Qələm - Sputnik Azərbaycan, 1920
TƏHLİL
Sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi, mədəniyyət, idman və digər sahələrə aid aktual təhlillər

ABŞ həmişə Rusiyanı özünə düşmən hesab edib

© AP Photo / Charlie NeibergallABŞ
ABŞ  - Sputnik Azərbaycan, 1920, 26.09.2022
Abunə olmaq
ABŞ xalqların iradəsinə məhəl qoymadan getdikcə daha çox ölkəni NATO blokuna doldurub.
Müasir tarixin məşhur mifində deyilir ki, 90-cı illərdə, Sovet İttifaqının dağılmasından dərhal sonra bizim amerikalılarla böyük dostluğumuz olub. Vaşinqton Rusiyanı təhlükəsiz hesab edib, ona inkişaf etməyə, qloballaşmada iştirakına, hansısa yolla kiminsə nəyisə əldə etməyinə imkan verib. "Sülh, dostluq, saqqız". Lakin sonra Rusiya özünü "pis" aparıb. Gürcüstanı sülhə məcbur edib, Krımı birləşdirib, Donbasla uyğunlaşıb. Və buna görə də amerikalılar qəzəblənərək Rusiyanı "cəzalandırmağa" başlayıblar.
Əslində, heç də belə deyildi. Bu il əfsanəvi Vulfovitsa doktrinasının otuz ili tamam olur. Onun ilk hissələri 1992-ci ilin martında ABŞ mətbuatında çıxıb. SSRİ-nin dağılmasından üç ay belə keçməmişdir. Lakin o zaman da Dövlət Departamentinin və Pentaqonun tanınmış rəsmisi Pol Volfovits Rusiya Federasiyasını potensial olaraq ABŞ üçün əsas təhlükə adlandırıb və ABŞ administrasiyasını soyuq müharibədə qazanılan qələbədən sonra ayıq olmağa çağırıb.
Bu ehtiyatlı münasibətin səbəbi son dərəcə sadədir: hətta SSRİ-nin dağılmasından sonra belə zəifləmiş Rusiya dünyada ən böyük strateji nüvə silahı ehtiyatını qoruyub saxlayıb və dünyada ABŞ-ı məhv etməyə qadir olan yeganə ölkə olub. Yəni amerikalılar üçün əsas məsələ Rusiyanın güclü olmasının və Vaşinqtonun təsirindən çıxmasının qarşısını almaq olub.
Vulfovits amerikalılar üçün düşmənin yeni obrazını yaradıb. Kommunist ideyasının süquta uğramasından sonra buna təcili ehtiyac yarandı. Məlum oldu ki, ABŞ-la rəqabət apara bilən istənilən ölkə ABŞ-ın hücumuna məruz qalıb. Qeyd edək ki, hücum – bu, metafora deyil. Bu, tamamilə konkret silahlı hücumdur. Sadə sözlə desək - müharibədir. Bombalamalar, qətllər, qan selləri.
Vulfovits təklif edib ki, "dünyanın hər hansı bir regionunda ABŞ üçün kritik əhəmiyyət kəsb edən resurslara qeyri-demokratik nəzarət edən" istənilən ölkə ABŞ-ın rəqibi (və ya hətta potensial rəqib) hesab olunur.
"Qeyri-demokratik nəzarət edir" o deməkdir ki, ölkə öz sərvətlərini özü idarə edir, onları kimə istəyirsə satır, Vaşinqtonun təyin etdiyi qiymətə deyil, öz qiymətini təyin edir. Müəllif demək olar ki, bütün dünyanı "ABŞ üçün əhəmiyyətli regionlar" sırasına daxil edib. Onun siyahısında yalnız Afrika və Antarktida yoxdur.
Amerikalılar Vulfovitsin səmimiyyətindən bir qədər xəcalət çəkdilər, ona görə də Vaşinqtonun yoxsulluqdan qurtulmasına və müstəqil siyasət yürütməsinə imkan verən istənilən ölkəni bombalayacağı faktını birtəhər gizlətmək üçün sənədə dəfələrlə düzəlişlər ediblər. Bu səbəbə görə də, Oruellə tam uyğun olaraq, ABŞ hegemonluğu "demokratiya", Amerika təcavüzü "kollektiv təhlükəsizlik", bütün doktrina isə sanki istehza şəklində "müdafiə" adlandırılıb.
