BAKI, 20 okt — Sputnik. ABŞ-ın dövlət katibi Con Kerri Dağlıq Qarabağ probleminin yaxın zamanlarda həlli perspektivlərini görmədiyini və siyasi liderlərin sülhə hazır olmadıqların demişdi. Bu bəyanatın ardından isə Rusiya Prezidentinin köməkçisi Yuri Uşakov "Moskvanın Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin yaxın zamanlarda həll olunacağı ilə bağlı böyük nikbinliyi yoxdur", — deyə bildirib.
Aprel hadisələrinin diplomatik danışıqlara birbaşa təsir göstərməsi nikbinliyi isə, artıq öz yerini ənənəvi fikirlərin səsləndirilməsinə verir. Belə ki, danışıqlar yenidən müddətsiz formada davam edəcək. Bu və digər məsələlərlə bağlı Sputnik-in suallarını, Siyasi İnnovasiya və Texnologiyalar Mərkəzinin direktoru, politoloq Mübariz Əhmədoğlu cavablandırıb:
— Hazırki vəziyyətdə Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli üzrə ATƏT-in Minsk qrupu nəsə təklif edə bilərmi və bu formatın belə davam etməsi lazımdırmı?
— Mən belə başa düşürəm ki, Minsk qrupu həm intellektual, həm mənəvi, həm də siyasi baxımdan artıq tükənib. Onlar nəsə təklif etmək gücündə deyil. Bütün ideyalar artıq ortadadır. ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrləri özlərinin qoyduqları ideyalara da laqeydlik nümayiş etdirir. Hətta elə vaxt olub ki, ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrləri ölkə prezidentlərinin imzalarına hörmətsizlik nümayiş etdirib. Onların obyektiv vasitəçi olma şansı var, amma bunun üçün çox vacib şərt ondan ibarətdir ki, ATƏT Minsk qrupunu maliyyələşdirməkdən imtina etməlidir. Yəni onlar hal-hazırda fəaliyyət göstərsə də, göstərməsə də, obyektiv və ya qərəzli olmalarından asılı olmayaraq, ATƏT-in büdcəsindən bir milyon dollardan artıq vəsaiti alırlar. ATƏT Minsk qrupunun maliyyələşdirilməsini dayandırsa, onun fəaliyyəti üçün Ermənistan və Azərbaycan öz büdcələrindən vəsait ayıracaq. Belə olan təqdirdə, hər iki tərəfi saxlayıb pul almaqdan ötrü ATƏT-in Minsk qrupu obyektiv olub hər iki tərəfə mövqeləri izah etməyə çalışacaq.
— Aprel hadisələrinin Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli üzrə danışıqlara təsir göstərəcəyi bildirilirdi. Siz bu təsiri necə qiymətləndirirsiniz?
— Məncə, aprel hadisələrinin əhəmiyyətini kiçiltmək lazım deyil. Ermənistanda indi əksər siyasətçi və ekspertlər aprel hadisələrini unutmağa, onu bir epizod kimi təsvir etməyə çalışırlar. Amma belə deyil — aprel hadisələri Dağlıq Qarabağ münaqişəsini beynəlxalq gündəliyə qaldırdı. Suriya və Ukrayna məsələləri müzakirə olunan hər yerdə Dağlıq Qarabağ münaqişəsi də müzakirə olunurdu. Sonra ABŞ Dağlıq Qarabağ münaqişəsində pauza götürməyə çalışdı ki, regionda baş verənləri təhlil edib bundan öz maraqlarına uyğun olaraq istifadə etsin. Aprel müharibəsi və hərbi əməliyyatlar Ermənistanın daxili və xarici siyasətinə təsir edə bilən ən böyük hadisələrdən hesab olunur. Bu günün özündə də Ermənistanın daxili və xaricində baş verənlər hamısı dörd günlük aprel müharibəsinin nəticəsidir.
— Son vaxtlar Rusiyanın Dağlıq Qarabağ ətrafında beş rayonun boşaldılmasını dəstəklədiyi haqda bəyanatlar səslənir. Belə olan halda niyə bu məsələ yubanır və Kreml Yerevana təzyiq göstərmir?
— Əslində, Rusiya və Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin mərhələli həll variantının tərəfdarıdır. Azərbaycanın nöqteyi-nəzərincə, mərhələli həll variantı iki mərhələyə bölünməli idi. Dağlıq Qarabağ ətrafındakı yeddi rayon Azərbaycana qaytarılır, ikinci mərhələdə isə Dağlıq Qarabağın yekun statusu müəyyən olunur. Rusiya Prezidenti isə Sankt-Peterburqda mərhələli həll variantını üç mərhələyə bölməyi təklif etdi və Azərbaycan bunu qəbul etdi. Rusiya bu variantı ortalığa qoymasına baxmayaraq, Ermənistan bunu dəstəkləmədi. Ermənistanın sui-istifadə etdiyi ən əsas məsələ isə ondan ibarətdir ki, Rusiyanın Dağlıq Qarabağ münaqişəsindəki ritorikası ilə praktiki fəaliyyəti bir-birinə ziddir. Ermənilər də buradan özləri üçün lazımi nəticə çıxarırlar.
