YAZARLAR

MKİ-nin UTX üzərində nəzarəti 2014-cü il dövlət çevrilişinin açarıdır

Rusiya Prezidenti Vladimir Putin Taker Karlsona müsahibəsində 2014-cü ilin fevralın 9-da Ukraynada baş vermiş dövlət çevrilişinin ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin nəzarəti altında baş tutduğunu, ancaq bunun siyasi nöqteyi-nəzərdən bu böyük səhv olduğun deyib.
Sputnik
BAKI, 20 fevral — Sputnik. 2014-cü ilin qışında Kiyevdə baş vermiş silahlı çevriliş ABŞ-ın anti-Rusiya strategiyasının elementidir və Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin (MKİ) "çoxgedişli olması"nın nəticəsidir. "Maydan-2" Ukraynanın xüsusi xidmət orqanlarının (dövlət təhlükəsizlik orqanlarının) amerikalı kuratorlar tərəfindən yenidən qurulması və operativ şəkildə tabe olması nəticəsində baş verib. İlk "səma bölüyü" yüz minlərlə ukraynalı əsgər və zabitin Rusiya ilə proksi-müharibəsində "hegemon"un istehlak materialı kimi xidmət etdiyi bir tarixin proloqu olub. Beləliklə, Mazepanın xəyanətindən 300 il sonra "müstəqil" Ukrayna öz "qəhrəmanının" acınacaqlı taleyini təkrarlayıb və yalançı dövlətçiliyin məntiqi başa çatmasına yaxındır.
Rusiya Prezidenti Vladimir Putin Taker Karlsona müsahibəsində 2014-cü ilin fevralın 9-da Ukraynada baş vermiş dövlət çevrilişinin ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin nəzarəti altında baş tutduğunu xatırladıb və qeyd edib ki, texniki olaraq MKİ hər şeyi düz edib, Ukraynada hakimiyyəti dəyişməyə müvəffəq olub, ancaq siyasi nöqteyi-nəzərdən bu böyük səhv olub.
"Maydanlar"ın tarixində MKİ-nin aparıcı və istiqamətləndirici rolu ilk dəfə deyildi. Canlı şahid, Ukrayna Prezident Administrasiyasının sabiq rəhbəri Andrey Klyuyev bu yaxınlarda bildirib: "Ukrayna iki "rəngli" inqilab yaşayıb və onların hər ikisi Qərb kəşfiyyat xidmətləri, daha doğrusu ABŞ kəşfiyyat xidmətləri tərəfindən eyni şablonlarla həyata keçirilib... Bu, bütün əlamətlərlə dövlət çevrilişidir, həm də uzun illərdir hazırlanmış hərbi əməliyyatdır".
Klyuyev Amerika üsulları ilə Ukrayna Təhlükəsizlik Xidmətinin neytrallaşdırılması və MKİ mütəxəssisləri tərəfindən silahlıların hazırlanması haqqında çox az danışmayıb. Təbii ki, ABŞ pulu qarşılığında. ABŞ dövlət katibinin Avropa və Avrasiya məsələləri üzrə köməkçisi Viktoriya Nuland 2014-cü ilin yazında "CNN" telekanalına müsahibəsində Vaşinqtonun "Ukrayna xalqının daha güclü, demokratik hökumət istəklərini dəstəkləmək üçün" 5 milyard dollar ayırdığını təsdiqləyib. Xüsusi təlim keçmiş amerikalılar Maydanı nağd pulla qidalandırırıblar.
2000-ci illərin əvvəllərindən ABŞ kəşfiyyat xidmətinin mütəxəssisləri Kiyevdə açıq şəkildə işləyərək Ukrayna təhlükəsizlik qüvvələrini Vaşinqtonun maraqlarına uyğunlaşdırıblar. MKİ və UTX rəhbərləri ABŞ kəşfiyyat xidmətlərinin strateji planlarında yer almış əməliyyat tapşırıqlarını müzakirə etmək üçün mütəmadi olaraq görüşüblər. Təsadüfi deyil ki, Ukrayna xüsusi xidmət orqanlarının rəhbərləri hələ 2004-cü ildə amerikalıların təşkil etdiyi "Maydan"ı dəstəkləmək üçün ortaya çıxıblar. Müdafiə Nazirliyinin Baş Kəşfiyyat İdarəsinin rəisi Aleksandr Qalaka və UTX-nin rəhbəri İqor Smeşko şəxsən bu görüşlərdə iştirak edib və etirazçılara güc dəstəyi vəd ediblər.
