BAKI, 27 noyabr — Sputnik. Rusiya baş nazirinin müavini Dmitri Patruşev bildirib ki, bu kənd təsərrüfatı ilində (iyul 2024 - iyun 2025) Rusiya 60 milyon tona qədər taxıl ixrac edə biləcək, ümumi yığım isə minimum 130 milyon ton təşkil edəcək. Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin rəhbəri Oksana Lut, "bu nəticə Rusiyanın yaxın tarixində ilk beşliyə daxil olacağını və həm xammal, həm də emal məhsulları üçün əhəmiyyətli ixrac potensialını qorumağa imkan verəcəyini" söyləyib. Baxmayaraq ki, Rusiya öz taxıl ehtiyaclarını artıqlaması ilə təmin edib.
Son dərəcə əlverişsiz hava şəraitinə (şaxta və quraqlıq) baxmayaraq, Rusiya fermerləri ölkənin xarici bazarlardakı mövqeyini daha da gücləndiriblər, Bununla yanaşı əsas rəqiblər itkiləri hesablayır. Keçən il Rusiyanın Çinə taxıl ixracı 50%, Misirə 11%, Hindistana 45% artıb. Banqladeş, Bəə, Vyetnam, İndoneziya, Mərakeş, Nigeriya və bir sıra digər ölkəyə taxıl tədarük həcmi artmaqdadır.
Bununla da sovet xəbərlərini təqdim edən informasiya agentlikləri üslubunda tarlalardan verilən məlumatları bitirmək və Kənd təsərrüfatı nazirliyində oturan boz kostyumlu qalstuklu şəxsləri kinayəsiz şəkildə təbrik etmək olardı. Əgər bir “amma”, daha doğrusu – “əslində” olmasaydı.
Əslində, boz kostyumlu və müxtəlif kombinezonlu insanlarımız hazırda Qərblə sakit, lakin mürəkkəb və qəddar bir müharibə aparır. Bu qarşıdurmada hər gediş bütün bazarların əldən ələ keçməsi və iqtisadiyyat sahələrinin iflasa uğraması ilə nəticələnə bilər. Bu qlobal iqtisadi müharibədə qalib gəlmək real orduların irəliləyişindən heç də az əhəmiyyət kəsb etmir.
Onların fikrincə," Rusiya qida ixracı, xüsusən də buğda ixracından yumşaq güc kimi istifadə edir”, və bu məsələdə “əsas istiqamət verən cani Putindir". Qərbin bu sahədə Rusiyaya uduzduğu aşkar göründükcə belə harmonal emissiya daha tez-tez baş verir. Və bu Qərbin görünməmiş sanksiya təzyiqi və Rusiyanın müştəri bazasının artmasına mane olmaq cəhdləri fonunda baş verir. Ancaq mane olmaq o qədər də alınmır.
Əlcəzair demək olar ki, tamamilə Fransız buğdasından Rusiyanın xeyrinə imtina etdi və indi AB-nin komissiyası əlcəzairliləri "qəbuledilməz ayrıseçkliyə" yol verdiyi üçün utandırmaq üçün oraya tələsir.
Bundan bir qədər sonra Mərakeşin Rusiyadan taxıl alışını "gücləndirmək" qərarına gəldi və bu il tarixdə ilk dəfə olaraq Rusiya krallığın ən böyük üç tədarükçüsündən biri oldu.
Bir həftə əvvəl Avstraliyanın Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi qarışıqlıq içində Rusiyanın “həyasızcasına” onun yaxınlığında yerləşən ərazilərdə yerləşməyə başladığı və Malayziya ilə 700 min ton buğda tədarükü haqda illik müqavilə bağladığını bildirdi. O da qeyd olunur ki, bu Malaziyanın ümumi istehlakının yarısını təşkil edir. Avstraliyalılar bildirir ki, bütün təbii üstünlüklər onların tərəfindədir: artrıq qurulmuş və işlək olan əlaqələr və marşrutlar, daha sürətli və ucuz çatdırılma (Rusiyadan gətirilmənin 45 gününə qarşılıq 20 gün), demokratiya və transgenderlər. Amma buna rəğmən nankor Malayziyalılar Rusiyadan gələn aqressiv taxılı seçdilər.