Bu şəkildə yenidən düzəlişlər olunan doktrinanı həyata keçirməyə başladılar. Vaşinqton beynəlxalq təşkilatları nəzarətə götürdü, illər ərzində ölkələr arasında yaradılan bütün razılaşmaları pozdu və mahiyyətcə neytral qurumlara öz iradəsini tətbiq etdi. Məsələn, Vulfovits özü bir neçə il Dünya Bankının prezidenti vəzifəsində çalışıb. Çirkli seksual qalmaqalından sonra vəzifəsini tərk edib, lakin onun yerinə başqa bir amerikalı – "Goldman Sacs"dan Robert Zellik gəlib.
ABŞ xalqların iradəsinə məhəl qoymadan getdikcə daha çox ölkəni NATO blokuna doldurdu. Ukrayna Silahlı Qüvvələrini "demokratik nəzarət" altına aldılar – uzaqgörən Volfovitz bunu hələ 1992-ci ildə tələb edib. Vaşinqtonun vassalları olan ölkələrin "müdafiə kompleksinin yenidən milliləşdirilməsinə" imkan vermədilər.
Vulfovitsin fikrincə, rəqibin üfüqünə zəif baxaraq, BMT-nin və ya digər "köhnəlmiş və zəif" təşkilatların fikirləri ilə maraqlanmadan onu bombalamağa tələsdilər. 11 sentyabrdan sonra Volfovitsin konsepsiyası kiçik Buşun doktrinası ilə uğurla tamamlandı. O, ABŞ-ın onlara təhlükə yaradan istənilən ölkəyə qarşı profilaktik zərbə endirə biləcəyini güman edirdi. Dəhşətlisi budur ki, hər hansı bir az və ya çox uğurlu olan dövlət təhlükəyə çevrilə bilər.
Hamınız bu sabit və firavan ölkələri - Liviyanı, İraqı, Yuqoslaviyanı xatırlayırsınız. Onlar indi haradadırlar? Geriyə baxanda ancaq xarabalıqları görürük. Suriyanı bir zamanlar Amerikanın "demokratikləşməsindən" yalnız Rusiyanın müdaxiləsi xilas edib. Eyni şəkildə, bu gün biz Ukraynanın şərqinin fiziki məhv edilməsindən xilas etməyə çalışırıq.
Və bütün bu vəhşi hücumlar, bütün bu dəhşətli soyqırımlar dünyanın bütün hökumətlərinin ABŞ-ın işğalını görüb qorxacağı gözləntiləri ilə həyata keçirilib. Və Moskva həmişə Vaşinqtonun bütün hücumlarının əsas hədəfi olub. Mesaj aydın idi: sakit oturub səsinizi çıxartmayın.
Beləliklə, 2000-ci illərin əvvəllərində Putinin hakimiyyətə gəlməsi ilə Rusiya paradoksal problemlə üzləşdi. Bir tərəfdən iqtisadiyyatı yüksəltmək, "müqəddəs 90-cı illərdən" sonra ölkəni bərpa etmək lazım idi. Amerikalıların çox arzuladığı eyni resursları nəzarət altına almaq. Sürətlə inkişaf etmək.
Digər tərəfdən, Vaşinqtonun gözündə zəif və bədbəxt görünmək tələb olunurdu. Bizim uzaq gələcəkdə Amerikaya rəqib ola biləcəyimizə dair şübhələri oyatmaq lazım deyildi.
Və uzun müddət bu paradoksal vəzifəni yerinə yetirmək mümkün olub. Xırda şeylərlə razılaşaraq, güzəştə gedərək ölkəmiz durmadan zənginləşib, inkişaf edib, ordunu modernləşdirib, istehsalını genişləndirib və irəliləyib.
