BAKI, 22 dek — Sputnik. Azərbaycanda universitetlərin nəzdində 2 illik sub-bakalavr pilləsi (kolleclər) yaradılması nəzərdə tutulub. Bu, Azərbaycan Respublikasının milli iqtisadiyyat perspektivi üzrə Strateji "Yol Xəritəsi"ndə öz əksini tapıb. Qeyd olunub ki, bu addım gənclərin orta ixtisas təhsili ilə əhatə olunma səviyyəsini artıra bilər.
Yeniliyi Sputnik-ə şərh edən təhsil eksperti Kamran Əsədov bildirib ki, Azərbaycan Prezidentinin 2016-cı il 6 dekabr tarixli fərmanı ilə təsdiq edilmiş "Azərbaycan Respublikasının milli iqtisadiyyat perspektivi üzrə Strateji Yol Xəritəsi"ndə deyilir ki, Azərbaycanda peşə təhsili müəssisələrinin müəllim-pedaqoji heyətinin diaqnostik qiymətləndirilməsi həyata keçiriləcək: "Peşə təhsili müəssisələrinin mövcud müəllim-pedaqoji heyətinin diaqnostik qiymətləndirilməsi, onların bilik və bacarıqlarının artırılması, yeni müəllim heyətinin peşə təhsili və təlimi prosesinə cəlb edilməsi ilə bağlı tədbirlər dəstəklənəcək. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2016-cı il 20 aprel tarixli Fərmanı ilə Təhsil Nazirliyi yanında Peşə Təhsili üzrə Dövlət Agentliyinin yaradılması bu sahədə inqilabi dəyişikliyin başlanğıcı oldu."
"Bu istiqamətdə atılan ilk uğurlu addım o oldu ki, ilk peşə-ixtisas təhsili müəssisələrində peşə hazırlığının səmərəliliyini artırmaq məqsədi ilə, 2016-2017-ci tədris ili üzrə ilk peşə-ixtisas təhsili müəssisələrinə şagird qəbulu "ASAN peşə" layihəsi çərçivəsində həyata keçirildi. Bu layihə çərçivəsində dövlət vəsaiti hesabına 2016-2017-ci tədris ili üzrə Bakı şəhərindəki 26 dövlət ilk peşə-ixtisas təhsili müəssisəsinə 3580, Gəncə şəhərindəki 6 dövlət ilk peşə-ixtisas təhsili müəssisəsinə 4287 gənc qəbul oldu", — mütəxəssis. əlavə edib.
Onun sözlərinə görə, bu, peşə təhsilinin tarixində ən şəffaf qəbul kimi tarixə keçdi: "Peşə məktəblərinə bu şəffaf və çoxsaylı qəbul, ilk dəfə 2016-2017-ci tədris ilində həyata keçirildi ki, bu da əvvəlki illərlə müqayisədə ciddi rəqəm hesab olunur. Bundan əlavə, ötən tədris ilində, cəmi 123 ixtisas üzrə şagird qəbulu planlaşdırıldığı halda, 2016-2017-ci tədris ilində əmək bazarının dəyişən tələbatını nəzərə alaraq, 154 ixtisas üzrə şagird qəbulunun həyata keçirilməsi bu sahədə təhsil alanların maraqlarının artmasına səbəb olub".
K. Əsədova görə, hazırda texnologiyanın inkişafı elə səviyyədədir ki, peşəni daha çox kitabdan oxumaqla deyil, gözlə görməklə — praktika sayəsində öyrənirlər: "Yeni texnologiyaları özündə əks etdirən dərs vəsaitlərinin hazırlanması istiqamətində işlər aparılmalıdır. İnkişaf etmiş ölkələrdə peşə sistemində daha çox bu cür tədris texnologiyalarından istifadə olunur. Bu gün peşə məktəblərinin həm avadanlıqları, həm də dərs vəsaitləri kifayət qədər köhnəlib. Məktəblərdə 1980-ci illərin materialları əsasında dərslər keçirilir".
"Hələ də peşə-ixtisas təhsili müəssisələrinə sənəd verənlərin sayı ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanlarında iştirak etmək üçün ərizə verənlərin sayından dəfələrlə azdır. Gənclərimiz unudurlar ki, peşə seçimi insan həyatının mühüm qərarlarından biridir və bu qərarın verilməsində gələcək həyatın bütünlüklə dəyişməsi ehtimalı nəzərə alınmalıdır", — ekspert vurğulayıb.
Əsədov qeyd edib ki, ali peşə məktəblərinin məqsədi texniki və idarəetmə sahəsində yüksək ixtisaslı kadrlar hazırlamaqdır: "Hesab edirəm ki, bu təcrübəni də ölkəmizdə tətbiq edə bilərik. Bu sahənin populyarlaşmasında işə götürüənlərin rolu daha da böyükdür. Məsələn, Norveçdə dövlət hər hansı bir quruma tender əsasında sifariş verirsə, öz şərtlərində qeyd edir ki, "işçilərin 7-15%-ə qədəri yeni peşə təhsilini bitirmiş şəxslərdən ibarət olmalıdır, şərtə əməl etmirsənsə, bu layihədə iştirak edə bilməzsən". Yaxşı olardı ki, növbəti illərdə ali məktəblərə plan yerləri azaldılsın və gənclər bundan sonra peşə məktəblərinə yönəlsinlər".
Digər təhsil eksperti Nadir İsrafilov da peşə məktəblərinə marağın artırılmasını vacib hesab edir. "Bu gün elə dünya ölkələri var ki, orada kolleclər universitetlərin nəzdindədir. 90-cı illərdə bizim təhsil sistemimizdə boşluqlar əmələ gəldi. Bundan istifadə edərək özəl kolleclər, texniki peşə məktəbləri yarandı və bunlar zamanla rəqabətə tab gətirə bilməyib bağlandı. Bu baxımdan, kolleclərin universitetlərin nəzdində yaradılması müsbət haldır", — o, Sputnik-ə açıqlamasında bildirib.
"Hazırda dünyada universitet anlayışına kompleks baxış mövcuddur. Yəni kollec, bakalavr, magistr və elmi dərəcə — hamısı bir universitetdə var. Bizdə də artıq İqitsad Universitetində belə elmi-tədqiqat institutunun yaradılması üçün addımlar atılır. Bu da beynəlxalq təhsilə yaxınlaşmağımız deməkdir", — İsrafilov vurğulayıb.
