https://sputnik.az/20230418/pentaqon-f-35-ile-bagli-veziyyetin-inkisafindan-tesvise-dusub-453872978.html
Pentaqon “F-35” ilə bağlı vəziyyətin inkişafından təşvişə düşüb
Pentaqon “F-35” ilə bağlı vəziyyətin inkişafından təşvişə düşüb
Sputnik Azərbaycan
“F-35” "Amerikanın müdafiə satınalma sisteminin necə pozulduğunu göstərən dərslik nümunəsi"dir. 18.04.2023, Sputnik Azərbaycan
2023-04-18T08:03+0400
2023-04-18T08:03+0400
2023-04-18T10:20+0400
"f-35" qırıcı təyyarəsi
pentagon
pentaqon
təhlil
problem
problemlər
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e7/01/1f/451230021_0:160:3072:1888_1920x0_80_0_0_e75d680741db05a120b6a66c34e061f4.jpg
BAKI, 18 aprel — Sputnik, David Narmaniya. ABŞ-ın müttəfiqləri ən son Amerika “F-35” döyüş təyyarələrini alırlar. Bununla belə, Pentaqon problemlər barədə məlumat verir: bu modelin təyyarələrinin üçdə birindən az hissəsi bütün döyüş tapşırıqlarını yerinə yetirməyə hazırdır. Tarixin ən bahalı aviasiya proqramını hələ də hansı "uşaqlıq xəstəlikləri" təqib edir – “RİA Novosti”nin materialında. Pentaqonun “zəif nöqtəsi olan” qüruru “F-35” Lightning II ("İldırım") ictimaiyyətə təqdim olunan kimi Şimali Atlantika Alyansındakı tərəfdaşlar sıraya düzüldülər. Ötən gün Rumıniya da, təxminən iyirmi dövlətin siyahısına qoşuldu - lakin Buxarest ən azı səkkiz il gözləməlidir. Bu qırıcı yarım əsr ərzində NATO-nun əsas döyüşçüsü olmalı idi. Buna görə də, məsələn, bəzi komponentlər ABŞ-da istehsal olunmur. Layihədə ümumilikdə doqquz ölkə iştirak edir. Nümunə üç variantda hazırlanıb: • “F-35A” - texnoloji cəhətdən ən sadə, ən ucuz (bir maşın üçün, təxminən 80 milyon dollar) və ən kütləvi - müttəfiq ölkələr 2,5 mindən çox ədəd almaq niyyətindədirlər; • “F-35B” - ABŞ Dəniz Piyadaları və Britaniya Hərbi Dəniz Qüvvələri üçün - qısa uçuş və şaquli eniş variantları ilə. Qiyməti “F-35A”dan 25 milyon çoxdur. Pentaqon bunlardan 2010-cu illərdə istifadəyə verilmiş “Amerika” tipli amfibiya hücum gəmilərində istifadə etməyi planlaşdırır; • “F-35C” - təyyarədaşıyanlar üçün eniş qarmaqlı, böyüdülmüş qanadları və quyruğu olan daşıyıcı əsaslı versiya. Qiyməti, təxminən 95 milyon dollardır. Ümumilikdə, onlar üç min beş yüzə qədər “F-35” yığmaq istəyirdilər. Bununla belə, çətinliklər yarandı. İlk zəng deyil Bu qırıcı 2007-ci ildə prototip havaya qalxdığı zaman “F-16”nın varisi adlandırılmışdı. Ordu ilk maşınları beş ildən sonra aldı. Baxmayaraq ki, “Lockheed” hələ 2001-ci ildə 2010-cu ilə qədər 2852 ədəd sifarişi yerinə yetirməyi vəd etmişdi. Bunun üçün korporasiya 233 milyard dollar istəyib. 2004-cü ildə qiymət etiketi iki dəfə artdı. Və ən əsası: döyüşçü ümidləri doğrultmur. İki il əvvəl Pentaqon bildirmişdi ki, avtomobillərin yalnız 36 faizi tam istifadəyə yararlıdır. O vaxtdan bəri nasazlıqların sayı daha da artıb. Beşinci nəsil? Problemlərin siyahısı artıq onlarla deyil, yüzlərlədir. Xüsusilə ağır olanlardan - güc qurğusunun qüsuru gğstərmək olar. Dekabrda Fort-Uert bazasında şaquli eniş zamanı “F-35B” qəzaya uğradı. Pilot salamat qurtarmağa müvəffəq oldu, lakin tədarük və qəbul uçuşları iki ay donduruldu. Mart ayında istehsal şirkəti nəyin səhv olduğunu anladığını söylədi. Ancaq problemi dərhal aradan qaldırmaq mümkün deyil. Bundan əlavə, mühərriklərin özlərində çatışmazlıq var idi. Beşinci nəsil qırıcı üçün məcburi görünən variant - səsdən yüksək sürətlə uçmaq da asan deyil. “F-35”in göyərtə versiyaları