https://sputnik.az/20220207/makronun-moskva-umidleri-beraet-qazanacaqmi-438922867.html

Makronun Moskva ümidləri bəraət qazanacaqmı?

Makronun Moskva ümidləri bəraət qazanacaqmı?

Sputnik Azərbaycan

Makron üçün 2008-ci ildə hərbi təxribatı törədən Gürcüstan deyildi, Rusiya bu ölkəyə təcavüz edib. 07.02.2022, Sputnik Azərbaycan

2022-02-07T19:26+0400

2022-02-07T19:26+0400

2022-02-07T21:07+0400

emmanuel makron

təhlil

vladimir putin

fransa

rusiya

ukrayna

xarici siyasət

https://cdnn1.img.sputnik.az/img/42260/74/422607402_0:0:3155:1776_1920x0_80_0_0_86812141661d14cfac2cea7fa843663b.jpg

BAKI, 7 fevral — Sputnik. Vladimir Putin bu gün fransalı həmkarını qəbul edir: Emmanuel Makron demək olar ki, bütün günü Rusiya lideri ilə keçirmək üçün Moskvaya gəlir. Fransa mediasından verilən məlumata görə, danışıqlar əsasən "təkbətək" formatında keçəcək, müzakirələrdən sonra birgə mətbuat konfransı planlaşdırılıb və proqram şam yeməyi ilə yekunlaşacaq. Baş verənlər barədə RİA Novosti-nin məqaləsində.Qeyd edildiyi kimi, "dostlar əhatəsində".Vurğulanır ki, bu qeyri-dövlət və qeyri-rəsmi səfərdir, Putin Makronla Yelisey sarayının sahibinin "yaxşı oğlan" olduğuna görə deyil, bugünkü vahid Avropada Makronun kifayət qədər siyasi ağırlığa malik olduğuna görə danışmaq niyyətindədir. Təbii ki, mütləq deyil, nisbi mənada.Məsələn, Fransa prezidentini avropa bürokrat kimi karyeradan başqa heç nəyi olmayan eyni fon der Lyayenlə və ya təkcə "beynəlxalq işlər və təhlükəsizlik üzrə ali nümayəndə" adlı çiçəkli vəzifəsindən başqa heç nəyi olmayan fon der Lyayenin müavini olan eyni Borrellə müqayisə etsək.Qalmaqallara qərq olmuş Boris Consonla müqayisə edilsə, ona hansısa şəkildə üzünü xilas etməyə kömək edə biləcək yeganə şey baş nazir vəzifəsindən könüllü istefa verməkdir.Putin üçün Makron yüksək səviyyəli həmsöhbət olaraq qalır, çünki həm də ona görə ki, Fransa prezidenti Rusiya siyasəti haqqında sərt danışsa da, sosial şəbəkələrdən asanlıqla danışıqlar masasına keçən qlossariya ilə deyil, həmişə diplomatik dilə riayət etməyə çalışıb.Bu, necə deyərlər, bir neçə arqumentdir. Ancaq əleyhinə olan dəlillər də var.Bunları Fransa prezidentinin özü bir gün əvvəl dərc olunan müsahibəsində bildirib.Makron sözün əsl mənasında bunları bildirib: "Ukrayna ilə Rusiyanı, Belarusla Rusiyanı ayıran sərhədlərdə hərbiləşdirmənin necə həyata keçirildiyini müşahidə edirik, biz həmçinin bunun üçün piyada və aviasiyadan istifadə edildiyini və hərbi təlimlərin fəaliyyətini də görürük. Bu vəziyyətdə qoruyucu rolunu oynamaq, dialoq yolu ilə gərginliyi azaltmaq və münaqişənin qarşısını almaq niyyətindəyik".Dərhal diqqəti cəlb edən ikinci məqam odur ki, Makron üçün 2008-ci ildə hərbi təxribatı törədən Gürcüstan deyildi, Rusiya bu ölkəyə təcavüz edib, 2014-cü ildə isə referendum təşkil edərək öz taleyini həll edib Rusiyaya qayıtmaq qərarı Krımlıq deyildi, onu ilhaq edən də Moskva idi.Rusiyaya qarşı edilən ittihamların eyni qeydləri Fransa Prezidentinin xüsusi nümayəndəsi Pyer Vimonun mətbuata məlum olan qısa şərhində də səslənib. Vimonun sözlərinə görə, o, Smolensk sahilində diplomatlarla apardığı söhbətində "Rusiyanın beynəlxalq arenada davranışının" əvvəlki tarixinə toxunmağa çalışarkən, həmsöhbətləri ona "sükutla cavab veriblər".