BAKI, 18 aprel — Sputnik. Xüsusi hərbi əməliyyat (XHƏ) dövründə bütün Ukrayna Rusiyanın təhlükəsizlik zonasına çevrilməlidir. Kiyev rejiminin nəzarətində olan ərazinin dərinliklərində demilitarizasiya vəzifələrini həll edərkən, Rusiya Federasiyasının Silahlı Qüvvələri problemli Xarkov və Ukraynanın şimalındakı digər böyük şəhərləri nəzarətsiz qoya bilməz. Rusiya qoşunlarının yeni "Şimal" qruplaşmasının yaranması zəruri, vaxtında və maraqlı görünür.
Rusiya Müdafiə Nazirliyinin aprelin 14-dən verdiyi məlumat hesabatlarında Bryansk, Kursk və Belqorod vilayətlərində, yəni bu gün banderaçılar tərəfindən idarə olunan qonşu Çerniqov, Sumi və Xarkov vilayətlərinin şimalında fəaliyyət göstərən yeni "Şimal" hərbi qruplaşmasından (XHƏ zonasında altıncı) bəhs edilir. Qeyd edək ki, bu, döyüş fəaliyyətinin qurum məlumatlarında ayrıca əks olunan Rusiyanın Dövlət Sərhədini əhatə edən qruplaşmanın transformasiyası deyil. Bu qruplaşmaya Federal Təhlükəsizlik Xidməti (FTX), Rusiya Qvardiyasının sərhəd xidmətinin bölmələri və kəşfiyyat, hücum vasitələri olan Rusiya quru qoşunları daxildir.
"Şimal" qruplaşmasının qoşunları aviasiya və artilleriyanın dəstəyi ilə Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin (USQ) canlı qüvvəsini və texnikasını Xarkov vilayətinin Qatişe və Ternovaya və Sumı vilayətinin Radyanskoye kəndləri yaxınlığında məhv edir. "Uraqan" reaktiv yaylım atəşi sistemləri Belqorod ilə həmsərhəddə yerləşdiyi ərazilərdə Ukrayna hərbçilərinin mövqelərini darmadağın edib. "Şimal" qoşun qruplaşmasının "Krasuxa" radioelektron döyüş sistemləri USQ-nin radarlarını kor edir və düşmənin hava (radioelektron) kəşfiyyatı aparmaq cəhdlərinin qarşısını alır. Mütəxəssislər artıq Xarkov vilayətində döyüşlərin kəskin olacağı barədə xəbərdarlıq ediblər.
Çox güman ki, "Şimal" qruplaşmasının tərkibi və məqsədləri Rusiya Silahlı Qüvvələrinin XHƏ zonasındakı digər əməliyyat birləşmələri - "Qərb", "Mərkəz", "Şərq", " Cənub", "Dnepr" ilə döyüş yükü baxımından əhəmiyyətli və mütənasibdir. Əlbəttə ki, Rusiya qoşunlarının gözlənilən yay hücumunda "Şimal" qruplaşmasının çox konkret vəzifələri var. Yeni qruplaşmanın Xarkovu azad etmək məqsədi daşıdığını hesab edən Qərb ekspertləri, o cümlədən ABŞ-ın Müharibə Araşdırmaları İnstitutunun (ISW) təşvişə düşməsi təsadüfi deyil.
Bunda müəyyən məntiq var. Rusiya Prezidenti Vladimir Putin bu yaxınlarda (18 mart) hələ də Kiyev rejiminin nəzarətində olan ərazilərdə Rusiyanın təhlükəsizlik zonasının yaradılmasını istisna etməyib. Bu zonanın dərinliyi ayrı bir məsələdir, lakin çoxmənalı adı olan "Şimal" qoşun qruplaşmasının formalaşması bir anda üç şimal bölgəsinə - Xarkov, Sumı və Çerniqova (Kiyev cəmi 25 km məsafədə yerləşir) "ünvanlana bilər".
Strateji dərinlik
Belqoroddan 50 km məsafədə yerləşən, bir milyon əhalisi olan Xarkov şimaldan cənuba və qərbdən şərqə təxminən 25 km uzanır. Belə böyük bir şəhərə baş-başa hücum etmək tamamilə qeyri-mümkündür. Mühasirəyə almaq, hərbi qrupun bir hissəsini bloklamaq, arxa dəstəyi, logistikanı aradan qaldırmaq (bir neçə dəmir yolu xətti və səkkiz əsas yol) və daha da irəliləmək olar.
