https://sputnik.az/20211208/deja-vju-gurcustani-2008-ci-ilin-avqustuna-hazirlayan-olkeler-ukraynani-silahlandirirlar-437061641.html

Deja vju: Gürcüstanı 2008-ci ilin avqustuna hazırlayan ölkələr Ukraynanı silahlandırırlar

Deja vju: Gürcüstanı 2008-ci ilin avqustuna hazırlayan ölkələr Ukraynanı silahlandırırlar

Sputnik Azərbaycan

ABŞ və NATO-nun iştirakı ilə planetdə silahlı münaqişələrin sayı keyfiyyətə keçmir - alyans heç bir uğurlu yerüstü əməliyyat keçirməyib. 08.12.2021, Sputnik Azərbaycan

2021-12-08T18:35+0400

2021-12-08T18:35+0400

2021-12-08T18:35+0400

nato

təhlil

rusiya

ukrayna

iraq

gürcüstan

liviya

https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e5/0c/08/437061615_0:0:2991:1683_1920x0_80_0_0_52fe5adf6718aa77dff3b4225f932670.jpg

Bu gün NATO-nun bir çox ölkələri Ukraynaya silahla "kömək" etməyə çalışırlar, yəqin ki, Rusiya ilə hipotetik münaqişədə bu təchizatların yalnız qurbanların, dağıntıların sayını artıracağını və Kiyev rejimi üçün faciəvi nəticəni dəyişməyəcəyini anlayır. Kollektiv Qərb açıq şəkildə Ukrayna Silahlı Qüvvələrini köhnəlmiş və təsirsiz silahların dağıntıları altında basdırmağa hazırlaşır ki, bunun da əvəzini Ukrayna ödəyəcək.Noyabrın 6-da ABŞ təntənəli şəkildə Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə ABŞ Sahil Mühafizəsi tərəfindən silinmiş, ilkin olaraq sahil zonasında qaçaqmalçılar və narkotik satıcıları ilə mübarizə aparmaq üçün nəzərdə tutulmuş iki "İsland" katerini təhvil verdilər (daha doğrusu, satılıb). USQ-nin 30-cu ildönümü günündə hadisə alçaldıcı görünür, çünki əsas silahı iki pulemyotdan ibarət olan patrul kateri müasir dəniz döyüşlərində tamamilə yararsızdır.Bununla yanaşı, Ukrayna ABŞ-dan bu yaxınlarda Əfqanıstan ordusu üçün nəzərdə tutulmuş silah və sursatları almaq niyyətindədir. Vaşinqton Kiyevə altı Braziliyanın "Embraer EMB 314 Super Tucano" turbovintli yüngül hücum təyyarəsini satmağa hazırdır.Bu cür təyyarələr USQ-nin bu yaxınlarda 11 təyyarə və 7 helikopter itkisi olduğu Donbasda müqaviməti yatırmaq üçün faydalı ola bilər. Və onlar Rusiya Aerokosmik Qüvvələri ilə qarşıdurmada tamamilə yararsızdırlar. Buna görə də ABŞ gizli şəkildə "Patriot" zenit-raket sistemlərininin raket batareyalarını Ukraynaya yerləşdirməyə hazırlaşır.Litva hərbi-texniki əməkdaşlıq çərçivəsində paslanmış, atış üçün yararsız olan sursatları Ukraynaya təhvil verib. Nəticədə USQ-nin 56-cı ayrı motoatıcı briqadasında atəş təlimləri pozulub, Litva "təxribatının" miqyasını üzə çıxarmaq üçün qoşunlarda yoxlamalar təşkil edilib.Varşava "Rusiya təcavüzünü" əks etdirmək üçün "Qrad" yaylım atəş sistemi üçün Kiyevə 122 mm kalibrli 5000 ədəd reaktiv mərmi verməyə hazırlaşır. Ancaq Polşa mərmiləri onilliklər boyu açıq səma altında saxlanılıb, onlar