BAKI, 14 dekabr — Sputnik, Andrey Kots. Qırıcılar, dronlar, kəşfiyyat təyyarələri və tankerlər 2022-ci ildə ABŞ Hərbi Hava Qüvvələri 160-a yaxın döyüş maşınını ləğv edəcək. Pentaqon bu yolla daha müasir modellərin modernləşdirilməsi üçün vasitələrin boşaldılmasını gözləyir. Amerikalılar qənaət etməyə məcburdurlar - onların aviasiya parkının texniki vəziyyəti idealdan uzaqdır. Hansı təyyarələrin metal üçün istifadəyə verilməsi haqqında - RİA Novosti-nin materialında.
Qırıcı təyyarələri xilas etmək
ABŞ dünyada ən çox hərbi təyyarəyə sahibdir - təkcə Hərbi Hava Qüvvələrində 5800-ə yaxın təyyarə var. Bu armadanı düzgün vəziyyətdə saxlamaq Pentaqon üçün əbədi baş ağrısıdır. Bir çox maşınların yaşı artıq 30-dan çoxdur: onlar anqarlarda sadəcə yer tuturlar və yalnız onların təmiri üçün pul tələb olunur. Texniki heyət əslində faydasız təyyarələri saxlamağa məcbur olurlar.
ABŞ HHQ-nin komandanlığı mütamadi olaraq Konqresi köhnəlmiş avadanlıqların istismardan çıxarılmasına icazə verməyə inandırmağa çalışır. Ancaq həssas, çalışqan qanunvericilər bunu son dərəcə ağrılı qəbul edirlər. Belə ki, hərbçilər çoxdan 280 növ "A-10 Thunderbolt II" qırıcı təyyarədən xilas olmaq istəyirlər - buna imkan vermirlər. Bu səsdən aşağı sürətli qırıcılar 1977-ci ildən istismardadır, bir çox silahlı münaqişələrdə döyüşə müvəffəq olublar və piyadaları dəstəkləmək üçün etibarlı vasitə kimi şöhrət qazanıblar. Ancaq ən "təzə"sinin təxminən 35 yaşı var və onların vəzifələri isə daha çox müasir maşınlar üçün olduqca güclüdür.
Bununla belə, konqresmenlər HHQ-ni qarşısına çıxıblar: 2022-ci ildə təxminən 160 növ təyyarə metal üçün istifadəyə veriləcək. Bunlar 48 növ "F-15C / DEagle", həmçinin 47 növ yüngül "F-16C / D Fighting Falcon"dur. Əksəriyyəti hələ də "Səhra Fırtınası" kimi xatırladığı qırıcıları "F-35" və "F-15EX" ilə əvəz edəcəklər.
Az sayda dron
Hərbi Hava Qüvvələrinin tərkibindən dörd döyüş idarəetmə və "E-8 JSTARS" hədəfgöstərmə təyyarəsi çıxarılacaq. Onlar nisbətən gəncdirlər - 1996-cı ildən xidmətdədilər, ancaq istismar çox bahalıdır. Nə ilə dəyişiləcəyi məlum deyil: Yeni uçan qərargahın 2019-cu ildə inkişafı dayandırılıb.
Strateji kəşfiyyat dronlarının donanması ən ciddi itkilərə məruz qalacaq. 29 növ "RQ-4 Global Hawk Block-30" pilotsuz təyyarəsindən 20-si silinəcək. Bu PUA-lar operatordan 22 min kilometrə qədər məsafədə, 18 min metr yüksəklikdə, 30 saat patrul və kəşfiyyat işləri aparmağa malikdirlər. Yeri gəlmişkən, onlar mütəmadi olaraq Krımdakı Rusiya sərhədləri yaxınlığında və Donbasdakı təmas xəttində görünürlər.
Amerikalılar 2000-ci illərdən bəri bütün dünyada "RQ-4"dən geniş şəkildə istifadə edirlər. Dronlar qırılır. Xidmət isə son dərəcə baha başa gəlir - pilotlu yüksək hündürlükdə uçan kəşfiyyat təyyarəsi "U-2"ni missiyaya göndərmək daha ucuz başa gəlir. Ehtimal ki, "Global Hawk"ın funksiyalarını "RQ-170 Sentinel" "gözəgörünməyən" dronlara veriləcək.
