsullarıdır.
"Aİİ ilə maneəsiz ticarət perspektivi Havananın prioritet sahələrində yerli istehsalın inkişafı üçün stimuldur" – Semenovski qeyd edib.
Ekspertin fikrincə, Kubanın Aİİ və onun üzvləri ilə tərəfdaşlığı Azadlıq adasının hakimiyyətinə əhəmiyyətli dayaq və ABŞ tərəfindən iqtisadi blokadanın aradan qaldırılmasında dəstəkdir.
"Kuba ilk növbədə Aİİ ölkələrinin investisiyalarında maraqlıdır. Ölkə, həm də 2023-cü ildə Aİİ çərçivəsində yaradılan sənaye kooperasiyası layihələrinin maliyyələşdirilməsi mexanizmində maraqlıdır və ona uyğun olaraq təşkilat onlara subsidiya verəcək" - Rusiya Xalqlar Dostluğu Universiteti "İqtisadiyyat" fakültəsinin dosenti Anna Pak "Sputnik"in müxbirinə bildirib.
"Yaxın gələcəkdə müşahidəçi dövlətlərin belə layihələrə qoşulması məsələsini araşdırmaq olar", - dosent aydınlıq gətirib.
O əlavə edib ki, Aİİ və ada arasında sənaye əməkdaşlığı çərçivəsində Kubanın "Mariel" xüsusi inkişaf zonası əhəmiyyətli maraq kəsb edir - onun ərazisində gələcəkdə birgə istehsal yerləşə bilər.
Aİİ - Nikaraqua
Yanvarın 17-də Avrasiya İqtisadi Komissiyası (AİK) nümayəndə heyətinin Manaquaya səfəri zamanı imzalanmış Nikaraqua ilə əməkdaşlıq memorandumu gömrük tənzimlənməsi, maliyyə bazarları, nəqliyyat, enerji, kənd təsərrüfatı, sənaye və informasiya-kommunikasiya texnologiyaları sahələrində əməkdaşlığı nəzərdə tutur.
Nikaraqualı tərəfdaşlar, həmçinin Aİİ-nin işgüzar dairələrinin öz ölkələrində fəaliyyət göstərən azad inkişaf zonalarının mexanizmində maraqlı olacağına əminliklərini ifadə ediblər.
"Nikaraqua ilə əməkdaşlığın qurulması Aİİ-nin ən böyük iqtisadiyyatı olan Rusiyanın və bu ölkənin geniş spektrli birgə layihələr və sahələr üzrə uzunmüddətli və səmərəli birgə işi sayəsində təsadüf deyil" - İqor Semenovski izah edib.
Belə ki, 2023-cü ildə Moskva və Manaqua dinc nüvə enerjisindən qeyri-enerji istifadəsi sahəsində əməkdaşlıq haqqında hökumətlərarası saziş imzalayıb. Nikaraquada Qlobal naviqasiya peyk sistemi — "QLONASS" yer stansiyası var. Bundan əlavə, orada Rusiya Federasiyası ilə birgə dərman və peyvəndlər təchizatı ilə məşğul olan "Mechnikov" biotexnoloji müəssisəsi fəaliyyət göstərir.
İqor Semenovski qeyd edib ki, imzalanmış memorandum ümumilikdə çərçivə sənədidir və Aİİ - Nikaraqua səviyyəsində iri layihələrin tam miqyaslı həyata keçirilməsindən daha çox onun mətnində göstərilən sahələrdə əməkdaşlıq niyyətini ifadə edir.
Aİİ-nin Nikaraqua ilə ticarət dövriyyəsi müsbət dinamikaya malikdir. AİK-in məlumatına görə, 2023-cü ilin yanvar-oktyabr aylarında 2022-ci ilin eyni dövrü ilə müqayisədə Aİİ-nin bu ölkəyə ixracı 14%, idxalı isə iki dəfədən çox artıb. Aİİ-dən Nikaraquaya dərmanlar, avtomobillər, gübrələr, günəbaxan yağı və neft məhsulları gedir, əks istiqamətə isə fıstıq, qəhvə, tütün və toxuculuq göndərilir.
AİK regionun digər ölkələri ilə də qarşılıqlı fəaliyyət göstərir. Çili, Peru, Ekvador, Argentina, həmçinin Latın Amerikası ölkələrinin inteqrasiya birlikləri ilə əməkdaşlıq memorandumları bağlanıb.
Xəbər lenti
0