utilizasiyaya məruz qalıb və USQ üçün təhlükəlidir - onlar birbaşa atəş yerində partlaya bilər.Qeyd edək ki, Ukrayna artilleriyasının yeni silahlara, döyüş sursatlarına, müasir kəşfiyyat vasitələrinə və hədəf təyinatına ciddi ehtiyacı var.USQ-nin əfqanlaşması2014-cü ildə ABŞ Dövlət Departamentinin rəhbərlik etdiyi silahlı dövlət çevrilişindən sonra Kiyev rejimi ölkənin NATO-ya keçidini sürətləndirməyə çalışıb. Bu kurs 2002-ci ilin yazında, 2014-cü ilin Krım baharından xeyli əvvəl qəbul edilib.Ukrayna qoşunları alyansın təlimatçıları tərəfindən fəal şəkildə yenidən hazırlanır və NATO standartlarına uyğun olaraq "QUINT" adlanan formatda (ABŞ, Kanada, İngiltərə, Litva və Polşanın birgə səyləri) yenidən silahlanırlar.Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin arsenallarında ABŞ-ın "Javelin" tank əleyhinə raket kompleksləri, "Barret" snayper tüfəngləri, həmçinin "Saxon" zirehli transportyorları peyda olub. Eyni zamanda, Ukrayna Hərbi Dəniz Qüvvələri və Hərbi Hava Qüvvələri praktiki olaraq mövcud deyil - köhnə (sovet) hərbi texnika döyüş qabiliyyətinə malik deyil.NATO standartlarına uyğun yaradılmış Ukrayna Hərbi Sənaye Kompleksinin (HSK) fəxri olan "Kozak-2M1" zirehli avtomobili yalnız 7,62 mm kalibrli güllələrdən qoruyacaq. Ayrı-ayrılıqda olan "Javelin", "Barret", "Bayraktar" və digər reklam edilən NATO-nun silahları Ukrayna qoşunlarının uğuruna zəmanət vermir.Donbassda Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Türkiyə istehsalı olan "Bayraktar TB2" qırıcı pilotsuz döyüş təyyarəsi Minsk razılaşmalarını kobud şəkildə pozulmasıdır və Rusiyanın operativ və yüksək texnologiyalı reaksiyasına səbəb ola bilər. Nə qədər çox pilotsuz təyyarə (24 dronun yeni tədarükü barədə məlumat ortaya çıxıb) olarsa, cavab bir o qədər sərt olar, çünki Ukraynanın şərqində 500 mindən çox Rusiya vətəndaşı yaşayır.Son 7 ildə ABŞ və digər NATO ölkələri Kiyevə milyardlarla dollarlıq hərbi yardım göstərib. Ukrayna 2022-ci ildə hərbi xərclərini 2,1 milyard dollardan 11,7 milyard dollara qədər artırmağa hazırlaşır. Ancaq Əfqanıstan təcrübəsi göstərdi ki, təcrübəli ölkənin hərbi büdcəsini artırmaq onun ordusunun döyüş hazırlığından daha asandır.NATO standartlarına keçid bütün əvvəlki qoşun hazırlığı sisteminin ləğvini və yenisinin yaradılmasını nəzərdə tutur. NATO silahlarının istismarı üçün 2015-ci ilin yazından ABŞ və İngiltərə təlimatçıları Nikolaev və Lvov şəhərləri yaxınlığındakı poliqonlarda ukraynalı hərbçilərə təlim keçirlər.Eynilə Əfqanıstanda, İraqda, Gürcüstanda ordularla bu yaxınlarda "islahatlar" aparıblar və bu təcrübələri uğurlu adlandırmaq olmaz. NATO-nun struktur təşkilatı, idarəetmə və rabitə sistemi, taktikası və silahlanması xarici torpaqlarda yaxşı kök salmır.