https://sputnik.az/20230719/rusiya-abs-in-kaset-mermilerine-nece-cavab-verecek-456919253.html

Rusiya ABŞ-ın kaset mərmilərinə necə cavab verəcək

Rusiya ABŞ-ın kaset mərmilərinə necə cavab verəcək

Sputnik Azərbaycan

Düşmənin zirehli texnikaları və ehtiyatlarını məhv etmək üçün Rusiya qoşunları 500 km-ə qədər məsafədə "İsgəndər"lərdən istifadə edə bilərlər. "İsgəndər"in... 19.07.2023, Sputnik Azərbaycan

2023-07-19T08:33+0400

2023-07-19T08:33+0400

2023-07-19T08:33+0400

kasetli bomba

təhlil

rusiya

abş

türkiyə

"isgəndər" operativ-taktiki raketləri

"iskəndər-e"

https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e4/0a/06/425131218_0:1:3302:1858_1920x0_80_0_0_d80c07bb65b30893da75ed7faed58f4b.jpg

Amerikalılar Kiyev rejimini adi silah-sursat çatışmazlığından və ümidsizlikdən kaset artilleriya mərmiləri ilə təmin edir – Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin (USQ) əks-hücumu uğursuzluqla nəticələnib. Rusiya silah seçimində daha çox döyüş resurslarına və sərbəstlik dərəcələrinə, o cümlədən effektiv kaset sursatına - əməliyyat-taktiki raketlərə, aviabombalara, raket və artilleriya mərmilərinə malikdir. Ona görə də Rusiya qoşunlarının "güzgü cavabı" sarsıdıcı olacaq. Rusiya Prezidenti Vladimir Putin şənbə günü Rusiyanın Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin ABŞ-ın 155 mm-lik kaset mərmilərdən istifadəsinin güzgü effekti doğuracağını deyib və xatırladıb: "Bu günə qədər biz bunu etməmişik, kaset mərmilərdən istifadə etməmişik və buna ehtiyacımız olmayıb". Putinin fikrincə, ABŞ bu istifadəsi cinayət hesab olunan sursatın tədarükünə vəziyyət yaxşı olduğu üçün deyil, kəskin silah-sursat çatışmazlığına görə müraciət edib. ABŞ hərbi-sənaye kompleksi ayda 15 min artilleriya mərmisi, NATO-nun bütün Avropa ölkələri isə eyni dövrdə 25 min 155 mm-lik mərmi istehsal edir, USQ isə səkkiz gündə 40 min mərmi xərcləyir. Qərb hərbi sənayenin potensialını kəskin şəkildə artıra bilmir, bunun üçün illər tələb olunur. Pentaqon 2028-ci ilə qədər 155 mm-lik mərmi istehsalını 6 dəfə artırmağı planlaşdırır və yaxın 5 ildə isə Ukraynanın başına nə gələcəyini heç kim bilmir. Rusiya ordusu kaset sursatlarının əhəmiyyətli arsenalına malikdir. Bu yaxınlarda Rusiyanın müdafiə naziri Sergey Şoyqu Rusiyanın hər ehtimala qarşı daha effektiv nümunələrə sahib olduğunu vurğulayıb. Qeyd edək ki, ABŞ, Rusiya və Ukrayna kaset sursatlarının qadağan edilməsinə dair 2008-ci il Dublin Konvensiyasına qoşulmayıb. Rusiya Silahlı Qüvvələri (RSQ) "Msta" və "Akasiya" özüyeriyən haubitsa üçün kaset artilleriya mərmilərinə, "Smerç" və "Uraqan" reaktiv yaylım atəşi sistemlərinin (RYAS) mərmilərinə, bir neçə növ və kalibrli aviabombalarına, həmçinin "İsgəndər" raketlərinin kaset döyüş başlıqlarına malikdir. Üstəlik, bunların sayı Rusiyada ABŞ-da olduğundan müqayisə olunmaz dərəcədə çoxdur. Rusiyanın "güzgü cavabı" Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin canlı qüvvə və hərbi texnika itkilərinin dəfələrlə artmasına zəmanət verir. Çünki ən böyük zərərverici təsir açıq məkanda irəliləyən düşmən qoşunlarına qarşı "kasetlərdən" istifadə etməklə əldə edilir. ABŞ-ın Rusiya ilə "son ukraynalıya qədər" proksi-müharibəsi Ukrayna Silahlı Qüvvələri üçün qorxunc təsir yaradır, ancaq bu, yenə də xüsusi hərbi əməliyyatın (XHƏ) ilkin məqsəd və vəzifələrinə təsir göstərmir. Ukraynanın demilitarizasiyası və denasifikasiyası geri dönməz prosesdir. Soyuq müharibənin qaynar əks-sədaları Vaşinqton Kiyevə təxminən 40 il əvvəl istehsal edilmiş bir neçə yüz min M864 155 mm-lik kaset artilleriya mərmilərini (M109 "Paladin" özüyeriyən silahları və 30 km-ə qədər atəş məsafəsinə malik M777 haubitsaları üçün) verir. 