kifayət qədər uzun müddət bu rejimdə olarsa, onların örtüyü zədələnir və gizliliyini itirirlər. Stels örtüyü şişir. Həmçinin, quyruq hissəsində antenalar sıradan çıxır. Pentaqon səsdən sürətli uçuşu bir neçə on saniyə ilə məhdudlaşdırmaq qərarına gəlsə də belə hesab etdilər ki, bu qüsurun aradan qaldırılması çox baha başa gələcək. Pilotlar da çətinliklərlə üzləşirlər. Əsasən “F-35A” ilə, təxminən 40 epizod üçün hipoksiya! Proqram təminatının nasazlığı səbəbindən bir neçə maşın qəzaya uğrayıb. Bundan əlavə, dəbilqə ekranının "yaşıl parıltısı" ilə bağlı şikayətlər var idi. Yeri gəlmişkən, onun qiyməti idman avtomobilinin qiyməti kimidir: 400 min dollar. Bəzi hadisələr hətta pis istehza kimi görünür - Pentaqon tufanda uçuşları qadağan etdi. Təbii ildırım çaxdığında süni “ildırım”lar sınırdılar. İstehsalçılar maşını təkmilləşdirməyə davam edirlər. Proqramın dəyəri artıq kosmik olsa da, bu, əlavə xərclərə çevrilir. Ümumiyyətlə, müqavilələrin vaxtında yerinə yetiriləcəyi fakt deyil. Mərhum senator Con Makkeynin qeyd etdiyi kimi, “F-35” "Amerikanın müdafiə satınalma sisteminin necə pozulduğunu göstərən dərslik nümunəsi"dir. Lakin ABŞ-ın müttəfiqləri hələ də bu torbadakı pişiyi almağa məcburdurlar.
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2023
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
xəbərlər
ru_AZ
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
"f-35" qırıcı təyyarəsi, pentagon, pentaqon, problem, problemlər
"f-35" qırıcı təyyarəsi, pentagon, pentaqon, problem, problemlər
Pentaqon “F-35” ilə bağlı vəziyyətin inkişafından təşvişə düşüb
08:03 18.04.2023 (Yenilənib: 10:20 18.04.2023) “F-35” "Amerikanın müdafiə satınalma sisteminin necə pozulduğunu göstərən dərslik nümunəsi"dir.
BAKI, 18 aprel — Sputnik, David Narmaniya. ABŞ-ın müttəfiqləri ən son Amerika “F-35” döyüş təyyarələrini alırlar. Bununla belə, Pentaqon problemlər barədə məlumat verir: bu modelin təyyarələrinin üçdə birindən az hissəsi bütün döyüş tapşırıqlarını yerinə yetirməyə hazırdır. Tarixin ən bahalı aviasiya proqramını hələ də hansı "uşaqlıq xəstəlikləri" təqib edir – “RİA Novosti”nin materialında.
Pentaqonun “zəif nöqtəsi olan” qüruru
“F-35” Lightning II ("İldırım") ictimaiyyətə təqdim olunan kimi Şimali Atlantika Alyansındakı tərəfdaşlar sıraya düzüldülər. Ötən gün Rumıniya da, təxminən iyirmi dövlətin siyahısına qoşuldu - lakin Buxarest ən azı səkkiz il gözləməlidir.
Bu qırıcı yarım əsr ərzində NATO-nun əsas döyüşçüsü olmalı idi. Buna görə də, məsələn, bəzi komponentlər ABŞ-da istehsal olunmur. Layihədə ümumilikdə doqquz ölkə iştirak edir.
Təyyarə üçün tələblər ən yüksəkdir: gizlilik, sürət, manevr qabiliyyəti, zərbə gücü, nüvə silahı daşımaq qabiliyyəti. Generalların xəyal edə biləcəyi hər şey.
Nümunə üç variantda hazırlanıb:
• “F-35A” - texnoloji cəhətdən ən sadə, ən ucuz (bir maşın üçün, təxminən 80 milyon dollar) və ən kütləvi - müttəfiq ölkələr 2,5 mindən çox ədəd almaq niyyətindədirlər;
• “F-35B” - ABŞ Dəniz Piyadaları və Britaniya Hərbi Dəniz Qüvvələri üçün - qısa uçuş və şaquli eniş variantları ilə. Qiyməti “F-35A”dan 25 milyon çoxdur. Pentaqon bunlardan 2010-cu illərdə istifadəyə verilmiş “Amerika” tipli amfibiya hücum gəmilərində istifadə etməyi planlaşdırır;
• “F-35C” - təyyarədaşıyanlar üçün eniş qarmaqlı, böyüdülmüş qanadları və quyruğu olan daşıyıcı əsaslı versiya. Qiyməti, təxminən 95 milyon dollardır.
