https://sputnik.az/20221228/abs-da-rusiyani-cezasizcasina-vuracaqlarini-guman-edirler-450136942.html

ABŞ-da Rusiyanı cəzasızcasına vuracaqlarını güman edirlər

ABŞ-da Rusiyanı cəzasızcasına vuracaqlarını güman edirlər

Sputnik Azərbaycan

Hazırkı böhranda Vaşinqtonun əsas vəzifəsi, “RAND” analitiklərinin ifadə etdiyi kimi, Rusiyanı “cəzalandırmaq” və “cilovlamaq”dır. 28.12.2022, Sputnik Azərbaycan

2022-12-28T22:01+0400

2022-12-28T22:01+0400

2022-12-28T22:01+0400

abş

təhlil

rusiya

nato

milad bayramı

avropa

müharibə

https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e6/01/0a/438009706_311:355:3078:1912_1920x0_80_0_0_ecddfb8d9831b11b70857d0268e62238.jpg

BAKI, 28 dekabr — Sputnik. Katolik Milad bayramı ərəfəsində - "Səssiz gecə, müqəddəs gecə..."də – “RAND” Korporasiyası (ABŞ-ın hərbi idarələrinə xidmət edən analitik mərkəz) Rusiya ilə qarşıdurmada ABŞ-ın eskalasiya strategiyası haqqında hesabat dərc edib. Maraqlıdır ki, Ukrayna məsələsi ilə bağlı Rusiya ilə danışıqlara çağıran Qərb siyasi “göyərçinləri”nin uca səslə qışqırmasına baxmayaraq, ABŞ hərbçiləri Avropada münaqişəni dondurmağa yox, daha da gərginləşdirməyə hazırlaşırlar. Daha maraqlısı onların bu eskalasiyanı necə idarə etməyi planlaşdırmasıdır. Hazırkı böhranda Vaşinqtonun əsas vəzifəsi, “RAND” analitiklərinin ifadə etdiyi kimi, Rusiyanı “cəzalandırmaq” və “cilovlamaq”dır. Lakin bu, elə edilməlidir ki, Rusiyanın nüvə silahından istifadə etmək üçün əsası olmasın və vəziyyət Rusiya ilə NATO arasında genişmiqyaslı müharibəyə doğru sürüşməsin. “RAND” hesabatı Rusiyanı Ukraynadakı münaqişənin gərginləşməsinin növbəti mərhələsi üçün ritual qaydada cavabdeh edir. Bu elə klassik təbliğat yanaşmasıdır ki, bütün Amerika təxribatlarını əvvəlcədən əfsanələşdirir. Hər şey tam olaraq Zaporojye atom elektrik stansiyası ilə eynidir: Ukrayna Silahlı Qüvvələri tərəfindən bombalandı, amerikalılar isə Rusiyanın ünvanına dünyanın informasiya meydanına sonsuz ittihamlar irəli sürdülər. Belə “analitiklərin” vəzifələrindən biri də Rusiyanın eskalasiyaya başlayacağını oxucuların beyninə salmaqdır. Bu narrativ çərçivəsində amerikalıların cavab olaraq təşkil edəcəyi hər şey yalnız özünün və NATO müttəfiqlərinin "müdafiəsi" olacaq. Amerikalı ekspertlər Rusiyanın ABŞ ərazisinə zərbə endirməsi variantını nəzərdən keçirmirlər, onların fikrincə, ssenarilər tamamilə fərqli olacaq. Burada onlarla razılaşmamaq mümkün deyil. Moskvanın kütləvi qırğın silahlarından - nüvə, bioloji və ya kimyəvi - istifadə variantı da tədqiqatın əhatə dairəsindən çıxarılıb. Hesabatın müəllifləri Rusiya qoşunlarının NATO-nun üzvü olan Avropa ölkələrinin ərazisinə və ya ABŞ və NATO-nun hərbi obyektlərinə, o cümlədən, kosmosda yerləşən obyektlərə müstəsna olaraq məhdud qeyri-nüvə zərbəsini müzakirə edirlər. Eskalasiya ssenarisi