Bu yerdə, yeri gəlmişkən, yaradıcı ziyalılarımıza, vicdansız jurnalistlərimizə xüsusi təşəkkür etmək lazımdır. Onlar onilliklər ərzində dünya ictimaiyyətinin qulağına ölkəmizdə hər şeyin necə pis olması ilə bağlı cürbəcür zibillər töküblər. Bizim burada necə gözəl şəkildə ölməyimiz barədə olan Rusiya filmləri dünya kinofestivallarını fəth etdi. Liberal jurnalistika hər şeyin dağılması, orduda, təhsildə və səhiyyədə korrupsiya və uğursuz islahatlar haqqında ümidsizlik çovğunu yaratdı. Bu, amerikalıların ruhunu necə qızdırdı: rusiyalılar özbaşına öləcək və nəsə etməl lazım olmayacaq.
Vaşinqtonun ən yaxın vassallarının vəziyyəti daha da pis idi. Elə Almaniyanı götürün. Bir tərəfdən heyrətamiz iqtisadi uğurlar (əlbəttə ki, münasib qiymətə Rusiya karbohidrogenləri olmadan mümkün deyil). Digər tərəfdən, bilərəkdən süst, barışdırıcı xarici siyasət. Bir sıra səbirlə dözülmüş təhqirlər - onların tacı, əlbəttə ki, ABŞ kəşfiyyat xidmətlərinin Almaniya liderini - kansler Merkeli gecə-gündüz dinlədiyini açıq etiraf etmək idi. ABŞ-a etiraz etmək üçün təşəbbüs göstərirlər, lakin dərhal da geri çəkilirlər. Pandemiya zamanı miqrantların işğalına, gey təbliğatına, xristianlığın təqibinə, ən ağır qapanmalara və bir sıra iflaslara razılıq verirlər. Yəni, Vaşinqtonu qəzəbləndirməmək üçün hər şeyi edirlər.
Avropanın ən varlı ölkəsinin hökuməti nəyə görə bunu etdi? Bəli, məhz ABŞ-a rəqib kimi görünməmək üçün. Almaniya hakimiyyət orqanları pul verdilər və günyalarını boyunlarına aldılar və çalışdılar ki, kaş daha bir il hegemon onlara qarşı silah götürməsin.
Sonda isə almaniyalılar hətta əsas üstünlüyündən - Rusiya ilə əməkdaşlıqdan imtina etdilər. Ancaq bu, gördüyümüz kimi, onları xilas etmədi. Vaşinqton Almaniyanın qəbuledilməz şəkildə yüksəldiyinə gördü və onu gücdən salmağa qərar verdi. Hələlik bunu iqtisadi üsullarla edirlər. Ancaq almaniyalılar qəzəblənsə, güc məsələsi işə yaramayacaq. Almaniyada kifayət qədər Amerika hərbi bazası var.
Bəs Almaniya? Planetin iqtisadi hegemonu olan, müasir güclü orduya malik Çin belə ehtiyatlı idi, gözləyirdi. Əgər bunu edə bilmirsinizsə, kim öz vətəndaşlarını Amerika raketlərinin hücumuna məruz qoymaq istəyər?
Axı, yalnız çox axmaq liberallar düşünürlər ki, Vaşinqton hansısa rəqabətə, demokratiyaya, insan haqlarına axalanır. Yadımdadır, onlar qışqırırdılar: axı niyə ABŞ Yaxın Şərqə müdaxilə edir? Orada demokratiya qura bilməyəcəklər.
Aman Allahım, onlar orada nəsə qurmaq fikrində deyildilər. Orada hər şeyi bombalayıb daha çox insan öldürmək istəyirdilər. Onlar bun rəqabət kimi görürlər. Amerikanın bazarın görünməz əli bomba yuvasının açılması mexanizmidir.
2014-cü ilə qədər aydın oldu ki, Rusiya artıq gücünü gizlədə bilməz. Gürcüstan sakitləşdi və ABŞ ordusu kömək etmədi. Krımın ilhaq edilməsi ABŞ kəşfiyyatının heyrətinə səbəb oldu. Donbasın təmizlənməsindən xilas oldu. Yeri gəlmişkən, Qış Olimpiya Oyunları zəfərlə keçirildi - amerikalılar qələbələri belə sırf simvolik, görünür, çox ağrılı qəbul edirlər.