Ümumilikdə, onlar üç min beş yüzə qədər “F-35” yığmaq istəyirdilər. Bununla belə, çətinliklər yarandı.
Bu qırıcı 2007-ci ildə prototip havaya qalxdığı zaman “F-16”nın varisi adlandırılmışdı. Ordu ilk maşınları beş ildən sonra aldı.
Baxmayaraq ki, “Lockheed” hələ 2001-ci ildə 2010-cu ilə qədər 2852 ədəd sifarişi yerinə yetirməyi vəd etmişdi. Bunun üçün korporasiya 233 milyard dollar istəyib. 2004-cü ildə qiymət etiketi iki dəfə artdı.
2013-cü ildə onlar qrafikdən yeddi il geri qalmışdılar. 2022-ci ilə qədər proqram 1,7 trilyon dollara yüksəldi. ABŞ Hesablama Palatasının müəyyən etdiyi kimi, "otuz beşinci" uçuşun hər saatı vergi ödəyicilərinə 42 min dollara başa gəlir.
Və ən əsası: döyüşçü ümidləri doğrultmur.
İki il əvvəl Pentaqon bildirmişdi ki, avtomobillərin yalnız 36 faizi tam istifadəyə yararlıdır. O vaxtdan bəri nasazlıqların sayı daha da artıb.
Problemlərin siyahısı artıq onlarla deyil, yüzlərlədir.
Xüsusilə ağır olanlardan - güc qurğusunun qüsuru gğstərmək olar. Dekabrda Fort-Uert bazasında şaquli eniş zamanı “F-35B” qəzaya uğradı. Pilot salamat qurtarmağa müvəffəq oldu, lakin tədarük və qəbul uçuşları iki ay donduruldu. Mart ayında istehsal şirkəti nəyin səhv olduğunu anladığını söylədi. Ancaq problemi dərhal aradan qaldırmaq mümkün deyil. Bundan əlavə, mühərriklərin özlərində çatışmazlıq var idi.
Beşinci nəsil qırıcı üçün məcburi görünən variant - səsdən yüksək sürətlə uçmaq da asan deyil. “F-35”in göyərtə versiyaları kifayət qədər uzun müddət bu rejimdə olarsa, onların örtüyü zədələnir və gizliliyini itirirlər. Stels örtüyü şişir. Həmçinin, quyruq hissəsində antenalar sıradan çıxır.
Pentaqon səsdən sürətli uçuşu bir neçə on saniyə ilə məhdudlaşdırmaq qərarına gəlsə də belə hesab etdilər ki, bu qüsurun aradan qaldırılması çox baha başa gələcək.
Pilotlar da çətinliklərlə üzləşirlər. Əsasən “F-35A” ilə, təxminən 40 epizod üçün hipoksiya!
2020-ci ilin mayında bu səbəbdən təyyarələrdən biri qəzaya uğradı - pilot xilas ola bildi. Sonradan məlum olduğu kimi, oksigen təchizatı sistemi sıradan çıxıbmış. Həmçinin salonda barotravmaya səbəb olan təzyiq artımları olub.
Proqram təminatının nasazlığı səbəbindən bir neçə maşın qəzaya uğrayıb. Bundan əlavə, dəbilqə ekranının "yaşıl parıltısı" ilə bağlı şikayətlər var idi. Yeri gəlmişkən, onun qiyməti idman avtomobilinin qiyməti kimidir: 400 min dollar.
Bəzi hadisələr hətta pis istehza kimi görünür - Pentaqon tufanda uçuşları qadağan etdi. Təbii ildırım çaxdığında süni “ildırım”lar sınırdılar.
İstehsalçılar maşını təkmilləşdirməyə davam edirlər. Proqramın dəyəri artıq kosmik olsa da, bu, əlavə xərclərə çevrilir. Ümumiyyətlə, müqavilələrin vaxtında yerinə yetiriləcəyi fakt deyil.
Mərhum senator Con Makkeynin qeyd etdiyi kimi, “F-35” "Amerikanın müdafiə satınalma sisteminin necə pozulduğunu göstərən dərslik nümunəsi"dir. Lakin ABŞ-ın müttəfiqləri hələ də bu torbadakı pişiyi almağa məcburdurlar.
