BAKI, 19 sen — Sputnik. Sentyabrın 16-dan 17-nə keçən gecə ABŞ hərbi hava qüvvələrinin Bəşər Əsədə bağlı ordunun mövqelərinə zərbələr endirməsi dünya gündəmini silkələyib. Ağ Ev havadan zərbələrin səhvən endirildiyini söyləsə də, Suriya rejimi və rəsmi Moskva Vaşinqtonu sərt tənqid edib.
Hətta Rusiyanın BMT Təhlükəsizlik Şurasındakı daimi təmsilçisi Vitali Çurkin qurumu təcili toplantıya çağıraraq ABŞ-ın qınanmasını istəyib. Yığıncaın sonunda yekun qərar çıxmasa da, amerikalı təmsilçi Suzan Raysla rus həmkarı Vitali Çurkin arasında mübahisə yaşanıb.
Çurkin Amerika ordusunun hava zərbələrində 64 əsgərin ölməsinin adi qarşılana bilinməyəcəyini deyərək, Vaşinqtondan tutarlı açıqlama gözlədiyini qeyd edib. Bununla belə Ağ Ev, hadisənin təsadüf olduğunu söyləməkdə israr edir.
Rəsmi Pentaqon Deyr əz-Zordakı suriyalı hərbçilərin səhvən hədəfə alındığını açıqlayıb: "Həmin ərazinin əvvəllər İŞİD terrorçularının nəzarətində olması koalisiya qüvvələrini yanıldıb".
Məsələ ilə bağlı rəsmi bəyanat yayan Suriya hökuməti, hücumu ABŞ-ın İŞİD-ə dəstəyinin sübutu kimi qələmə verib. Rusiya Müdafiə Nazirliyinin bəyanatında isə qeyd olunur ki, Bəşər Əsədə bağlı əsgərlərin Deyr-əz-Zor əyalətindəki mövqelərinə 4 hava zərbəsi endirilib.
"Hücum zamanı 2 F-16 və 2 A-10 qırıcısından istifadə olunub və həmin qırıcılar İraq ərazisindən Suriyaya daxil olub. Hava zərbələrindən dərhal sonra İŞİD silahlıları həmin istiqamətdə hücuma keçib", — Rusiya MN-in açıqlamasında qeyd olunur.
Pentaqon isə iddia edir ki, əməliyyatlar barədə Rusiya tərəfinə öncədən məlumat ötürülüb. Pentaqonun bu iddiasını Kreml dərhal təkzib edib. Kremldən verilən açıqlamada qeyd olunur ki, hücum zamanı Rusiya həmin ərazilərin Suriya ordusunun nəzarətində olması barədə koalisiya qüvvələrinə məlumat verib.
Mövzunu Sputnik-ə dəyərləndirən politoloq Zərdüşt Əlizadə hesab edir ki, Amerika Əsəd rejiminə bağlı əsgərləri vurmaqla Rusiyaya konkret mesaj göndərir: "ABŞ açıq şəkildə Rusiyaya bildirir ki, mənim dəstəklədiyim silahlı qrupları bombalama. Rusiya isə bombalamağa davam edəcəyini söyləyir. Nəticədə Amerika da, bu cavab qarşısında gedib Suriya rejiminin əsgərlərinə havadan zərbələr endirir".
Z. Əlizadəyə görə, hadisədən sonra Ağ Evin üzr istəməsi görüntü xarakteri daşıyır: "Hadisə baş verəndən sonra ABŞ-ın üzr istəməsi sadəcə görüntü məqsədlidir. Əslində bu yaşananlar böyük bir oyunun tərkib hissəsidir. "Bilmədim vurdum", "təsadüfən oldu, bağışlayın" — bunlar hamısı böyük siyasətdə tez-tez istifadə olunan fəndlərdir".
Siyasi şərhçi son vaxtlar Vaşinqtonla ciddi problem yaşayan Türkiyənin son hadisəyə hansı reaksiyanı verəcəyini isə belə izah edib: "Türkiyə bölgədə öz oyununu oynayır və Amerikanın Əsədi bombalamasına əsla mənfi münasibət bildirməyəcək. Çünki Ankaranın Bəşər Əsədə münasibəti bəllidir".
Türkiyəli politoloq Ahmet Akaydın isə Sputnik-ə açıqlamasında deyib ki, rəsmi Ankara Ağ Evi açıq formada tənqid etməsə də, hadisənin detallarını öyrənməyə çalışacaq: "Əslində diqqət etsəniz, görərsiniz ki, prezident Ərdoğan BMT Baş Assambleyası üçün Nyu-Yorka gedərkən hava limanında belə bir cümlə işlətdi: "ABŞ-a çatar-çatmaz amerikalı rəsmilərdən son hadisənin səbəbini və niyə baş verdiyini soruşacağam". Lakin bununla belə hesab etmirəm ki, Türkiyə hökuməti Əsədi bombaladı deyə Amerikanı açıq formada tənqid etsin".
