Qələm - Sputnik Azərbaycan, 1920
TƏHLİL
Sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi, mədəniyyət, idman və digər sahələrə aid aktual təhlillər

Avropanı Dördüncü Reyxə çevirirlər

© AFP 2023 / KENZO TRIBOUILLARDAvropa
Avropa - Sputnik Azərbaycan, 1920, 14.09.2023
Abunə olmaq
Avropa üçün dinc "istirahət günləri" başa çatıb, onu onillik müharibə gözləyir.
BAKI, 14 sentyabr — Sputnik. Avropa silahlanır. "Cənnət bağı"nda mərmi istehsalı üçün konveyerlər işə salınır, hərbi zavodların yeni binaları tikilir. Sırf dinc müəssisələr müharibə vəziyyətinə keçir.
Avropa Komissiyası homoseksualların hüquqları uğrunda mübarizə aparmağı unudaraq, Aİ-də istehsal olunan silahların həcminin razılaşdırılmış şəkildə artırılması mövzusunda genişmiqyaslı sərəncam verib.
Proses xaricdən də yaxından izlənilir. "The New York Times" qeyd edib ki, Avropa hökumətləri öz hərbi sənaye kompleksini maliyyələşdirmək üçün "hədsiz səylər" göstəriblər. Bununla belə, Avropanın müdafiə sənayesində hələ də çoxlu problemlər var: onları "Ukrayna" adlı poliqon göstərdi.
"Ukraynalı əsgərlər bir istehsalçıdan olan 155 mm-lik mərmilərin bəzən digər istehsalçı tərəfindən buraxılan "Hobitser"lərə uyğun gəlməməsi ilə üzləşirlər. Silah-sursat və ehtiyat hissələr əsasən əvəz olunmurlar, bu da tez-tez qəzaya səbəb olur və təmiri çətinləşdirir", - deyə amerikalı jurnalistlər avropalı müdafiə işçilərini qınayıblar.
Reportaj İsveçin "Saab" zavodunun fotoşəkilləri ilə müşayiət edilib. Bu zavod avtomobilləri ilə aramızda yaxşı tanınır. Bununla belə, unutmaq olmaz ki, "Saab" yüz ilə yaxındır ki, Avropa hərbi-sənaye kompleksinin liderlərindən biridir.
1930-cu illərdə isveçlilər öz ölkələrində alman təyyarə istehsalçılarına sığınacaq verdilər: Almaniyanın təyyarə istehsalı Versal müqaviləsi ilə qadağan edilmişdi. İkinci Dünya Müharibəsi boyu İsveç-Alman şirkətləri Üçüncü Reyxi təyyarələrlə təmin edib. "Saab-18" heç də pis olmayan bombardmançı, "Saab-21" isə qırıcı idi.
Müharibədən sonra konsern ixrac üçün öz təyyarələrini və silahlarını uğurla satırdı. Son il yarımdır ki, o, Ukrayna Silahlı Qüvvələrini tank əleyhinə idarə olunan raketlərlə təmin edir. Bu gün, İsveç artıq bir ayağı ilə NATO astanasını keçdikdə, amerikalıların fikrincə, İsveç konsernini Avropa silahlanma yarışında liderlərdən birinə çevirməyin vaxtıdır.
Problem ondadır ki, Avropa hərbi-sənaye kompleksi öz daxilində dərin rəqabətlidir. İstehsalçılar müəyyən xarici müştərilərə uyğunlaşaraq ixrac üçün silah istehsal edirlər. Məhsullarının xüsusiyyətlərini dəyişdirsələr, müştərilərini itirəcəklər.
Aİ milli hökumətlərinin müdafiə sənayeləri üzərində suverenlikdən yapışmaları da vahidliyə kömək etmir. Bu istehsalın çox "arzuolunan" bir hissəsidir, onu okeanın o tayındakı sahiblərinə verməməyə çalışırlar.
İstehsal olunan silahların çeşidində tam uyğunsuzluğun olması təəccüblü deyil. Avropa hərbi-sənaye kompleksinin məhsullarının yalnız 18 faizi silah və sursat üçün bəyan edilən NATO standartlarına uyğundur. Amerikalılar bu gün Avropanın 27 müxtəlif növ "Hobitser", 20 növ qırıcı, 26 mina daşıyan və freqat istehsal etməsindən narazıdırlar. Bu ki, biabırçılıqdır! "Avropa öz müdafiəsini birləşdirməlidir" deyə okeanın o tayından "The New York Times" yazır.