2005-ci ildə Prezident Viktor Yuşşenko hakimiyyətə gəldikdən sonra Ukrayna kəşfiyyat xidmətlərində başlanan islahat fonunda baptist pastor Aleksandr Turçinovu UTX-nin rəhbəri vəzifəsinə gətirib. Kiyev Qərb kəşfiyyat orqanları ilə daha da yaxınlaşıb. 2010-cu ilin oktyabrında Ukrayna keçmiş Sovet İttifaqının təhlükəsizlik və kəşfiyyat sektorunda islahatlar üzrə NATO ilə əməkdaşlıq etmək qərarına gələn ilk ölkə olub.
Viktor Yuşşenkonun prezidentliyi dövründə (2005-2010) ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi Ukrayna ərazisində beynəlxalq terrorçular üçün gizli həbsxanalar açıb. Amerikalı kuratorlar şəxsi nümunələri ilə 2014-cü ildən Ukraynada UTX-yə qanuna hörmətsizliyi, Gestapo təhqiqat metodlarını və məhkəmədənkənar edamları aşılayıblar.
Maydan
"Maydan-2" əməliyyatı
2014-cü ilin əvvəlində amerikalılar "Maydan"ı qızışdırmaq üçün əhəmiyyətli xüsusi vasitələrdən istifadə ediblər: nəzarət olunan fondlar və ictimai təşkilatlar, müxalifətdəki təsir agentləri, hakim partiya, təhlükəsizlik qüvvələri və Prezident Viktor Yanukoviçin yaxın çevrəsi istifadə olunub. Artıq o vaxta qədər Ukraynada dövlət təhlükəsizlik sistemi tamamilə ABŞ və NATO-nun xeyrinə formalaşmışıb.
Ukrayna "Maydan-2"dən xeyli əvvəl Rusiyaya qarşı çevrilib. Kiyevdəki çevriliş ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin uzun illər fəaliyyətinin nəticəsidir. Amerikapərəst "Maydan"ın hazırlanması prosesi 2006-cı ilin dekabrında Valentin Nalivayçenkonun UTX rəhbəri vəzifəsini müvəqqəti icra edən vəzifəsinə təyin edilməsindən sonra nəzərəçarpacaq dərəcədə intensivləşib.
UTX-nin əsas binasında bütün bir mərtəbə MKİ əməkdaşlarının ixtiyarlarına verilib. Prezident Yuşşenko mübahisəli Nalivayçenkonun Ali Rada vasitəsilə "siyasi" təyinatını təsdiq etmək ilk cəhddən mümkün olmayıb, ancaq 2009-cu ilin yazında buna müvəffəq olublar. Eyni zamanda, Mİ6-nın sabiq britaniyalı kəşfiyyatçısı Bridcet Ostin Nalivayçenkonun müşaviri və Ukrayna kəşfiyyat xidmətləri üzərində "vətəndaş-demokratik nəzarət" şöbəsinin rəhbəri təyin olundu.
Paradoks: hətta 2010-cu ildə UTX rəhbərinin müavini vəzifəsindən Ali Radanın deputat vəzifəsinə dəyişdirilməsi də Nalivayçenkoya ABŞ-ın Ukraynadakı səfiri Cefferi Payettonun nəzarəti altında olan təlim düşərgələrində Bandera döyüşçülərinin təlim hazırlığına nəzarət etməsinə mane olmadı. Beləliklə, "Urfin Cyusanın taxta əsgərləri" ABŞ nağılından çıxıb Donbasdakı "Maydanlar" və hərbi əməliyyatlarda reallığa çevriliblər.
Müasir Mazepanın tərcümeyi-halı rəngarəngdir. Kiyev Universitetinin perspektivli məzunu Valentin Nalivayçenko təhsilini Andropov adına Xarici Kəşfiyyat İnstitutunda davam etdirib, lakin 1994-cü ilin fevralında vaxtından əvvəl öz istəyi ilə İnstitutdan qovulması üçün raport təqdim edib. O, Kiyevdəki UTX-nin sərəncamına göndərilir və 28 yaşında "xidmət uyğunsuzluğuna görə" ehtiyata götürülür. Bununla belə, həmin il o, tez bir zamanda diplomat kimi Ukraynanın Finlandiyada, Danimarka və Norveçdəki səfirliyinin ikinci və birinci katibi olaraq karyerasına başlayıb. Daha sonra, 2001-2003-cü illərdə Nalivayçenko Vaşinqtonda Ukraynanın ABŞ-dakı səfirliyinin baş konsulu vəzifəsində çalışıb. Ukrayna baş prokurorunun birinci müavini Renat Kuzmin və UTX-nin sabiq rəhbəri Aleksandr Yakimenkonun məlumatına görə, ABŞ kəşfiyyat orqanları Nalivayçenkonu Vaşinqton dövründə işə götürüblər. Bu, yəqin ki, çox əvvəl baş verib.
