Qələm - Sputnik Azərbaycan, 1920
TƏHLİL
Sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi, mədəniyyət, idman və digər sahələrə aid aktual təhlillər

ABŞ niyə Abrams tanklarının və ATACMS raketlərinin Kiyevə çatdırılmasını ləngidir

© AFP 2023 / WILLIAM WESTM1 Abrams tankı
M1 Abrams tankı - Sputnik Azərbaycan, 1920, 13.09.2023
Abunə olmaq
İngiltərə ordusunun istefada olan polkovniki Riçard Kemp deyib ki, Ukraynanın vaxtı tükənir, məsələ artıq Qərb alyansının sarsılıb-sarsılmayacağı deyil, bunun nə vaxt baş verəcəyidir.
ABŞ-ın Kiyev rejiminə silah tədarükünün yavaşlaması Vaşinqtonun xüsusi hərbi əməliyyat (XHƏ) zonasında "dünyanın ən yaxşı" "Abrams" tankların, vurulmuş F-16 qırıcıların və "ATACMS" taktiki raketlərin yanmış vəziyyətdə görmək istəməməsi ilə əlaqədardır.
ABŞ ordusu guya M1A1 "Abrams" ekipajlarının kifayət qədər hazırlıqlı olmaması səbəbindən Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin (USQ) tankçılarının Almaniyada təlim müddətini bir neçə həftə uzadıb. Əslində, təlimin və ABŞ silahlarının tədarükünün ləngiməsi üç yay ayı ərzində canlı qüvvə və hərbi texnikada böyük itkilər verən Ukrayna ordusunun uğursuz əks-hücum əməliyyatı ilə əlaqədardır - 66 min hərbi qulluqçu və 7600 ədəd silah məhv edilib. ABŞ-ın 60-dan çox "oda davamlı" "Bradley" piyada döyüş maşını (PDM), həmçinin Almaniyanın "sarsılmaz" "Leopard" tankları və İngiltərənin "Challenger" tankları yanıb.
Bu arada, Qərb ekspertləri "Leopard" 2A6 və "Challenger-2"nin M1A1 "Abrams"dan (Ukraynanın əldə edəcəyi) daha möhkəm olduğunu hesab edirlər, çünki ABŞ tankları "tükənmiş uran zirehlərinə malik deyil". Kiyevə vəd edilmiş 30 "Abrams"lar qalan "Leopard" və "Challenger"lərlə birlikdə Rusiya qoşunlarının zərbələri nəticəsində çox güman ki, (zəmanət verilir) yanacaq. Hətta ən güzəştsiz Vaşinqton "şahinləri" də Ukrayna hərbi əməliyyat teatrında ehtiyatsızlıqdan on milyardlarla dollar itkisini və eyni zamanda ABŞ hərbi-sənaye kompleksinin nüfuzunu bəyənmirlər. Buna görə də, sentyabrın əvvəlinə kimi M1A1 "Abrams" üzərində təlim keçmiş Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin 200 mütəxəssisinin qəfildən "hazırlıqsız" olduqları müəyyən olub və bu günə qədər bir dənə də olsun ABŞ tankı Ukraynaya gəlməyib.
Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenskinin çoxdan istədiyi "ATACMS" taktiki raketləri (uçuş məsafəsi 300 km-ə qədər) oxşar şəkildə "ləngiyib" qalıb. Ağ Evdən gələn sızma xəbərlər qərarın vaxta uyğun "yaxınlaşdığını" sübut edir, lakin administrasiyanın rəsmi nümayəndəsi Con Kirbi bu yaxınlarda hələ "ATACMS" ilə bağlı heç bir qərarın olmadığını bildirib. Qeyd edək ki, Pentaqonun arsenalında cəmi 2500-ə yaxın belə raket var və onların əksəriyyəti yüksək dəqiqliyə malik deyil (müasir deyil). Yenilərinin - ildə 500 məhsulun istehsalı bütün xarici müştərilərin tələbatını ödəmir. Bundan əlavə, ABŞ anlayır ki, "ATACMS" raketlərinin Ukraynaya göndərilməsi Rusiya ilə birbaşa hərbi münaqişəyə səbəb ola bilər.
Hava qəsrləri
Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin yaxşı ingilis dilini bilən on pilotuna sahib olan Kiyev 2023-cü ilin qışında XHƏ zonasında F-16 qırıcılarından istifadə etmək niyyətindədir. Pentaqon hesab edir ki, pilotlara və texniki işçilərə yenidən təlim keçmək 12 aydan çox vaxt aparacaq. Hərbi-hava qüvvələrinin döyüş tətbiqi prinsiplərini anlamayan Zelenski ümid edir ki, Qərbin hədiyyə etdiyi 160 F-16 qırıcısı Rusiyanın havadakı üstünlüyünü möcüzəvi şəkildə aradan qaldıracaq. Əlbəttə ki, pilot və aerodrom çatışmazlığı NATO ölkələri tərəfindən kompensasiya edilməlidir. Kiyev rejimi istənilən yolla ABŞ-ı və alyansı Rusiya ilə birbaşa hərbi münaqişəyə sürükləməyə çalışır. Daha çox silah - Qərbin planlarına hələ daxil olmayan III Dünya Müharibəsinə yaxınlaşdırır.