üç aktı əhatə edir. İlk addım Rusiyanın ABŞ-ın NATO müttəfiqinə hipotetik hücumudur. İkincisi, Vaşinqtonun reaksiyasıdır. Üçüncüsü isə Moskvanın bu reaksiyaya reaksiyasıdır. Amerikalılar üçün əsas təbii olaraq ikinci addımdır. Bir tərəfdən Vaşinqton müttəfiqlərə nümayiş etdirməlidir ki, NATO Nizamnaməsinin beşinci maddəsi işləyir və Sem dayı Avropa vassallarını hər zaman qoruyacaq. Digər tərəfdən, ikinci addım elə atılmalıdır ki, Rusiyanı növbəti eskalasiyaya təhrik etməsin. "ABŞ — ın müharibədəki siyasətinin məqsədi bu günə qədər NATO ilə Rusiya arasındakı müharibədən qaçmaq idi" - deyə hesabat müəllifləri xatırladırlar. "Rusiyanın NATO-ya məhdud hücumu bu məqsədi inkar etmir." Dörd döyüş ssenarisi nəzərdən keçirilir. Birincisi, Rusiyanın Vaşinqtondan Ukraynaya silah tədarükünü dayandırmasını açıq şəkildə tələb edərkən, məsələn, Polşada anbara və ya boş aerodromlara raket hücumu ilə başlayır. ABŞ necə reaksiya verməlidir? NATO müttəfiqi təbii olaraq kinetik hərəkətlər tələb edəcək - bu, raket-bomba zərbələri və ümumiyyətlə döyüş əməliyyatları deməkdir. Bununla belə, Rusiya ərazisinə daha çox proporsional kinetik zərbə demək olar ki, qaçılmaz olaraq münaqişənin daha da genişlənməsinə gətirib çıxaracaq. İnfrastruktura yönəlmiş dağıdıcı kiberhücumlar da eyni dərəcədə risklidir. Yeni iqtisadi sanksiyalar təkcə Rusiya üçün deyil, digər dövlətlər üçün də problemlərlə doludur. Bu variantda “RAND” analitikləri ABŞ-ın cavabının yalnız diplomatik təzyiq və iqtisadi tədbirlərin köməyi ilə mümkünlüyünü nəzərdən keçirirlər. Lakin burada NATO üzvü olan zərərçəkmiş ölkənin narazılığı, müttəfiqlər arasında mümkün parçalanma qaçılmazdır. Rusiya ərazisinə simmetrik məhdud raket hücumu da “az eskalasiya edən” tədbirlərdən biri hesab olunur. İkinci variant isə Amerika peykinin kosmosda məhv edilməsi kimi məqsədyönlü hücumdur. ABŞ-ın peyklərə hücumun həyata keçirildiyi platformalara hücumu insan tələfatına səbəb ola bilər. Həm də, Rusiyadakı hədəflərə açıq hücum sonrakı dövr üçün daha da böyük eskalasiya riski daşıyır. Bununla belə, məsələ onunla sadələşir ki, NATO nizamnaməsinin beşinci maddəsindən istifadə edib müttəfiqlərlə mübahisə etməyə ehtiyac yoxdur. Bu variantda ABŞ-ın fəaliyyət azadlığı birincidən qat-qat yüksəkdir. “RAND” analitikləri hesab edirlər ki, burada Rusiyaya qarşı geniş spektrli qeyri-kinetik (yəni qeyri-hərbi) hücumlarla – təbliğat qınaqları, diplomatik təzyiqlər və iqtisadi sanksiyalarla məhdudlaşmaq mümkün olacaq. Üçüncü seçim hədəfli hücumdur. Burada Rusiyanın Ukraynaya silah tədarükünün həyata keçirildiyi Polşa və Rumıniyadakı üç aviabazaya raket zərbələri endirdiyi güman edilir. Hərbi və mülki şəxslər həlak olur. Burada qeyri-kinetik tədbirlər (yəni diplomatiya və sanksiyalar) yalnız kömək edəcək. Əsas diqqət kinetik hərəkətlərə - yəni