https://sputnik.az/20230211/dunyada-erzaq-ucuzlasir---azerbaycanda-da-qiymetin-enmesi-gozlenilir-451649234.html

Dünyada ərzaq ucuzlaşır - Azərbaycanda da qiymətin enməsi gözlənilir

Dünyada ərzaq ucuzlaşır - Azərbaycanda da qiymətin enməsi gözlənilir

Sputnik Azərbaycan

Qlobal ərzaq qiymətləri yanvar ayında bitki yağları, süd məhsulları və şəkər qiymətlərindəki geriləmə səbəbindən ardıcıl 10-cu aydır enişini davam etdirir. 11.02.2023, Sputnik Azərbaycan

2023-02-11T08:51+0400

2023-02-11T08:51+0400

2023-02-11T08:51+0400

iqtisadiyyat

ərzaq

ərzaq malları

ucuzlaşma

https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e7/01/05/450352509_0:120:1280:840_1920x0_80_0_0_ffa455a01e9bd58f2294e25a5eb2613c.jpg

BAKI, 11 fevral — Sputnik. Dünyada ərzaq qiymətləri ardıcıl 10-cu aydır ucuzlaşır. BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) yaydığı məlumata görə, FAO ərzaq qiymətləri indeksi yanvar ayında əvvəlki ayla müqayisədə 0,8 faiz azalaraq 131,2 bənd olub. Beləliklə, indeks ardıcıl 10-cu ayda da enişini davam etdirib. Bu son ucuzlaşma ilə indeks 2022-ci ilin mart ayında çatdığı zirvədən 28,6 bənd (17,9 faiz) aşağı düşüb. Yanvarda indeksin azalmasına bitki yağları, süd məhsulları və şəkərin qiymətlərinin enməsi səbəb olub. Dənli bitkilər və ət isə əsasən sabit qalıb. FAO taxıl qiymətləri indeksi Yanvarda indeks orta hesabla 147,4 bənd təşkil edib ki, bu da dekabrdan cüzi (0,1 faiz) və bir il əvvəlki səviyyəsindən 6,7 bənd (4,8 faiz) çoxdur. Yanvarda əsas dənli bitkilər arasında düyü və qarğıdalının qiymətləri bahalaşıb, arpa və buğdanın qiyməti isə ucuzlaşıb. Düyü qiymətləri ayda 6,2 faiz artıb, buna da bəzi Asiya ölkələrində güclü tələb və valyuta məzənnəsinin dəyişməsi təsir edib. Qarğıdalı qiymətləri də 0,5 faiz qalxıb. Bu, əsasən artan tələb və Argentinada pis iqlim şəraitlə bağlı narahatlıqlar ilə bağlıdır. Bu arada, beynəlxalq buğda qiymətləri yanvar ayında ardıcıl üçüncü ayda 2,5 faiz ucuzlaşıb, çünki qlobal tədarük Avstraliya və Rusiya Federasiyasında əvvəllər təxmin edilən istehsaldan daha çox artıb. FAO bitki yağı qiymətləri indeksi Yanvar ayında indeks orta hesabla 140,4 bənd təşkil edib ki, bu da bir aya nisbətən 4,2 bənd (2,9 faiz) azalıb və bir il əvvəlki səviyyəsindən təxminən 25 faiz aşağı olub. Azalma xurma, soya, günəbaxan və kolza yağlarının qiymətlərinin aşağı düşməsini əks etdirir. Yanvar ayında palma yağının qiymətləri, əsas idxalçıların son bir neçə ayda ehtiyatlarını artırması, tələbin azalması ilə ardıcıl ikinci ayda da aşağı düşüb. Günəbaxan və kolza yağları ixracın artması səbəbindən ucuzlaşıb. FAO süd qiyməti indeksi Yanvar ayında qiymət aylıq müqayisədə 2,0 bənd (1,4 faiz) azalaraq 12 ayın ən aşağı səviyyəsinə çatıb. Yanvar ayında azalma kərə yağı və süd tozlarının beynəlxalq qiymətlərinin aşağı düşməsini əks etdirir. Kərə yağı, qiymətlərin daha da aşağı düşəcəyinə dair bazar gözləntiləri, istehsalın artması, idxal tələbinin azalması ilə ardıcıl yeddinci aydır ucuzlaşıb. Süd tozu qiymətləri aparıcı idxalçıların daha aşağı tələbi və Yeni Zelandiyanın istehsalı artırması ilə azalıb. FAO ət qiymətləri indeksi Ət aylıq 0,1 faiz azalaraq ardıcıl yeddinci ayda da