BAKI, 10 may — Sputnik. 1923-cü il mayın 10-da Azərbaycanın ümümmilli lideri, görkəmli siyasətçi və dövlət xadimi Heydər Əlirza oğlu Əliyev (1923-2003) Naxçıvan şəhərində anadan olub.
Heydər Əliyev 1939-cu ildə Naxçıvan Pedaqoji Texnikumunu bitirdikdən sonra Azərbaycan Sənaye İnstitutunun (indiki ADNA) memarlıq fakültəsində təhsil alıb, müharibənin (1941) başlanması ilə təhsilini yarımçıq qoyub. 1941-ci ildən Naxçıvan MSSR Xalq Daxili İşlər Komissarlığında, 1944-cü ildən dövlət təhlükəsizliyi orqanlarında işləyib. Leninqradda (Sankt-Peterburq) SSRİ DTK-nın məktəbini, 1957-ci ildə ADU-nun tarix fakültəsini bitirib. 1964-cü ildən Azərbaycan DTK sədrinin müavini, 1967-ci ildən sədri vəzifəsində işləyib, general-mayor rütbəsinə qədər yüksəlib.
1969-cu il iyulun 14-də Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi seçilərək respublikanın rəhbəri olub. 1982-ci ilin dekabrında Sov. İKP MK Siyasi Bürosunun üzvü seçilib və SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini təyin edilib. 1987-ci ilin oktyabrında Sov. İKP MK-nın baş katibi Mixail Qorbaçovun təzyiqi ilə vəzifələrindən istefa verib. 1990-cı ilin iyulunda Azərbaycana qayıdıb, Naxçıvanda yaşayıb, Azərbaycan Ali Sovetinə və Naxçıvan MR Ali Məclisinə deputat seçilib. 1991-1993-cü illərdə Naxçıvan MR Ali Məclisinin sədri olub, 1992-ci ildə YAP-ın təsis qurultayında partiyanın sədri seçilib.
1993-cü ilin iyununda Azərbaycanda hakimiyyət böhranının kəskinləşdiyi vaxt Heydər Əliyev prezident Əbülfəz Elçibəy tərəfindən Bakıya dəvət edilib, iyunun 15-də Ali Sovetin sədri seçilib. Elçibəy prezident postunu tərk etdikdən sonra isə iyulun 24-də parlamentin qərarı ilə prezident səlahiyyətlərini həyata keçirməyə başlayıb. 1993-cü il oktyabrın 3-də Azərbaycanın prezidenti seçilib. 1998-ci ildə ikinci dəfə prezident seçilib. Azərbaycanın 30 ildən artıq dövrü Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır.
Heydər Əliyev 2003-cü il dekabrın 12-də vəfat edib.
