BAKI, 24 iyun — Sputnik. Moskva və Moskva vilayətində bir çox sahələrdə - ticarət, ictimai nəqliyyat, mənzil-kommunal xidmətləri, təhsil, əyləncə və s. sahələrdəki işçilərin məcburi vaksiyasiyası tətbiq ediləcək. Hətta paytaxt “Rospotrebnadzor”u işəgötürənlərdən işçilərin 60%-nin peyvənd olunmasını tələb edib: 15 iyuladək - birinci, 15 avqusta qədər isə - ikinci doza ilə. Kareliyada göstəriciləri müvafiq müəssisələr üçün məhdudlaşdırıcı tədbirlərin yüngülləşdirilməsi üçün əsas olacaq kollektiv immunitet pasportları tətbiq olunur.
Tətbiq olunan tədbirləri qiymətləndirən biznes ombudsmanı Boris Titov açıq şəkildə “davamlı vaksinasiya işi məhdudlaşdırmağa alternativ olarsa, biznes bu yanaşmanı tamamilə dəstəkləyəcək” deyib.
Bu yaxınlarda Kreml mövcud vaksinasiya templərindən narazılığını ifadə edərək bildirib ki, bu templər "arzuolunan səviyyədən aşağıdır". Bu, yaranmış vəziyyətin hələ yumşaq qiymətləndirilməsidir.
Rusiyada əhalinin 10%-dən azı koronavirusa qarşı peyvənd olunub. Üstəlik, son zamanlarda federal və regional hakimiyyət orqanları vətəndaşları klinikalara və peyvənd nöqtələrinə getməyə necə inandıracaqlarını bilmirdilər. Hətta vaksin olunanlar arasında böyük mükafatlar nəzərdə tutulan - avtomobillər və mənzillər olan lotereyalar təşkil olundu.
Xaricdə vaksinlər üstündə dava getdiyi halda bu vəziyyət açıqca absurddur.
Mütəxəssislər və analitiklər mövcud vəziyyətin səbəbləri və buna günahkar olanlar barədə bir çox versiya irəli sürürlər. Bəziləri, məsuliyyəti əhalinin dərin inamsızlığı olan səlahiyyətlilərin üzərinə qoyur. Digərləri isə, bir çox həmvətənlərimizin öz sağlamlıqlarına məhəl qoymadıqlarını və məsuliyyətsiz yanaşdıqlarını düşünürlər.
Ancaq dövlət dərin düşüncələr və incə fəlsəfi məsələlər hayında deyil. Ölkəni əhatə edən yeni COVID-19 dalğası onun qarşısında ortaya çıxan problemi həll etmək üçün xüsusi bir vəzifə qoyur və burada - nə qədər qəribə görünsə də, Rusiya daha bir çox vacib və faydalı praktik demokratiya dərsi alır. Praktiki demokratiya çəhrayı çalarlarda görünən yox, reallıqda mövcud olandır.
Rusiyanın avtoritarizm və demokratiyanın yoxluğunda ittiham edilməsi Rusiya ilə Qərbin münasibətlərində adi hala çevrilib. Ancaq bu mövzunun sırf daxili siyasi komponenti var: Rusiya demokratiyanı davamlı olaraq qurur, bu halda dövlət və cəmiyyət o barədə daxili idealizə edilmiş fikirlərlə məşğul olmaq məcburiyyətindədir. Bu ötən əsrin son onilliklərində demokratik adlandırılan Qərb sistemlərinin əslində necə işlədikləri barədə biliklərin olmamasından formalaşıb.
Hazırda vəziyyət olduqca sürətlə dəyişir. Dünyanın informasiya keçiriciliyi bir-birinin ardınca "həqiqi demokratiyaların" necə olduğuna dair illüziyaları yox edir.
Onların fonunda Rusiyadakı daxili siyasət daha sərbəst və yumşaq görünür. Epidemiya bunu bir daha təsdiqlədi.
Qərb dünyası 2020-ci ilin əksər hissəsində ciddi lokdaunlar altında idi. Keçən qış boyunca dörd divar arasından çıxmayan ümidsiz avropalı etirazçılarını ağına-bozuna baxmadan su şırnaqları ilə qovurdular. Sonra orada könüllü-məcburi xarakter daşıyan vaksinasiya başladı: könüllü - çünki həyatın yenidən normaya düşməsi üçün özünüzə məmnuniyyətlə istənilən bir şeyi vurdurmağa imkan verirdi, məcburi isə ona görə ki, peyvənddən imtina etsəniz, çoxlu problemlərlə üzləşə bilərsiniz: mağazalara və restoranlara gedə bilməməkdən işlərini itirməyə qədər.
Ötən yaydan bəri Rusiya əhalisi isə minimal və çox vaxt simvolik məhdudiyyətlərlə demək olar ki, adi bir həyat yaşayırdı. Ancaq dövlət təcili surətdə olan yenidən qurulurdu və səhiyyə sisteminin dağılmasının qarşısını almaq üçün bir çox yeniliklərə başladı. Yerli alimlər ən qısa müddətdə dünyanın ən yaxşı peyvəndini yaradaraq uğur əldə etdilər.
Nəticədə, tələb olunan tək şey vətəndaşların peyvənd olunmağa gələrək məsuliyyət nümayiş etdirmək idi.
Və mütləq əksəriyyət bu vəzifəni müvəffəqiyyətlə yerinə yetirə bilmədi və bununla liberal siyasətin effektsizliyini və fövqəladə hallarda insanların sağlam düşüncəsinə olan ümidlərin nahaq olduğunu sübut etdi. Eyni zamanda, əvvəldən əhalinin əksəriyyətinin şüuru haqqında illüziyalarla yaşamayan və cəmiyyətlərini davamlı olaraq müəyyən bir hərəkət dəhlizinə sürükləyən Qərb dövlətlərinin rəhbərlərinin haqlılığı təsdiqləndi.
Dərs Rusiya üçün ağrılı oldu: xəstəlik qış göstəricilərinə qayıtdı və səhiyyə bir daha ağır yükün öhdəsindən gəlmək məcburiyyətində qaldı.
Vaksinasiya sürətini stimullaşdırmaq üçün elan edilmiş qərarlar Rusiya dövlətinin səhvlər üzərində işləməyə hazır olduğunu göstərir.
Əlbəttə, heç bir məcburiyyət olmayacaq. Hər bir şəxsin peyvənddən imtina etmək hüququ var – amma bunun hesabıni ictimaiyyətin sağlamlığı və əksəriyyətin maraqları naminə müəyyən məhdudiyyətlərlə ödəməli olacaq. Demokratiya yalnız hüquqlar demək deyil, həm də öhdəliklər, öz qərar və addımlarına görə məsuliyyət daşımaq deməkdir. Qərb dünyası bunu Rusiyaya bir daha açıq şəkildə nümayiş etdirdi.
Demokratiyaya xoş gəlmisiniz.
Eləcə də oxuyun:
-
Putin seçki kampaniyası, vaksinasiya və demoqrafik çuxur barədə
-
İki doza peyvənddən 6 ay sonra yenidən peyvənd vurulacaq? TƏBİB-dən izahat