Üstəlik, ABŞ və NATO-nun iştirakı ilə planetdə silahlı münaqişələrin sayı keyfiyyətə keçmir - alyans heç bir uğurlu yerüstü əməliyyat keçirməyib. Pentaqonun üçüncü dünya ölkələrində son 75 ildə baş vermiş bütün müharibələrini uğursuz hesab etmək olar. Əfqanıstanın Amerikapərəst hökumətinə isə Kiyevin arzuladığı "ABŞ-ın NATO-dan kənar əsas müttəfiqi" statusu kömək etmədi.Yaxın tarixdə baş verən hadisələr alyansın standartlarının Ukrayna Silahlı Qüvvələri üçün faydasız olduğu qənaətinə gəlməyə imkan verir. Digər tərəfdən, ABŞ-ın əlində olan Ukrayna ordusu ucuz alətə çevrilir. Bu isə o deməkdir ki, Rusiya ilə müharibədə ABŞ-ın uduzmağa heyfi gəlməyəcək.Gürcüstan təcrübəsiKiyev rejimi 2008-ci ilin avqustunda Gürcüstan avantürasını Donbassda inadla təkrarlamağa çalışır. ABŞ, Türkiyə, Bolqarıstan, Çexiya, İsrail, Bosniya və Herseqovina, Serbiya, Ukrayna da daxil olmaqla 20-dən çox ölkə Gürcüstanı müharibəyə hazırlayırdılar. Rusiyada da Cənubi Osetiyada "Təmiz sahə" əməliyyatı üçün Tiflisə Ukraynanın 74 ədəd "T-72" tankı, onlarla "BMP-1" piyada döyüş maşını və "BTR-70" zirehli transportyorlarının tədarükünü, Rusiya qoşunlarına qarşı hərbi əməliyyatlarda iştirakını və USQ-nin zenit raket komplkslərini unutmayıblar. Ukraynanın "Buk" divizionu birbaşa döyüş növbətçiliyindən Gürcüstana keçirilib.NATO ölkələri Gürcüstan qoşunlarının yenidən silahlanmasına və təliminə 2 milyard dollar xərcləyiblər. Tiflisə 175 döyüş tankı, 126 zirehli texnika, 67 artilleriya qurğusu, dörd təyyarə, 12 helikopter və Hərbi Dəniz Qüvvələrinin səkkiz döyüş vahidini təhvil verib.Bundan əlavə, 20 min gürcü hərbi mütəxəssisdən 8 mindən çoxu ABŞ-da, Türkiyədə və ya NATO-nun təlimatçıları tərəfindən vətənlərində təlim keçib. "Təmiz sahə" əməliyyatından dörd il əvvəl Tiflisin hərbi xərcləri 30 dəfə artaraq ÜDM-in 10%-nə, Gürcüstan Müdafiə Nazirliyinin 2008-ci ildə büdcəsi isə təxminən 1 milyard dollara çatmışdı (xarici hərbi-texniki yardım hesabına, demək olar ki, pulsuz ). Gürcü qoşunları İraqda döyüş bacarıqlarına yiyələniblər.Gürcüstan-Amerika hərbi-siyasi tərəfdaşlığının mahiyyəti 2008-ci il avqustun 8-də Gürcüstan birləşmələrinin "konstitusiya quruluşunu bərpa etmək" və Zaqafqaziyada NATO əməliyyat meydanını yaratmaq məqsədilə Cənubi Osetiyaya girməsi (Abxaziyaya da daxil olmağa hazırlaşırdılar) ilə tam üzə çıxdı. Eyni zamanda tanklardan və "Qradlardan" dinc əhaliyə atəş açaraq, onlarla rus sülhməramlısını öldürüb və yaraladılar.Rusiya buna cəld reaksiya verdi və gürcü qoşunları çaxnaşma içində silah və texnikasını ataraq Tsxinvalidən Tiflisə qaçdılar. Tsxinvali istiqamətində Gürcüstan Silahlı Qüvvələrinin üçə qədər piyada briqadası, artilleriya briqadası, ayrıca zirehli tank briqadası və üç tank əleyhinə briqadası fəaliyyət göstərirdi.Alyansın Gürcüstan üçün