Qələm - Sputnik Azərbaycan, 1920
TƏHLİL
Sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi, mədəniyyət, idman və digər sahələrə aid aktual təhlillər

Avropada yemək tükənir: Günahkar, əlbəttə ki, Rusiyadır

© AP Photo / David ZalubowskiSupermarketdə boş rəflər, arxiv şəkli
Supermarketdə boş rəflər, arxiv şəkli - Sputnik Azərbaycan, 1920, 03.11.2022
Abunə olmaq
Avropa mətbuatı hələ iyul ayında qitəyə qida böhranının yaxınlaşdığı barədə danışmağa başlamışdı.
Qitəyə qida böhranının yaxınlaşdığı barədə Avropa mətbuatı hələ iyul ayında danışmağa başlamışdı.
"Qarşıdakı həftələrdə buğda qıtlığı ola bilər. Fermerlər Federasiyası əlverişsiz hava şəraiti, xüsusən də quraqlıq səbəbindən taxıl məhsulunun zəif olacağından ehtiyat etdiyini bildirib. Taxılçılar da qarabaşaq kimi digər bitkilərlə də oxşar narahatlıqlarını ifadə ediblər. Öz növbəsində, bu amillər müxtəlif növ un çatışmazlığına səbəb ola bilər."
Fransanın əsas taxıl bitkilərinin məhsulu ilə bağlı problemi proqnozlaşdıran məqalə cari ilin 15 iyul tarixinə təsadüf edir.
Altı ay keçmədi ki, "Leclerc" və "Super U" adlı iki böyük şəbəkə pərakəndə satış şirkətinin rəhbərliyi daha da qaranlıq proqnozlar verdi. Mişel-Eduard Leklerk və Dominik Şelşerin nöqteyi-nəzərindən ölkəni qida qiymətləri ilə bağlı misli görünməmiş inflyasiya gözləyə bilər (Müsyö Leklerkə görə, inflyasiya ilin sonuna qədər demək olar ki, 17 faizə çata bilər, əgər çox dəqiq ifadə etsək, 16,9 faiz. Cənab Şelşer isə hesab edir ki, bundan əlavə, adi məhsul çeşidinin ən azı on faizi, sadəcə olaraqsatışdan yox olacaq).
"Le Monde" qəzetinin kollektiv nəzəriyyəçisi pərakəndə satıcılardan geri qalmadı. Orada pərakəndə satıcıların verdiyi rəqəmlər təsdiqlənir və əlavə olunur ki, hazırda Fransada bu əsr üçün görünməmiş inflyasiya səviyyəsi var və sonuncu dəfə rəflərdə belə yüksək qiymət 30 ildən çox əvvəl görülüb.
Hadisələrin qəribə inkişafı (dırnaq içərisində) nəticəsində Rusiyanın bir neçə gün əvvəl onun həyata keçirilməsi şərtlərini pozduğuna görə iştirakını dayandırdığı taxıl sazişi iyulun 22-də qüvvəyə minib.
Bu, məhz Avropa mediası əlverişsiz hava şəraiti və nəticədə qitədə taxıl məhsullarının qıtlığı səbəbindən mümkün zəif məhsul haqqında yazışmalar dərc etməyə başladığı anda baş verdi.
Biz bunu adi bir təsadüf hesab edəcəyik.
Daha bir təsadüf var, amma o qədər də sadə olmayan bir təsadüf.
Bu taxıl sövdələşməsinə dair razılaşmalara nəzarət edən və danışıqların onun himayəsi altında aparıldığı BMT-nin məlumatına görə, dəniz dəhlizi ilə ixrac edilən taxıl məhsullarının yükünün 47 faizi "yüksək gəlirli" ölkələrə gedib.
Taxıl yüklərinin 27 faizi "orta və yüksək gəlirli" dövlətlərə və bir faiz az, yəni 26 faiz yoxsul ölkələrə gedib.
Almaniyaya, BMT-nin eyni rəqəmlərinə görə, Yəməndən iki dəfə çox, Fransaya isə Somaliyə verildiyi qədər taxıl verilib.
Nəzərə alaq ki, Almaniya və Fransa dünyanın əsas taxıl istehsalçıları olan ilk on ölkə arasındadır.
Əgər "Beynəlxalq birliyin Rusiyanın davranışı"nın qəzəbindən başlayan hadisələr zəncirini nəzərdən keçirsək və Birləşmiş Avropadakı məhsulların qiymətlərinə baxsaq, həmçinin, məsələn, avropalı fermerlərinin Avropa quşlarının (bütün bu toyuqların, hinduşkaların və s.) öz həyatlarından nə ilə bəsləndikləri üçün məmnun olduqları kimi halları müqayisə etsək, və məsələn, donuzlar üçün yemə hansı komponentlərin daxil olduğuna diqqət yetirsək, bu yemlərin demək olar ki, yalnız dənli bitkilərdən ibarət olduğu ortaya çıxır. Bu, ilk növbədə buğdadır. İkinci dənli bitki isə - qarğıdalıdır.
