BAKI, 7 iyul — Sputnik. "Əmək Məcəlləsinə əlavədə dəqiq göstərilib ki, isti havalarda yaxud şaxtalı havalarda işçilərin açıq havada işləməsi qadağandır. Onların işləyib-işləməməsi ilə bağlı ciddi nəzarət lazımdır. Buna ya həmkarlar təşkilatı, ya əmək müfəttişliyi, ya da işəgötürən nəzarət etməlidir. Bu sahədə nəzarət mexanizmi var, amma yerinə yetirən yoxdur".
Bunu Neftçilərin Hüquqlarını Müdafiə Təşkilatının (NHMT) sədri, hüquq müdafiəçisi Mirvari Qəhrəmanlı Sputnik-ə açıqlamasında deyib. O bildirib ki, tikintidə işləyənlərin çoxu qapalı yerlərdə çalışsa da, elə sahələr var ki, işçilər daim açıq havada işləyirlər.
"Məsələn, yol, su xətti çəkilişi. Yəni, açıq havada işləyənlər daima çöldədirlər. Buna nəzarət Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında Dövlət Əmək Müfəttişliyi Xidmətinin səlahiyyətindədir", — deyə NHMT sədri bildirib.
Hüquq müdafiəçisinin sözlərinə görə, Əmək Məcəlləsinə 2-ci əlavəyə görə, havanın temperaturu 41 dərəcə selsidən çox olan zaman açıq havada və sərinləşdirici qurğular olmayan örtülü binalarda, otaqlarda və digər iş yerlərində bütün növ işlərin görülməsi dayandırılır və işçilərə sərinləşmək üçün imkan yaradılmaqla fasilələr verilir: "Azərbaycanda xarici şirkətlərdə buna əməl olunur, amma başqa sahələrdə bunu müşahidə edə bilməyəcəksiniz. Çünki, nəzarət yoxdur".
Tibb elmləri doktoru, həkim Adil Qeybulla isə Sputnik-ə açıqlamasında qızmar hava şəraitinin insan orqanizminə fəsadlarını şərh edib. Onun sözlərinə görə, temperatur 40 dərəcə və ondan yuxarı olarsa, əmək şəraiti dəyişir.
"İnsanlarda istivurma, günvurma hadisələri və digər fəsadlar olmasın deyə, həmin saatlarda əmək fəaliyyəti məhdudlaşdırılır. Amma bu məhdudlaşdırma aparılmırsa, mütləq müəyyən qaydalara riayət olunmalıdır", — həkim bildirib.
Ekspert, vətəndaşların sağlamlığının qorunması baxımından, sağlamlıq üçün əlverişsiz vəziyyətlərdə əmək fəaliyyətinin qismən məhdudlaşdırılmasını tövsiyə edir: "Məhdudlaşdırma yoxdursa, insanların fasilə ilə işləməsi, günvurmaya qarşı preventiv tədbirlərin görülməsi çox mühümdür".
"Əgər günvurma hadisəsi baş verirsə, dərhal həmin şəxs o sahədən başqa bir sərin yerə köçürülməlidir. Yəni, zərərverici amilin sonrakı təsiri aradan qaldırılmalıdır. Günəş şüalarının düz düşən vaxtı — saat 12-dən 16-dək günvurma hadisələrinin riski çoxdur", — A. Qeybulla əlavə edib.
Qeyd edək ki, Əmək Məcəlləsinin 233-cü maddəsində deyilir ki, fasilələr iş vaxtına daxil edilir və bu fasilələr zamanı əmək haqqı işçilərin tarif maaşına görə ödənilir. İş dayandırıldıqda, boşdayanma vaxtının haqqı işçinin təqsiri üzündən baş verməyən boşdayanma kimi, tarif maaşının üçdə iki hissəsindən az olmayaraq ödənilir.