https://sputnik.az/20220714/bu-hele-son-hedd-deyil-avro-ve-dollarin-taleyi-nece-olacaq-443967473.html
"Bu hələ son hədd deyil": avro və dolların taleyi necə olacaq
"Bu hələ son hədd deyil": avro və dolların taleyi necə olacaq
Sputnik Azərbaycan
FED-in faiz artımı dövrü başa çatdıqda və AMB pul siyasətini sərtləşdirməyə getdikdə vəziyyət dəyişəcək. Amma ən əsası neft və qazın qiyməti sabitləşməlidir. 14.07.2022, Sputnik Azərbaycan
2022-07-14T22:40+0400
2022-07-14T22:40+0400
2022-07-14T22:40+0400
avro
dünya xəbərləri
qaz
anbar
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e6/07/0d/443966985_0:99:3291:1950_1920x0_80_0_0_496f489f201e542696fdcd1a5523a390.jpg
BAKI, 13 iyul — Sputnik, İrina Krasikova. Avro son 20 ildə ilk dəfə dollarla bərabərləşib. Avropa Mərkəzi bankının ləngliyi rekord inflyasiyaya yavaş reaksiya verir. Analitiklərin proqnozlarına görə, Rusiyanın enerji resurslarının tədarükünün azalması Aİ üçün uzun və dərin tənəzzüllə nəticələnəcək. İnvestorlar buna son dərəcə şübhə ilə yanaşırlar. Üstəlik, avro ehtiyat valyuta statusunu itirmək riskini daşıyır.İyirmi illik minimumdaHətta 2008-ci ilin böhran ilində avro dollardan 1,6 dəfə baha olub. İndi isə paritetdir.Ekspertlər izah edirlər ki, ABŞ Federal Ehtiyat Sistemi (FED) və Avropa Mərkəzi Bankı (AMB) siyasəti çox fərqlənir. ABŞ tənzimləyicisi inflyasiyanın sürətlənməsi üzündən bu il üç dəfə baza dərəcəsini artıraraq 1,5-1,75 faizə çatıb. Avropada isə bu göstərici hələ də mənfidir - mənfi 0,5-dir. AMB iqtisadiyyatı likvidlə doldurmağa davam edərək pul siyasətini sərtləşdirməyə tələsmir. FED isə əksinə, təcavüzkar hərəkət edir və bu avroya çox təzyiq göstərir.Nəticədə, ABŞ Xəzinədarlıq istiqrazlarının gəlirliliyi Köhnə Dünyanın borc öhdəliklərinə nisbətən daha yüksəkdir."ABŞ iqtisadiyyatının digər ölkələrlə müqayisədə daha yaxşı nəticələri var. Bundan əlavə, müdafiə aktivi kimi dollara tələbat artır. Bu, geosiyasi gərginlik, qlobal ÜDM-in yavaşlaması, enerji və ərzaq böhranı riskinin artması ilə hər zaman belə olur", - deyə "TeleTrade" informasiya və analitik mərkəzin baş iqtisadçısı Mark Qoyxman bildirir.Rusiya neft və qazına qoyulan embarqo üzündən enerji çatışmazlığından ən çox Avropa əziyyət çəkir.İyun ayında avrozonada illik inflyasiya 8,5 faizi ötüb – bu, statistik hesablamalar tarixində rekord göstəricidir. Əsas töhfəni enerji tarifləri verib - onlar təxminən 42% əlavə ediblər. Məhsullar - 8,9, istehsal məhsulları isə 4,3-dür. Ən çox qiymətlər Baltikyanı ölkələrdə, xüsusilə karbohidrogenlərdən asılı olan ölkələrdə artıb.Yanacağın və kənd təsərrüfatı xammalının bahalaşması regionun iqtisadiyyatına zərbə vurur. Üstəlik - qaçqınlar, Rusiyaya ixracın azalması."Enerji böhranı fonunda avrozonada qaçılmaz resessiya qorxusu üzündən avronun aşağı düşməsi sürətlənib. Üstəlik, AMB-nin fəaliyyətsizliyi bazar oyunçularına uzun mövqelərini bağlamağa məcbur edib", - deyə "BitRiver"in maliyyə analitiki Vladislav Antonov belə şərh edib."Avrozonaya qarşı çıxmayın. Sonuncu dəfə onun rəhbərliyi altında 2011-ci ildə faiz artırılıb", - deyə AMB-nin keçmiş prezidenti Jan-Klod Trişe investorlara müraciət edib.Sanksiyaları və logistik problemləri qızışdırmaq ABŞ-dan daha çox Avropada hiss olunur. Yenə neft və qaz qiymətlərinin artması ilə nəticələnən rekord ticarət kəsiri də təsir