https://sputnik.az/20221023/rusiya-taxilinin-azerbaycan-vasitesile-ixraci-imkanlari-447765626.html
Rusiya taxılının Azərbaycan vasitəsilə ixracı imkanları
Rusiya taxılının Azərbaycan vasitəsilə ixracı imkanları
Sputnik Azərbaycan
Rusiyanın iri taxıl ixracatçısı hesablamaların məhsulun Türkiyədən keçməklə tədarükünün baha olacağını göstərdiyini deyib. Alternativ marşrut kimi o... 23.10.2022, Sputnik Azərbaycan
2022-10-23T10:29+0400
2022-10-23T10:29+0400
2022-10-23T10:30+0400
azərbaycan
taxıl
ixrac
təhlil
rusiya
zəngəzur
türkiyə
qara dəniz
marşrut
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e6/08/18/445332691_0:160:3073:1889_1920x0_80_0_0_bcbfd24835174d4bd9e7017ec842469d.jpg
BAKI, 23 oktyabr - Sputnik. Rusiyanın ən böyük taxıl ixracatçılarından biri olan “Demetra Holdinq”ə Türkiyə üzərindən hesablaşmalar aparmaq baha başa gəlir. Köçürmə üçün komissiya haqqı 7% -ə çatır, ənənəvi ödəniş sxemi isə təxminən 0,5% təşkil edir. Bunları şirkətin direktorlar şurasının sədri Vitali Sergeyçuk deyib.O, şirkətin Yaxın Şərq və Asiya bankları vasitəsilə də hesablaşmalar apardığını diqqətə çatdırıb.Sergeyçuk əlavə edib ki, holdinq əsas taxıl daşıma marşrutlarından istifadə edir, lakin artıq yeni yollar axtarır və inkişaf etdirir.“Biz şərq istiqamətini inkişaf etdiririk, Azərbaycan istiqamətini inkişaf etdiririk. Ölkəmizin reallaşdıra biləcəyi imkanlar da çoxdur”, - deyə Sergeyçuk bildirib.Ekspertlər nə düşünürBir sıra Qərb ölkələrinin tətbiq etdiyi sanksiyalar və məhdudlaşdırıcı tədbirlər şəraitində belə, Rusiya taxılına dünyada tələbat var. Hazırda Qərb Rusiya Federasiyasına qarşı yeni sanksiyalar “icad etməyə” cəhd etməkdə davam edir.İqtisad elmləri doktoru Elşad Məmmədov hesab edir ki, sanksiyalar tam uğursuzluğunu sübut edib. Və ilk növbədə, bu məhdudlaşdırıcı qərarlar məhz bu qərarları qəbul edən ölkələrin özlərinin zərərinə işləyir”.Ekspertin fikrincə, belə bir şəraitdə xarici iqtisadi siyasətini öz milli maraqları əsasında həyata keçirən ölkələr üstünlük qazanır."Azərbaycan da bu ölkələr sırasındadır. Şübhə yoxdur ki, belə bir şəraitdə iqtisadi və siyasi dividendlərini artıracaq", - deyə Məmmədov bildirib.Məmmədov bildirir ki, indiki vəziyyətdə Rusiya öz axınını Cənubi Qafqazdan, o cümlədən taxıldan yönləndirəcək və bunu Azərbaycan üzərindən etmək daha məqsədəuyğun olardı.O, Rusiyanın taxıl ixracı baxımından Azərbaycanın Rusiya məhsullarının regional və dünya bazarlarına çıxarılması üçün ən yaxşı marşrut olduğuna əmin olduğunu bildirib. Azərbaycanın taxıl ixracı istiqaməti Rusiyanın özündə də perspektivli hesab edilir, lakin logistika imkanlarının artırılmasına ehtiyac var.Azərbaycan istiqamətinin “lehinə” və “əleyhinə” Bu layihənin üstünlüyü ondan ibarətdir ki, Azərbaycan və Rusiya çoxdankı strateji tərəfdaşlardır. Bundan əlavə, ölkələr arasında sovet dövründə qurulmuş və müstəqillik illərində müasirləşmiş logistika əlaqələri yaradılmışdır. Bunlara