DÜNYA XƏBƏRLƏRİ
Dünyada baş verən ən önəmli hadisələr və aktual məqalələr

NATO sammiti B-52 təyyarəsinin qanadı altında: uçuruma aparan "hədiyyə"

Boeing B-52H Stratofortress - Sputnik Azərbaycan, 1920, 08.04.2022
Abunə olmaq
Görüşün özəlliyi NATO-ya daxil olmayan ölkələrin - Finlandiya, İsveç, Gürcüstan, Ukrayna, həmçinin Avstraliya, Yeni Zelandiya, Koreya, Yaponiya nümayəndələrinin dəvət olunmasıdır.
BAKI, 8 aprel — Sputnik. ABŞ Ukrayna istiqamətində strateji məğlubiyyəti Rusiya ilə vasitəçilik müharibəsini aktivləşdirməklə, NATO-nun möhkəmləndirilməsi və "şərqdən genişlənmə" yolu ilə kompensasiya etməyə, həmçinin Şimali Avropanın neytral ölkələri hesabına ittifaqı gücləndirməyə çalışır.
6-7 aprel tarixlərində Brüsseldə keçirilən sammitdə NATO-nun müdafiə nazirləri və digər dövlətlərin nümayəndələri NATO-nun "Ukraynaya dəstəyi" üçün daha nə edə biləcəyini və "Rusiyanın təzyiqinə məruz qalan tərəfdaşlara, o cümlədən Gürcüstana" necə kömək edəcəyini müzakirə ediblər.
NATO-nun baş katibi Yens Stoltenberq müttəfiqlərinə Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin "bütün Ukraynaya nəzarət etmək, eləcə də beynəlxalq nizamı yenidən yazmaq istəyini" dəyişmədiyi üçün Rusiya Federasiyası ilə uzunmüddətli mübarizə gündəliyini sərt şəkildə qeyd edib. Sammit iştirakçıları Şimali Atlantika Alyansının "Çin siması ilə" daha təhlükəli dünyaya uyğunlaşması üçün zəruri olan NATO-nun yeni Strateji Konsepsiyasının hazırlanmasını müzakirə edirlər.
Görüşün özəlliyi NATO-ya daxil olmayan ölkələrin - Finlandiya, İsveç, Gürcüstan, Ukrayna, həmçinin Avstraliya, Yeni Zelandiya, Koreya, Yaponiya nümayəndələrinin dəvət olunmasıdır. Sakit okean region dövlətləri guya Çinin "Rusiya qoşunlarının Ukraynaya daxil olmasını pisləməkdən" imtina etməsindən və Çinin analoji əməliyyatlar ehtimalının artmasından narahatdırlar. Qeyd edək ki, ÇXR ilə neytral Avstraliya arasında üç dəniz və 4000 km-dən çox məsafə var, planetdəki sülhü isə ABŞ və NATO təhdid edir (Yuqoslaviya, İraq, Əfqanıstan, Suriya, Liviyadakı son müharibələri xatırlayın).
Sammit ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus olan B-52H "Stratofortress" strateji bombardmançı təyyarələrinin dəstəyi altında keçirilir. Dünən bir neçə "strateq" İngiltərənin "Fairford" aviabazasından havaya qalxıb, Avropanı səyahət edib, Britaniya, Danimarka, Çexiya, Macarıstan, Yunan və İtaliya qırıcıları, habelə Bolqarıstan və Macarıstandan olan yerüstü təyyarə nəzarətçiləri ilə qarşılıqlı əlaqə yaradıblar.
Pentaqonun teatrlaşdırılmış hərəkəti şübhəsiz ki, müttəfiqlərə apokalipsisə yaxın olduğunu xatırladıb. Buna baxmayaraq, NATO-da Rusiya Federasiyası ilə gələcək münasibətlərlə bağlı əhəmiyyətli fikir ayrılıqları mövcuddur (https://ria.ru/20220407/raznoglasiya-1782203848.html).
İngiltərə, Polşa və Baltikyanı ölkələr "Rusiyanı diz çökdürmək"də qərarlıdırlar. Fransa, Almaniya və Türkiyə hesab edir ki, təmaslar davam etdirilməlidir. Bütün alyans ölkələri intihar sanksiyaları şəklində Rusiya ilə müharibəyə cəlb olunmağa hazır deyil. NATO-da ideoloji birlik yoxdur, blok parçalanıb.
