https://sputnik.az/20231124/rusiyadan-benzin-ixracina-qadaga-aradan-qaldirildi-bu-azerbaycan-ucun-ne-demekdir-460725957.html

Rusiyadan benzin ixracına qadağa aradan qaldırıldı: Bu, Azərbaycan üçün nə deməkdir?

Rusiyadan benzin ixracına qadağa aradan qaldırıldı: Bu, Azərbaycan üçün nə deməkdir?

Sputnik Azərbaycan

Azərbaycan bu ilin 9 ayı ərzində Rusiyadan Aİ-92 və Aİ-95 markalı benzinin idxalını xeyli azaldıb. Buna səbəb nədir və ölkə tədarükün azalmasını necə... 24.11.2023, Sputnik Azərbaycan

2023-11-24T10:20+0400

2023-11-24T10:20+0400

2023-11-24T10:20+0400

benzin

iqtisadiyyat

azərbaycan

rusiya

türkiyə

neft

"ai-95"

"ai-92"

ton

https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e6/03/09/439965628_0:0:3072:1728_1920x0_80_0_0_deb2c0dd38836686f703aec47501a721.jpg

BAKI, 24 noyabr — Sputnik. Rusiya hökuməti daxili mühərrik yanacağı bazarında qiymət vəziyyətinin sabitləşdirilməsi üçün bir sıra tədbirlər çərçivəsində sentyabrın 21-də tətbiq edilən avtomobil benzininin ölkədən ixracına müvəqqəti qadağanın aradan qaldırılması barədə qərar qəbul edib. Rusiyanın sentyabr ayında ixrac qadağasının tətbiq edilməsi qərarı Rusiyadan neft məhsulları alan bir sıra bazarlara ciddi təsir göstərib. Məsələn, Türkiyədə benzin qiymətləri, həmçinin Rusiyadan tədarük qadağası səbəbindən kifayət qədər artıb. Türkiyə Statistika İnstitutunun məlumatına görə, ölkədə benzinin qiyməti sentyabr ayında orta hesabla litri 1,6 lirə, oktyabrda isə 1,48 lirə artıb. Azərbaycan Rusiyadan tədarükün azalmasına necə reaksiya verib Rusiya Azərbaycana Aİ-92, Aİ-95 və Aİ-98 markalı benzinin əsas ixracatçıları sırasındadır. Belə ki, Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, bu ilin 9 ayı ərzində Azərbaycan Rusiyadan 14,2 milyon dollar dəyərində 17,3 min ton Aİ-92 markalı benzin idxal edib. Bundan əlavə, qeyd olunan dövrdə Rusiyadan premium Aİ-95 markalı benzinin tədarükü təqribən 36% azalaraq 37,8 min ton (dəyəri 35 milyon dollardan çox) olub. Eyni zamanda Rusiya bu markalı benzinin ölkəyə tədarükünün mənbəyinə çevrilib. Eyni zamanda, Rusiyadan Azərbaycana Aİ-98 markalı benzinin tədarükü əhəmiyyətli dərəcədə artıb - yanvar-sentyabr aylarında ölkəyə 7,7 milyon dollar dəyərində 8 min tondan çox Rusiya benzini tədarük edilib. Ötən ilin eyni dövründə, Rusiyadan cəmi 775 ton Aİ-98 markalı benzini idxal edilib. Eyni zamanda, Azərbaycan ümumilikdə göstərilən dövrdə avtomobil yanacağının idxalını azaldıb - Aİ-92-nin alışı 67,7%, Aİ-95-in alışı isə 25,3% azalıb. Ekspertlər hesab edirlər ki, Azərbaycanda avtomobil yanacağının idxalının azalması daxili istehsalın artması ilə bağlıdır. Belə ki, bu ilin yanvar-oktyabr aylarında Azərbaycanda 3,7 milyon manatlıq neft məhsulları istehsal olunub ki, bu da illik müqayisədə 9,4% artım deməkdir. Bununla yanaşı, avtomobil benzininin istehsalı 16,6% artıb. Rusiyadan tədarüklər idxalın şaxələndirməyə imkan verir Ekspertlər hesab edirlər ki, Rusiyadan benzin ixracına qoyulan qadağanın aradan qaldırılması Azərbaycana kifayət qədər cəlbedici qiymətlərlə lazımi həcmdə avtomobil yanacağı almağa imkan verəcək. Belə ki, Azərbaycan Rusiyadan idxalla yanaşı, Litva, Rumıniya, BƏƏ kimi ölkələrdən də benzin alır, burada avtomobil yanacağı istehsalı xeyli baha başa gəlir. Müvafiq olaraq, bu ölkələrdən idxal olduqca bahalıdır. Bununla yanaşı, qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycanda avtomobil yanacağı ilə bağlı vəziyyət olduqca qeyri-sabitdir - modernləşdirmə prosesinə başlamazdan əvvəl Bakı Neft Emalı Zavodunda (NEZ) Aİ-95 markalı benzin istehsal olunub. Hazırda NEZ-də yalnız Aİ-92 markalı benzin istehsal olunur. NEZ-in modernləşdirilməsi planlarına əsasən, 2024-cü ilin birinci rübündə "Avro-5" ekoloji standartlara uyğun avtomobil benzininin istehsalına başlanacağı gözlənilir. Heydər Əliyev adına Bakı Neft Emalı Zavodunun modernləşdirilməsi onun emal gücünü artırmaq və neft məhsullarının istehsalını demək olar ki, üç dəfə artırmaq məqsədi daşıyır. Yeniləmə 2027-ci ildə tamamlanacaq. NEZ indiki 1,2 milyon ton əvəzinə ildə 2 milyon ton avtomobil benzini, 1,9 milyon ton əvəzinə 2,9 milyon ton dizel yanacağı, 600 min ton əvəzinə 1 milyon ton təyyarə yanacağı, 112 min ton əvəzinə 390 min ton neft-kimya məhsulları istehsal edəcəyi gözlənilir. Həmçinin avtomobil benzininin istehsalında 60%-i Aİ-92 markalı benzin, 40%-i isə Aİ-95 markalı benzin təşkil edir.Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.

2023

xəbərlər

ru_AZ

benzin, azərbaycan, rusiya, türkiyə, neft, "ai-95", "ai-92", ton