Qələm - Sputnik Azərbaycan, 1920
TƏHLİL
Sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi, mədəniyyət, idman və digər sahələrə aid aktual təhlillər

Bradley və Marder PDM-kəri Kiyev rejiminə necə kömək edəcək

© AFP 2024 / PETRAS MALUKASBradley
Bradley - Sputnik Azərbaycan, 1920, 12.01.2023
Abunə olmaq
NATO-nun piyada döyüş maşınları XHƏ zonasında qüvvələr nisbətini dəyişməyəcək, ABŞ və müttəfiqlərinin ümidsiz ehtiyatsızlığı Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə zərbə silahlarının tədarükünə, hərbi münaqişənin artmasına və proyeksiyasına gətirib çıxaracaq.
Kiyev rejiminə hərbi yardım "paketləri"ndə NATO standartlarına uyğun bir sıra istifadə edilmiş və hətta antik zirehli maşınlarının qəfil peyda olması Qərbin Rusiya ilə proksi müharibəsində məğlubiyyətinin qaçılmaz olduğunun dərk edilməsi və hətta uçurumun astanasında olsa belə, qazanc əldə etmək istəyi ilə əlaqədardır. NATO-nun piyada döyüş maşınları (PDM) XHƏ zonasında qüvvələr nisbətini dəyişməyəcək, ABŞ və müttəfiqlərinin ümidsiz ehtiyatsızlığı Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə zərbə silahlarının tədarükünə (300 km qədər uçuş məsafəsi olan əməliyyat-taktiki raketlər, tanklar, təyyarələr), Ukrayna əməliyyat teatrının hüdudlarından kənarda hərbi münaqişənin artmasına və proyeksiyasına gətirib çıxara bilər.
Yanvarın 9-da Pentaqon donor ölkələrin yeni "impulsunu" - ABŞ-ın Bradley piyada döyüş maşınlarının, eləcə də alman və fransız analoqlarının Kiyevə təhvil verilməsini elan edib. Dövlət Departamenti həmin gün qeyd edib ki, Amerika Birləşmiş Ştatları NATO standartlarına uyğun zirehli texnikaları tədarük etməklə münaqişənin hazırkı dinamikasını dəyişməyə çalışır. XHƏ zonasındakı vəziyyət Vaşinqtonun Kiyev marionetlərinin məğlubiyyətindən - Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin metodik şəkildə məhv edilməsindən, Ukrayna iqtisadiyyatının və dövlətçiliyinin deqradasiyasından xəbər verir.
Qərb Rusiyaya qarşı mübarizədə qaçılmaz məğlubiyyətə qarşı müqavimət göstərir. Yanvarın 6-da Pentaqon Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə "ABŞ-ın ehtiyatlarından" 2,85 milyard dollar dəyərində yeni "yardım paketi"nin məzmununu açıqlayıb. Vaşinqton və NATO Kiyevə 50 Bradley PDM, 40 Marder PDM, 100 M113 zirehli transportyor (ZTR) və Fransanın AMX-10RC ağır zirehli texnikasının tədarükünü açıqlayıb.
Britaniya Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə on "Challenger 2" tankının təhvil verilməsi ilə bağlı danışıqlar aparır. Kiyev rejimi isə öz növbəsində NATO-ya məxsus "Leopard II" və "Abrams" tanklarını istəyir.
Alyansın aqressiv planları, istifadə olunan NATO zirehli maşınlarının sayı və döyüş xüsusiyyətləri, Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin mütəxəssislərinin hazırlanması problemi - yaxın gələcəkdə XHƏ zonasında güc balansını dəyişdirməyə, Rusiya Silahlı Qüvvələrinin atəş üstünlüyünü və strateji hökmranlığını yox etməyə imkan verməyəcək. Xatırladım ki, xüsusi əməliyyatın 320 günü ərzində Rusiya qoşunları Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin 7465 tankını və digər zirehli texnikasını məhv edib.
Yəni orta hesabla Kiyev rejimi ayda 700-dən çox zirehli texnika itirir. NATO-nun iki və ya üç yüz Marder, Bradley, M-113 piyada döyüş maşını, AMX-10RC "təkərli tankları" və ya hətta (gələcəkdə) 20 və ya 30 tırtıllı texnika (Abrams, Leopard, Challenger) Ukrayna əməliyyatlar teatrında heç nəyi dəyişməyəcək, onlar yalnız Kiyev rejiminin əzabını və Ukrayna xalqının iztirablarını uzadacaqlar.
