https://sputnik.az/20230217/abs-in-yaratdigi-enerji-bohrani-a-ye-ne-qedere-basa-gelecek-451887140.html

ABŞ-ın yaratdığı enerji böhranı Aİ-yə nə qədərə başa gələcək

ABŞ-ın yaratdığı enerji böhranı Aİ-yə nə qədərə başa gələcək

Sputnik Azərbaycan

Rusiya Federasiyasından enerji daşıyıcılarından imtina, mayeləşdirilmiş təbii qaz terminallarının gücünü artıra bilməməsi və mayeləşdirilmiş qazın şişirdilmiş... 17.02.2023, Sputnik Azərbaycan

2023-02-17T20:57+0400

2023-02-17T20:57+0400

2023-02-17T20:57+0400

abş

neft-qaz

maye qaz

avropa

qiymət

https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e6/0a/18/447813431_0:160:3072:1888_1920x0_80_0_0_303ccba3d8b72893c59451cac921a77a.jpg

BAKI, 17 fevral — Sputnik. Avropalılar üçün dəhşətli rəqəmlər açıqlanıb - 2021-ci ilin sentyabrında Avropada enerji böhranının başlanmasından etibarən Aİ, Böyük Britaniya və Norveç hökumətləri əhaliyə və biznesə dəstək tədbirlərinə 768 milyard avrodan çox vəsait xərcləyib. Bu cür məlumatlar "Bruegel" Analitik Agentliyi tərəfindən verilir və qeyd edilir ki, tədqiqatda şirkətlərin və əhalinin artan tələbatlarına baxmayaraq xərcləri nəzərə alınmır və bu göstəriciləri hesablanarkən yekun məlumatlar xeyli yüksək olacaq. Belə ki, biznesə və əhaliyə dəstək olmaq üçün ən çox vəsait Almaniya tərəfindən 262 milyard avrodan çox, Böyük Britaniya tərəfindən 103 milyard avro və İtaliya tərəfindən təxminən 93 milyard avro vəsait ayrılıb. Eyni zamanda, Almaniya ev təsərrüfatları üçün elektrik enerjisi qiymətləri Aİ-də ən yüksək olaraq qalıb – 2022-ci ildə təxminən 4,2 milyon Almaniya ev təsərrüfatının elektrik enerjisi haqqı orta hesabla 63,7%, 3,6 milyon təsərrüfatın qaz haqqı isə 2021-ci illə müqayisədə 62,3% artıb. Almaniyanın artan qiymətlərə mübarizə üzrə çoxsaylı tədbirləri arasında kömürlə işləyən elektrik stansiyalarının işə salınması və istilik elektrik stansiyalarının qaz əvəzinə kömürlə əvəzlənməsi də Avropa əhalisinin narazılığına səbəb olub və avrozonanın bir neçə il əvvəl karbonsuzlaşdırma hədəfləri ilə bağlı planlarını geri atıb. Polşa da bir çox Avropa İttifaqı (Aİ) ölkələri kimi kömürə üz tutur və nəticədə ölkə hökuməti onun alış qiymətini artırır. Belə ki, ötən il Polşaya idxal olunan kömür 20 milyard zlota (4,4 milyard dollar) başa gəlib ki, bu da bir il əvvəlkindən 200% çoxdur. ilk növbədə avrozonadakı yüksək qiymətlərlə əlaqədar ölkəyə idxal xeyli baha idi. Enerji anti-rekordunun müşahidə olunduğu Fransadakı vəziyyət də acınacaqlıdır - ölkədə istehsal olunan elektrik enerjisinin həcmi son 30 ildə ən aşağı göstərici olub. Nəticədə Fransa ötən il 7 milyard avro məbləğində 16,5 kVt/saat elektrik enerjisi alaraq elektrik enerjisinin xalis idxalçısına çevrilib. Fransada elektrik enerjisi istehsalının azalmasına quraqlıq və atom elektrik stansiyalarının işindəki problemlər səbəb olsa da, avrozonadakı yüksək qiymətlər üzündən ölkəyə idxal daha baha başa gəlib. Avropa enerji böhranının yeganə benefisiarı Bildiyiniz kimi, ABŞ Avropada enerji böhranının əsas benefisiarına çevrilib - Aİ-ni Rusiya qazından imtina etməyə inandıran Ştatlar öz mayeləşdirilmiş qazının avrozonaya ixracını xeyli artırıblar. 