"Bloomberg"in məlumatına görə, Rusiya Silahlı Qüvvələri hələ 2023-cü ildə 400 minə qədər yeni müqaviləli əsgər cəlb etməyi planlaşdırırıb. Güman edirəm ki, Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin "Xarkov istehkamı"nın təxminən 100 km uzunluğunda mühəndis-təchiz olunmuş perimetr blokadası üçün (təxminən, xəritəyə görə), kəşfiyyat vasitələri, artilleriya və zirehli texnika ilə 100 mindən çox rusiyalı peşəkar hərbçiyə ehtiyac olacaq.
Ola bilsin ki, bu variant müəyyən müddətə Xarkovu (Çerniqov, Sumı) arxada qoyub daha da qərbə doğru irəliləməyə imkan verəcək. Təbii ki, RF Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargahının planları daha mürəkkəb və çoxölçülüdür. Bütün hallarda XHƏ-nin vəzifələrini düşmən ərazisinin dərinliklərində həll edilməlidir. Mən yalnız Xerson vilayətinin qubernatoru Vladimir Saldo ilə razılaşa bilərəm, çünki o, 200 km dərinliyi olan "sanitar zona"nın minimum kifayət qədər, yəni Xersondan Moldova və Rumıniya ilə sərhədə qədər (Bryansk vilayətindən Kiyevə qədər, ancaq daha yaxşı Lvova qədər) olmasını hesab edir. Əgər göstərilən perspektivlər kiməsə qeyri-real görünürsə, bu, Rusiya tarixinin problemi deyil.
Rusiya Federasiyasının Dövlət Sərhədini əhatə edən mövcud qruplaşma ilə birlikdə ayrıca "Şimal" qruplaşmanın formalaşması çox şeydən xəbər verir. Banderaçılar tərəfindən idarə olunan ərazidə "təhlükəsizlik zonası" öz-özünə yaranmayacaq. Rusiya qoşunları Xarkov yaxınlığındakı Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin artilleriya və zirehli texnikasını uğurla darmadağın edir, düşmənin Çerniqov və Sumı vilayətindəki bölmələrini məhv edir. Donbasdakı cəbhənin iki hissəsində Ukrayna qoşunlarının qruplaşmaları üçün lokal ölüm qazanlarının formalaşmasına yaxındır.
ABŞ və digər NATO ölkələri artıq Rusiyanın hərbi və iqtisadi ehtiyatlarının Kiyev rejiminə Qərbin silah tədarükünün kəmiyyət və keyfiyyətindən asılı olmayaraq, proksi-müharibəsində qələbəsini təmin edəcəyini başa düşüblər. ABŞ-ın "The New York Times" qəzeti yazır: "Putinin məqsədi Ukraynanın ikinci ən böyük şəhəridir (Xarkov)". USQ-nin Ukrayna mövqelərini metodik şəkildə darmadağın edən və irəliləyən Rusiya qoşunlarının effektiv taktikasına və gücünə cavab verə biləcək heç nə yoxdur. Ukraynada silah-sursat, təlim keçmiş qoşunlar və hava hücumundan müdafiə sistemi çatışmır. Qərbin adi silah sahəsində resursları praktiki olaraq tükənib. ABŞ və NATO-nun elan etdiyi Yaxın Şərq münaqişəsinin prioriteti Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə silah tədarükünü dayandırmaq üçün sadəcə əlverişli bəhanə və simasını xilas etmək üçün acınacaqlı cəhddir.
"Politico" nəşri bunu sərt şəkildə yekunlaşdırıb: "Ukrayna məğlubiyyətə doğru gedir" və "Ukraynanın indiki vəziyyəti keçmişdə qalacaq". Yenə də, daha vacib olan Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin və NATO-nun məğlubiyyətinin strateji dərinliyidir ki, bu da Avropanı həqiqətən təhlükəsiz edəcək və Üçüncü Dünya Müharibəsini uzaqlaşdıracaq.
Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.