Qələm - Sputnik Azərbaycan, 1920
TƏHLİL
Sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi, mədəniyyət, idman və digər sahələrə aid aktual təhlillər

"Mir" Azərbaycanda: Rus kartı zərurətə çevrilir?

Abunə olmaq
Mir ödəniş kartı bir neçə ölkədə kifayət qədər uğurla işləyir ki, bu da Rusiya Federasiyasından onlara turist axınının artmasına təsir göstərir. Bəs onun tətbiqi Azərbaycana nə verəcək və ilk növbədə hansı banklarda fəaliyyət göstərməlidir?
BAKI, 4 avqust - Sputnik. Azərbaycan Mərkəzi Bankı (AMB) bir neçə gün əvvəl ölkədə Rusiyanın "Mir" ödəniş sisteminin tətbiqi imkanlarının müzakirə edildiyini açıqlayıb.
AMB-nin baş direktoru Fərid Osmanovun sözlərinə görə, bu məsələ siyasi və iqtisadi aspektlər nəzərə alınmaqla, müvafiq dövlət strukturlarının nümayəndələrinin iştirakı ilə və Azərbaycan-Rusiya hökumətlərarası komissiyası çərçivəsində müzakirə olunur.
"MasterCard" və "Visa"nın analoqu
"MasterCard" və "Visa" beynəlxalq ödəniş sisteminin Rusiya analoqu olan "Mir" kartının emissiyası 2015-ci ilin dekabrında başlayıb və artıq 130 milyondan çox buraxılıb.
Hazırda "Mir" kartı doqquz ölkədə - BƏƏ, Türkiyə, Vyetnam, Özbəkistan, Belarus, Qazaxıstan, Ermənistan, Qırğızıstan və Tacikistanda fəaliyyət göstərir. Kartın köməyi ilə nəinki ödəniş etmək, həm də bankomatlardan nağd pul çıxarmaq olar.
Banklar "Mir" kartına hazırdırlar
Polotsk Dövlət Universitetinin (Belarus) İqtisadiyyat kafedrasının professoru Elnur Sadıqov Sputnik Azərbaycan-a müsahibəsində bildirib ki, Rusiyaya qarşı sanksiyalar Azərbaycan və Rusiya arasında ödənişlər də daxil olmaqla, bir çox çətinliklərə səbəb olub.
"Azərbaycanla Rusiya arasında ödənişlərlə bağlı problemlər müvəqqəti haldır. Lakin bu çətin vəziyyətdən çıxmaq lazımdır, çünki bu, vətəndaşlara, xüsusən də Rusiya Federasiyasında yaşayan və işləyən azərbaycanlılara təsir edir", - deyə professor qeyd edib.
İqtisadçı vurğulayıb ki, kart Rusiyada yaxşı nüfuza malikdir - "Mir" uzun illərdir ki, kifayət qədər uğurla işləyir. "Azərbaycanda da bu kartın tətbiqinə ehtiyac var - banklarımız bu ödəniş sistemini qəbul etməyə hazırdır. Hazırda ölkədə Rusiya kapitalı ilə fəaliyyət göstərən bir bank var - "VTB Bank". Və "Mir"in tətbiqi əvvəlcə məhz bu bankda mümkündür", - deyə ekspert bildirib.
Sadıqov əlavə edib ki, kartın ölkədə rəsmi tətbiqi üçün Rusiya Mərkəzi Bankı Azərbaycan Mərkəzi Bankına müraciət etməlidir. "İndi Azərbaycanda "Mir" kartının istifadəsi ilə bağlı müzakirələr gedir. AMB üçün "Mir" kartı "MasterCard" və ya "Visa" kartları ilə eyni əhəmiyyətə malikdir. Burada, ilk növbədə, həqiqətən ehtiyacı olan müştərilərin maraqlarını nəzərə almaq lazımdır", - deyə Sadıqov bildirib.
O qeyd edib ki, bu gün Rusiya təkcə Azərbaycanla xarici ticarət dövriyyəsinə görə birinci deyil, həm də xaricdən ölkəyə pul köçürmələri üzrə birinci yerdədir.
Kart sahiblərinə faiz ödənişi
İqtisad elmləri namizədi, investisiya analitiki Aleksandr Razuvaev bildirir ki, "Mir" kartı Rusiyanın ona qarşı tətbiq edilmiş sanksiyalara cavabıdır. O, Rusiya Bankının və hökumətin nəzarəti altında olan layihə kimi hələ 2014-cü ildə - anti-Rusiya sanksiyalarının tətbiqindən dərhal sonra işə salınıb. "Əvvəlcə "Mir" kartlarından yalnız dövlət işçiləri və təqaüdçülər istifadə ediblər - Rusiyanın orta təbəqəsi və varlı insanları isə "Visa" və "Mastercard"a üstünlük veriblər.