edir.Analitiklər avronun dollara nisbətdə daha da zəifləyəcəyini və paritetdən aşağıda dayanacağını proqnozlaşdırırlar. Avronun ucuz olması onun əldə olunması baxımından yaxşıdır. Əleyhinə olan isə investisiya qoyuluşunun çətinliyidir. Ekspertlər xəbərdarlıq edirlər ki, dost olmayan ölkələrin valyutasını almaq risklidir. Realizə etmək çətindir, çünki yeni sanksiyalar mümkündür. Banklar həmçinin hesabın saxlanması üçün komissiya alırlar. Aİ-nin üzləşdiyi sarsıntılar və Avropa mərkəzi bankının sərbəst monetar siyasəti hələ uzun müddət Avropa iqtisadiyyatı və valyutasına təzyiq göstərməyə davam edəcək.Onlar vəziyyətin dəyşməsinə hazır deyildilər.FED-in faiz artımı dövrü başa çatdıqda və AMB pul siyasətini sərtləşdirməyə getdikdə vəziyyət dəyişəcək. Amma ən əsası neft və qazın qiyməti sabitləşməlidir.Bu arada bir meqavat/saat elektrik enerjisi estoniyalılara artıq 400 avroya başa gəlir. Almanlar üçün - 300, fransızlar üçün - oktyabr-dekabr ayları üçün fyuçers üzrə 800 avrodur. Hazırkı ekstremal şəraitdə avropalılar yaşıl planlarından əl çəkməyə məcburdurlar. Onlar "çirkli" yanacağa, o cümlədən kömürə qayıdırlar.Yavaş-yavaş anti-Rusiya sanksiyalarının bütün zərərlərini enerji lobbiçiliyi edənlər də dərk edirlər. Xüsusilə, Avstriya Ticarət Palatasının prezidenti Harald Marer belə bir siyasəti "yaxşı düşünülməmiş və zərərli" adlandırıb. Onun sözlərinə görə, avropalı bürokratlar bunun üçün nə qədər pul ödəyəcəkləri barədə əhaliyə məlumat verməyi unudublar.Mavi yanacaq xüsusilə cibə ziyan vurur. Üç ay ərzində "ICE" birjasında avqust fyuçersləri 77,7%-ə yüksəlib. Əsas səbəb Rusiyadan tədarükün azalmasıdır."Avropaya gedən beş marşrutdan, əslində, yalnız biri "Şimal axını" işləyir, o da həcminin üçdə birində... OPAL qaz kəmərinin Polşa hissəsində "Türk axını" və Ukraynanın qaz nəqliyyatı sistemi minimuma endirilir. Yamal-Avropa isə Rusiyanın əks-sanksiyaları altındadır", - deyə "AMarkets"in analitik şöbəsinin rəhbəri Artem Deyev qeyd edir.Bundan əlavə, Kanada "Şimal axını" qaz kompressor turbinlərini təmirdən sonra hələ də geri qaytarmayıb. Nəticədə güc 60 faiz azalıb. Üstəlik, iyulun ikinci ongünlüyündə planlaşdırılan profilaktik dayandırma. Və hər şey payız-qış dövrü üçün Avropa anbarlarına yüklənməklə üst-üstə düşüb. Nəticədə kotirovkalar yenidən kəskin şəkildə yüksəlib.Kanadanın iyulun 8-də turbinləri təhvil verəcəyini vəd etdiyi və "Şimal axını" üzrə planlaşdırılan işlərin XXI ildən sonra başa çatacağına dair xəbərlərdən sonra qiymətlər bir qədər aşağı düşüb.Lakin mavi yanacaq hələ də çox bahadır. Bəzi ölkələrin rublla ödənişdən imtina etməsi üzündən Rusiyadan idxal azalıb."Belə şəraitdə avropalılar enerjiyə qənaət etməli, alternativ tədarükçülər və digər yanacaq axtarmalı olacaqlar", - deyə Deyev qeyd edir.Avropanın ABŞ LNG-sinə olan ümidləri özünü doğrultmadı: kifayət qədər tanker yoxdur - onlar uzun müddətə başqa istiqamətlərə, əsasən də Asiyaya kirayə verilir."Avropanın yeraltı qaz anbarları 60 faizdən az doldurulub. Nizamnamə noyabrın 1-dək 80 faiz tələb edir. Bunu yerinə yetirmək çətin olacaq. Əgər mümkün olmazsa, Aİ-də mavi yanacaq fevral ayına qədər tükənəcək", - deyə ekspert xəbərdarlıq edir.Analitiklər Avropada təbii qazın qiymətinin daha da artacağını və nəticədə kommunal tariflərin və ərzaq qiymətlərinin artacağını gözləyirlər.
