https://sputnik.az/20220415/az-qalib-amerika-ukraynaya-cevrilir-441110902.html

Az qalıb: Amerika Ukraynaya çevrilir

Az qalıb: Amerika Ukraynaya çevrilir

Sputnik Azərbaycan

Necə olur ki, ABŞ-ın "mavi" Nyu-York ştatında maska rejimi aylarla saxlanıldığı halda, “qırmızı” Floridada kafenin qapısına “maskalarla girməyin, digər... 15.04.2022, Sputnik Azərbaycan

2022-04-15T08:52+0400

2022-04-15T08:52+0400

2022-04-15T08:52+0400

abş

ukrayna

təhlil

https://cdnn1.img.sputnik.az/img/42438/67/424386704_0:570:2627:2048_1920x0_80_0_0_80350f2ce0d4153940a4b0f7e9d61ebd.jpg

Birləşmiş Ştatların uzun müddətdir və möhkəm şəkildə iki fərqli növ və ya cins insanların, demokratlar və respublikaçıların məskəninə çevrilməsi yeni xəbər deyil. Onların artıq fiziki olaraq bir dövlət çərçivəsində yaşaya bilməməsi əsl xəbər olacaq. Yəni, söhbət, burada keçmiş həmvətənlərin başqa cinsə nifrətinin hansısa ölümcül xətti keçdiyi an Amerikanın Ukraynaya çevriləcəyindən gedir.ABŞ-da bu nə dərəcədə realdır və ən əsası hansı düşüncələr və əhval-ruhiyyə bu xəttə doğru getməyə sövq edir? Sualı daha da sərtləşdirək: əsl nasizm haradan başlayır? Məsələn, Ukraynada, Şərqdə olduğu kimi kütləvi vəhşiliklər uzun illər boyu necə oldu ki, meydana gəldi?Amerika üçün çox az qalıb. Demokratlar üçün olduqca xarakterik olan nəşrdə - onların əsas qəzeti The Washington Post-da, parçalanmanın həddən artıq uzağa getdiyini - "biz iki fərqli millətə çevrildik" kimi fikirlər deyilir. Məhz: “qırmızı” (respublika) və “mavi” (demokratik) dövlətlər müxtəlif qanunlar altında yaşayır və geniş spektrli məsələlərdə bir-birindən getdikcə daha çox uzaqlaşırlar. Müəllif, fərq deyərkən, məsələn, bunları sadalayır: səhiyyənin əsas prinsipləri, seçkilərdə səsvermə mexanizmi, aborta münasibət, iqlim dəyişikliyi, silaha sahib olmaq, LGBT hüquqları və təhsil.Təbii ki, müəllif hər şeyi qeyd etməyib. “Amerikalılar kimdir” tipli suala da münasibət var: ölkə ərazisində kim yaşaya bilər və yaşamalıdır.Real həyatda isə hər şey belə görünür. Qırmızı Texas ştatının qubernatoru, ABŞ-ın növbəti prezidentliyinə bir neçə aşkar namizədlərdən biri olan Qreq Ebbott, Meksikadan və digər Latın Amerikasından gələn qeyri-qanuni miqrantların paytaxt Vaşinqtona – “mavi” şəhərə kütləvi daşınması üçün avtobusların hazırlanmasını əmr edib. Fakt budur ki, bir neçə həftədən sonra bu gözlənilir: Co Bayden administrasiyası 2020-ci ildə bu hissəyə qoyulan məhdudiyyətləri ləğv edəcək və miqrant izdihamının yoluna ilk çıxan texaslılar olacaq.Buna görə də Ebbott qeyri-qanuni mühacirləri tutmaq üçün Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yerli analoqunu səfərbər edir, sərhəddə xüsusi tikanlı məftillərdən səddlər çəkir və artıq qeyd edildiyi kimi, avtobuslar hazırlayır. Beləliklə, sözün həqiqi mənasında, Ebbotta görə - "administrasiya sərhədlərimizi keçməyə icazə verdiyi insanların ehtiyaclarını daha dəqiq ödəyə bilər". Bu, belə bir özünəməxsus yumordur.Yəni, bir Amerika üçün yüz minlərlə əcnəbinin ora getməsi, amerikalıların qazandığı və dövlətə vergi şəklində verdiyi külli miqdarda pulların onlara xərclənməsi normaldır. Digər Amerika üçün isə burada normal heç nə yoxdur.Nə deyək, bəzən belə olur. Ölkənin bəzi ərazilərində bir, digərlərində fərqli vəziyyət olduqda, razılığa gəlmək mümkündür. Ancaq bu hissədə "Vaşinqton Post"da mühüm bir fikri irəli sürən məqaləyə qayıdaq. Bu, viruslar və ya iqlim kimi dövlət sərhədlərini tanımayan nələrinsə olması haqqındadır. Yəni ən azından bu iki halda - səhiyyə və ya yaşıl iqtisadiyyat uğrunda mübarizə baxımından bütün ölkə üçün vahid qanunlar