"Faydalı axmaqlara" tədarük
NATO yaxın həftələrdə Ukrayna Silahlı Qüvvələrini yenidən silahlandırmaq niyyətindədir. Layihənin əsas ideyası: "Əgər dünya lazımi dəstəyi göstərsə, Ukrayna Rusiyanı məğlub edə bilər". Sanki 2022-ci il fevralın 24-də Rusiya xüsusi əməliyyatının başlamasına səbəb Qərbin Ukraynaya "dəstəkləri" deyildi.
Ukraynanın xarici işlər naziri Dmitri Kuleba ənənəvi olaraq alyansın sammitində "təyyarələr, gəmi əsaslı raketlər, zirehli daşıyıcılar, ağır hava hücumundan müdafiə sistemlərini" istəyib. ABŞ-ın Şərqi Avropadakı maraqlarını qorumaq üçün amerikalılar pullarını əsirgəmirlər. Yəqin ki, Ukrayna bu siyahıdan nəsə əldə edəcək, hətta onilliklər ərzində "kredit"in ödənilməsində gecikmə olsa belə.
ABŞ Senatı Ukrayna üçün yeni lend-lizini – “The Ukraine Democracy Defense Lend-Lease Act of 2022” - İkinci Dünya müharibəsindən bəri görünməmiş bir hadisəni təsdiqləyib. ABŞ NATO zonasında sərhəd boyu sonrakı daşınma üçün hərbi texnika ehtiyatları yaratmağa, logistika və Ukraynaya daimi hərbi yardım axınını təşkil etməyə çalışır.
Yens Stoltenberq bu gün Dmitri Kuleba ilə birgə konfransda diplomatik şəkildə qeyd edib ki, alyans ölkələri Ukrayna üçün çox şey edirlər, Ukraynadan kənarda "münaqişənin gərginləşməsinin qarşısını almağa" çalışırlar.
Çox güman ki, buna görə də Çexiya tərəfindən təhvil verilmiş bütün T-72 və BMP-1 tankları sıradan çıxıb (hərəkət edə bilirlər, lakin hədəfə atəş aça bilmirlər), Polşa isə onları pulsuz təmir etmək istəmir. İş bir aya və milyonlarla dollara başa gəlir. Qərb dünyasında Varşava Rusiyaya qarşı ən sərt mövqelərdən birini tutur, Ukrayna Silahlı Qüvvələri üçün aparıcı silah tədarükçüsü hesab olunur və yenə də pul prinsiplərdən daha vacibdir.
İngiltərənin xarici işlər naziri Liz Trass bu gün (https://ria.ru/20220407/nato-1782199598.html) qeyd edib: "Rusiya-NATO-nun təsis aktının günləri başa çatıb". Böyük Britaniya Ukraynaya zirehli texnika tədarükünü təsdiqləyib, lakin söhbət əvvəllər vəd edilmiş özüyeriyən artilleriya qurğularından deyil, on "Jackal" kəşfiyyat və patrul zirehli texnikasından gedir.
Hətta 110 ədəd həcmində "Switchblade" kamikadze dronlarının Amerika partiyası 100-ə qədər insanı və 10 zirehli maşını (yüngül "Switchblade 300" - 10 km-ə qədər, "Switchblade 600" - 40 km-ə qədər) məhv etmək üçün nəzərdə tutulub (operatorun bəxti gətirsə). Döyüş meydanında bu cür maşınlar heç bir məna kəsb etmir.
Rusiya qoşunlarının hava hücumları qərb və sovet silahlarının (Varşava Müqaviləsinin mirası) Ukraynadakı təyinat nöqtəsinə çatmasına imkan vermir.
Mütəxəssislərə aydındır ki, Rusiya Ukraynada keçirilən xüsusi əməliyyatda ardıcıl olaraq öz məqsədlərinə nail olur və hər cəhətdən qalib gəlir (https://ria.ru/20220407/pobeda-1782203263.html). NATO-nun Kiyev rejiminə silah tədarükü heç vaxt istənilən nəticəni verməyəcək, ancaq "hegemonlar" Rusiyanın "qarşısının alınması" üçün on minlərlə ukraynalı "faydalı axmaqların" ölümünün uzadılmasından, Şərqi Avropanın "əfqanlaşdırılmasından", ABŞ Ordusunun mövcudluğunu artırmaq (bu gün - 100 minə qədər hərbçi) və yeni, daimi Pentaqon bazaları tikmək üçün tamamilə razıdırlar. Sadəcə olaraq biznesdir.