enişini davam etdirsə, əvvəlki ilin səviyyəsindən qiymət 1,5 bənd (1,3 faiz) çoxdur. Yanvar ayında quş əti, iribuynuzlu heyvan və donuz əti ucuzlaşıb. Geniş yayılmış quş qripi epidemiyalarına baxmayaraq, qlobal ixrac imkanları idxal tələbini üstələməyə davam etdiyi üçün quş əti daha da aşağı düşüb. Donuz əti qiymətləri xüsusilə Braziliya və Amerika Birləşmiş Ştatlarında kəsilməyə hazır donuzların bol tədarükü səbəbiylə bir qədər aşağı düşüb. Mal-qara sayının artması isə iribuynuzlu heyvanların ucuzlaşmasına səbəb olub. FAO şəkər qiymət indeksi Yanvarda şəkərin qiyməti aylıq müqayisədə 1,1 faiz azalıb. Bu, əvvəlki iki ayda qeydə alınan kəskin artımlardan sonra ilk enişdir. Ucuzlaşmaya Taylandda yaxşı məhsul yığımı və Braziliyada əlverişli hava şəraiti səbəb olub. Azərbaycanda ərzaq bahalaşıb Qeyd edək ki, Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, 2023-cü ilin yanvar ayında Azərbaycanda ərzaq məhsulları, içkilər və tütün məmulatları üzrə qiymətlər 17,5 faiz bahalaşıb. Son bir ildə Azərbaycanda təkcə qida məhsulları 18,1 faiz qalxıb. Ərzaq ən çox bahalaşan məhsullar içərisində yer alıb. Ərzaqlar içərisində ən çox meyvə-tərəvəzlər bahalaşıb. Cari ilin yanvar ayında əvvəlki aya nisbətən ayrı-ayrı ərzaq məhsullarından daha çox bahalaşma manna yarmasının, düyünün, unun, peçenyenin, qoyun və toyuq ətinin, balıq konservlərinin, südün, xamanın, pendirin, narın, almanın, heyvanın, naringinin, bananın, xiyarın, pomidorun, soğanın, kartofun, yerkökünün, şəkər və şəkər tozunun, konfetlərin, çayın, kola içkisinin, arağın, ucuzlaşma isə əsasən qarabaşaq yarmasının, mərcinin, günəbaxan yağının, portağalın, limonun və kələmin qiymətlərində müşahidə olunub. Digər ərzaq məhsullarının qiymətlərində ciddi dəyişikliklər baş verməyib. İqtisadçı Xalid Kərimlinin fikrincə, dünyada ərzağın ucuzlaşması Azərbaycanda daxili bazarda qiymətlərə dərhal təsir göstərmir. Bunun daxili bazarda qiymətlərə təsiri üçün bir neçə ay vaxt lazımdır. Dünyada ərzaq qiymətləri ölkə daxilində qiymətlərə təsir göstərir. Qeyd edək ki, Azərbaycan Mərkəzi Bankının məlumatına görə, inflyasiya mühiti, o cümlədən tələb və təklif amillərinin gözlənilən dəyişimi ilə bağlı qeyri-müəyyənliklər yüksək olaraq qalır. Geosiyasi gərginliyin davam etməsi və bəzi aparıcı iqtisadiyyatlarda COVID-19-la bağlı vəziyyət inflyasiyanın xarici mühitini çox dəyişkən edir. Stimullaşdırıcı fiskal siyasət və ölkənin xarici valyuta daxilolmalarının artmasının təsiri altında məcmu tələbin genişlənməsi şəraitində iqtisadi artım öz potensial səviyyəsini üstələyir. 2022-ci ilin dekabrında illik inflyasiya 14,4 faiz olub ki, bu da 2022-ci ildə müşahidə edilən pik səviyyə (sentyabr ayında 15,6 faiz) ilə müqayisədə cəmi 1,2 faiz bəndi azdır. İnflyasiyanın əsas struktur komponenti olan ərzaq inflyasiyası 19 faiz olmaqla yüksək olaraq qalır. Ümumilikdə illik inflyasiya azalmaya meyil göstərsə də, onun proqnozlaşdırılan səviyyəsi hədəf göstəricisini üstələməkdə davam edir. Yenilənmiş proqnozlara görə, baza ssenari üzrə fərziyyələr sabit qalarsa, 2023-cü ildə Azərbaycanda illik inflyasiyanın 8 faiz ətrafında olacağı gözlənilir.

2023

xəbərlər

ru_AZ

ərzaq, ərzaq malları, ucuzlaşma