2022-ci ilin fevralında Rusiyanın "Visa" və "Mastercard"ı Rusiyadan kənarda bloklanıb", - deyə Razuvayev bildirib. Rusiyanın özündə bu ödəniş sistemlərinin kartları hələ də işləyir, iqtisadçı qeyd edib ki, rusiyalılar kütləvi şəkildə "Mir" ödəniş sisteminə keçməyə başlayıblar. "Mən qısa müddətdə "Mir" kartını əldə etdim, "Visa"da təxminən onun saxlanması üçün komissiya haqqı olaraq 100 dollar saxladım", - deyə Sputnik Azərbaycan-ın həmsöhbəti qeyd edib.
Burada ikinci bir məqam da var - "Visa" və "Mastercard" kartları üzrə faizlər ödənilmir, vətəndaşların müəyyən kateqoriyalarına isə Rusiyanın aparıcı kommersiya banklarındakı əmanətlər üzrə faizlərlə müqayisə olunan "Mir" kartına faiz ödəyə bilərlər. İqtisadçı ekspert qeyd edib ki, eyni zamanda beynəlxalq turizm məsələsi də aktualdır.
"Mir" kartları hazırda doqquz ölkədə qəbul edilir. Əgər Azərbaycan bu siyahıya qoşulsa, o zaman Rusiyadan Bakıya gələn turistlərin sayı mütləq daha çox olacaq. Müvafiq olaraq, rusiyalılar Azərbaycanda daha çox pul xərcləyəcəklər. Hələlik rusiyalılar üçün MDB-də ən populyar turizm yeri Belarusdur", - deyə Razuvayev bildirib.
Turist axınını artırmaq üçün fürsət
Azərbaycan Hotellər və Restoranlar Assosiasiyasının İdarə Heyətinin sədri Samir Dübəndinin sözlərinə görə, "Mir" kartları dünya üzrə 100 milyondan çox istifadəçini əhatə edir. Buna görə də aydındır ki, bu gün xaricə səyahət edən rusiyalılar üçün əslində bu, nağdsız ödənişlər etmək və ya bankomatlarda pul çıxarmaq üçün yeganə fürsətdir.
"Biz rusiyalı turistləri qəbul edirik, onları burada görmək istəyirik və biz Rusiya üçün dost ölkəyik. Buna görə də Rusiyaya qarşı sanksiyalar yenicə tətbiq olunmağa başlayanda belə kartın Azərbaycanda tətbiqi məsələsinə baxmaq lazım idi, bu səbəbdən də "Visa" və "Mastercard" ölkədə fəaliyyətini dayandırdıqlarını bildiriblər", - deyə Dübəndi bildirib.
Ekspert xüsusilə vurğulayıb ki, Azərbaycanda turistlər üçün maliyyə və ödənişlərlə bağlı maksimum rahat şərait yaradılmalıdır.
"Hesab edirəm ki, ölkənin maliyyə sisteminə cavabdeh olan tənzimləyici orqanlar Azərbaycanda "Mir" kartını tətbiq etmək barədə çoxdan düşünməli idilər. Bu, təkcə turistlər üçün deyil, həm də Rusiyada yaşayan milyonlarla azərbaycanlı üçün vacibdir. Onlar öz vətənlərinə, evlərinə gəlirlər və biz onları düşünməli idik", - deyə Dübəndi vurğulayıb.
Ekspertin sözlərinə görə, "Mir" kartının banklar, o cümlədən Azərbaycan bankları arasında çoxsaylı tərəfdaşları var. Ən azı bu bankların kartdan istifadəsinə icazə verilməsinin məntiqli olacağını deyən Dübəndi əlavə edib ki, daha çox rusiyalı turistləri cəlb etmək üçün "Mir" bütün Azərbaycanda tam əsaslı fəaliyyət göstərməlidir.
"Pandemiyadan əvvəl Rusiyadan bizə hər il təxminən 800-900 min turist gəlirdi. Koronavirusla bağlı məhdudiyyətlər, eləcə də Rusiya ilə Azərbaycan arasında aviareyslərin ləğvi turist axınının azalmasına səbəb olub, lakin onun yenidən artmağa başlayacağı gözlənilir", - deyə turizm üzrə ekspert bildirib.
Dübəndi yekunda onu da bildirib ki, Azərbaycanda "all inclusive" (hər şey daxil) sisteminin hələ inkişaf etmədiyini nəzərə alsaq, yerli turistlər müxtəlif xidmətlər, qidalar, taksilər və alış-verişlər üçün əlavə pul ödəməli olurlar. Ona görə də Rusiyadan Azərbaycana turist axınının artırılması üçün "Mir" kartından istifadə çox vacibdir.
Xəbər lenti
0