olmalıdır.Bəs bunu praktikada necə etmək olar? ABŞ şəraitində - yalnız ifrat zorakılıq üsulları ilə. Necə olur ki, “mavi” Nyu-Yorkda maska rejimi aylarla saxlanılır, “qırmızı” Floridada isə kafenin qapısında “Maskalarla girməyin, digər ziyarətçiləri bu narahat edir” yazısını görmək olardı?Kimdə daha yaxşı alındığını uzun müddət ərzində aydınlaşdırmaq olar və qeyd edək ki, bunu aydınlaşdırırlar, həm də Amerikanın hər bir yarısının bununla bağlı öz statistikası var. Doğrudur, üçüncü variant da mümkündür: bütün ölkəni və dünyanın qalan hissəsinin böyük bir hissəsini əhatə edən Cons Hopkins İnstitutunun məşhur sənədində deyilir ki, karantinlər və digər qapanmalar, maskalı və ya maskasız, nəticələr eynidir.Lakin məsələ bunda deyil, məsələ ondadır ki, həm "mavi", həm də "qırmızı" ştatlarda milyonlarla insan bir-birinə qarşı nifrətdən əsir. Üstəlik, heç bir tərəfi nə öz ərazisində, nə də digər ərazidə virusla mübarizənin tək bir mexanikasını qəbul etməyə məcbur etmək olmur. Eyni şey qlobal iqlimin yaxşılaşdırılması üçün təklif olunan yollara da aiddir (daha az istehsal, avtomobillər və ümumilikdə istehlak). Demokratlar və respublikaçılar arasındakı əsas fərq isə ondan ibarətdir ki, sonuncu birincinin qanunvericiliyinin bəzi kiçik yerli xüsusiyyətləri ilə razılaşa bilər, lakin onlar mənasız və müzakirə oluna bilməyən məsələlərin siyahısını durmadan genişləndirirlər. Bu, demokratik ideologiyanın bir növ Kain möhürüdür: onların partiyaya olan inanclarını yalnız tam bir pisliyin mübahisə edə biləcəyi bir şeyə çevirmək.Bu, necə edilir? Sadə bir texnologiyanın köməyi ilə: razılaşanların razılaşmayanları, sadəcə, mövcudluğu ilə təhdid etdiyini söyləmək. Viruslara yoluxdurur, planeti qızdırır, hamıya hava fəlakətləri göndərir - və siyahı davam edir. Ölkədə istənilən sayda miqrant yaşaya bilər, amma bu mənəviyyatdankənarlar yaşaya bilməzlər. Buna görə də, bu cür bədheybətlərlə mübarizədə istənilən vasitə yaxşıdır. Hələlik adı çəkilən maddədə ABŞ Ali Məhkəməsinə yalnız ştatların həmin siyahıda xüsusi qanunların olması hüququnun ləğvi təklif edilir, amma sonradan müqavimətlə, özü də necə müqavimətlə rastlaşılacağı məlumdur. Bəs, onda nə olacaq?Biz isə qonşu dövlətimizin (və bütün ölkələrin liberallarının pərəstiş etdiyi) timsalında o zaman nə baş verdiyini görürük. Belə görünür ki, Ukrayna müstəqillik dövründə açıq bir reallıq əldə etdi: onun şərqində və cənubunda öz həyat tərzinə malik insanlar yaşayır. Bəli, onlar rus dilində danışırlar və bu dil qərblilər üçün anlaşılmaz deyil, onları təhdid də etmir. Onlar bundan sonra da fərqli üslubda və hətta fərqli yerli qanunlara uyğun yaşaya bilərdilər.Necə oldu ki, məsələ indi ciddi şəkildə üzə çıxarılan nöqtəyə - ölkənin qərb bölgəsindən gələn nifrətə, konslagerlərə, işgəncə kameralarına və başqa hər şeyə gəlib çıxdı?Burada belə bir sual yaranır - nasizm nədir? Məsələn, insan qolunu az qala bir əsr əvvələ aid səhv başa düşülən ezoterik şərq simvolları ilə bəzəməzsə, o, nasist ola bilər, ya yox? Antisemitizmsiz nasizm hələ də nasizmdir, yoxsa başqa bir şey? Məsələn, nifrət obyekti ABŞ-da sizinlə eyni dildə danışan və ya Ukraynadakı kimi bir az fərqli dildə danışan öz dövlətinizdən (və ya hətta başqa bir dövlətdən olan) olan insanlardırsa?Və o zaman ki, keçmişdə özününkü saydığın, indi isə insana çox az bənzəyənlər, tədricən başqaları üçün, bütün xalq üçün təhlükəli olmağa başlayırlar - çox ölümcül xətti keçmək qalır. Bunu necə istəyirsiniz adlandırın, yenə də nasizmə bənzəyəcək.Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin!

abş

2022

xəbərlər

ru_AZ

abş, ukrayna