Daha böyük quşlar da kəsiləcək: 32 ədəd "KC-135 Stratotanker" və "KC-10 Extender" tanker təyyarələri. Onların orta yaşı 52-dir. Əgər 1981-ci ildə istismara qəbul edilmiş "Ekstendlər" hələ də resursunu tükəndirməyibsə, 1954-cü ildən 1965-ci ilə qədər istehsal olunan "Stratotankerlərin"in əksəriyyətinin poliqona getməyin vaxtı gəlib. Dəyişdirmə o qədər də düzgün deyil: ən yeni "KC-46" tankerdə bir dəstə "uşaq xəstəlikləri" diaqnozu aşkar olunub. Onların aradan qaldırılmasına 55 milyon dollar xərclənəcək. Hələ ki, Pentaqon orduya perspektivli tankerlərin tədarükünü ən azı 2024-cü ilə qədər təxirə salıb.
Siyahını 13 növ "C-130H Hercules" hərbi nəqliyyat tamamlayır. Bunlardan beşi daha müasir "C-130J Super Hercules"i yeni mühərriklər və avionikası ilə əvəz edəcək. ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinin daha 279 belə maşını qalacaq. "Yüz otuzuncu"nun müxtəlif modifikasiyaları 1954-cü ildən fəaliyyət göstərir - bunlar dünyanın ən geniş yayılmış hərbi nəqliyyat vasitələridir.
Texniki problemlər
Təyyarələrin kütləvi şəkildə silinməsi, yumşaq desək, ABŞ aviasiyasının qeyri-ideal texniki vəziyyətinin birbaşa nəticəsidir. ABŞ-ın Hesabla Palatasının ötən ilki hesabatında HHQ, HDQ, Dəniz Piyadaları və Quru Qoşunları aviaparkının müfəttişlərinə əsaslanaraq, bir çox maşınların hətta havaya qalxa bilməyəcəyi qənaətinə gəliblər.
Normativlərə görə, uçan aparatların ən azı 80 faizi hər an havaya qalxmağa hazır olmalıdır. 2011-ci ildən 2019-cu ilə qədər müfəttişlər 46 növ təyyarə və helikopterləri yoxlayıblar – yalnız üç model az-çox tələblərə cavab verib.
24 növdən ibarət aviapark doqquz il ərzində heç vaxt 80 faizlik texniki hazırlıq səviyyəsinə çatmayıb. Hesablama Palatası bu vəziyyəti demək olar ki, fəlakətli adlandırıb. Bu, həm "F-16" qırıcılarına, həm "V-22 Osprey" konvertoplanlarına, həm "E-2 Hawkeye" göyərtə kəşfiyyat təyyarələrinə, həm də digərlərinə aiddir. 11 növ təyyarənin döyüş hazırlığı isə ümumiyyətlə 55 faizdən çox deyil.
Üstəlik, komponentlərin kəskin çatışmazlığı səbəbindən texnikanın təmiri ilə bağlı bir çox suallar yaranır. Xüsusilə, göyərtə üçün "F/A-18E/F Super Hornet" və "EA-18G Growler" artıq ehtiyat hissələri istehsal etmir - onların istehsalçıları bazarı tərk ediblər.
Ən pisi strateji bombardmançılarla "B-1 Lancer"dir. Ötən il Birləşmiş Qərargah Rəisləri Komitəsinin sədr müavini general Con Hayten bildirib ki, 62 təyyarədən yalnız altısı döyüş qabiliyyətinə malikdir. "B-1"lər, əsasən, Yaxın Şərqdə, uyğunlaşmadıqları iqlim şəraitində minlərlə döyüş missiyasını yerinə yetirib. Nəticədə maşınlar çox istəfadə olunmuş hala düşüblər. Bu yaxınlarda məlum olub ki, Pentaqon ən problemli bombardmançılardan 17-sini ləğv edəcək.
Həmçinin oxuyun:
Əxlaqsızlar komandası Olimpiadada qalib gəlmək istəyir