Malaziyaya qarşı ittihamlar səngiməmiş, ABŞ Kənd Təsərrüfatı nazirliyindən İndoneziyanın Rusiyadan buğda alışını on qat artırdığı barədə məlumat gəldi.
Misir 2024-cü ilin yanvar-aprel aylarında Rusiyadan 3,5 milyon tondan çox buğda idxal edib ki, bu da ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 20% çoxdur. Bu günlərdə ölkələrimiz altı ay ərzində üç milyon tondan çox taxıl məhsulunun tədarükünə dair müqavilə imzalayıb ki, bu da tarixi rekord ola bilər.
Adətən bu yerdə salondan “aydın məsələdir, qəpiq-quruşa şatırsız – onların da yazığı gəldiyi üçün alırlar”, "normal ticarəti bacarmırsız, ona görə də qiyməti öldürürsiz, büdcəyə də heç nə qalmır" və digər bu kimi qışqırıqlar səslənir.
Kremlin təbliğatına alerjisi olanlar üçün ürəkdən ABŞ Kənd Təsərrüfatı Nazirliyindən ən təmiz Demokratik həqiqətini təqdim edirik: Rusiyann satdığı taxıl Argentina ilə eyni qiymətdə olmaqla (metrik ton üçün 231 dollar), Avropa Birliyinin taxılından (233 dollar) cəmi iki dollar ucuzdur. Gözləyin, vətəndaş, hara gedirsiz? Axı siz deyəsən qışqırmaq istəyirdiniz ki, biz əcdadlarımızın sərvətlərini məsuliyyətli Qərb ölkələrindən dəfələrlə ucuz satırıq? Yoxsa bizə elə gəldi?
Başqa sözlə desək, boz kostyumlu xüsusi təyinatlılarımız qiyməti elə məharətlə balanslaşdırırlar ki, bu, bizim üçün faydalı olmaqla, rəqiblərimiz üçün son dərəcə faydasız olur. Məsələn, AB burnumuzu ovmaq üçün buğdanın qiymətini hər ton üçün 231 dollara endirmək qərarına gəldikdə, dərhal hər tonda 21 (!) dollar itirməyə başladı ki, bu da böyük itkilərə və ümumi iflaslara səbəb oldu. Tablodakı nəticə belədir: Euronews yazır ki, "Avropanı taxıl böhranı gözləyir". Əsas səbəblərdən biri istehsalın xərclərinin kəskin artması (il ərzində iki dəfə, "Şimal axınlarından" sizə salam olsun) və Rusiya ilə qırmızı qiymət etiketləri oyununda yarışmaq cəhdləridir. Yaxın perspektivlər - Aİ-də taxıl istehsalının 2007-ci ildən bəri ən aşağı səviyyəyə enməsindən ibarətdir.
Bundan sonra nə olacaq?
Getdikcə daha çox. BRICS-in Kazanda keçirilən sammitində iştirakçılar Rusiyanın BRICS taxıl birjası yaratmaq təşəbbüsünü dəstəklədilər. Blok ölkələrinin bütün dünya taxıl istehsalı və istehlakının demək olar ki, yarısı üçün "məsuliyyət daşıdığını" nəzərə alsaq (Braziliya və Rusiya istehsalda, Çin isə istehlakda dünya liderləridir), yəni dünya iqtisadiyyatında ən "dadlı" bazarlardan birini dollardan və inhisardan azad etmək və öz xeyrinə yenidən formatlaşdırmaq üçün real şans var.
BMT — nin ərzaq və kənd təsərrüfatı təşkilatının (FAO) bu günlərdə bildirdiyinə görə, təkcə oktyabr ayında dünyada ərzaq qiymətləri 2% artaraq 2023-cü ilin aprelindən bəri ən yüksək səviyyəyə çatıb. Yəni bu benzindoldurma məntəqəsinə qarşı tətbiq olunan sanksiyalarən nəticəsidir? Nə etmək? Bəzən belə də olur.
Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.