https://sputnik.az/20220811/rusiyanin-sirius-pilotsuz-teyyaresi-qanad-acir-444888129.html
Rusiyanın "Sirius" pilotsuz təyyarəsi qanad açır
Rusiyanın "Sirius" pilotsuz təyyarəsi qanad açır
Sputnik Azərbaycan
Ən son Rusiya PUA-larının quruluğu, döyüş keyfiyyətləri və tətbiqi barədə hərbi şərhçi Aleksandr Xrolenko fikirlərini bölüşür. 11.08.2022, Sputnik Azərbaycan
2022-08-11T10:01+0400
2022-08-11T10:01+0400
2022-08-11T10:01+0400
rusiya
pua
rusiya
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/07e6/08/0a/444885500_0:173:3019:1871_1920x0_80_0_0_b120882914b1907892e4d59e7de13aad.jpg
BAKI, 11 avqust - Sputnik. Rusiyanın Ukraynadakı xüsusi hərbi əməliyyatı döyüş meydanında pilotsuz təyyarələrin böyük əhəmiyyətini təsdiqləyir və ən yaxşı xarici analoqlarla adekvat rəqabət apara bilən Rusiya ağır kəşfiyyat və zərbə PUA-ları seriyasının inkişafını sürətləndirir. Ən son ağır pilotsuz təyyarə "Sirius" qələbəyə məhkumdur.Avqustun 9-da Kronstadtın baş direktoru Oleq Şilov 2022-ci ildə ilk uçuşunu həyata keçirəcək Sirius ağır zərbə PUA-nın uçuş sınaqlarına başlandığını elan etdi. Rusiyanın Ukraynadakı xüsusi əməliyyatı zamanı bu müəssisənin (“Orion”) qanadlı məhsulları təyinatı üzrə vəzifələri uğurla həll edir – onlar Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin mövqelərini və zirehli texnikasını yüksək dəqiqlikli raket silahları ilə məhv edirlər.Tərtibatçı ağır Sirius İHA-nı sübut edilmiş və etibarlı Orion pilotsuz təyyarəsinin hazırlanmasında növbəti addım adlandırır. İnkişaf yeni elektron avadanlıq, ölçü, çəki və döyüş radiusunun artması, dronun dizaynında dəyişiklikdir. Sirius-un faydalı yükü iki dəfə artaraq 450 kq-a çatıb, uçuş məsafəsi yalnız göyərtədəki yanacaq təchizatı ilə məhdudlaşır.Hələlik Rusiya Aerokosmik Qüvvələrində ağır PUA-lar yoxdur, "Sirius" aparatlarının seriyalı şəkildə tədarükü 2023-cü ildə başlayacaq. Orta müddətdə bir anda bir neçə oxşar sistem görünə bilər - "Altius", "Helios", "Qrom" və "Oxotnik"."Helios" Radiolpkasiya-növbətçi pilotsuz radar patrulunun ilk uçuşu 2024-cü ilə planlaşdırılıb. "Qrom" və "Molniya" pilotsuz təyyarələri ilə müqavilə bağlanıb.Xüsusi hərbi əməliyyat yüksək texnologiyalı silahların hazırlanmasını sürətləndirir, ən son dronların Rusiya qoşunlarına gedən yolunu qısaldır. Moskva yaxınlığındakı Dubnada kəşfiyyat və zərbə PUA-larının seriyalı istehsalı üçün tikilmiş zavodda istehsal üç növbədə təşkil olunur. Bu, nikbinliyə yol açır.Rusiya aviasiya sənayesi bir neçə ildir ki, kəşfiyyat və zərbə məqsədləri üçün ağır pilotsuz uçuş aparatları ilə məşğul olur. Bir neçə təşkilat və şirkət fəal iştirak edir, Kronstadt qrupu pilotsuz təyyarələr istiqamətində tanınmış liderdir.Quruluşu və döyüş tətbiqi"Sirius" zərbə PUA-sı "Orion"-dan təkcə ölçüləri (qanadlarının genişliyi - 23 m, uzunluğu - 9 m), maksimum uçuş çəkisi (2,5 tona qədər) və faydalı yükü (450 kq) ilə fərqlənmir. Bu cihaz peyk idarəetmə sisteminə malikdir və pilotlu təyyarələrlə qarşılıqlı əlaqə qura bilir.