2022-ci ildə ABŞ mayeləşdirilmiş təbii qazının Avropaya tədarükü 75,5 milyard kubmetr təşkil edib. Mayeləşdirilmiş təbii qaz (LNG) spot bazarındakı yüksək qiymətləri, eləcə də bu yanacaq növü üzrə qısamüddətli müqavilələri nəzərə alsaq, Rusiya qazının bir hissəsini ABŞ LNG-si ilə əvəz etməyin Aİ-yə nə qədər baha başa gəldiyini təsəvvür etmək asandır. Bundan əlavə, Aİ-ni Rusiyanın enerji resurslarından imtina etməyə inandırmaqla, ABŞ faktiki olaraq Avropa iqtisadi böhranının alovuna yağ töküb və bunun nəticəsində bir sıra iri Avropa istehsal müəssisələri enerji ehtiyatlarının dəyərinin daha aşağı olduğu ABŞ-a üz tutub. Bundan əlavə, biznesin Köhnə Dünyadan Yeni Dünyaya axınını artırmaq üçün Vaşinqton ona üz tutan şirkətlər üçün də bir sıra güzəştlər və rüsumlar təqdim edib. ABŞ-ın Avropa iqtisadiyyatı ilə bağlı vəziyyəti daha da ağırlaşdırdığını Aİ də başa düşməyə başlayır. Belə ki, ötən ilin sonunda "Politico"qəzeti yazıb ki, Avropa ölkələri ABŞ-ı enerji böhranında ittiham edirlər. Bundan əlavə, ABŞ-ın "Wall Street Journal" qəzeti də qeyd edir ki, Aİ ölkələri Vaşinqtonun enerji siyasətindən məyus olmağa başlayırlar və bunun böhrana səbəb olduğu düşünürlər. Nəşr qeyd edir ki, avropalılar arasında narazılıq Rusiya enerji daşıyıcılarının dəyərindən xeyli yüksək olan ABŞ LNG-nin qiymətlərinə səbəb olur. Yüz milyardlar son hədd deyil Analitiklər hesab edirlər ki, enerji böhranı bu yaz qaz ehtiyatları və Rusiyadan tədarükün olmaması fonunda Avropaya təxminən 1 trilyon dollara başa gələcək. Rusiya enerji daşıyıcılarından imtinanın mayeləşdirilmiş təbii qaza tələbatın artmasına səbəb olacağı gözlənilir. Eyni zamanda, son bir il ərzində Avropa ölkələri aktiv şəkildə mayeləşdirilmiş təbii qaz terminallarının tikintisinə başlayıb, lakin texniki problemlər də daxil olmaqla, bir sıra səbəblərə görə qısa müddətdə maye qazın qəbulu üçün terminalların yaradılması mümkün olmayacaq. Belə ki, Niderlandın milli qaz ötürmə operatoru "Gasunie Zeeland" Terneuzen əyalətinin limanında mayeləşdirilmiş təbii qaz qəbul terminalı üçün layihənin hazırlanması üzrə işləri dayandırıb. Səbəb odur ki, hazırlanmış texniki-iqtisadi əsaslandırma bu limanda yeni qəbuledici terminalın tikintisinin qısa müddətdə mümkünsüzlüyünü göstərib və beləliklə, müvəqqəti qəbuledici qurğuların yaradılması məqsədinin texniki və kommersiya cəhətdən mümkünsüz olduğu ortaya çıxıb. Ümumilikdə, Rusiya enerji daşıyıcılarının imtinası, mayeləşdirilmiş təbii qaz qəbuletmə qabiliyyətini artıra bilməməsi və maye qazın şişirdilmiş qiymətləri kimi amillərin birləşməsinin Avropada enerji xərclərinin artmasına səbəb olacağı gözlənilir və ola bilsin ki, bu rəqəm 1 trilyon dollar təşkil edir, ancaq bu hələ son hədd deyil.Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.

2023

xəbərlər

ru_AZ

abş, maye qaz, avropa, qiymət