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2022
xəbərlər
ru_AZ
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
avro, qaz, anbar
"Bu hələ son hədd deyil": avro və dolların taleyi necə olacaq
FED-in faiz artımı dövrü başa çatdıqda və AMB pul siyasətini sərtləşdirməyə getdikdə vəziyyət dəyişəcək. Amma ən əsası neft və qazın qiyməti sabitləşməlidir.
BAKI, 13 iyul — Sputnik, İrina Krasikova. Avro son 20 ildə ilk dəfə dollarla bərabərləşib. Avropa Mərkəzi bankının ləngliyi rekord inflyasiyaya yavaş reaksiya verir. Analitiklərin proqnozlarına görə, Rusiyanın enerji resurslarının tədarükünün azalması Aİ üçün uzun və dərin tənəzzüllə nəticələnəcək. İnvestorlar buna son dərəcə şübhə ilə yanaşırlar. Üstəlik, avro ehtiyat valyuta statusunu itirmək riskini daşıyır.
Hətta 2008-ci ilin böhran ilində avro dollardan 1,6 dəfə baha olub. İndi isə paritetdir.
Ekspertlər izah edirlər ki, ABŞ Federal Ehtiyat Sistemi (FED) və Avropa Mərkəzi Bankı (AMB) siyasəti çox fərqlənir. ABŞ tənzimləyicisi inflyasiyanın sürətlənməsi üzündən bu il üç dəfə baza dərəcəsini artıraraq 1,5-1,75 faizə çatıb. Avropada isə bu göstərici hələ də mənfidir - mənfi 0,5-dir. AMB iqtisadiyyatı likvidlə doldurmağa davam edərək pul siyasətini sərtləşdirməyə tələsmir. FED isə əksinə, təcavüzkar hərəkət edir və bu avroya çox təzyiq göstərir.
Nəticədə, ABŞ Xəzinədarlıq istiqrazlarının gəlirliliyi Köhnə Dünyanın borc öhdəliklərinə nisbətən daha yüksəkdir.
"ABŞ iqtisadiyyatının digər ölkələrlə müqayisədə daha yaxşı nəticələri var. Bundan əlavə, müdafiə aktivi kimi dollara tələbat artır. Bu, geosiyasi gərginlik, qlobal ÜDM-in yavaşlaması, enerji və ərzaq böhranı riskinin artması ilə hər zaman belə olur", - deyə "TeleTrade" informasiya və analitik mərkəzin baş iqtisadçısı Mark Qoyxman bildirir.
Rusiya neft və qazına qoyulan embarqo üzündən enerji çatışmazlığından ən çox Avropa əziyyət çəkir.
İyun ayında avrozonada illik inflyasiya 8,5 faizi ötüb – bu, statistik hesablamalar tarixində rekord göstəricidir. Əsas töhfəni enerji tarifləri verib - onlar təxminən 42% əlavə ediblər. Məhsullar - 8,9, istehsal məhsulları isə 4,3-dür. Ən çox qiymətlər Baltikyanı ölkələrdə, xüsusilə karbohidrogenlərdən asılı olan ölkələrdə artıb.
Yanacağın və kənd təsərrüfatı xammalının bahalaşması regionun iqtisadiyyatına zərbə vurur. Üstəlik - qaçqınlar, Rusiyaya ixracın azalması.
"Enerji böhranı fonunda avrozonada qaçılmaz resessiya qorxusu üzündən avronun aşağı düşməsi sürətlənib. Üstəlik, AMB-nin fəaliyyətsizliyi bazar oyunçularına uzun mövqelərini bağlamağa məcbur edib", - deyə "BitRiver"in maliyyə analitiki Vladislav Antonov belə şərh edib.
"Avrozonaya qarşı çıxmayın. Sonuncu dəfə onun rəhbərliyi altında 2011-ci ildə faiz artırılıb", - deyə AMB-nin keçmiş prezidenti Jan-Klod Trişe investorlara müraciət edib.
Sanksiyaları və logistik problemləri qızışdırmaq ABŞ-dan daha çox Avropada hiss olunur. Yenə neft və qaz qiymətlərinin artması ilə nəticələnən rekord ticarət kəsiri də təsir edir.