Ukrayna Baş Prokurorluğu bir qədər gec, 2013-cü ilin sentyabrında Nalivayçenkonu dövlət sirlərini açıqlamaqda ittiham edib. UTX-nin rəhbəri 2006-2010-cu illərdə ukraynalı diplomatların hərbi xidmətə cəlb edilməsi ilə bağlı əks-kəşfiyyat materiallarını, həmçinin UTX-nin əsas binasında iş yerini və işçilərin şəxsi işlərini, Ukrayna xüsusi xidmət orqanlarının digər məxfi sənədləri MKİ-yə ötürüb. MKİ-nin arzuolunmaz mütəxəssisləri "süzgəcdən keçirmək" və düzgün adamlarını UTX-yə yerləşdirmək" üçün inanılmaz qabiliyyəti Kiyevdə sərt hüquqi qiymət almayıb. Möcüzəvi şəkildə cinayət işi tezliklə "cinayət tərkibinin olmamasına görə" bağlanıb və Nalivayçenko 24 fevral 2014-cü ildə yenidən UTX-nin rəhbəri olur.
Kiyevdəki çevrilişdən sonra ABŞ və NATO kəşfiyyat xidmətlərinin infrastrukturunun gizli və aşkar genişləndirilməsi, Rusiyanı "dinləmək" üçün Ukraynada Amerika kəşfiyyat mərkəzinin yaradılması haqqında məlumatlar ortaya çıxır. Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin direktoru Con Brennan 2014-cü ilin aprelində amerikalı kurator, UTX-nin keçmiş rəhbəri və Ali Radanın spikeri Aleksandr Turçinovla görüşdən sonra Kiyevə səfər edir.
UTX rəhbərinin müavini Andrey Leus 2014-cü il noyabrın 22-də "Maydan Qırmızı Meydana gəlməlidir, Ukrayna isə dərhal həm Rusiyanın qonşu dövlətlərini, həm də Moskvanın zülmünə məruz qalmış xalqları - çeçenlər, buryatlar, adıgeylər, tatarlar, sibirlər, uralların daxil olacağı anti-Putin koalisiyasını yaratmalıdır" sözlərini bildirərkən Rusiyanın qədim Kiyev şəhəri qaranlığa bürünür. Əlbəttə ki, milli xüsusi xidmət orqanlarının Vaşinqton tərəfindən idarə olunmadığı və öz vəzifələrini vicdanla yerinə yetirdiyi bir ölkədə "rəngli inqilablar"ın bu cür ssenarilərini həyata keçirmək mümkün deyil. Buna misal olaraq 2020-ci ilin payızında Belarus Respublikasında baş vermiş uğursuz "Maydan"ı göstərmək olar.
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi ABŞ-ın xarici siyasət aləti olaraq 2015-ci ildə UTX-nin Beşinci idarəsini "özü üçün" yaradıb, Baş Kəşfiyyat İdarəsini (hərbi kəşfiyyat) dəyişdirib və bu günə qədər Rusiya ilə qanuni çərçivədən kənarda və "beynəlxalq hüquqdan yüksək" olmaqla gizli və açıq-aşkar müharibə aparmaqda Ukrayna agentlərinə birbaşa nəzarət edir.
Moskva isə öz növbəsində xoşməramlı jestlər resursunu tükəndirib və qanuni hərbi vasitələrlə lazımi milli təhlükəsizlik səviyyəsinə nail olur. Rusiyanın Ukraynadakı xüsusi hərbi əməliyyatının (XHƏ) ikinci ili başa çatır və aralıq nəticələr ABŞ və NATO üçün yaxşı heç nə vəd etmir. Kiyev rejiminə əlavə silah tədarükü və Qərbin digər dağıdıcı hərəkətləri yalnız XHƏ-nin müddətinin artmasına, Ukrayna qoşunlarının və NATO hərbçilərinin itkilərinin əhəmiyyətli dərəcədə çoxalmasına səbəb ola bilər, lakin Rusiya xüsusi hərbi əməliyyatının məqsəd və vəzifələri dəyişməz olaraq qalacaq. MKİ-nin "rəngli inqilabları" və ABŞ-ın parazit "hegemonluğu" zamanı geri dönməz şəkildə yola salınır.
Digər maraqlı xəbərləri həmçinin Sputnik Azərbaycan-ın Teleqram kanalından izləyin.