Rusiya ərazisinə raket zərbələrinə verilir. Daha az proporsional kinetik zərbə intensiv qeyri-kinetik hərəkətlərlə, xüsusən də Ukrayna mövzusunda diplomatik dialoqun qurulması ilə müşayiət olunmalıdır. ABŞ Moskvaya başa salmalıdır ki, Ukraynadakı münaqişə bir mövzu, NATO ilə qarşıdurma isə tamam başqa mövzudur. Rusiya ərazisinə qarşı “daha proporsional”, yəni üstün kinetik zərbə variantı da nəzərdən keçirilir. Eyni zamanda, Moskvada bu zərbələrin ABŞ və NATO ilə genişmiqyaslı müharibənin başlanğıcı olduğu təəssüratı yaratmamasını təmin etmək lazımdır: “Bu məqsədlə ABŞ idarəetmə və nəzarət qovşaqlarını, bombardmançı bazalarını və ya erkən xəbərdarlıq radarlarını hədəf almaqdan çəkinməlidir." Dördüncü ssenari Rusiyanın ABŞ-ın Avropadakı hərbi bazalarına, o cümlədən Ramştayn bazası və Rotterdam limanına kütləvi (və ya “daha az təmkinli”) hücumunu təsvir edir. Həm hərbi, həm də mülki olaraq yalnız iki yüzə yaxın qurban. Burada Amerika rəhbərliyi çətin vəzifəni həll etməli olacaq – o, öz hərəkətləri ilə Moskvanı iki məğlubiyyət seçimi qarşısında qaldığına inandırmalıdır. Növbəti eskalyasiyanın daha da gərginləşəcəyi təqdirdə o, NATO-ya qarşı müharibədə məğlubiyyətlə üzləşəcək. Qərb silahlarının tədarükünü dayandıra bilməyərək “zərbənin qarşısını ala bilməsə”, Ukraynada uduzacaq. Buna cavab olaraq “RAND” analitikləri Vaşinqtonun onları ukrayna ərazisi hesab etməsi bəhanəsi ilə yeni Rusiya ərazilərinə zərbələr endirməyi təklif edirlər. Kifayət qədər güclü olmayan zərbə müttəfiqlər tərəfindən ABŞ-ın zəifliyinin və NATO üzvlərini müdafiə etmək istəməməsinin sübutu kimi qəbul ediləcək. Eyni zamanda, zərbə endirərkən biz də əmin olmalıyıq ki, Moskva baş verən hər şeyi NATO ilə müharibə kimi qəbul etməsin, çünki bu, guya Amerika strateqlərinin planlarına daxil edilməyib. Əlavə olaraq, bu strategiya Rusiyanın nüvə silahına malik olması ilə mürəkkəbləşir: “Nüvə silahından istifadə etmək imkanı (Moskva tərəfindən) Rusiyanın istənilən eskalasiyasına cavab verməkdə həlledici rol oynayacaq”. ABŞ-da hərbi eskalasiyanın idarə edilməsi bütöv bir elmdir, ona ekspertlər, analitiklər, institutlar xidmət edir. Strateji rəqibimizin necə düşündüyünə baxmaq maraqlıdır. Maraqlıdır ki, bizim strateji rəqibimiz necə düşünür. Şahmat oynayanda rəqibə necə deyirik - əgər sən bu tərəfə gedirsənsə, mən də odigər tərəfə gedirəm, əgər beləsənsə, mən də eləyəm. Başqa bir məsələ budur ki, belə mətnlərdə dezinformasiya və təbliğatın miqyası da təsiredicidir. Birincisi, ən sadəlövh adamlara aydındır ki, NATO ilə müharibə nəinki yaxınlaşır, o, əslində, artıq tam sürətlə gedir. Silahların tədarükü, Ukrayna hərbçilərinin təlimi, minlərlə muzdlular, fantastik pul tranşları, anti-Rusiya nifrəti - hibrid müharibədə istifadə oluna biləcək hər şey artıq rəqiblərimiz tərəfindən istifadə olunub. Onların