72 subsursat (48 piyada əleyhinə və 24 tank əleyhinə) olan mərminin zədələnmə radiusu 150 metrə qədərdir. M864-ün istifadəsi Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə "ikinci nəfəs" verməyəcək, bu, Rusiya qoşunlarının eşelonlaşdırılmış müdafiəsini sarsıtmağa imkan verməyəcək. Ukrayna artilleriyası 2014-cü ildən sovet modeli olan kaset sursatlardan, o cümlədən "Toçka-U" taktiki raket komplekslərindən istifadə edir. Bu yaxınlarda Pentaqon digər NATO ölkələri tərəfindən Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə kaset mərmilərinin verildiyini açıqlayıb. Cəbhə xəttində Fransa və İsveçin "BONUS" tank əleyhinə mərmiləri nəzərə çarpıb. ABŞ-ın "Foreign Policy" jurnalı "Dual-Purpose Improved Conventional Munition" (DPICM) sursatlarının tədarükçülərindən birinin Türkiyə olduğunu açıqlayıb. Burada DPICM kaset sursatları Soyuq Müharibə zamanı ABŞ lisenziyası ilə istehsal edilib. Bütün bu tədarüklər Ukrayna hərbi əməliyyat teatrında hərbi əməliyyatların gedişatını dəyişməyib. ABŞ Ordusu 1960-cı illərdən etibarən Cənub-Şərqi Asiyada və planetin digər bölgələrində fəal şəkildə istifadə edilən kaset sursatlarının ixtiraçısıdır. Lakin ABŞ-ın kaset mərmiləri "vundervaffe" deyil və yalnız USQ-nin demilitarizasiyasını, Kiyev rejiminin süqutunu sürətləndirə bilər. Bununla yanaşı, Pentaqon qüsur nisbətini 6 faiz qiymətləndirib (döyüş meydanında yüz minlərlə mərminin hər birinin 72 tank və piyada əleyhinə subsursatdan dördü partlamamış vəziyyətdə qalacaq). ABŞ-ın minatəmizləmə mütəxəssisləri hesab edirlər ki, 30 faizə qədəri partlamır. Nə olursa olsun, minlərlə "yatan bomba" döyüş tətbiqindən bir neçə gün, ay və il sonra mülki əhalinin üzərinə düşəcək. Qeyd edək ki, Rusiyanın kaset sursatları hədəflərdə uğursuzluq halında özünü məhv edən mexanizmə malikdir. Hər ehtimala qarşı Rusiya Silahlı Qüvvələri çoxlu kaset döyüş silahlarına malikdir. Düşmənin döyüş birləşmələrinə operativ yerləşdirilməsindən çox əvvəl, dərin cəbhə arxasındakı zirehli texnikaları və ehtiyatları məhv etmək üçün Rusiya qoşunları 500 km-ə qədər məsafədə "İsgəndər"lərdən istifadə edə bilərlər. "İsgəndər"in döyüş başlığının beş kaset seçimi var: - 10 m hündürlükdə işə salınmış təmassız partlayışın 54 parçalanma elementi ilə; - zirehli kumulyativ parçalanma elementləri ilə; - öz radarından və infraqırmızı avtomatik tuşlama başlığının köməyi ilə tuşlanan döyüş elementləri ilə; - sığınacaqlarda canlı qüvvəni və texnikanı məhv etmək üçün həcmli-detonasiya hərəkəti; - POM-2 "Otyok" öz-özünə quraşdırılan uzatma minaları, PTM-3 tank əleyhinə maqnit minaları və başqaları ilə uzaqdan minalanması. "Smerç" RYAS kaset reaktiv mərmiləri 120 km-ə qədər məsafədə düşmənin canlı qüvvəsini və zirehli texnikasını məhv etməyə qadirdir. 