Sonra Vaşinqtonun ölkəmizə qarşı zorakı hərəkətlərə keçməsi an məsələsi oldu. Hələ 2017-ci ildə, pandemiyadan və xüsusi əməliyyatdan xeyli əvvəl amerikalı analitiklər "Putinin demokratiyaya asimmetrik hücumu" hesabatını tərtib etmişdilər. Bu, 2018-ci ilin əvvəlində ABŞ Senatının Xarici Əlaqələr Komitəsində müzakirə olunub.
Rusiyanın günahı yoxdur! Biz qeyri-demokratik olaraq öz resurslarımıza nəzarət edirik, onlarla alver edirik, bilirsiniz, necə istəyirik və kiminlə istəyirik elə davranırıq. Biz ordumuzu uğurlu şəkildə modernləşdirmişik. Sənaye və yeni texnologiyalarımız inkişaf edir. Rusiya vətəndaşları yaxşı yaşayırlar. Güclənən ölkəmiz postsovet məkanında liderliyini bərpa edib, öz maraqlarını Avropada və dünyada uğurla təbliğ edir.
Amma ən pisi odur ki, Rusiya pis nümunə olur. Başqa ölkələr buna baxırlar və görürlər ki, bu mümkündür. Siz çiçəklənən qüdrətli ölkə ola bilərsiniz, öz siyasətinizi həyata keçirə, Vaşinqtona itaətsizlik edə bilərsiniz və ABŞ raketləri sizi toz içində qoymaq üçün uçmayacaq. Amma bu, dünya hegemonluğuna alternativdir. Bu biabırçılıqdır. Belə olmamalıdır.
Qeyd edək ki, "Putinin asimmetrik hücumu" ilə bağlı müzakirə hətta Trampın dövründə də aparılıb. Xarici Əlaqələr Komitəsi dərhal Rusiya ilə bağlı nəsə etməyi tələb edib. O zaman da ölkəmiz ABŞ üçün çox təhlükəli rəqib sayılırdı. Amerikalıların fikrincə, bu, sadəcə olaraq olmamalı idi.
Haqq vermək lazımdır ki, Tramp bu təxribata düşmədi. Lakin Bayden hakimiyyətə gələn kimi Amerika sərhədlərimizi işğal etməyə başladı. Ukrayna müharibəyə o qədər cəsarətlə hazırlanırdı ki, heç kimi aldada bilmirdi. Bu gün hamıya daha aydındır ki, amerikalılar ukraynalıları döyüşə atmaqla Rusiyanı məhv etməyə çalışırlar.
Bununla belə, onlar xüsusilə şifrələnmir. Amerika kəşfiyyatı Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin məqsədlərini müəyyənləşdirir, amerikalı təlimatçılar piyadaları öyrədir və Amerika silahları ilə necə davranmağı öyrədir. ABŞ NATO vassallarının qanı ilə bağlayır. İqtisadiyyatımızı sındırmağa çalışırlar. Onlar Vaşinqtonun əvvəlcədən nəzarətə götürdüyü beynəlxalq qurumlarda vəhşi təzyiqlər edirlər. Onlar psixi informasiya hücumları təşkil edir, insanların iradəsini qırırlar.
Stiven Kinqin bəzi romanlarında məğlub olan şeytanın üzü sürüşür - yaraşıqlı, maraqlı, tanınmış insan siması - və onun qırıntılarının altından dünyaya insan qabığının əsl sahibi olan pis bir canavar sürünür. İndi bizim qərb sərhədlərimizdə baş verənlər məhz budur.
Və burada la-la deməyə ehtiyac yoxdur ki, Rusiya özünü pis aparıb və Amerika onu cəzalandırmaq qərarına gəlib. Biz sadəcə çox yaxşı yaşayırdıq, çox müstəqil idik, özümüzə dostları qorumağa və düşmənlərlə mübarizə aparmağa icazə verdik. Bəli, dünyanın şərri bizim başımıza gəldi. Gələ bilməzdi. Çox uzun müddətdir ki, buna hazırlaşırlar. İndi onu məğlub etmək üçün hər şeyi etməliyik.
Xəbər lenti
0