SİYASƏT
Ölkənin ictimai-siyasi həyatına, xarici siyasətə, beynəlxalq siyasi gündəmə dair məqalələr

Amerikalı diplomatdan AXC ilə bağlı möhtəşəm məqalə

© Photo : National Archive Department of AzerbaijanADR
ADR - Sputnik Azərbaycan
Abunə olmaq
Müvəqqəti işlər vəkili Uilyam R. Qil Məmməd Əmin Rəsulzadə irsindən danışdı

BAKI, 22 may — Sputnik. “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti öz dövrünə görə fövqəladə idi və onun 100 illik yubileyi bizə öyrənilməyə, yadda qalmağa və hörmətə layiq olduğunu xatırladır. Birinci Dünya Müharibəsindən sonrakı qeyri-sabit dövrdə yeni respublikanın mövcudluğu qısa olsa da, bu tarix yalnız Azərbaycan üçün deyil, dünya üçün vacibdir”.

Sputnik Azərbaycan xəbər verir ki, bunu Birləşmiş Ştatların Azərbaycandakı müvəqqəti işlər vəkili Uilyam R. Qilin Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyinə həsr etdiyi məqaləsində deyib.

Azərbaycan bayrağı - Sputnik Azərbaycan
SİYASƏT
Mayami merindən AXC-nin 100 illiyi ilə bağlı bəyannamə

Məqaləni təqdim edirik:

“Paris Sülh Konfransında Azərbaycan nümayəndələri 28 May 1919-cu ildə görüşdükləri zaman Amerikanın prezidenti Vudrou Vilsonda uzunmüddətli təəssürat yaratdılar. Sonralar Prezident Vilsonun Azərbaycan nümayəndə heyətini öz çıxışlarında tez-tez xatırlaması təəccüb doğurmur. Xüsusən, Prezident Vilson Azərbaycan nümayəndələrinin onun dəyərlərinə yaxın dəyərlərə sahib olduqlarını qeyd etmişdi. Onlar haqqında danışarkən o qeyd bildirmişdi: “Mən fikirlərə, azadlıq anlayışlarına, haqq və ədalət konsepsiyalarına gəldikdə eyni dildə danışdığım insanlarla söhbət etdim”.

Prezident Vilsonun Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ideallarını alqışlamaq üçün əsası var idi ki, bu əsas Cümhuriyyəti zamanının lideri etmişdir. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurucuları dəyərləri Amerika Birləşmiş Ştatlarının dəyərləri ilə uzlaşan bir ölkə düşünürdülər. Onlar ölkənin təməl sənədlərində etnik mənşəyi, dini, sinfi və ya cinsindən asılı olmayaraq bütün vətəndaşlarına tam vətəndaşlıq və siyasi hüquqlar təmin edən bu dəyərləri təsbit etdilər. 

© Photo : APAABŞ-ın Azərbaycandakı müvəqqəti işlər vəkili Uilyam R. Qil
ABŞ-ın Azərbaycandakı müvəqqəti işlər vəkili Uilyam R. Qil   - Sputnik Azərbaycan
ABŞ-ın Azərbaycandakı müvəqqəti işlər vəkili Uilyam R. Qil
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti qadınlara bərabər siyasi hüquqlar verən əhalisinin böyük əksəriyyəti müsəlman olan ilk dövlət, əslində isə dünyanın ilk ölkələrindən biri idi. Bundan əlavə, Azərbaycanın  ərazisində ilk müasir universitetin – Bakı Dövlət Universitetinin yaradılması yeni respublikanın təhsilə verdiyi dəyərin nümayişi idi. Bu dəyərlər – bərabərlik, tolerantlıq və təhsilə erkən diqqət, Azərbaycan Demokratik Respublikasını yalnız gələcəyə baxan əsaslı proqressiv ölkə kimi səciyyələndirdi. Bunlar ruhlandırıcı nailiyyətlərdir.

1991-ci ildə Azərbaycan öz müstəqilliyini bərpa edəndə və Azərbaycan xalqı yenicə qazandıqları azadlıq və müstəqilliklərindən bəhrələnə biləcəkləri yeni bir dövlət formalaşdırmağa çalışanda, onun liderləri Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinə yolgöstərən işıq kimi baxırdılar.

Amerika Birləşmiş Ştatları hələ də öz bani atalarına baxır. Amerikalılar təməl sənədlərimizdə – Müstəqillik Bəyannaməsi və ABŞ Konstitusiyasında qorunan əsas dəyərlərdən qüvvət alırlar. 

Bakı Metropoliteninin Nəriman Nərimanov stansiyası - Sputnik Azərbaycan
AXC-nın 100 illiyi ilə bağlı maraqlı video-çarx
Bizim çətinliklə qazandığımız azadlıq və müstəqillik amerikalıların bu gün bəhrələndikləri çiçəklənən cəmiyyəti – canlı və etibarlı bir ölkəni, fikir ayrılığı və müzakirələrə açıq, bizi xarakterizə edən tarix, mədəniyyət, inanc və prinsipləri ilə birləşən fərqliliklərə dəyər verən bir cəmiyyəti bizə bəxş etdi.

Bu dəyərlər 1918-ci ildə olduğu kimi bu gün də Azərbaycanda və ABŞ-da aktual olaraq qalır. Tolerantlıq, inklüzivlik, müxtəliflik, təhsil, bərabərlik və demokratik təmsilçilik ölkəmiz üçün daha gözəl gələcək düşünəndə ABŞ-ın istinad etdiyi əsas dəyərlər olaraq qalır. İnanıram ki, bu dəyərlər ADR-in təsisçiləri Məmməd Əmin Rəsulzadə, Əlimərdan Topçubaşov və Fətəli Xan Xoyski kimi azərbaycanlıların da qiymət verdikləri dəyərlərdir”.

Xəbər lenti
0