Təranə Xudabaxşiyeva, Sputnik Azərbaycan
BAKI, 11 yan — Sputnik. Azərbaycan universitetlərində 2016-2017 təhsil ilinin birinci yarım ili sona çatıb. Tələbələr bu müddət ərzində qazandığı bilikləri sınayaraq imtahan verir və bununla da semestrə yekun vururlar. Sputnik-in əməkdaşı kimi bir çox universitetlərdən fərqli olaraq daim qapısı mediaya açıq olan Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetini (UNEC) ziyarət edib. Beləliklə:
Məqsədim universitetdə imtahanların keçirilməsini canlı müşahidə etmək idi. Universitetə daxil olub, imtahan keçirilən zallara yaxınlaşdım. Sükutu imtahandan çıxan tələbələrin bir-biri ilə söhbətləri pozurdu. İmtahan keçirilən zalın qarşısında bir xanım və bir bəy mühafizəçi dayanmışdı. Fürsətdən istifadə edib, imtahanın təhlükəsizliyi ilə bağlı onlara sual ünvanladım.
Mühafizə şirkətinin əməkdaşı Şəlalə Qasımova bildirdi ki, qızların üzərində daha çox kağız qeydlər ("şparqalka" — red.) olur: "Telefonlar böyük olduğundan, onu tapmaq asandır. Kağız qeydlər isə balaca olduğundan, bəzən gizlədə bilirlər. Amma bu hallara çox az-az rast gəlinir".
Digər mühafizəçi İlkin Abbasovun sözlərinə görə, tələbələr imtahana telefonlar, qulaqcıqlar, fləş kartlar və ən çox da imtahan suallarının cavabları olan kağız qeydlər gətirirlər: "Nəzarətimiz güclüdür. Çalışırıq ki, tələbələr imtahanda işlədə biləcəkləri heç bir əşyanı imtahan keçirilən otağa keçirə bilməsin".
"Test üsulu daha effektli olar…"
İmtahandan çıxan tələbələr sevinir və digər yoldaşları ilə imtahan suallarını müzakirə edirdilər. Biz də onlara qoşulub söhbət etmək qərarına gəldik. Tələbələr söhbət əsnasında bildirdilər ki, universitetin onlara verdiyi təhsildən razıdırlar və xüsusən də, keçirilən imtahanların səviyyəsindən narazı deyillər.
Beynəlxalq İqtisadiyyat Məktəbinin (BİM) dünya iqtisadiyyatı fakültəsinin 3-cü kurs tələbəsi Leyla Həsənovanın sözlərinə görə, oxuduğu universitetdəki təhsilin səviyyəsini yoxlamaq üçün digər universitelərlə müqayisə aparıb: "Müqayisə nəticəsində mənə aydın oldu ki, bizim universitetdə daha keyfiyyətli imtahanlar keçirilir. Tələbələrin imtahanların sıralanmasını və zamanını özlərinin seçmək imkanı olsaydı, daha yaxşı olardı. Bəzən iki çətin imtahan ard-arda düşdür və bu, bizim üçün çox çətin olur".
BİM-in dünya iqtisadiyyatı fakültəsinin 3-cü kurs tələbəsi Əşrəf Hüseynov da deyir ki, imtahanların şəffaf keçirilməsi onu bir tələbə kimi qane edir: "İstərdim ki, yazılı imtahanlar əvəzinə də test üsulu tətbiq edilsin. Bu daha effektli ola bilərdi".
Hər şey tələbə üçün
Yazılı imtahanlar yekunlaşdı və biz də universiteti gəzmək qərarına gəldik. Divarları universitetin məşhur məzunlarının, UNEC-ə gəlmiş tanınmış alimlərin fotoşəkilləri və onlar haqqında məlumatlar bəzəyirdi.
Universitetin bir guşəsində tələbələr üçün internet qurulub. Tələbə bu guşədə dərs üçün lazım bildiyi hər hansı bir materialı internet vasitəsi ilə tapmağa çalışır.
Universitetdə iki kitabxana faəliyyət göstərir: adi kitabxana və onlayn kitabxana. Hər iki kitabxana axşama kimi tələbələrin ixtiyarındadır.
Binanı gəzərkən UNEC-in ən uğurlu tələbələrindən sayılan və maliyyə ixtisası üzrə təhsil alan üçüncü kurs tələbəsi Emil Alıyev ilə qarşılaşdıq. Emil əlaçı tələbələrdəndir və vaxtaşırı xarici universitetlərdə UNEC-i təmsil edir.
O, söhbət zamanı universitet haqqında fikirlərini bölüşdü: "İngilis dilində təhsilin inkişafı və elektron universitetin yaradılması çox gözəldir. Bu da bizim daha keyfiyyətli təhsil almağımıza kömək edir. Eyni zamanda, tələbələr elektron universitetdə gizli səsvermə ilə müəllimlərin səviyyəsini müəyyən edirlər. Bu da çox gözəldir".
UNEC-in əlaçı tələbəsi onu da qeyd etdi ki, universitetin internetlə tam təmin olunmasını istərdi. E. Alıyev digər tələbə yoldaşından fərqli olaraq, test imtahanlarının ləğv edilməsinin tərəfdarıdır: "Bu zaman tələbələr əzbərçilikdən uzaq olacaq və şəffaf qiymətləndirmə alınacaq".
Differensial maaş sistemi
Universitetdə olduğumuz zaman müəllim heyəti ilə də görüşdük. Türk Dünyası İşlətmə Fakültəsində İqtisadiyyat və işlətmə kafedrasının müdiri, dosent Fariz Əhmədov söhbət zamanı qeyd etdi ki, diferensial maaş sisteminin mövcudluğunu müsbət hal kimi dəyərləndirir: "Gözəl təşəbbüsdür. Çünki, bu maaş sistemi müəllimlərin öz üzərində işləmələrinə və daha da keyfiyyətli işlər ərsəyə gətirmələrinə səbəb olur".
"Hətta statistika da göstərir ki, 2014-cü illə müqayisədə müəllimlər 2015-2016-cı illərdə yerli və xarici mətbuatda daha çox məqalə dərc etdiriblər, daha çox xarici konfransda iştirak ediblər. Eyni zamanda, dərs vəsaitlərini daha da təkmilləşdirərək, tələbələrə fərqli şəkildə dərs tədris edirlər. Bu da, məhz diferensial maaş sisteminin nəticəsidir".
Universitetdən çıxandan sonra yol boyu düşündüm ki, yaxın gələcəkdə digər universitetlərin də belə təhsil sisteminə keçməsi daha yaxşı olar…