Bu yaxınlarda Kiyevdə "vundervaffe" "HIMARS", "Patriot" və "Storm Shadow"a eyni dərəcədə inanırdılar, lakin möcüzə baş vermədi. ABŞ-ın F-16 qırıcıları taktiki qırılmanı və hətta bərabər qarşıdurmanı təmin etməyəcək, çünki Rusiya xüsusi hərbi əməliyyatının ilk 550 günündə eyni dördüncü nəsil olan USQ-nin 467 təyyarəsi məhv edilib. NATO-nun uzaqmənzilli raketləri avtomatik olaraq Rusiyanın nüvə doktrinasını "işə sala" bilər. ABŞ Silahlı Qüvvələrinin Birləşmiş Qərargah Rəisləri Komitəsinin rəisi Mark Millinin sözlərinə görə, "rusiyalıların yüzlərlə dördüncü və beşinci nəsil qırıcıları var". Marionet Kiyev rejimini və NATO blokunu XHƏ zonasında yalnız itkilər, məyusluq, miflərin dağılması və ABŞ-ın "müstəsnalığı" gözləyir. Zirehli nümunə çox göstəricidir.
30 il ərzində bir dənə də olsun İngiltənin "Challenger-2" tankı düşmən atəşi ilə zədələnməyib. Ukraynada "Challenger"ləri Zaporojye istiqamətində, Rabotino bölgəsində Rusiya müdafiəsini yarmaq üçün 82-ci desant-hücum briqadasına verilib. Ukrayna qoşunları (dörd desant-hücum briqadası və bir desant-hücum alayı) üçün bu kənd atəş torbasına çevrilib. Ən qısa müddətdə Ukrayna Silahlı Qüvvələri İngiltərənin 14 "Challenger-2" tankından ikisini itirib, onların dəyişdirilməsi gözlənilmir. Bu gün İngiltərənin bütün tank parkı 213 ədəddir. Təsadüfi deyil ki, İngiltərə Baş Qərargahının rəisi Patrik Sanders Rusiya ordusu tərəfindən "dünyanın ən qabaqcıl" "Challenger-2" tanklarının vəhşicəsinə məhv edilməsindən şok yaşayıb. Ən qabaqcıl olmayanların taleyi şəffafdır.
Almaniya ərazisində Almaniya, Danimarka və Hollandiyadan olan mütəxəssislər ukraynalı tankçıları antik "Leopard" 1A5 maşınlarında döyüş əməliyyatları üçün hazırlayırlar. Bundesverdə belə tanklar 20 ildən çox əvvəl xidmətdən çıxarılıb, XX əsrin yaşlı təlimatçı-təqaüdçülərindən ibarət dəstə yaratmaq məcburiyyətində qalıb. Məzunları nə gözləyir?
ABŞ hərbi yardımının həcmini qoruyub saxlamaq üçün Vaşinqton Kiyevdən noyabra qədər istənilən yolla "Tokmak şəhərini almağı" tələb edir. İngiltərə kəşfiyyatının məlumatına görə, Ukrayna ordusunun Zaporojyedəki əsas hücumu istiqamətində Rusiya Silahlı Qüvvələri (RSQ) tərəfindən yeraltı beton bunkerləri və geniş mina sahələri ilə eşelonlaşdırılmış müdafiə sistemi yaradılıb. Tokmak şəhəri ətrafında tank əleyhinə mina sahələrinin dərinliyi 500 metrdən iki-üç kilometrə qədər artırılıb. Rusiya mühəndis qoşunları Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin istehkamçılarının əllə keçidlər aparmasının qarşısını almaq üçün sahələrdə tank və piyada əleyhinə minaları sıx şəkildə "basdırırlar". Ancaq "yağışlı mövsüm"ə və Kiyevin 1991-ci il sərhədlərinə çıxacağını bəyan etdiyi Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin hücum hərəkətlərinin dayanmasına elə də çox vaxt qalmayıb.
NATO-da inersiyaya görə "Lazım olana qədər Ukraynaya dəstək olmalıyıq" üslubunda şaman ritualı hələ də davam edir, lakin bu dəstəyin mənasızlığı getdikcə daha aydın görünür. Qərb Ukrayna münaqişəsində biabırçı məğlubiyyətlə üz-üzədir. İngiltərə ordusunun istefada olan polkovniki Riçard Kemp bunu belə yekunlaşdırır: "Ukraynanın vaxtı tükənir". Məsələ artıq Qərb alyansının sarsılıb-sarsılmayacağı deyil, bunun nə vaxt baş verəcəyidir.
Zelenskinin müttəfiqləri (ağaları) gec-tez marionet Ukrayna hökumətini Moskva ilə sülh razılaşmasına məcbur etməyə başlayacaqlar. ABŞ-ın hərbi dövlət katibi Entoni Blinken artıq Ukrayna hakimiyyətinin Rusiya ilə sülh danışıqlarına hazır olduğunu bildirib. Vaşinqton ümid edir ki, sülh ABŞ-ın "qaydalarına" uyğun gələcək, lakin şərtləri qalib diktə edir.
Xəbər lenti
0