"Utilizasiya" əməliyyatı
Ukrayna demokratiyasını qorumaq üçün demaqogiyanın arxasında gizlənən Vaşinqton və onun avropalı müttəfiqləri köhnəlmiş silahlarını təkrar istifadə etmək və sonradan öz arsenallarını yeniləmək üçün Ukrayna əməliyyat teatrından həyasızcasına istifadə edirlər. Kiyevə vəd edilmiş Marder, Bradley, M-113 piyada döyüş maşınları, AMX-10RC "təkərli tanklar" və digər döyüş maşınları Soyuq Müharibə dövründə yaradılıb (texnoloji cəhətdən qüsursuz), uzun istifadə müddətinə malikdirlər (etibarsızdırlar və Ukraynada təmir bazası yoxdur), Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin mütəxəssislərinin hazırlanması üçün xeyli vaxt tələb olunur. Ən əsası isə Qərbin keçmiş tədarükündən olan yüzlərlə zirehli texnika artıq məhv edilib - Kiyev rejiminə heç bir faydası olmayıb.
Britaniya Müdafiə Nazirliyinin nümayəndəsi yanvarın 9-da bildirib: "Bu günə qədər biz Ukraynaya 200-dən çox zirehli texnika, o cümlədən Starstreak raketləri ilə silahlanmış Stormer maşınları təhvil vermişik". Söhbət göyərtəsində Stinger analoqları olan 1970-ci illərin modelinin kiçik zirehli texnikalardan gedir (1980-ci illərdə istehsal edilmiş, 6 km-ə qədər uçuş məsafəsi olan, lazer şüası ilə idarə olunan zenit raketləri). Ekspertlərin fikrincə, bu, istismarda olan kifayət qədər mürəkkəb və Rusiya aviasiyasına qarşı həssas bir obyektdir. Bundan sonra daha çox və elə də yaxşı deyil. Alyansın anbar bazalarında istifadə edilmiş döyüş maşınlarının "reanimasiyasından" sonra Ukraynaya tədarüklər 2023-cü ilin yazından tez olmayacaq.
Vəd olunanların ən inkişaf etmiş PDM-si 1970-ci illərdə Sovet zirehli texnikası ilə mübarizə aparmaq, tanklara atəş dəstəyi vermək və canlı qüvvənin daşınması üçün yaradılmış ABŞ-ın M2 Bradleyi kimi görünür. USQ ən müasir modifikasiyaları (M2 və M2A1), bəlkə də dinamik qoruma blokları ilə əldə etməyəcəklər. Tipik silahlanma - 7,62 mm-lik pulemyot ilə birləşdirilmiş 25 mm-lik avtomatik top və əlavə olaraq TOW-2 tank əleyhinə idarəolunan raket (TƏİR), 7 nəfərlik desant. Yanğına nəzarət sistemində lazer məsafəölçən aparata, sürücü isə infra-qırmızı cihazına malikdir. Amerikalılar iddia edirlər ki, Bradley tank əleyhinə raketləri (TOW-2 TƏİR) İraqda Abrams tanklarından daha çox düşmən zirehli texnikasını məhv edib. Yenə də Rusiyanın PDM-3 ilə hipotetik dueldə ABŞ-ın Bradley-i məğlub olacaq.
Müasir PDM-3 göyərtəsində 30 mm-lik 2A72 topla birləşdirilmiş 100 mm-lik 2A70 odlu atış qurğusunu daşıyır ki, bu da " tankların və artilleriyanın dəstəyi olmadan hücum və müdafiədə motoatıcı birləşmələr üçün effektiv döyüş əməliyyatları aparmaq" imkanı təmin edən. Rusiyanın 100 mm-lik silahın istənilən Amerikanın istənilən modifikasiyalı piyada döyüş maşınını məhv edəcəyinə zəmanət verilir. Rusiyanın zirehli maşını manevr qabiliyyətinə görə daha yüksək salamat qalma qabiliyyətinə malikdir: PDM-3-ün xüsusi gücü bir tona - 26,7 at gücü, Bradley-in isə bir tona - 21,7 at gücündən çox deyil. Təsadüfi deyil ki, Bradley BƏƏ-də keçirilən PDM-3 tenderində məğlub olub. Medianın məlumatına görə, ərəblərin hazırda 650-yə qədər Rusiya maşını var və mindən çox PDM-3 13 ölkədə uğurla xidmət edir. Əlbəttə ki, ABŞ-ın Bradley PDM-ləri Ukrayna Silahlı Qüvvələrə Pentaqonun təsəvvür etdiyi kimi "atəş gücü və zireh səviyyəsi" ilə döyüş meydanında üstünlüklər verməyəcək. Çox güman ki, onların Ukraynada NATO-nun daha ölümcül zərbə silahlarının (Abrams və Leopard 2 tankları, F-16 təyyarələri, 300 km-ə qədər uçuş məsafəsi olan MGM-140 ATACMS taktiki raketləri) peyda olmasından əvvəl sınaq balonuna çevriləcəklər və bunun ardınca münaqişənin yeni bir mərhələsi olacaq.