demək olar ki, qeyri-məhdud miqdarda yüklərin daşınmasına imkan verən dəmir yolları və avtomobil yolları daxildir.Bəs sonra? Bundan əlavə, taxılın cənubdan İrana və ya qərbə Türkiyəyə ixracı, sonradan qonşu ölkələrə və okeanlara çatdırılması məqsədəuyğun olardı. Və burada Zəngəzur dəhlizinin və Şimal-Cənub logistika marşrutunun reallaşdırılması məsələsi aktuallaşır ki, bu barədə ekspert dairələrində bir xeyli deyilib, yazılır. Rusiya Federasiyası Hökuməti yanında Maliyyə Universitetinin Sosial-İqtisadi Tədqiqatlar İnstitutunun direktoru Aleksey Zubets hesab edir ki, Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı hər şey o qədər də sadə deyil.“Yaxın vaxtlarda onun açılışına ümid etmək olmur, taxılın avtomobil yolu ilə daşınması isə sərfəli deyil. Ona görə də göy qurşağı rənglərində bu marşrutun yaxın perspektivlərindən danışmağa dəyməz. Baxmayaraq ki, bu marşrut özlüyündə perspektivlidir və böyük imkanlar vəd edir”, - deyə rusiyalı ekspert vurğulayıb.Bu marşrutun Qara dəniz istiqaməti ilə müqayisədə fərqi ondadır ki, taxılın dünya bazarlarına çatdırılması üçün onu Aralıq dənizi sahilindəki mümkün limanlardan birində yenidən yükləmək kifayətdir.Ekspert hesab edir ki, Rusiyada yüklənən taxıl birbaşa dəmir yolu ilə bu limana çatdırılacaqdı. Oxşar, lakin daha real perspektiv cənub istiqamətindədir. Hazırda Azərbaycanın Astarası ilə İranın Rəşti arasında dəmir yolu hələ də birləşdirilməyib ki, bu da taxılın dəmir yolu ilə bu istiqamətdə daşınmasını mümkünsüz edir. Bu istiqamət okeanlara çıxış üçün Fars körfəzinin limanlarına taxıl ixrac etməyə imkan verəcəkdi.Qeyd edək ki, bu dəmir yolu xəttində cəmi bir neçə on kilometr çatışmır və tərəflər həqiqətən də arzu edərsə, tikintini nisbətən qısa müddətdə başa çatdırmaq mümkündür.Az rentabelli hesab edilən yol əlaqəsi qalır, lakin buna baxmayaraq, həm Astara, həm də Biləsuvar istiqamətində həyata keçirilə bilər. Dəniz nəqliyyatı da cəlb oluna bilər, lakin bu halda yük Həştərxandan birbaşa İran limanlarına çatdırıla bilər, lakin bu, sonrakı daşımaları çox zəhmətli və baha başa gəlir.Azərbaycanda taxıl qovşağının yaradılmasıTəsadüfi deyil ki, belə bir vəziyyətdə Azərbaycan taxılın reeksport imkanlarını nəzərdən keçirir. Xüsusilə, ölkə taxıl anbarını xeyli artırıb. Beləliklə, liftlərin və anbarların həcmi artıq 720 min tondan artıqdır. Bundan əlavə, 2006-cı ildə Azərbaycanda Qazaxıstanla sutkada 1,5 min ton taxıl istehsal gücünə malik müştərək müəssisə - “Bakı Taxıl Terminalı” MMC yaradılıb.Azərbaycan elevatorlar sayəsində buğda idxalını artıra, taxıl saxlaya və gələcəkdə üçüncü ölkələrə təkrar ixrac edə bilər. Bunu nəzərə alaraq, xatırladırıq ki, həm də dünya bazarlarına taxıl ixrac edən Qazaxıstanla müvafiq müqavilələr bağlamaq olar.Belə bir şəraitdə cənub və qərb istiqamətlərində dəmir yolunun çəkilməsi daha da aktuallaşır. Ola bilər ki, yaxın vaxtlarda bu istiqamətdə konkret addımlar atılsın.