Londonda da oxşar fikir dəstəklənir. Avropa üçün dinc "istirahət günləri" başa çatıb, onu onillik müharibə gözləyir: "Ukraynada müharibənin necə başa çatacağından asılı olmayaraq, yaralı, qisasçı Rusiya Vladimir Putin və ya onun həmfikirləri hakimiyyətdə olduğu müddətdə təhlükə olaraq qalacaq".
Ən ziyalı qəzet "The Guardian" görkəmli nasist Rudolf Hessdən sitat gətirir. "Silah, yoxsa yağ?" — jurnalist Pol Teylor onun məşhur bəyanatını və cavablarını orijinala tam uyğun olaraq bir qədər dəyişərək ifadə edir: əlbəttə ki, silahlar! Avropalılar, silahlanma yarışının sizi məktəbsiz, xəstəxanasız qoyacağından şikayət etməyin, əgər Kremlin bədxahları hücum etsə, ümumiyyətlə, məktəbsiz, xəstəxanasız qalacaqsınız.
Bəs bütün bunlar üçün pulu haradan əldə etmək olar? "Saab"da bir işçinin orta illik maaşı, təxminən 53 min avro təşkil edir. Bura sosial paket, təlim və sığortanı əlavə edin. Üstəlik, əgər əvvəllər avropalı istehsalçılar silah satışından uğurla pul qazanırdılarsa, hazırda onlardan Rusiya ilə hərbi münaqişə ərəfəsində silahı satmamaq, saxlamaq tələb olunur. Necə deyərlər, "Barbarlar gələ bilər". Yaxşı, əgər barbarlar gəlməsə?
O zaman məlum olacaq ki, silahlanma yarışı, nəhayət ki, Avropa iqtisadiyyatını məhv edib, koronavirus kilidlənməsi və anti-Rusiya sanksiyaları ilə başladığı işi tamamlayıb. Görünür, Vaşinqton və London məhz bu istiqamətdə çalışırlar.
Amma yoxsul avropalıların həqiqətən də Rusiya ilə müharibə etməkdən savayı əlacları qalmayacaq. London və Vaşinqton 1930-cu illərdə Almaniyanı Sovet İttifaqına qarşı qoymaq üçün məhz belə hərəkət etmişdilər. Bir tərəfdən hərbi sənaye kompleksinə sponsorluq edir, yerli müdafiə sənayesinə sərmayə qoyurdular.
Hitlerə kimlər sərmayə qoymamışdı - Henri Ford və Preskott Buş (ABŞ-ın gələcək prezidentinin babası), Morqanlar və Rokfellerlər. Digər tərəfdən, onlar Almaniya əhalisini aclıq pəhrizində saxlayırdılar - yalnız tamamilə yoxsul olan insanlara yaşayış sahəsini şərqə doğru genişləndirmək barədə cəfəngiyyatı "sırımaq" olardı. Kərə yağı yoxdur – nə etmək olar, bryuqer, övladlarına heç olmasa kifayət qədər çörək və marqarin qazanmaq üçün cəbhəyə gedir.
Hazırkı Anqlo-Sakson planı tamamilə eyni görünür. Londondan Pol Teylor hesab edir ki, Aİ-də hərbi xərclərə vergi tətbiq etmək bəlkə də məqsədəuyğun deyil, Avropa İttifaqının müdafiə sənayesi üçün birgə məqsədli kredit götürməsi daha yaxşıdır. Bəs bu borcu haradan almaq olar? Əlbəttə ki, London və Vaşinqtondan.
Kreditin şərti bütün Avropa ölkələrinin müdafiə komplekslərinin tamamilə birləşdirilməsi tələbidir - təbii ki, anqlosaksların ciddi nəzarəti altında. Onların əsas ideyası Avropanı bir nəhəng müdafiə zavoduna çevirməkdir ki, burada alçaldılmış byurqerlər mərmi pərçimləyir, işdən sonra isə atış poliqonlarında məşq edir və Rusiyaya nifrət yaradan "beş dəqiqəlik iclaslarda" vaxt keçirirlər.
Vahid ordu, vahid hərbi-sənaye kompleksi, ölkəmizə qarşı qorxu və nifrətə əsaslanan vahid ideologiya, şərqə doğru genişmiqyaslı hücuma hazırlıq. Necə deyərlər, Hitler rejimi ilə on fərq tapın. "Cənnət bağı" var idi – Dördüncü Reyx də olacaq.
Xəbər lenti
0