9M55K1 güclü reaktiv döyüş sursatı Motiv-3M öz-özünə tuşlayan elementləri ilə - 4,5 kq yüklə və infraqırmızı yönləndirmə sistemi (paraşütlə enişi düzəldən) ilə təchiz olunub. Hər bir "Smerç" mərmisi beş tank əleyhinə məmulat daşıyır, yəni bir istiqamətləndiricilər paketində 60 "Motiv"lər gizlənir. "Smerç" RYAS üçün iyirmi özünü hədəfləyən tank əleyhinə döyüş sursatı olan 9M55K7 raketi də var. Rusiyanın kaset aviabombaları güclü və təsirli olmasından heç də geri qalmır. Belə ki, ağırlığı 478 kq olan 14 ədəd RBK-500 SPBE-D özünü hədəfləyən döyüş elementi olan bomba kaseti müdaxilə şəraitində bütün müasir tankları, piyadaların döyüş maşınlarını və digər zirehli texnikaları məhv etmək üçün nəzərdə tutulub. Çəkisi 520 kq olan RBK-500U OFAB-50UD birləşdirilmiş bomba kasetində zirehli texnikanın, canlı qüvvənin, səhra sursat anbarlarının, möhkəmləndirilmiş hərbi obyektlərin, hərbi sənaye obyektlərinin və rabitə vasitələrinin məhv edilməsi üçün 10 döyüş elementi var. Kütləsi 480 kq olan RBK-500U BETAB-M bomba kaseti beton ərazi hədəflərini - dəmir-beton sığınacaqlarını, bunkerləri, aerodrom qurğularını, magistral yolları məhv etmək üçün nəzərdə tutulub. Kasetdən 10 döyüş mərmisi çıxdıqdan sonra paraşütlər açılır, şaquli trayektoriyaya çıxır, mühərrikləri işə salır və yüksək sürəti əldə edir. 500 kq kalibrli PBK-500U "Drel" müasir planlaşdıran aviabomba özünü hədəfləyən döyüş elementləri və enmə nöqtəsindən 30 km-ə qədər düzəldilmiş uçuş məsafəsi ilə öz sinfində yüksək texnologiya nümunəsidir. 250 metr yüksəklikdə kaset açılır, 15 döyüş elementinin hər biri (15 kq ağırlığında) infraqırmızı və ya aktiv radar təyinat başlığını işə salır və prioritet hədəfə uçur ("buraxdı - unutdu" prinsipi həyata keçirilir) . "Drel" zirehli texnikaları, möhkəmləndirilmiş mühəndis strukturlarını, hava hücumundan müdafiə radarlarını, komanda məntəqələrini məhv etmək üçün nəzərdə tutulub. Bir kaset on tankı yandırmağa qadirdir. Ağıllı aviabomba hava hücumundan müdafiə və radioelektron mübarizədən qorunur, planlaşdırma uçuşu "QLONASS" sistemi ilə düzəldilir. "Drel" bütün taktiki təyyarələr tərəfindən istifadə olunur - Su-25SM3, Su-24M, Su-35S, Su-34 və Su-30SM. Müqayisə üçün, oxşar ABŞ-ın JSOW (Joint Standoff Weapon) AGM-154 bombası bir sıra parametrlərə görə Rusiyanın texnikasından daha zəifdir. "Drel"in döyüş elementləri ABŞ-ın texnikasından qat-qat güclü və daha mükəmməldir– onlar infraqırmızı kontrastlı və "soyuq" hədəfləri məhv etməyə, döyüşün dərinliyində düşmənin zirehli texnikasını özlərinkindən ayırmağa qadirdir. Bununla belə, Ukrayna ordusunda ABŞ-ın kaset aviabombalarından istifadə etmək üçün demək olar ki, təyyarə yoxdur. Bu kiçik icmal yalnız ilkin olaraq NATO-nu "demilitarizasiya etmək" üçün nəzərdə tutulmuş Rusiyanın (Sovet) kaset sursatlarının nəhəng arsenalına qapı açır. Bu gün də Ukrayna hərbi əməliyyatlar teatrında alyansın ayrı-ayrı ölkələrinin Ukrayna Silahlı Qüvvələrini öz tədarükləri ilə gərginlik dərəcəsini artırmaq, Rusiya (sovet) silahlarının tam gücünü təcrübədən keçirmək üçün xüsusi əməliyyat zonasını genişləndirmək üçün maniakal istəyi müşahidə olunur.Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.

2023

xəbərlər

ru_AZ

kasetli bomba, rusiya, abş, türkiyə, "isgəndər" operativ-taktiki raketləri, "iskəndər-e"