İki turbovintli mühərrik Sirius-a 180 km/saat kruiz sürəti ilə 7000 m-ə qədər yüksəklikdə işləməyə imkan verir. Döyüş yükü layiqli silah arsenalını, kəşfiyyat və müşahidə avadanlıqlarını və elektron müharibə kompleksini səmaya qaldırmağa imkan verir. Hava radarı effektiv şəkildə hava, yer və yerüstü hədəflərin axtarışını və izlənilməsini təmin edir.Bütün bunlar təyinat yerinə görə geniş tapşırıqları müəyyənləşdirir: müəyyən bir ərazidə patrul xidməti, kəşfiyyat və hədəf təyinatlarının atəş silahlarına ötürülməsi, düşmən hədəflərinin idarə olunan raketlər və 250 kq-a qədər kalibrli aviabombalarla məhv edilməsi.Sirius-un gövdəsi əsasən karbon lifindən hazırlanmışdır ki, bu da radarın görünməsini azaldır. Dizayn unikal qabaqcıl texnologiyalardan istifadə edir. Elektropulse buzlanma əleyhinə sistem pilotsuz təyyarəyə hətta Arktika da daxil olmaqla ən ağır iqlim şəraitində də döyüş tapşırıqlarını yerinə yetirməyə imkan verir.Sirius PUA-nın xarici analoqları ilə müqayisəsi göstərir ki, Rusiya modeli performans xüsusiyyətlərinə görə heç də geri qalmır, hətta uçuş müddəti və döyüş radiusuna görə də onu üstələyir."Sirius" əvvəlcə ikili təyinatlı cihaz kimi yaradılmışdır. Mülki versiyada o, dəniz iqtisadi zonasının patrulu, yüksək hündürlükdə radio rabitə təkrarlayıcısı, meteoroloji stansiya, yanğınsöndürən kimi xidmət edə bilər, həmçinin malları əlçatmaz ərazilərə çatdıra bilər. Bununla belə, mən inanıram ki, “Sirius” böyük bir hərbi taleyi gözləyir.Dronların dəyəri yüksək itki riski ilə idarə olunan təyyarələrin istifadə edildiyi düşmənin hava hücumundan müdafiəsinin yüksək sıxlığı zonasında artır. Qeyd edək ki, ixtisaslı pilot yetişdirmək üçün 10 ildən çox vaxt və külli miqdarda vəsait tələb olunur, pilotsuz təyyarə tamam başqa hekayədir.Fransanın “Futura” nəşri qeyd edir ki, döyüş pilotsuz uçan aparatları hava hücumundan müdafiə sistemlərinin artan imkanlarına cavab olaraq Ukrayna əməliyyatlar teatrında ən vacib və əvəzedilməz alətə çevrilib:“Bu, hərbi və bəzən mülki pilotsuz təyyarələrin belə mühüm rol oynadığı ilk yüksək intensivlikli müasir müharibədir”.Gələcəkdə gizli, idarə olunması asan, nisbətən ucuz dronların rolu yalnız artacaq.Pilotsuz təyyarələr Quru Qoşunları, Hərbi Dəniz Qüvvələri ilə xidmətdə görünəcək və radar stansiyası, hidroakustik stansiya, telsiz, durbin, istehkamçı kürək kimi əvəzolunmaz olacaq.Rusiyanın hərbi doktrinası əsasən asimmetrik həllərə əsaslanır, yəni qeyri-standart, effektiv və ucuzdur. Amerika Birləşmiş Ştatlarının və müttəfiqlərinin iddialı "supertexnologiyalarını" darmadağın etməyə imkan verir.ABŞ-ın “Foreign Affairs” jurnalı NATO ölkələrinin hərbi süni intellektin (AI) inkişafında Rusiya və Çindən ciddi şəkildə geri qaldığını qeyd edir.Gələcəyin münaqişələrində “ağıllı” pilotsuz uçan aparatlar həlledici əhəmiyyət kəsb edəcək, çünki supergüclər arasında hərbi əməliyyatların elə ilk saatlarında peyk idarəsi “sönəcək” – orbitlərdə olan kosmik gəmilər məhv ediləcək və ya zərərsizləşdiriləcək."HIMARS" raketləri və JPS tərəfindən idarə olunan digər məhsullar sadəcə olaraq "kor" olacaq və heç yerə uçmayacaq.Rus pilotsuz təyyarələri günəşə, ulduzlara, kompaslara və ya yerin yerləşdiyi xəritələrə görə orientasiya edəcəklər.