Almaniya "dairəvi mübadilə" çərçivəsində Yunanıstana verilməli olan 40 Marder piyada döyüş maşınını Ukraynaya tədarük edəcək, lakin Afina buna qarşı deyil. Bundesverdə Marder PDM 1971-ci ildə istifadəyə verilib. 20 mm-lik avtomatik top və onunla birləşdirilmiş 7,62 mm-lik pulemyotu olan zirehli qoşa qüllə komandir və topçuya atəş açmağa imkan verir. İkinci 7,62 mm-lik pulemyot uzaqdan idarəetmə ilə fırlanan qurğuya quraşdırılıb. Maşının korpusu polad təbəqələrdən qaynaqlanıb, ön zireh isə 20 mm-lik mərmilərdən qorunmanı təmin edir. PDM-3 ilə mübarizədə alman maşınının salamat qalma şansı sıfıra bərabərdir (Rusiya tankları ilə qarşıdurmanı demirik heç). 2009-cu ildə Marder PDM-nin Əfqanıstandakı döyüş əməliyyatlarında tətbiqi parlaq qələbələrlə yadda qalmayıb. Bəlkə də buna görə 2010-cu ildən etibarən yeni Puma PDM Bundesverdə Marder-i əvəz edib.
1960-cı il model olan Amerikanın M113 PDM tırtırlı - "Döyüş avtobusu" dünyanın ən kütləvi zirehli transportyoru hesab olunur (təkcə 1980-ci ildən bəri 80 mindən çox M113 yığılıb). Əsas silahı komandirin qülləsinin yanında yerləşən iri kalibrli 12,7 mm-lik М2НВ Brauninq pulemyotudur (sursat yükü 2000 patrondur). Zirehli transportyorun korpusu tamamilə alüminiumdan hazırlanıb ki, bu da maşının çəkisini azaltmağa imkan verir və guya atıcı silahlardan qoruyur. M113 dizaynının arxaizminə baxmayaraq, Pentaqon ondan yalnız 2030-cu ilə qədər imtina etməyi planlaşdırırıb, lakin Ukrayna əməliyyat teatrı, şübhəsiz ki, ZTR parkının utilizasiyasını və yenilənməsini sürətləndirəcək.
Döyüş kəşfiyyat maşını, "təkərli tank", həmçinin Fransa istehsalı olan AMX-10 RC ağır zirehli avtomobil- pedallı at deyil, lakin 1976-cı ildən bəri o, mənəvi cəhətdən köhnəlib. Silahlanması - qüllədə 105 mm-lik hamar yivsiz silahdır. Döyüş sursatı - yüksək partlayıcı mərmi və kümülyativdir. 7,62 mm kalibrli pulemyot topla birləşdirilir. AMX-10RC-nin nazik zirehləri atıcı silahlardan və qəlpələrdən qoruyur, lakin iri kalibrli mərmilərdən və ya tank əleyhinə raketlərdən deyil. Bu cür maşınların istehsalı 1994-cü ildə dayandırılıb (ümumilikdə 450-dən çox AMX-10 RC istehsal edilib). Fransa "Səhra fırtınası" əməliyyatında və Afrikadakı üsyançılara qarşı mübarizədə iki yüz AMX-10RC-dən istifadə edib. "Təkərli tankın" döyüş yolu xüsusi şücaətlərlə qeyd olunmayıb.
Yuxarıda qeyd olunan NATO-nun bütün "əntiləri" hərəkət etmək (əgər şaxta azdırsa) və atəş açmaq qabiliyyətinə malikdirlər, lakin onlar qələbə silahı deyillər. Ukraynanın İngiltərədəki səfiri Vadim Pristayko "Newsweek"ə verdiyi müsahibədə açıq şəkildə qeyd edib: "Qərb avadanlıqlarının bir hissəsinin saxlama müddəti bitib. Biz zarafat edirik ki, əgər onları utilizasiya etmək istəyirsənsə, bizə ver. Biz düzgün istiqamətə yönəldəcəyik".
Aydındır ki, Kiyev rejimi yüz minlərlə Ukrayna hərbçisinin eyni vaxtda "utilizasiyası" ilə maraqlanmır. Vaşinqton, Brüssel, London və Kiyevdəki yüksək vəzifəli məmurlar üçün Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin zəmanətli darmadağın edilməsi və NATO-nun məğlubiyyəti sirr deyil. Lakin ABŞ Ukraynaya o qədər pul xərcləyib ki, onlar uçuruma gedən yolda dayana bilmirlər. Vaşinqton və NATO-nun dağıdıcı kursu istər-istəməz Şimali Amerika ərazisinə və ABŞ-ın Avropa peyklərinə qarşı artan (cavab) hərbi təhdidlərlə düzələcək.
Xəbər lenti
0