Buğda məhsulu, altı ay əvvəl bizə xəbərdarlıq edildiyi kimi, zəif olub. Fransa Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin məlumatına görə, bu, ötən yay və payızda yığılan məhsuldan iki milyon ton azdır.
Bundan sonra, pərakəndə satıcıların bəhs etdiyi məhsulların qıtlığını əldə etmək üçün yanacağın qiymətindəki artımı əlavə etmək və onu qeyd olunan inflyasiyaya vurmaq lazımdır.
Yəqin ki, Yeni il, bayramlar və digər əyləncələr öncəsi onlar - pərakəndə satışçılar, birtəhər ticarət marjalarını azalda biləcəklər. Fermerlər və topdansatıcılar bir şəkildə onları yarı yolda qarşılayacaqlar. Amma saatın əqrəbləri gecə yarısını göstərən kimi Avropanın bolluq vaqonu boş rəflərə çevrilə bilər. Tam olmasa da, əvvəlki bolluq buxarlanacaq.
Əslində, Makron "bolluğun sonu" haqqında danışarkən xalqa xəbərdarlıq etdiyi bu deyilmi? Avqustun sonunda, əlbəttə ki, onu eşitmək və dinləmək istəmirdilər, çünki fransızlar, bütün avropalılar kimi, son tətil günlərini başa vururdular.
Amma adi vətəndaşların indiyə qədər ödəyə bildikləri şey Avropa bürokratları üçün çətin ki, mümkündür.
Onlar çox tez (kifayət qədər yöndəmsiz AB maşını üçün təəccüblüdür) bir zamanda çox yaxşı qidalanan qitənin qidasız qala biləcəyini hesabladılar və başa düşdülər. Və onlar deyirlər ki, "ərzaq böhranını Rusiya təşkil edir" qışqırıqları son avrofillər arasından yalnız sadəlövh təbiətliləri heyran edə bilər.
Əslində, Avropa nəinki soyuq və qaranlıqda qalacağından ehtiyat edir, həm də ac qala biləcəyi bir vəziyyətə düşəcəyindən çox qorxur.
Təbii ki, Avropa standartlarına görə aclıqdır. Artıq inflyasiyadan və yanacağın bahalaşmasından tam şəkildə "ağzı yananlar" acdırlar. Ac adam əhalinin sosial cəhətdən ən həssas təbəqəsinə çevrilə bilər.
Avrobürokratları nə Somali, nə də Yəmənin aclıq çəkən sakinlərinin taleyi narahat etmir. Onlar uzaqdadırlar. Onlar heç bir şəkildə birləşmiş Avropanı təhdid etmirlər. Avrobürokratlar öz həmvətənlərindən, səbri və təvazökarlığı onsuz da tükənən və bərbad vəziyyətdə olan avropalılardan qorxurlar.
Avrobürokratlar vətəndaş itaətsizliyindən qorxurlar - sosial böhranı "tarıma çəkməmək və alovlandırmamaq" üçün Brüsselin ən yüksək tribunalarından belə deyilir.
"Bu sosial böhrandır? Yox, xanım sədr, bu inqilabdır!"
Əgər əvvəllər pul verməklə, müavinətləri sağa-sola paylamaqla bu cür dəlikləri tıxamaq mümkün idisə, indi ikirəqəmli inflyasiya şəraitində belə hərəkətlər mümkün deyil.
Əgər əvvəllər Rusiyadan bir az da çox qaz və neft vurmağı xahiş etməklə yanacağın pərakəndə satış qiymətini aşağı salmaq mümkün idisə, bu gün bundan söhbət gedə bilməz.
Əgər əvvəllər gedib həmin Kanadada və ya Hindistanda bir az artıq taxıl almaq mümkün idisə, bu da nəticə verməyəcək.
Nəticədə, özlərini qrossmeyster hesab edənlər və böyük şahmat taxtasında oyun oynamaq qərarına gələnlər sonda hər növbəti hərəkətin vəziyyəti daha da pisləşdirdiyi "çuqçvanq" adlandırılan bir vəziyyətə gəldilər.
Əlbəttə ki, isteriya da, təhdidlər də buna görədir. Odur ki, ittihamlar, öz mövqeyinə görə, dövlət təfəkkürünün mövcudluğunu və öz geosiyasi addımlarını hesablamaq bacarığını nəzərdə tutan insanlardan gəlməsəydi, tamamilə inanılmaz olardı.
Beləliklə, bizim ünvanımıza deyilənlərə etiraz edilə biləcək yeganə şey İvan Andreeviç Krılovdan bir sitatdır.
"Başqalarında qüsur axtarmaq əvəzinə, lazımi dərəcədə tənqidlə, ilk növbədə özünüzə baxın".
Xəbər lenti
0