Əlbəttə ki, bunlar indiyə qədər sadəcə ştrixlər və fraqmentlərdir, ancaq buna baxmayaraq, onlarda həm intensiya, həm də dialoqun bu gün necə və hansı mövzular ətrafında davam edə biləcəyi tendensiyası əks olunur.Ancaq digər tərəfdən, Makronun Putindən fərqli olaraq bu dialoqu, ümumiyyətlə, əli bağlı şəkildə aparacağı aydındır.Bu vəziyyətdə o, əsas Avropa xəttinə qarşı zidd getmək və geri çəkilmək olmaz və bu xətt isə belə müəyyən edilir: "Materikin bütün problemlərində - həm xarici, həm də daxili problemlərdə Rusiya günahlandırılmalıdır".O, həm də güzəştə getməyə çox da meylli olmamalıdır, çünki bu vəziyyət onun siyasi rəqibləri tərəfindən ölkədə, yəni Parisdə, Avropa Birliyində, Brüsseldə dərhal istifadə ediləcək.Onu sadəcə olaraq, "Putinə qarşı həddindən artıq yumşaqlıqda" ittiham edəcəklər. Bunu cinayətdən daha pis olan səhv adlandırmaq olar.Eyni dərəcədə əhəmiyyətlidir ki, əgər Putini onun xalqı və ölkəsi dəstəkləyirsə, son həftələr ərzində Makronun bəyənilmə reytinqləri pisləşməyə doğru gedir, Fransa prezidentinin populyarlıq səviyyəsi həftəlik rejimdə bir neçə faiz bəndi azalır.Lakin Makronun Moskva missiyası üçün ölümcül ola biləcək əsas məhdudiyyət hətta adi gözlə də nəzərə çarpır. Bu, səfər proqramıdır.Bu da ertəsi gün Kiyevə səfər etməyi əhatə edir.Orada isə təbii ki, Fransa liderini "böyük Ukrayna üslubu" həvəskarlarının hazırladığı "a la Maydan" menyusu gözləyir.Orada "Maydan qəhrəmanlarının" abidəsini ziyarət etmək, prezident Zelenski ilə dialoq və "müstəqillik qastronomiya"nın digər ixtisasları da var.İndiki Ukrayna rəhbərliyi ilə görüşdən əvvəl Makron ilköncə Rusiya lideri ilə görüşməklə özünə haqq qazandırmış kimi, artıq bir neçə dəfə müsahibəsində "Ukrayna Avropadır", "Ukrayna Avropa gücüdür" deyərək bütün avropalıları "qardaş" adlandırıb.Ancaq ən vacibi aşağıdakılardır:Moskvada iki lider görüşür, onların hər biri Kiyev qrup-qardaşlığından fərqli olaraq, onların günahı ilə yaranmayan indiki böhranı pozmaq lazımdır.Nə Putinə, nə də Makrona çox fərqli səbəblərdən olsa da, mövcud vəziyyəti gərginləşdirməyə və Qərb tərəfdarlarımızın dediyi kimi, mümkün hərbi münaqişə səviyyəsinə çatdırmağa ehtiyac yoxdur.Bu halda nə onlar, nə də rəhbərlik etdikləri ölkələr benefisiar olmayacaq.Avropa qitəsindəki gərginləşmələrdən "peçenyelər"in əsas alıcıları, birincisi, "Rusiya təcavüzünün bədbəxt qurbanı" adı altında ehtiyatlara və maliyyədə çox milyonluq yardım əldə edə bilən Ukraynadır, ikincisi isə, müharibənin köməyi ilə öz daxili problemlərini həll edən ABŞ-dır.Əslində, məhz bu haldır ki, bu gün siyasi cəhətdən Putin və Makron, Fransa prezidentinin Kiyev istiqamətində bütün kniksenlərinə baxmayaraq barrikadanın bir tərəfində olması geosiyasi cəbhənin bu cinahında diplomatik irəliləyişin hazırlanmasında həlledici rol oynaya bilər.

2022

xəbərlər

ru_AZ

emmanuel makron, vladimir putin, fransa, rusiya, ukrayna, xarici siyasət