azərbaycan
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2022
Nadir Şəfiyev
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/41883/47/418834744_399:0:1729:1330_100x100_80_0_0_2fd2e6aed9b21de8279a52ec8667076f.jpg
Nadir Şəfiyev
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/41883/47/418834744_399:0:1729:1330_100x100_80_0_0_2fd2e6aed9b21de8279a52ec8667076f.jpg
xəbərlər
ru_AZ
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Nadir Şəfiyev
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/41883/47/418834744_399:0:1729:1330_100x100_80_0_0_2fd2e6aed9b21de8279a52ec8667076f.jpg
azərbaycan, taxıl, ixrac, rusiya, zəngəzur, türkiyə, qara dəniz, marşrut
azərbaycan, taxıl, ixrac, rusiya, zəngəzur, türkiyə, qara dəniz, marşrut
Rusiya taxılının Azərbaycan vasitəsilə ixracı imkanları
10:29 23.10.2022 (Yenilənib: 10:30 23.10.2022) Rusiyanın iri taxıl ixracatçısı hesablamaların məhsulun Türkiyədən keçməklə tədarükünün baha olacağını göstərdiyini deyib. Alternativ marşrut kimi o, Azərbaycan istiqamətini təklif edib.
BAKI, 23 oktyabr - Sputnik. Rusiyanın ən böyük taxıl ixracatçılarından biri olan “Demetra Holdinq”ə Türkiyə üzərindən hesablaşmalar aparmaq baha başa gəlir. Köçürmə üçün komissiya haqqı 7% -ə çatır, ənənəvi ödəniş sxemi isə təxminən 0,5% təşkil edir. Bunları şirkətin direktorlar şurasının sədri Vitali Sergeyçuk deyib.
“Köçürmə, mübadilə, valyuta riskinin hedcinqi üçün komissiyanın ödənişin məbləğinin təxminən 0,5%-ə başa gəldiyi ənənəvi marşrutdan fərqli olaraq, məzənnənin dinamikasına görə Türkiyə istiqamətində bu ölkənin bəzi banklarının hərisliyi və sair səbəblərdən transfer dəyəri 5-7% təşkil edir. Ona görə də biz başqa marşrutlar axtarırıq və başqa marşrutları inkişaf etdiririk”, - deyə Sergeyçuk bildirib.
O, şirkətin Yaxın Şərq və Asiya bankları vasitəsilə də hesablaşmalar apardığını diqqətə çatdırıb.
Sergeyçuk əlavə edib ki, holdinq əsas taxıl daşıma marşrutlarından istifadə edir, lakin artıq yeni yollar axtarır və inkişaf etdirir.
“Biz şərq istiqamətini inkişaf etdiririk, Azərbaycan istiqamətini inkişaf etdiririk. Ölkəmizin reallaşdıra biləcəyi imkanlar da çoxdur”, - deyə Sergeyçuk bildirib.
Bir sıra Qərb ölkələrinin tətbiq etdiyi sanksiyalar və məhdudlaşdırıcı tədbirlər şəraitində belə, Rusiya taxılına dünyada tələbat var. Hazırda Qərb Rusiya Federasiyasına qarşı yeni sanksiyalar “icad etməyə” cəhd etməkdə davam edir.
İqtisad elmləri doktoru Elşad Məmmədov hesab edir ki, sanksiyalar tam uğursuzluğunu sübut edib. Və ilk növbədə, bu məhdudlaşdırıcı qərarlar məhz bu qərarları qəbul edən ölkələrin özlərinin zərərinə işləyir”.
Ekspertin fikrincə, belə bir şəraitdə xarici iqtisadi siyasətini öz milli maraqları əsasında həyata keçirən ölkələr üstünlük qazanır.
"Azərbaycan da bu ölkələr sırasındadır. Şübhə yoxdur ki, belə bir şəraitdə iqtisadi və siyasi dividendlərini artıracaq", - deyə Məmmədov bildirib.
Məmmədov bildirir ki, indiki vəziyyətdə Rusiya öz axınını Cənubi Qafqazdan, o cümlədən taxıldan yönləndirəcək və bunu Azərbaycan üzərindən etmək daha məqsədəuyğun olardı.
“Azərbaycanın Rusiya ilə quru sərhədi var, Rusiya Federasiyası ilə konstruktiv, o cümlədən iqtisadi istiqamətdə dialoq aparır”, - deyə mütəxəssis izahat verib.
O, Rusiyanın taxıl ixracı baxımından Azərbaycanın Rusiya məhsullarının regional və dünya bazarlarına çıxarılması üçün ən yaxşı marşrut olduğuna əmin olduğunu bildirib. Azərbaycanın taxıl ixracı istiqaməti Rusiyanın özündə də perspektivli hesab edilir, lakin logistika imkanlarının artırılmasına ehtiyac var.