Uğursuzların yeni strategiyası
Brüsseldə keçirilən görüşdə NATO-ya üzv olan ölkələrin xarici işlər nazirləri iyun ayında Madriddə keçiriləcək sammit ərəfəsində alyansın yeni strateji konsepsiyası üzərində fikir mübadiləsi aparırlar. Atlantistlər Ukraynaya hərbi dəstək verməklə və Rusiyanın "qarşısını almaq"la yanaşı, Çinlə mübarizə planı - yeni "XXI əsrin təhlükəsi" layihəsini hazırlayırlar. ABŞ müttəfiqlərini NATO-nun ənənəvi məsuliyyət sahəsini genişləndirməyə sövq edir.
Yens Stoltenberq dünən qeyd edib: "Yeni strateji konsepsiyada ilk dəfə olaraq Çinin dünya arenasında artan təsiri və məcburiyyət siyasəti nəzərə alınacaq ki, bu da bizim təhlükəsizliyimizə və demokratiyalarımıza sistemli meydan oxuyur. Ona görə də mən gözləyirəm ki, biz Hind-Sakit okean regionundakı tərəfdaşlarımızla NATO-nun əməkdaşlığını dərinləşdirməyə razılaşacağıq".
Konqresdəki dinləmələrdə ABŞ Silahlı Qüvvələrinin Qərargah rəisləri Komitəsinin sədri Mark Milley Pekini əsas "geostrateji çağırış" adlandırıb və alyansı Pekinə kollektiv şəkildə müqavimət göstərməyə çağırıb. 1949-cu ildə Avropanı sovet təsirindən qorumaq üçün yaradılmış alyansın ənənəvi məsuliyyət zonasının genişləndirilməsi əvvəlcədən nəzərdən keçirilir. Müxtəlif sahələrdə öz potensialını inkişaf etdirməyə davam edən Çin Amerikanı qane etmir, "ABŞ ilə texnoloji boşluğu azaltmaq üçün hər gün çalışır", "2035-ci ilə qədər hərbi baxımdan ABŞ-a bərabər olmaq" və 2027-ci ilə qədər Tayvanı ələ keçirmək niyyətindədir. ABŞ Nümayəndələr Palatasının rəhbəri Nensi Pelosi yaxın günlərdə Tayvanın müstəqilliyini dəstəklədiyini bildirmək üçün bu ölkəyə səfər edəcək. Bu son 25 ildə ilk belə səfərdir. Qeyd edək ki, Tayvan ÇXR-in bir hissəsidir.
2022-ci il üçün yenilənmiş Milli Müdafiə Strategiyasında (sənəd martın 28-də ABŞ Konqresinə təqdim edilib) Çin ABŞ-ın "ən mühüm strateji rəqibi" və Pentaqonun "əsas vəzifəsi" adlandırıb. Əlbəttə ki, müttəfiqlər və limitroflar təyin olunmuş məzənnənin kilvaterində getməlidirlər.
Bu fonda ÇXR Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi nümayəndəsi Çjao Litszyan bu gün soyuq müharibənin məhsulu kimi NATO-nun ləğvinin zəruriliyini bir daha bəyan edib və Çinin alyansın şərqə doğru genişlənməsinə mənfi münasibətini qeyd edib (https://t.me/sputniklive/34845).
ABŞ-ın Tayvana silah tədarükünü (o cümlədən, “Patriot” hava hücumundan müdafiə sistemləri) təsdiqləməsinə münasibət bildirən ÇXR Müdafiə Nazirliyinin sözçüsü Tan Kefey vurğulayıb (https://t.me/sputniklive/34847): "Tayvan Çin ərazisinin ayrılmaz hissəsidir. Tayvan məsələsi Çinin əsas maraqlarına aiddir və xarici müdaxilələrə dözmür. Çin ordusu "kənar müdaxilələrin qarşısını almaq və Tayvanın müstəqilliyinə nail olmaq üçün effektli tədbirlər görəcək".
Əfqanıstandan utancverici qaçışdan, Afrika və Yaxın Şərqdə bir sıra hərbi uğursuzluqlardan sonra ABŞ və NATO-nun strateqləri Rusiya Federasiyasını və ÇXR-i "diz çökdürmək" arzusundadırlar. Kollektiv Qərbin və Şərqin qərbyönlü tərəfdarlarının hərbi-siyasi genişlənməsinə qarşı çıxmaq Rusiya və Çin arasında strateji tərəfdaşlığın etibarlı təməli olacaq. Və son söz həmişə Strateji Raket Qüvvələrinin olacaq.
Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.
Xəbər lenti
0