Kamal Almuradlı, Sputnik Azərbaycan
BAKI, 3 may — Sputnik. Vitraj rəngli şüşələr, şəffaf boya və ya işıq ötürən örtüklər vasitəsilə hazırlanan, müxtəlif süjet və ornamentlərdən ibarət rəsm əsəridir. Kifayət qədər çətin sahə olan bu sənətlə məşğul olmaq da hər rəssamın işi deyil.
Azərbaycanda sənətin bu növünə həmişə maraq olub. Məsələn, Şəki Xan Sarayının pəncərələrinin hazırlanması zamanı vitraj sənətindən istifadə olunub. Sputnik Azərbaycan bu sənət növünü, oradakı incəlikləri ictimaiyyətə tanıtmaq üçün vitraj ustası Gülçin Aslanlı ilə sirlərindən danışıb. İlk sual isə ənənəvi olaraq, son günlərlə bağlı olub.
- Karantin günləriniz necə keçir?
- Andrey Tarkovski deyir ki, "İnsan öz təkliyi ilə qalanda darıxırsa, deməli, o, yetkin deyil". Məncə hər bir insanın zaman-zaman yalnız qalmağa ehtiyacı var. Bu xüsusilə də yaradıcı insana çox yardımçı olan bir şeydir. Bu səbəbdən məncə biz bu karantin günlərimizi bir fürsətə çevirməliyik. Mən də fürsətdən istifadə edib günümün çox hissəsini əl işlərimə, yaradıcılığıma sərf edirəm. Qalan vaxtlarımı isə bədii ədəbiyyat oxuyur, dil öyrənir və internetdən müxtəlif mövzularda sənədli filmləri izləyirəm.
- Bildiyimiz qədər, emalatxananızı evə köçürmüsünüz və evdə məşğul olursunuz. Evdə yaradıcılıq ilə məşğul olmaq necə bir hissdir?
- Əslində sənətimlə əlaqədar olaraq tək qalmaq mənə də yaxşıdır. Beynimdəkiləri rahat şəkildə şüşə üzərinə həkk edə bilirəm. Bundan başqa, İçərişəhərdəki emalatxanam daima turistlərə açıq olurdu və gələn insanlara vaxt ayırırdım. Həm çalışır, həm də turistlərin suallarını cavablandırırdım. Təbii ki, onlara milli arnemanetlərimiz haqqında məlumat vermək, bunun haradan qaynaqlanmasından bəhs etmək məni yormurdu, ancaq bu məni istər istəməz işimdən edirdi. Ancaq evdə daha çox zamanım olur. Demək olar ki, günümün böyük bir hissəsini sənətimə ayırıram və bu da işimdə daha da irəliləməyə kömək edir.
- Bu gün daha çox hansı əl işlərinizə tələbat var?
- Əgər karantin günlərini nəzərə almasaq, ümumilikdə əcnəbilərin və elə yerli vətəndaşların da seçimləri daha çox üzərində milli arnamentlərin də olduğu armudu stəkanlardır. Gördüyüm işlər yalnızca armudu stəkanlardan ibarət deyil. Bundan əlavə, başqa qablar üzərində də çalışıram. Buna əl işi olan boşqablar, güldanlar, qrafinlər və s. aid eləmək olar. Ancaq təkcə bu sadaladığım vitraj sənətindən əlavə həmçinin rəngkarlıq, qrafika, geyim üzərində rəsmlər və s. işlərlədə məşğul oluram.
- Bəs bu sadaladığınız işlərdən ən çox hansı sizə daha yaxındır?
- Ən çox ruhuma yaxın bildiyim vitraj sənətidir. Instagram-da (Instagram: @gulchinaslanli) məni izləyənlər də bunu yəqinki anlayıblar. Çünki daha çox bu işlə məşğul oluram və daima əl işlərimi Instagram vasitəsi ilə izləyicilərimlə bölüşürəm. Yaradıcı insan üçün əl işlərinin hamısı dəyərlidir. Necə də olsa onların hamısı sənə məxsusdur. Onların arasında seçim etmək, ayırd etmək o qədər də doğru deyil.
- İndi vitrajdan haralarda istifadə olunur?
- Azərbaycanda son zamanlar vitrajlara tələbat var. Belə ki, evlərdə tavan, pəncərə və qapı şüşələrini bu yolla bəzəmək istəyən insanlarımız az deyil. Ancaq bu iş ilə çox az rəssam məşğul olur.
- Bəs bu işlə məşğul olan rəssamların sayı niyə bu qədər azdır?
- Əslində, bunu dəqiq deyə bilmərəm. Yəqin ki, bu sənətin bu qədər incəlik, səbir tələb etməsindən irəli gəlir. Çünki naxışların simmetrik alınması həm böyük səbir, həmdə vaxt tələb edir.
- Vitrajda ən sevdiyiniz nədir?
- Armudu stəkanları daha çox sevirəm. Çünki onda bir zərafətlik var. Həm də armudu stəkanın özü çox zərifdir. Armudu stəkan üzərində ilk dəfə əl işi görəndə çox xoşuma gəlmişdi. Bəlkə də armudu stəkanın incə forması ilə üzərində olan incə naxışlar daha çox qadın ruhuna yaxın olduğundan bu məni özünə çəkdi. Həm də axı armudu stəkan bizimdir, özümüzə məxsusdur. Şərqi özündə əks etdirir. Bu səbəblərdən bacardığım qədər internet vasitəsi ilə armudu stəkanları daha çox tanıtmağa çalışıram. Deyərdim ki, hal hazırda armudu stəkanlar dövrün tələbidir.
