BAKI, 18 yanvar — Sputnik, Nikolay Protopopov. "Qarşısını almaq və məğlub etmək" – ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrinin qərargah rəisi, admiral Maykl Gildey yaxın onillik üçün "Naviqasiya planını" təqdim edib. Sənəddə əksini tapan əsas məsələ: Amerika donanması Dünya okeanında hegemonluq etməlidir. Qlobal nəzarətin məqsədi amerikalıların öz ölkələrində rifah içində yaşamasıdır. Bununla belə, planda başqa ölkələrə qarşı açıq-aşkar təcavüzkarlıq da öz əksini tapıb.
Bu barədə daha ətraflı RİA Novosti-nin növbəti materialında.
Dünya rəqibləri
Sənəd müəllifləri vurğulayırlar ki, ABŞ donanması bu ölkənin vətəndaşlarının təhlükəsizliyini və həyat tərzini təhdid edən uzunmüddətli rəqabətə cəlb olunub. Hərbi Dəniz Qüvvələri komandanlığı bir dəqiqə də vaxt itirməməlidir: güc tarazlığını yalnız qarşıdakı on ildə deyil, bütün XXI əsr boyunca qorumaq üçün fəal şəkildə hərəkətə keçmək lazımdır.
ABŞ-a görə, əsas rəqiblər və qlobal sakitliyi pozanlar Rusiya və Çindir. Amerikalı admiralların fikrincə, bu ölkələr uzun illərdir ki, hamının xeyrinə olan su hövzələrinin müstəqilliyini pozur.
Moskva və Pekin "qonşularını qorxudaraq" öz ərazi sularından kənarda dəyərli dəniz resursları üzərində "ədalətsiz nəzarət" həyata keçirir, "ən əhəmiyyətli su yollarını uzun mənzilli raketlərlə nəzarət altında saxlayırlar".
Rusiyanın müasir raket gəmiləri və sualtı qayıqları, hipersəsli raketləri və taktiki nüvə silahlarını inkişaf etdirməsi qəti şəkildə amerikalıların xoşuna gəlmir. Pentaqon rus donanmasının bütün dünyada aktivliyini gücləndirdiyini və get-gedə ABŞ-ın sahillərinə yaxınlaşdığını təsdiqləyir. Ona görə də Rusiyanı nəzarət altına almaq vacibdir.
Sürətlə inkişaf edən Çin donanması da narahatlıq doğurur. Amerika analitiklərinin fikrincə, bu, dünyanın ən iri dəniz donanmasıdır. Guya Pekin Vaşinqtona və onun müttəfiqlərinə meydan oxuyaraq ən kəskin və uzunmüddətli təhdidə çevrilir.
Eyni zamanda, qeyd olunur ki, ABŞ – dəniz dövlətidir və onun təhlükəsizliyi dənizdəki üstünlüyündən asılıdır. Bunun üçünsə Dünya okeanın hər bir guşəsində özünün hərbi dəniz gücünü göstərməlidir. Amerikalılar beynəlxalq hüququn imkan verdiyi hər yerdə üzməyə və uçmağa davam edirlər.
Donanmanın gücləndirilməsi
Beləliklə, ballistik raketli sualtı nüvə qayıqları "ABŞ-ı nüvə hücumundan qoruyur" və xüsusi əməliyyat qüvvələri "ən güclü düşməni çıxılmaz vəziyyətə salmağa hazırdır". Admirallar əmin edirlər ki, Hərbi Dəniz Qüvvələri istənilən sahilə desant atmağa qadirdir.
Donanma "istənilən təcavüzün qarşısını almaq üçün lazım olan bütün vasitələrə malikdir". Xüsusilə dənizdən, suyun altından və havadan hücumlara imkan verən informasiya, kibernetik texnologiyalar və digər silah növləri nəzərdə tutulur.
