Qələm - Sputnik Azərbaycan, 1920
TƏHLİL
Sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi, mədəniyyət, idman və digər sahələrə aid aktual təhlillər

Ukraynada Britaniyanın "Brimstone" kompleksləri - Rusiya SQ-nin prioritet məqsədi

© AFP 2023 / PHILIP COBURNBrimstone kompleksləri
Brimstone kompleksləri - Sputnik Azərbaycan, 1920, 24.11.2022
Abunə olmaq
Britaniya USQ-yə "Brimstone-2" kiçik ölçülü yüksək dəqiqlikli "hava-səthi" idarə olunan raketlərini təhvil verib.
Ukrayna əməliyyat teatrı NATO ölkələrinə silah antikvarlarının utilizasiyası və eksperimental məhsulların döyüş şəraitində sınaqdan keçirilməsi üçün əlverişli sınaq meydançası kimi təqdim olunur. Nisbətən yeni modifikasiyalı "Brimstone" yüksək dəqiqlikli çoxməqsədli raketləri Rusiyanın zirehli texnikasına və Qara Dəniz Donanmasının gəmilərinə "atəş etmək" üçün Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə təhvil verilib və buna görə də prioritet məhvə məhkumdur.
Britaniya USQ-yə "Brimstone-2" kiçik ölçülü yüksək dəqiqlikli "hava-səthi" idarə olunan raketlərini təhvil verib. "The Telegraph" qəzetinin məlumatına görə, bu məhsullar "Rusiya əsgərlərinin həyatını cəhənnəmə çevirməyə" qadirdir. Görərik, yaxın gələcəkdə kimlər cəhənnəmdə olacaq. "Brimstone" növündən olan raket Ukraynada döyüşdə istifadəsi zamanı əldə etdiyi uğurları haqqında heç bir şey məlum deyil, lakin mayda Zaporojye vilayətinin ərazisində tək kanallı idarəetmə sisteminə malik işlənməmiş, praktiki olaraq zədələnməmiş bir ingilis raketi tapılıb. Ukrayna qoşunları yerüstü platformasından, yəni yük maşınından (terrorçunun arzusu) "Brimstone-1" aviasiya raketlərindən istifadə ediblər. Bu üsul məhvetmə məsafəsini 12 km-ə qədər məhdudlaşdırır.
2022-ci ildə Londondan Kiyev rejiminə hərbi və iqtisadi yardım 4,5 milyard dollara çatıb. Böyük Britaniyanın müdafiə naziri Ben Uolles aprelin 25-də bildirib ki, Böyük Britaniya Ukraynanı Odessanı dənizdən istənilən işğala qarşı müdafiə etmək üçün istifadə edilə bilən "rerüstü əsaslı" "Brimstone" gəmi əleyhinə yüngül raketlərlə təchiz etməyi düşünür. Birləşmiş Krallığının Müdafiə üzrə dövlət katibinin müavini Ceyms Hippi aprelin 27-də "dəniz müdafiəsini gücləndirmək üçün Ukraynaya yüzlərlə "Brimstone" gəmi əleyhinə raket göndərildiyini" bildirib. Çox güman ki, sınaq üçün.
"Brimstone Sea Spear" gəmi əleyhinə modifikasiyası 2012-ci ildə hazırlanıb və döyüş şəraitində istifadə olunmayıb. Bu raket "Brimstone-1" və "Brimstone-2" əsas modellərindən daha böyükdür və 100 kq-a qədər döyüş başlığna malikdir. "Brimstone Sea Spear" iki kanallı özünüidarəetmə başlığı, həmçinin peyk naviqasiyasından istifadə etməklə idarəetmə sistemi ilə təchiz olunub. Turboreaktiv mühərrik gəmi əleyhinə raketi 100 km-ə qədər uçuş məsafəsi ilə təmin edir. Ukrayna əməliyyat teatrı britaniyalı mütəxəssislərə bütün növ və modifikasiyalı "Brimstone" idarə olunan raketlərini ən ağır şərtlər altında sınaqdan keçirməyə imkan verir. USQ-nin funksiyaları üzərində təcrübə aparılan siçovulun rolu ilə məhdudlaşır.
Döyüş istifadəsinin xüsusiyyətləri
Britaniyanın səsdən sürətli "Brimstone-1" raketi (uzunluğu - 1,8 m, çəkisi - 48 kq, döyüş başlığı - 6,4 kq) Amerikanın AGM-114 "Hellfire-II" "hava-səthi" tipli raketi əsasında yarımaktiv lazer istiqamət sistemi ilə hazırlanıb. İdarəetmə sistemi "vurdu-unutdu" prinsipi ilə yerinə yetirilib. "Brimstone-1" raketi hədəf bölgəsinə çatmaq üçün inertial naviqasiya sistemi və yarımaktiv lazer özünüidarəetmə başlığı ilə təchiz edilib.