Analitiklər avronun dollara nisbətdə daha da zəifləyəcəyini və paritetdən aşağıda dayanacağını proqnozlaşdırırlar. Avronun ucuz olması onun əldə olunması baxımından yaxşıdır. Əleyhinə olan isə investisiya qoyuluşunun çətinliyidir. Ekspertlər xəbərdarlıq edirlər ki, dost olmayan ölkələrin valyutasını almaq risklidir. Realizə etmək çətindir, çünki yeni sanksiyalar mümkündür. Banklar həmçinin hesabın saxlanması üçün komissiya alırlar. Aİ-nin üzləşdiyi sarsıntılar və Avropa mərkəzi bankının sərbəst monetar siyasəti hələ uzun müddət Avropa iqtisadiyyatı və valyutasına təzyiq göstərməyə davam edəcək.
Onlar vəziyyətin dəyşməsinə hazır deyildilər.
FED-in faiz artımı dövrü başa çatdıqda və AMB pul siyasətini sərtləşdirməyə getdikdə vəziyyət dəyişəcək. Amma ən əsası neft və qazın qiyməti sabitləşməlidir.
Bu arada bir meqavat/saat elektrik enerjisi estoniyalılara artıq 400 avroya başa gəlir. Almanlar üçün - 300, fransızlar üçün - oktyabr-dekabr ayları üçün fyuçers üzrə 800 avrodur. Hazırkı ekstremal şəraitdə avropalılar yaşıl planlarından əl çəkməyə məcburdurlar. Onlar "çirkli" yanacağa, o cümlədən kömürə qayıdırlar.
Yavaş-yavaş anti-Rusiya sanksiyalarının bütün zərərlərini enerji lobbiçiliyi edənlər də dərk edirlər. Xüsusilə, Avstriya Ticarət Palatasının prezidenti Harald Marer belə bir siyasəti "yaxşı düşünülməmiş və zərərli" adlandırıb. Onun sözlərinə görə, avropalı bürokratlar bunun üçün nə qədər pul ödəyəcəkləri barədə əhaliyə məlumat verməyi unudublar.
Mavi yanacaq xüsusilə cibə ziyan vurur. Üç ay ərzində "ICE" birjasında avqust fyuçersləri 77,7%-ə yüksəlib. Əsas səbəb Rusiyadan tədarükün azalmasıdır.
"Avropaya gedən beş marşrutdan, əslində, yalnız biri "Şimal axını" işləyir, o da həcminin üçdə birində... OPAL qaz kəmərinin Polşa hissəsində "Türk axını" və Ukraynanın qaz nəqliyyatı sistemi minimuma endirilir. Yamal-Avropa isə Rusiyanın əks-sanksiyaları altındadır", - deyə "AMarkets"in analitik şöbəsinin rəhbəri Artem Deyev qeyd edir.
Bundan əlavə, Kanada "Şimal axını" qaz kompressor turbinlərini təmirdən sonra hələ də geri qaytarmayıb. Nəticədə güc 60 faiz azalıb. Üstəlik, iyulun ikinci ongünlüyündə planlaşdırılan profilaktik dayandırma. Və hər şey payız-qış dövrü üçün Avropa anbarlarına yüklənməklə üst-üstə düşüb. Nəticədə kotirovkalar yenidən kəskin şəkildə yüksəlib.
Kanadanın iyulun 8-də turbinləri təhvil verəcəyini vəd etdiyi və "Şimal axını" üzrə planlaşdırılan işlərin XXI ildən sonra başa çatacağına dair xəbərlərdən sonra qiymətlər bir qədər aşağı düşüb.
Lakin mavi yanacaq hələ də çox bahadır. Bəzi ölkələrin rublla ödənişdən imtina etməsi üzündən Rusiyadan idxal azalıb.
"Belə şəraitdə avropalılar enerjiyə qənaət etməli, alternativ tədarükçülər və digər yanacaq axtarmalı olacaqlar", - deyə Deyev qeyd edir.
Avropanın ABŞ LNG-sinə olan ümidləri özünü doğrultmadı: kifayət qədər tanker yoxdur - onlar uzun müddətə başqa istiqamətlərə, əsasən də Asiyaya kirayə verilir.
"Avropanın yeraltı qaz anbarları 60 faizdən az doldurulub. Nizamnamə noyabrın 1-dək 80 faiz tələb edir. Bunu yerinə yetirmək çətin olacaq. Əgər mümkün olmazsa, Aİ-də mavi yanacaq fevral ayına qədər tükənəcək", - deyə ekspert xəbərdarlıq edir.
Analitiklər Avropada təbii qazın qiymətinin daha da artacağını və nəticədə kommunal tariflərin və ərzaq qiymətlərinin artacağını gözləyirlər.