ABŞ qarşıdakı illərdə dənizdəki müasir qarşıdurmada süni zəkaya mühüm əhəmiyyət verəcək. Çünki bu sistemlərin döyüşdə təsirli olduqları və üstünlükləri artıq sübut olunub.
Pilotsuz dəniz platformaları da "həyati" əhəmiyyət daşıyır. Bu qurğular kəşfiyyat və müşahidə prosesində üstünlüyü təmin edəcək və donanmanın hücum qabiliyyətini artıracaq. Onilliyin sonuna qədər Hərbi Dəniz Qüvvələrinin şəxsi heyəti robotlarla sıx əlaqədə işləməyi öyrənmələdir.
ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrinin komandanlığı bütün planları həyata keçirmək üçün donanmanın gücləndirilməli və genişləndirilməli olduğuna inanır. Bunun üçün daha çox sualtı nüvə qayığı və yüksək hücum qabiliyyətinə malik suüstü gəmilər tələb olunur. Üstəlik, yeni gəmilər, məsələn, "Constellation" sinfinin perspektivli freqatları kimi kompakt olmalıdır.
Pentaqon təyyarə gəmilərini də nəzərdə saxlayır. Bu gəmilər hələ də ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrinin qürur mənbəyi və güc nümayişinin əsas aləti hesab olunur. Donanmanın sualtı qüvvələrinin xüsusi əhəmiyyəti də qeyd olunur. Buradakı prioritet "Kolumbiya" sinfindəki nüvə enerjisi ilə işləyən strateji sualtı qayıqlarla yanaşı, həm də çoxməqsədli "Vircinya"lardır.
"Rəqəmsal texnologiyalar" və lazerlər
Dəniz Qüvvələrinin komandanlığı bu işdə texnologiyanın yetərli olmadığını qəbul edir. Düşmən davranışının nüanslarını başa düşmək üçün kadrları daha yaxşı hazırlamaq lazım gələcək. Admiralların fikrincə, "dənizçilər yalnız müşahidə etməməli, həm də təhdidlərə cəld reaksiya verməyi bacarmalıdırlar. Hər hansı bir ölkənin vətəndaşlarının mentalitet xüsusiyyətlərini bilməklə, instinktiv olaraq onların davranışlarını əvvəlcədən təxmin etmək mümkündür".
"Gələcək qarşıdurma" ssenariləri dünyanın hər yerində – Uzaq Şimaldan tutmuş Sakit Okeanın qərb hissəsinə qədər – həyata keçiriləcək. Məsələn, bu il ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrinin bir neçə təyyarə gəmisi genişmiqyaslı manevrlər həyata keçirəcək. Orada ilk dəfə yeni hücum silahları və məlumat mənbələrindən istifadə olunmaqla, kiçik taktiki kiber qruplar yerləşdiriləcək. Admiral Gildeyin sözlərinə görə, yeni tarixdə bu cür manevrlərin tayı-bərabəri görünməyib.
İnformasiya və rəqəmsal texnologiyalar ABŞ donanmasının strategiyasında əsas yer tutur. Artıq bunlar olmadan hərbi əməliyyatlar aparmaq mümkün deyil. Çünki indi hər şeyi rəqəmsal texnologiyalar həll edir. Bu texnologiyalar dəniz və quru döyüşlərini sürətli və səmərəli şəkildə aparmağa imkan verir.
Hərbi Dəniz Qüvvələrində belə hesab edirlər ki, "ABŞ-ın düşmənləri donanmanın müdafiəsini böyük sayda raketlərlə yarmağa ümid bəsləyir. Bu səbəbdən də Pentaqon müxtəlif stasionar və mobil aşkarlama sistemlərindən, sualtı qayıqların radarlarından və pilotsuz dəniz aparatlarından istifadə edəcək, gəmi və təyyarələrin müdafiə qabiliyyətini artıracaq. Bununla belə, yaxın döyüşlərdə enerji silahlarından istifadə edilməsi də planlaşdırılır.