"İrsi" və yeni əldə edilmiş xüsusiyyətlərə görə "Brimstone-1" taktiki aviasiya təyyarələrin arsenalına daxil olub. Yüksək dəqiqlikli idarə olunan raket düşmənin zirehli (mühafizə olunan) hədəflərini məhv etmək üçün nəzərdə tutulub. İraq, Əfqanıstan, Liviyada istifadə olunub
İraqdakı britaniyalı hərbçilər insan iştirakını tələb edən döyüş meydanında lazerlə hədəfi vurğulamaqla istiqamət sistemini qurmayıb. Yeni tələblərə uyğun olaraq, 2008-ci ildə Brimstone Dual-Mode modifikasiyası yaradıldı, hansı ki, sonradan Əfqanıstanda uğurla istifadə edildi. 2011-ci ildə NATO-nun Liviyaya hava hücumları zamanı Britaniyanın "Tornado" təyyarələri tandem döyüş başlığı və iki kanallı özünüidarəetmə başlığı olan 200-dən çox "Brimstone-1" raketindən istifadə etdi, onlarla yerüstü stasionar hədəfi və hətta bir neçə su üstü hədəfi məhv ediblər - bunlar Fransa istehsalı olan üç "La Combattante IIG" raket qayıqları və 1159TR layihəsinin patrul gəmisi.
MBDA konsorsiumu 2013-cü ilin payızında yeni mühərrik və daha güclü döyüş başlığı ilə "Brimstone-2" modifikasiyasını sınaqdan keçirib. Təkmilləşdirilmiş özünüidarəetmə radiolokasiya başlığı sürətli və manevr edən yerüstü hədəfləri, o cümlədən radar görmə qabiliyyəti azalmış hədəfləri tapmağı və izləməyi öyrənib. Məhv etmə məsafəsi bir təyyarədən 60 km-ə qədər, helikopterdən isə 40 km-ə qədərdir. "Brimstone-2" modifikasiyası 2016-cı ildən Böyük Britaniya Hərbi Hava Qüvvələrinin silahlanmasında mövcuddur.
Kiyev rejimi bütün modifikasiyaları alır, lakin daşıyıcı təyyarə üçün "Brimstone-1", "Brimstone Dual-Mode" və "Brimstone-2" raketləri üçün xüsusi buraxılış qurğusu yaradılıb. Məsələn, "Eurofighter Typhoon" qırıcı-bombardmançı təyyarəsi 18 raketlə altı buraxılış qurğusunu daşıya bilir, "Tornado GR4" təyyarəsi isə digər tipli silah-sursatları ilə birlikdə 6-ya qədər "Brimstone" raketini qaldıra bilir.
Ukrayna Hərbi Hava Qüvvələrində uyğun zərbə təyyarələri yoxdur. USQ-nin aviasiyasının kritik çatışmazlığı ağır pilotsuz uçuş aparatlarla kompensasiya edilə bilər. Təcrübə göstərdi ki, həssas Türkiyənin həssas "Bayraktar TB2" təyyarələri seçim deyil. Kiyev uzun müddətdir ki, israrla Vaşinqtondan 2014-cü ildən "Brimstone" raketlərinin müntəzəm daşıyıcıları olan MQ-9 Reaper zərbə endirən dronlarını istəyib. "Jnetsa"nın döyüş radiusu 1900 km-ə qədərdir, buna görə Rusiya Ukrayna əməliyyat teatrında və bəlkə də digər qaynar nöqtələrdə çatdırılmalara adekvat və ya asimmetrik cavab verməyə hazır olaraq amerikalı "tərəfdaşların" əllərini çox diqqətlə izləyir.
Bir "Brimstone-1" raketinin qiyməti təxminən 150 min dollar, ikinci modifikasiyanın sursatının qiyməti isə 207 min dollardır. Təbii ki, dəniz variantı daha bahalıdır və "Brimstone" raketləri heç vaxt Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin mərmilərinin çatışmazlığını kompensasiya etməyəcək. Anlamaq üçün, XHƏ zonasındakı Rusiya artilleriyası gündə 50 minə qədər silah-sursat tətbiq edir. Ukraynalı topçular iki həftə ərzində təxminən 30 min mərmi istifadə edir, ABŞ hərbi-sənaye kompleksi isə bir ildə bu qədər 155 mm-lik silah-sursatı istehsal edir. Üstəlik, ABŞ hərbi sənayesi bütövlükdə NATO-nun təxminən 90 faizini təşkil edir.
Bu yaxınlarda Böyük Britaniya Kiyev rejiminə təxminən 7000 "NLAW" daşına bilən tank əleyhinə raket kompleksləri, 100-dən çox zirehli texnika, "Starstreak" zenit-raketləri olan "Stormer" özüyeriyən silahları, bir neçə onlarla M109 haubitsaları və L119 yedəkli silahlar, M270 reaktiv atəş sistemləri, 16 mindən çox artilleriya mərmisi, mobil sursatları, 4,5 ton plastik partlayıcı göndərib. Çoxdur yoxsa az?
Rusiya Silahlı Qüvvələri doqquz ay xüsusi hərbi əməliyyat ərzində USQ-nin 510 təyyarə və helikopterini, 2549 pilotsuz uçuş aparatını, 390 mobil zenit-raket kompleksini, 6758 tank və digər zirehli texnikanı, 3611 artilleriya qurğusunu və minaatanlarını, 900-dən çox reaktiv yaylım atəş sistemini məhv edib. Potensial fərqi hiss edin.
Xəbər lenti
0