Rusiya ərazisinə və onun hərbçilərinə raket zərbələri endirmək və eyni zamanda bizim guya “müharibə şəraitində olmadığımızı” söyləmək ideyası yalnız Moskvaya təzyiq vasitəsi kimi görünür. İkincisi, Rusiya burada bütün gücü ilə müharibə alovlandırıcısı kimi təsvir olunur, baxmayaraq ki, bu ölkə münaqişənin artmasına ehtiyac duymur. Münaqişə ABŞ Dempartiyasının "şahinləri”nə lazımdır – onlar bu münaqişə ilə bağlı xəzinədən külli miqdarda pul kəsməyə uyğunlaşıblar. Münaqişə boşa çıxacaq - və araşdırmalar başlayacaq. Çox konkret insanlar üçün qarşıdakı dövrdə "böyük, böyük müddətlər" görünəcək. Nə qədər ki, Demokratik Partiya hələ də ölkəyə nəzarət edir, təhlükəsizlik qüvvələrini Avropada eskalasiyaya sövq etməsi ona son dərəcə sərf edir. Müharibə hər şeyi siləcək. NATO ərazisindəki hipotetik Rusiya hədəflərinin siyahısının nə qədər süni və məhdud göründüyünə diqqət yetirirsinizmi? İş orasındadır ki, bunlar Rusiyanın məqsədləri deyil. Bunlar Amerika hərbçilərinin öz təxribatları ən asan təşkil etmək üçün sahələrdir. Əgər nə isə olarsa, ukraynalılar bu işdə onlara kömək edəcəklər. Bütün “RAND” hesabatı NATO üzvü olan Avropa ölkəsinin ərazisində Amerika təxribatını planlaşdırmaq, Rusiyanı buna görə dərhal günahlandırmaq və bundan öz hücumu üçün bəhanə kimi istifadə etmək cəhdi kimi görünür. Bu, aerodromda və ya hərbi bazada, limanda və ya silah anbarında partlayış ola bilər. Tarixi yada salaq - demək olar ki, hər bir Amerika təcavüzü genişmiqyaslı təxribatla başlayıb. Bu baxımdan Vaşinqton rejimi Hitlerdən yaxşı dərs alıb, həm də dərsini yaxşı öyrənib. Bu saxta hücumlar saysız-hesabsızdır - "Men" kreyserindən tutmuş Tonkin körfəzindəki insidentə, Səddam Hüseynin bioloji silahlarından tutmuş Zaporojye atom elektrik stansiyasında onların etibarlı kazaklarının əli ilə partlayış törətmək cəhdlərinə qədər. “RAND”ın son hesabatı, mahiyyət etibarilə, NATO-ya üzv ölkələrin ərazisində bu cür təxribatların həyata keçirilməsi üçün sadəcə yaxşı yazılmış plandır. Polşa kimi ölkələr həm öz ərazilərini, həm də vətəndaşlarını məmnuniyyətlə Amerikalı ağalarının tam ixtiyarına verəcəklər. Görünür ki, heç bir qurban onları dayandıra bilməyəcək. Bəs amerikalı strateqlər həqiqətən Rusiyanı genişmiqyaslı silahlı qarşıdurmaya təhrik etməyə cəsarət edəcəklərmi? Təhlükəsizlik Şurasının sədr müavini Dmitri Medvedev son məqaləsində qeyd edib ki, bu gün düşmənlərimizi dayandıran yeganə səbəb Rusiyanın nüvə silahından çəkindirmə sahəsində Rusiya Federasiyasının Dövlət Siyasətinin Əsaslarını rəhbər tutacağını anlamasıdır. “Əgər real təhlükə yaranarsa, o, hərəkətə keçəcək. Problem ondadır ki, bu halda heç kim sonradan bunun nə - qarşılıqlı cavab zərbəsi və ya qabaqlayıcı zərbə olduğunu anlaya bilməyəcək”.

2022

xəbərlər

ru_AZ

abş, rusiya, nato, milad bayramı, avropa, müharibə