hazırladığı yeni taktiki üsullar və dağlıq şəraitdə bütün hərbi əməliyyatların konsepsiyası zəif oldu. Poti limanı yaxınlığında Gürcüstan və NATO-nun maraqlarından çıxış edən ABŞ Ordusunun xüsusi təyinatlı dəstəsi əsir düşüb.Sülhün və silahsızlaşdırma məcburiyyəti çərçivəsində Rusiya hərbçiləri Gürcüstan sərhəd departamentinin sahil mühafizə xidmətinin bütün gəmilərini batırıblar. Paralel olaraq gürcü-abxaz münaqişəsi zonasında Kodori dərəsindəki Gürcüstan qoşun qruplaşması tərksilah edilib.Qırmızı xətlərABŞ və NATO-nun məqsədi Kiyevdə anti-Rusiya rejiminin köməyi ilə Rusiya sərhədləri yaxınlığında sonsuz hərbi münaqişəni qızışdırmaqdır. Konseptual olaraq, Ukrayna münaqişəsi Karib raket böhranına "əksinə" bərabərdir. ABŞ və NATO çox yaxınlaşıblar. Moskva öz "tərəfdaşlarına" Ukraynanı Rusiyanın milli təhlükəsizliyini təhdid edəcək nəhəng hərbi bazaya çevirməsinə imkan vermir.Bu münaqişədə Rusiyanın ümidi həddindən artıq yüksəkdir. Moskva qətiyyətli hərəkətlərə hazırdır. Rusiyanın sülhə məcbur edilməsi əməliyyatından sonra Kiyev rejimi obrazlı desək, "Kiyev kotletinə" çevriləcək. Ukrayna daha adekvat hökumətlə müstəqil inkişaf, dinc islahatlar və gözlənilməyən yerə (NATO) perspektivsiz səy göstərmək yoluna qayıdacaq. Bu koordinat sistemində Rusiya və ABŞ prezidentlərinin bugünkü danışıqları, şübhəsiz ki, heç nəyi dəyişməyəcək.Qəribədir ki, "tərəfdaşlar" hərbi cəhətdən dözümlü olan (hər hansı digər nüvə dövləti kimi) Rusiyanın mövqeyinə qarşı bu qədər gözməzlikdən gəlirlər. Xatırladaq ki, Rusiya prezidenti Vladimir Putin Ukrayna istiqamətində strategiyasını qısa və lakonik şəkildə ifadə edib: "Biz artıq dəfələrlə demişik və xəbərdarlıq etmişik ki, təhlükəsizliyimizi təmin etmək üçün qarşılıqlı adekvat tədbirlər görməyə məcbur olacağıq".Hələ 2006-cı ildə Ukraynanın NATO-ya daxil olması ilə bağlı müzakirələr zamanı Vladimir Putin buna imkan verməyəcəyini bildirib. Rusiyanın geniş çeşidli (başlanğıc üçün) silahları var. Qərb Rusiyanın Kiyevdən keçən "qırmızı xəttinə" göz yuma bilməyəcək. Əgər NATO İraq və Liviyada müdafiə cəbhəsini gücləndirməyi mümkün hesab edirsə, təbii ki, Rusiyanın Gürcüstan və Ukraynada da eyni hüququ var.ABŞ Quru Qoşunları Assosiasiyanın 2015-ci il konfransında belə bir məlumat səslənib: "Üç dəqiqə ərzində... Rusiya qoşunlarının termobarik döyüş başlıqları ilə yuxarıdan məhv etmək üçün döyüş sursatından istifadə edərək atəşə tutması nəticəsində iki mexanikləşdirilmiş batalyon məhv edilib".Nə olursa olsun, ağıllı olanlar başqalarının səhvlərindən dərs alırlar. Rusiya isə "tərəfdaşlara" postsovet məkanını saxta müstəqil dövlətlər qrupunun düşmənçilik və özünüməhv etmək ərazisinə çevirmələrinə imkan verməyəcək.

2021

xəbərlər

ru_AZ

nato, rusiya, ukrayna, iraq, gürcüstan, liviya