Qələm - Sputnik Azərbaycan, 1920
TƏHLİL
Sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi, mədəniyyət, idman və digər sahələrə aid aktual təhlillər

ABŞ yenidən neft ehtiyatına əl atır

© AP Photo / Eric GayNeftlə dolu çəllək, arxiv şəkli
Neftlə dolu çəllək, arxiv şəkli - Sputnik Azərbaycan, 1920, 15.09.2022
Abunə olmaq
Fövqəladə hallar üçün Luiziana və Texasda yeraltında saxlanılan ABŞ Strateji Neft Ehtiyatı böyük bir ehtiyatdır.
Rusiya neftinə dekabr embarqosu Qərbi əsəbiləşdirir. Onlar təkcə enerji daşıyıcılarının qıtlığını deyil, həm də qiymətlərin kəskin artacağını gözləyirlər. Yanacaq inflyasiyasının yüksək həddə çatdığı ABŞ-da strateji ehtiyatlardan daha çoxunu sataraq bunun qarşısını almağa çalışırlar. Amerikalılar nə qədər qara qızıl üzə çıxarmağa hazırdırlar və neft müdaxilələri onlara kömək edəcəkmi? - RİA Novosti-nin materialında.
Qimətlərin sıçrayışından qorxurlar
Aİ-nin altıncı sanksiya paketinə uyğun olaraq dekabrın 5-dən Rusiyadan neftin dəniz vasitəsilə tədarükünə, fevralın 5-dən isə neft məhsullarına embarqo qüvvəyə minir. Həmçinin "Böyük Yeddilik" ölkələri bunu Rusiya karbohidrogenlərinin yüksək qiymət həddi ilə əlaqələndirmək niyyətindədirlər.
Moskva artıq xəbərdarlıq edib ki, məhdudiyyətlərə qoşulanlara xammal satışını dayandıracaq. Analitiklərin fikrincə, bu halda bazarda qeyri-sabitliyin yaranması qaçılmazdır və ilk növbədə Avropa və ABŞ istehlakçıları zərər çəkəcək.
Dar gün üçün
Bloomberg-in məlumatına görə, Bayden administrasiyası "neftin qiymətini aşağı salmağın yollarını, o cümlədən strateji ehtiyatlardan əlavə həcmlərin çıxarılması imkanlarını araşdırır".
Ekspertlərin fikrincə, Avropanın Rusiya enerji daşıyıcılarından imtina etməsi dünya bazarında tələbin növbəti dəfə artmasına və qiymət artımına səbəb olacaq. Ağ Ev ehtiyatlardan istifadə etmək qərarına gəlsə, noyabr, dekabr və yanvar aylarında yanacaq müdaxilələrinin olması mümkündür.
Fövqəladə hallar üçün Luiziana və Texasda yeraltında saxlanılan ABŞ Strateji Neft Ehtiyatı (SPR) böyük bir ehtiyatdır. 2021-ci ilin sonunda onlar 600 milyon barel səviyyəsində qiymətləndirilib.
Lakin benzinin kəskin bahalaşması səbəbindən ehtiyatları bir qədər açmaq məcburiyyətində qalıb. Mart ayında Bayden altı ay ərzində bazara 180 milyon barel əlavə neft çıxarılacağını açıqlayıb.
Bu, görünməmiş bir addımdır. 2000-ci ildə şimal-şərq ştatlarında kifayət qədər yanacaq olmadığı zaman və 2011-ci ildə "ərəb baharı" fonunda 30 milyondan çox olmayaraq yanacaq çıxarılıb. 2021-ci ilin sonunda qiymətləri 100 dollardan aşağı saxlamaq üçün bir az vəsait ayrılıb. Ancaq kömək etmədi.
Qısamüddətli təsir
Bu dəfə nə qədər çıxarılacağı hələ dəqiqləşdirilməyib. SPR hazırda 442,5 milyon barelə malikdir. "Capital Lab"ın tərəfdaşı Yevgeni Şatov qeyd edir ki, Bayden planının həyata keçirilməsindən sonra 388 milyon ehtiyat qalacaq - 1984-cü ilin yanvarından bəri ən azdır. Ancaq bunun uzunmüddətli təsirinə arxalanmaq lazım deyil.
"ABŞ ehtiyatları tamamilə istifadə etmək niyyətində deyil, üstəlik, onlar hasilatı gündə bir milyon barel artırmağı nəzərdə tutduqları üçün altı ay müddətinə məhdudiyyət qoyublar. Lakin cəmi 0,3 milyon əlavə edilib - gündə 12 milyona qədər", - deyə ekspert izah edir.
Analitiklər vurğulayırlar ki, hazırda dünya neft bazarı tələb və təklif baxımından balanslaşdırılıb. Digər məsələ də odur ki, qiymətlərə təkcə qarşıdan gələn embarqo təsir etmir. Xammalla bağlı tənəzzül gözləntilərinə görə, eləcə də Çində yeni kovid epidemiyaları üzündən ucuzlaşma baş verir.
"Neft iyun ayından bir barel üçün 127 dollardan ucuzlaşmağa başlayandan bəri açıq-aşkar azalma tendensiyasındadır. Yanvar ayından sentyabrın sonuna qədər nəzəri cəhətdən minimumlar mümkündür - 80 dollar və daha aşağı", - deyə "Total Research" Strateji Tədqiqatlar Departamentinin mütəxəssisi Mixail Oqanezov qeyd edir.
Buna baxmayaraq, neft embarqosu şəraitində Çinin uzun sürən qapanmalardan çıxması istehlakı və müvafiq olaraq qiymətləri artıracaq. ABŞ ehtiyatlarının bazar dinamikasına təsir göstərməsi ehtimalı azdır.
"Strateji ehtiyatların satışına mane olan təsir çox güman ki, bir neçə həftəyə məhdudlaşacaq", - deyə "Sinara" İnvestisiya Bankının tədqiqat direktoru Kirill Taçennikov hesab edir.
Vaşinqtonda ümid edə biləcəkləri yeganə şey ölkə daxilində qiymətləri bir qədər aşağı salmaqdır. Seçkilərdən sonra Konqresin bu qədər bahalı benzinlə ehtiyat neftin ixracına qərar verməsi ehtimalı çox azdır.
Xəbər lenti
0