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2022
Aleksandr Xrolenko
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/41251/68/412516881_698:0:2365:1667_100x100_80_0_0_d42f2e228c9e221ad329811bf71fb976.jpg
Aleksandr Xrolenko
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/41251/68/412516881_698:0:2365:1667_100x100_80_0_0_d42f2e228c9e221ad329811bf71fb976.jpg
xəbərlər
ru_AZ
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Azərbaycan
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Aleksandr Xrolenko
https://cdnn1.img.sputnik.az/img/41251/68/412516881_698:0:2365:1667_100x100_80_0_0_d42f2e228c9e221ad329811bf71fb976.jpg
pua, rusiya
Rusiyanın "Sirius" pilotsuz təyyarəsi qanad açır
Ən son Rusiya PUA-larının quruluğu, döyüş keyfiyyətləri və tətbiqi barədə hərbi şərhçi Aleksandr Xrolenko fikirlərini bölüşür.
BAKI, 11 avqust - Sputnik. Rusiyanın Ukraynadakı xüsusi hərbi əməliyyatı döyüş meydanında pilotsuz təyyarələrin böyük əhəmiyyətini təsdiqləyir və ən yaxşı xarici analoqlarla adekvat rəqabət apara bilən Rusiya ağır kəşfiyyat və zərbə PUA-ları seriyasının inkişafını sürətləndirir. Ən son ağır pilotsuz təyyarə "Sirius" qələbəyə məhkumdur.
Avqustun 9-da Kronstadtın baş direktoru Oleq Şilov 2022-ci ildə ilk uçuşunu həyata keçirəcək Sirius ağır zərbə PUA-nın uçuş sınaqlarına başlandığını elan etdi. Rusiyanın Ukraynadakı xüsusi əməliyyatı zamanı bu müəssisənin (“Orion”) qanadlı məhsulları təyinatı üzrə vəzifələri uğurla həll edir – onlar Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin mövqelərini və zirehli texnikasını yüksək dəqiqlikli raket silahları ilə məhv edirlər.
Tərtibatçı ağır Sirius İHA-nı sübut edilmiş və etibarlı Orion pilotsuz təyyarəsinin hazırlanmasında növbəti addım adlandırır. İnkişaf yeni elektron avadanlıq, ölçü, çəki və döyüş radiusunun artması, dronun dizaynında dəyişiklikdir. Sirius-un faydalı yükü iki dəfə artaraq 450 kq-a çatıb, uçuş məsafəsi yalnız göyərtədəki yanacaq təchizatı ilə məhdudlaşır.
Hələlik Rusiya Aerokosmik Qüvvələrində ağır PUA-lar yoxdur, "Sirius" aparatlarının seriyalı şəkildə tədarükü 2023-cü ildə başlayacaq. Orta müddətdə bir anda bir neçə oxşar sistem görünə bilər - "Altius", "Helios", "Qrom" və "Oxotnik".
"Helios" Radiolpkasiya-növbətçi pilotsuz radar patrulunun ilk uçuşu 2024-cü ilə planlaşdırılıb. "Qrom" və "Molniya" pilotsuz təyyarələri ilə müqavilə bağlanıb.
Xüsusi hərbi əməliyyat yüksək texnologiyalı silahların hazırlanmasını sürətləndirir, ən son dronların Rusiya qoşunlarına gedən yolunu qısaldır. Moskva yaxınlığındakı Dubnada kəşfiyyat və zərbə PUA-larının seriyalı istehsalı üçün tikilmiş zavodda istehsal üç növbədə təşkil olunur. Bu, nikbinliyə yol açır.
Rusiya aviasiya sənayesi bir neçə ildir ki, kəşfiyyat və zərbə məqsədləri üçün ağır pilotsuz uçuş aparatları ilə məşğul olur. Bir neçə təşkilat və şirkət fəal iştirak edir, Kronstadt qrupu pilotsuz təyyarələr istiqamətində tanınmış liderdir.
Quruluşu və döyüş tətbiqi
"Sirius" zərbə PUA-sı "Orion"-dan təkcə ölçüləri (qanadlarının genişliyi - 23 m, uzunluğu - 9 m), maksimum uçuş çəkisi (2,5 tona qədər) və faydalı yükü (450 kq) ilə fərqlənmir. Bu cihaz peyk idarəetmə sisteminə malikdir və pilotlu təyyarələrlə qarşılıqlı əlaqə qura bilir.