Azərbaycan istiqamətinin “lehinə” və “əleyhinə”
Bu layihənin üstünlüyü ondan ibarətdir ki, Azərbaycan və Rusiya çoxdankı strateji tərəfdaşlardır. Bundan əlavə, ölkələr arasında sovet dövründə qurulmuş və müstəqillik illərində müasirləşmiş logistika əlaqələri yaradılmışdır. Bunlara demək olar ki, qeyri-məhdud miqdarda yüklərin daşınmasına imkan verən dəmir yolları və avtomobil yolları daxildir.
Bəs sonra? Bundan əlavə, taxılın cənubdan İrana və ya qərbə Türkiyəyə ixracı, sonradan qonşu ölkələrə və okeanlara çatdırılması məqsədəuyğun olardı. Və burada Zəngəzur dəhlizinin və Şimal-Cənub logistika marşrutunun reallaşdırılması məsələsi aktuallaşır ki, bu barədə ekspert dairələrində bir xeyli deyilib, yazılır. Rusiya Federasiyası Hökuməti yanında Maliyyə Universitetinin Sosial-İqtisadi Tədqiqatlar İnstitutunun direktoru Aleksey Zubets hesab edir ki, Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı hər şey o qədər də sadə deyil.
“Yaxın vaxtlarda onun açılışına ümid etmək olmur, taxılın avtomobil yolu ilə daşınması isə sərfəli deyil. Ona görə də göy qurşağı rənglərində bu marşrutun yaxın perspektivlərindən danışmağa dəyməz. Baxmayaraq ki, bu marşrut özlüyündə perspektivlidir və böyük imkanlar vəd edir”, - deyə rusiyalı ekspert vurğulayıb.
Bu marşrutun Qara dəniz istiqaməti ilə müqayisədə fərqi ondadır ki, taxılın dünya bazarlarına çatdırılması üçün onu Aralıq dənizi sahilindəki mümkün limanlardan birində yenidən yükləmək kifayətdir.
Ekspert hesab edir ki, Rusiyada yüklənən taxıl birbaşa dəmir yolu ilə bu limana çatdırılacaqdı. Oxşar, lakin daha real perspektiv cənub istiqamətindədir. Hazırda Azərbaycanın Astarası ilə İranın Rəşti arasında dəmir yolu hələ də birləşdirilməyib ki, bu da taxılın dəmir yolu ilə bu istiqamətdə daşınmasını mümkünsüz edir. Bu istiqamət okeanlara çıxış üçün Fars körfəzinin limanlarına taxıl ixrac etməyə imkan verəcəkdi.
Qeyd edək ki, bu dəmir yolu xəttində cəmi bir neçə on kilometr çatışmır və tərəflər həqiqətən də arzu edərsə, tikintini nisbətən qısa müddətdə başa çatdırmaq mümkündür.
Az rentabelli hesab edilən yol əlaqəsi qalır, lakin buna baxmayaraq, həm Astara, həm də Biləsuvar istiqamətində həyata keçirilə bilər. Dəniz nəqliyyatı da cəlb oluna bilər, lakin bu halda yük Həştərxandan birbaşa İran limanlarına çatdırıla bilər, lakin bu, sonrakı daşımaları çox zəhmətli və baha başa gəlir.
Azərbaycanda taxıl qovşağının yaradılması
Təsadüfi deyil ki, belə bir vəziyyətdə Azərbaycan taxılın reeksport imkanlarını nəzərdən keçirir. Xüsusilə, ölkə taxıl anbarını xeyli artırıb. Beləliklə, liftlərin və anbarların həcmi artıq 720 min tondan artıqdır. Bundan əlavə, 2006-cı ildə Azərbaycanda Qazaxıstanla sutkada 1,5 min ton taxıl istehsal gücünə malik müştərək müəssisə - “Bakı Taxıl Terminalı” MMC yaradılıb.
Azərbaycan elevatorlar sayəsində buğda idxalını artıra, taxıl saxlaya və gələcəkdə üçüncü ölkələrə təkrar ixrac edə bilər. Bunu nəzərə alaraq, xatırladırıq ki, həm də dünya bazarlarına taxıl ixrac edən Qazaxıstanla müvafiq müqavilələr bağlamaq olar.
Belə bir şəraitdə cənub və qərb istiqamətlərində dəmir yolunun çəkilməsi daha da aktuallaşır. Ola bilər ki, yaxın vaxtlarda bu istiqamətdə konkret addımlar atılsın.