İki turbovintli mühərrik Sirius-a 180 km/saat kruiz sürəti ilə 7000 m-ə qədər yüksəklikdə işləməyə imkan verir. Döyüş yükü layiqli silah arsenalını, kəşfiyyat və müşahidə avadanlıqlarını və elektron müharibə kompleksini səmaya qaldırmağa imkan verir. Hava radarı effektiv şəkildə hava, yer və yerüstü hədəflərin axtarışını və izlənilməsini təmin edir.
Bütün bunlar təyinat yerinə görə geniş tapşırıqları müəyyənləşdirir: müəyyən bir ərazidə patrul xidməti, kəşfiyyat və hədəf təyinatlarının atəş silahlarına ötürülməsi, düşmən hədəflərinin idarə olunan raketlər və 250 kq-a qədər kalibrli aviabombalarla məhv edilməsi.
Sirius-un gövdəsi əsasən karbon lifindən hazırlanmışdır ki, bu da radarın görünməsini azaldır. Dizayn unikal qabaqcıl texnologiyalardan istifadə edir. Elektropulse buzlanma əleyhinə sistem pilotsuz təyyarəyə hətta Arktika da daxil olmaqla ən ağır iqlim şəraitində də döyüş tapşırıqlarını yerinə yetirməyə imkan verir.
Sirius PUA-nın xarici analoqları ilə müqayisəsi göstərir ki, Rusiya modeli performans xüsusiyyətlərinə görə heç də geri qalmır, hətta uçuş müddəti və döyüş radiusuna görə də onu üstələyir.
"Sirius" əvvəlcə ikili təyinatlı cihaz kimi yaradılmışdır. Mülki versiyada o, dəniz iqtisadi zonasının patrulu, yüksək hündürlükdə radio rabitə təkrarlayıcısı, meteoroloji stansiya, yanğınsöndürən kimi xidmət edə bilər, həmçinin malları əlçatmaz ərazilərə çatdıra bilər. Bununla belə, mən inanıram ki, “Sirius” böyük bir hərbi taleyi gözləyir.
Dronların dəyəri yüksək itki riski ilə idarə olunan təyyarələrin istifadə edildiyi düşmənin hava hücumundan müdafiəsinin yüksək sıxlığı zonasında artır.
Qeyd edək ki, ixtisaslı pilot yetişdirmək üçün 10 ildən çox vaxt və külli miqdarda vəsait tələb olunur, pilotsuz təyyarə tamam başqa hekayədir.
Fransanın “Futura” nəşri qeyd edir ki, döyüş pilotsuz uçan aparatları hava hücumundan müdafiə sistemlərinin artan imkanlarına cavab olaraq Ukrayna əməliyyatlar teatrında ən vacib və əvəzedilməz alətə çevrilib:
“Bu, hərbi və bəzən mülki pilotsuz təyyarələrin belə mühüm rol oynadığı ilk yüksək intensivlikli müasir müharibədir”.
Gələcəkdə gizli, idarə olunması asan, nisbətən ucuz dronların rolu yalnız artacaq.
Pilotsuz təyyarələr Quru Qoşunları, Hərbi Dəniz Qüvvələri ilə xidmətdə görünəcək və radar stansiyası, hidroakustik stansiya, telsiz, durbin, istehkamçı kürək kimi əvəzolunmaz olacaq.
Rusiyanın hərbi doktrinası əsasən asimmetrik həllərə əsaslanır, yəni qeyri-standart, effektiv və ucuzdur. Amerika Birləşmiş Ştatlarının və müttəfiqlərinin iddialı "supertexnologiyalarını" darmadağın etməyə imkan verir.
ABŞ-ın “Foreign Affairs” jurnalı NATO ölkələrinin hərbi süni intellektin (AI) inkişafında Rusiya və Çindən ciddi şəkildə geri qaldığını qeyd edir.
Gələcəyin münaqişələrində “ağıllı” pilotsuz uçan aparatlar həlledici əhəmiyyət kəsb edəcək, çünki supergüclər arasında hərbi əməliyyatların elə ilk saatlarında peyk idarəsi “sönəcək” – orbitlərdə olan kosmik gəmilər məhv ediləcək və ya zərərsizləşdiriləcək.
"HIMARS" raketləri və JPS tərəfindən idarə olunan digər məhsullar sadəcə olaraq "kor" olacaq və heç yerə uçmayacaq.
Rus pilotsuz təyyarələri günəşə, ulduzlara, kompaslara və ya yerin yerləşdiyi xəritələrə görə orientasiya edəcəklər.
